Transhümanizm ve Biyoetik Kavramları Bağlamında Avatar II: Suyun Yolu Filminin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1, 206 - 221, 28.03.2024

Oya Güler Asude Coşkunsever

Öz

Bu çalışmanın amacı transhümanizm ile biyoetik kavramları bağlamında Avatar II: Suyun Yolu filminin içerik değerlendirmesini yapmaktır. İnsanın teknoloji ile evrilmesiyle insan ötesi bir varlığa dönüşme serüvenini ve ruh olarak insanın doğa ile etkileşimini içermesi bakımından bu film tercih edilmiştir. İçerik analizi yöntemiyle transhümanizm ve biyoetik kavramlarının birbirleri ile bağlantıları ve görüş ayrılıkları ele alınmıştır. Film, doğa ile uyumlu bir yaşamın önemini vurgularken, aynı zamanda transhümanizmin savunduğu fiziksel ve bilişsel yeteneklerin geliştirilmesi ve doğal sınırların aşılması amacına uygun örnekler de sunmaktadır. Filmde biyoetik prensiplerden hareket ederek insan merkezci yaklaşımın, diğer canlılar üzerindeki insan hegemonyasına izin verdiği tespit edilmiştir. Ayrıca filmde savaşan askerlerin bedensel mükemmele erişmek için kullandığı siborg tarzı makineler ile insanın doğaya hükmetme isteği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Transhümanizm, Biyoetik, Sinema, Avatar

Evaluation of Avatar II: The Way of Water in the Context of Transhumanism and Bioethics

Öz

This study aims to conduct a content analysis of "Avatar II: The Way of Water" in the context of transhumanism and bioethics. The film is chosen for its portrayal of the journey of humanity evolving through technology, transforming into a post-human entity, and depicting the interaction of the human spirit with nature. The content analysis explored links and disagreements between transhumanism and bioethics. The film provides examples aligning with transhumanism's goal of enhancing human physical and cognitive abilities, exceeding natural limits, raising bioethical concerns. The film emphasizes a harmonious life with nature, supporting transhumanism's objectives to enhance abilities beyond natural limits. Additionally, it portrays the human inclination to dominate nature through cyborg-style machines employed by soldiers pursuing physical perfection.

Anahtar Kelimeler

Transhumanism, Bioethics, Cinema, Avatar

Kaynakça

• Aşar, H. (2017). İnsan-merkezcilik canlı-merkezcilik ikileminde biyoetik. Türkiye Biyoetik Dergisi, 4(2), 74-86.
• Aşar, H. (2019). Tıp etiğinden bio-etiğe: Fritz Jahr. Kilikya Felsefe Dergisi, 0(2), 42-56.
• Baltacı, A. (2019). Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(S2), 372.
• Bayraktar, F. (2019). Birlikte yaşama etiği ve birlik metafiziği. Felsefe Dünyası, 39.
• Beauchamp, T. L. ve Childress, J. F. (2017). Biyomedikal Etik Prensipleri. Çev. M. Kemal Temel. Betim Kitaplığı. Beyazperde (2022). Avatar: Suyun Yolu. https://www.beyazperde.com/filmler/film-178014/#:~:text=Avatar%3A%20Suyun%20Yolu%20%2D%20Avatar%3A,Way%20of%20Water%20%2D%20Beyazperde.com adresinden 1 Ağustos tarihinde alınmıştır.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Bilim Genç Tübitak (2022). Avatar: Suyun Yolu Filminde Hangi Teknolojiler Kullanıldı?”. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/avatar-suyun-yolu-filminde-hangi-teknolojiler-kullanildi adresinden 1 Ağustos tarihinde alınmıştır.
• Bostrom, N. (2014). Introduction—The Transhumanist FAQ: A General Introduction, Transhumanism and the Body: The World Religions Speak, Çev. Calvin Mercer ve Derek F. Maher. New York: Palgrave Macmillian.
• Dağ, A. (2022). İnsansız Dünya Transhümanizm. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Dağ, A. (2018). Sinema ve romanda transhümanizm: “Blade Runner” filmi ve “Neuromancer” roman örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 90.
• Demir, A. (2018). Ölümsüzlük ve yapay zekâ bağlamında transhümanizm. Online Academic Journal of Information Technology, 9(30), 95-104.
• Demir, T. (2022). İnsansız dünyada aile ve din: Transhümanist bir perspektif. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9(2), 862-884.
• Donna, H. (2010). Siborg Manifestosu: Yirminci Yüzyılın Sonlarında Bilim, Teknoloji ve Sosyalist Feminizm”, Başka Yer. İstanbul: Metis Yayınları.
• Erdem, B. K. ve Sayılgan, Ö. B. (2012). Ataerkil ve anaerkil toplumun tarihsel savaşımının “Avatar” filmi bağlamında incelenmesi. İletişim Çalışmaları Dergisi, 1, 111-132.
• Frodeman, R. (2019). Transhumanism, Nature, and the Ends of Science. Routledge.
• Goldim, J. R. (2009). Revisiting the beginning of bioethics: the contribution of Fritz Jahr (1927). Perspect Biol Med., 52(3), 377-80.
• Gürel, E. ve Alem, J. (2010). Postmodern bir durum komedisi üzerine içerik analizi. Journal of International Social Research, 366.
• Huxley, J. (1957). New Bottles for New Wine. London: Chatto and Windus Ltd.
• Jones, R. A. L. (2016). Against Transhumanism: The delusion of technological transcendence. Web erişimi: http://www.softmachines.org/wordpress/wp-content/uploads/2016/01/Against_Transhumanism_1.0.pdf
• Karauğuz, A. M. (2020). Cennetten Kovulan İnsanın Cenneti Yeniden İnşa Uğraşı: Transhümanizm, Türk Dili, (821), 52-59.
• Kart, B. (2012). “Avatar”: Bir filmden hareketle çevre etiği sorunlarına bakmak. Uludağ Üniversitesi 2. Uluslararası Felsefe Kongresi, 125-131.
• Kılıç, B. (2021). Ahmedi, İslam ve transhümanizm bağlamında süper Müslüman kavramının analizi. Kocatepe İslami İlimler Dergisi, 239.
• Krippendorff, K. (2019). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology. London: Sage.
• Küngerü, A. (2022). Transhümani̇zm ve bi̇yopoli̇ti̇ka bağlaminda deği̇şti̇ri̇lmi̇ş karbon di̇zisi örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 1-22.
• Lee, N. (2019). The Transhümanism Handbook. USA: Springer, 2019.
• Leopold, A. (2002). “The Land Ethic”, Environmental Ethics. USA: Oxford University Press.
• Lilley, S. (2013). Transhumanism and Society the Social Debate over Human Enhancement. London: Springer, 2013.
• May, N. (2014). Transhumanism in film [Yüksek lisans tezi]. Wake Forest University.
• Metin, O. ve Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 274.
• Minteer, B. A. (2009). “Anthropocentrism”, Encyclopedia of Environmental Ethics and Philosophy, çev. Callicott, J. Baird, Frodeman, Robert. New York: GALE, 58-62.
• More, M. ve Vita-More, N. (Eds.). (2013). The transhumanist reader: Classical and contemporary essays on the science, technology, and philosophy of the human future. John Wiley & Sons.
• Muzur, A. ve Rinčić, I. (2011). Fritz Jahr (1895-1953): a life story of the "inventor" of bioethics and a tentative reconstruction of the chronology of the discovery of his work. JAHR 2(2), 389.
• Muzur, A. ve Rinčić, I. (2015). Two kinds of globality: A comparison of Fritz Jahr and Van Rensselaer Potter’s bioethics. Global Bioethics 26(1), 23-27.
• Olson, E. T. (2023). "Personal Identity", The Stanford Encyclopedia of Philosophy , Edward N. Zalta & Uri Nodelman (eds.), forthcoming Erişim adresi: https://plato.stanford.edu/archives/fall2023/entries/identity-personal/.
• Özkan, S. Ç. (2017). Kant’ta apriori bilgi, kategorik buyruk ve özgürlük kavramlarına ilişkin bir yapısöküm denemesi. Flsf Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 295-316.
• Pilsch, A. (2017). Transhumanism. Evolutionary Futurism and the Human Technologies of Utopia. Minneapolis: University of Minneapolis Press.
• Potter, V. R. (1971). Bioethics, the science of survival. Perspectives in Biology and Medicine 14(1), 127-153.
• Reich, W. T. (1978). Encyclopedia of Bioethics Volume-1. The Free Press. https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.117217/2015.117217.Encyclopedia-Of-Bioethics--Volume-1_djvu.txt adresinden 1 Ağustos tarihinde alınmıştır.
• Sepetci, T. ve Küngerü, A. (2022). Dijital oyunlarda transhümanizm anlatısı: Cyberpunk 2077 örneği. TRT Akademi, 7(16), 939-968.
• Shapshay, S. (2012). Movies on bioethics: A double review and some steps forward. The Journal of Aesthetic Education, University of Illinois Press, 46(2), 111-121.
• Steiner, G. (2005). Anthropocentrism and Its Discontents. Pittsburgh: Universiy of Pittsburgh Press.
• Şahin, A. (2021). İnsansız dünya: Transhümanizm. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 5(2), 191.
• Turina, I. S. B., Brkljačić, M., Grgas-Bile, C., Gajski, D., Racz, A. ve Čengić Brkljačić, M. (2015). Current perspectives of Potter’s Global bioethics as a bridge betsen clinical (personalized) and public health ethics. Acta Clin Croat, 54, 509-515.
• Vita-More, N. (1983). Transhuman Statement. In Create/Recreate.
• Woodson, A. (2023, Şubat). Ethics on Film: Discussion of "Avatar: The Way of Water". https://www.carnegiecouncil.org/media/series/ethics-on-film/avatar-way-of-water
• Yeşilyurt, M. (2020). Hıristiyanlığın “Imago Dei” öğretisinin transhümanizmle uzlaştırılmasının imkanı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırması Dergisi, 9(5), 3626.
• Yetkiner, B. ve Özdemir, N. (2022). Sinemada transhümanizm ve yapay zekâ. Academic Journal of Information Technology 51(13), 266.