Yeniden Refah Partisi: Kuramsal Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 468 - 481

Oğuz Demir Ensar Kıvrak

Öz

Bu çalışma, yaklaşık son yetmiş yılda Türk siyasetine damga vurmuş Millî Görüş Hareketi’nin son temsilcisi olan Yeniden Refah Partisi’ni konu edinmektedir. Çalışmanın amacı Yeniden Refah Partisi’ni siyasi partilerin doğuş teorileri, siyasi parti tipolojileri ve kurumsallaşma bağlamında değerlendirmektir. Çalışmada ilk olarak partinin ortaya çıkışında rol oynayan temel etmenler, partinin temel değerleri, ideolojisi ve tarihsel arka planına değinilecektir. Ardından siyasi partilerin kuramsal olarak açıklanmasında kullanılan doğuş teorileri, parti tipolojileri ve kurumsallaşması konuları etrafında Yeniden Refah Partisi’nin kuramsal bir değerlendirmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Türk Siyasi Partileri, Millî Görüş Hareketi, Yeniden Refah Partisi, Kurumsallaşma

The New Welfare Party: A Theoretical Assessment

Öz

This study focuses on The New Welfare Party (the NWP), the last representative of the National Outlook Movement, which has left its mark on Turkish politics in the last seventy years. The aim of the study is to evaluate the NWP in the context of emergence theories of political parties, political party typologies and institutionalization. The study will first discuss the main factors that played a role in the emergence of the NWP, its core values, ideology and historical background. Then, a theoretical evaluation of the NWP will be made around the emergence theories, party typologies and institutionalization used in the theoretical explanation of political parties.

Anahtar Kelimeler

Turkish Political Parties, National Outlook Movement, New Welfare Party, Institutionalization

Kaynakça

• Arıkan, E. B. (2008). Milliyetçi Hareket Partisi Türk Sağının Türk Sorunu. Agora Kitaplığı. Baykal, Ö. (2023, Kasım 23). Yeniden Refah, İlk Büyük Sınavını Nasıl “Hasarsız” Atlattı? - Ömer Baykal. Perspektif. https://www.perspektif.online/yeniden-refah-ilk-buyuk-sinavini-nasil-hasarsiz-atlatti/
• Baykal, Ö. (2024, Mart 28). “Yükselen” Yeniden Refah “Diğerlerinin” Yap(a)madığı Neyi Yaptı? - Ömer Baykal. Perspektif. https://www.perspektif.online/yukselen-yeniden-refah-digerlerinin-yapamadigi-neyi-yapti/
• BBC News Türkçe, (15. 05. 2023). Yeniden Refah: 5 milletvekili çıkaran, seçimlerin sürpriz partisi, https://www.bbc.com/turkce/articles/c887yg6npwdo
• Berkes, N. (2003). Türkiye’de Çağdaşlaşma. Bilgi Yayınevi.
• Bölükbaşı, M. (2022). Measuring the Level of Party Institutionalization in Turkey. Siyasal: Journal of Political Sciences, 31(2), 305-321. https://doi.org/10.26650/siyasal.2022.31.1100558
• Cammett, M., & Luong, P. J. (2014). Is There an Islamist Political Advantage? Annual Review of Political Science (Palo Alto, Calif.), 17, 187-206. https://doi.org/10.1146/annurev-polisci-071112-221207
• Cumhuriyet. (07. 01. 2023). Yeniden Refah Partisi: Seçime tek başımıza gireceğiz, https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/yeniden-refah-partisi-secime-tek-basimiza-girecegiz-2019371
• Cumhuriyet. (2024), “Fatih Erbakan'dan 'Şu an Cumhur İttifakı'nda mısınız' sorusuna yanıt” https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/fatih-erbakandan-su-an-cumhur-ittifakinda-misiniz-sorusuna-yanit-2199415
• DHA. (02.03.2022). Fatih Erbakan: Ümmet için çalışan kadrolar Millî görüşten çıkacak, https://www.dha.com.tr/yerel-haberler/sivas/fatih-erbakan-ummet-icin-calisan-kadrolar-mill-2032563
• Çaha, Ö., & Baykal, Ö. (2017). Milli Görüş Hareketi’nin Kuruluşu: Türk Siyasetinde Milli Nizam Partisi Deneyimi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 788-806.
• Çaha, Ö. & Şahin, B. (2013). Siyasal İdeolojiler. Orion Kitabevi.
• Dursun, D. (2010). Siyaset Bilimi. Beta Basım Yayım.
• Duverger, M. (1993). Siyasi Partiler (E. Özbudun, Çev.). Bilgi Yayınevi.
• Euronews. (2021). Türkiye'de siyasi parti kapatmaları: Geçmişte hangi partiler yasaklandı?, https://tr.euronews.com/2021/06/21/turkiye-de-siyasi-parti-kapatmalar-gecmiste-hangi-partiler-yasakland
• Gazete Duvar. (2021). Fatih Erbakan: Karantinamız abartıldı, aşı olmayacağız, https://www.gazeteduvar.com.tr/fatih-erbakan-karantinamiz-abartildi-asi-olmayacagiz-haber-1540709
• Habertürk. (20.03.2023). Yeniden Refah Partisi'nden Cumhur İttifakı'na katılmama kararı, https://www.haberturk.com/son-dakika-yeniden-refah-partisi-nden-cumhur-ittifaki-na-katilmama-karari-3575198
• Hamsici, M. (4 Nisan 2024). Yeniden Refah Partisi neden ve nasıl güçlendi?, https://www.bbc.com/turkce/articles/c8033n7zn8ko
• Huntington, S. P., & Özbudun, E. (1966). Siyasal Gelişme ve Siyasal Bozulma. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22(1), 55-107. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001381
• İnternethaber (2019). Saadet Partisi Genel Merkez binasına haciz geldi bina boşaltıldı https://www.internethaber.com/saadet-partisi-genel-merkez-binasina-haciz-geldi-bina-bosaltildi-2013967h.htm
• Janda, K. (1980). Political Parties: A Cross-National Survey. Free Press.
• Kapani, M. (2006). Politika Bilimine Giriş. Bilgi Yayınevi.
• Kıvrak, E. (2020). Millî Nizam Partisi: Tarihsel ve Kuramsal Bir Değerlendirme. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 6(12), 133-153.
• Levitsky, S. (1998). Institutionalization and Peronism: The Concept, the Case and the Case for Unpacking the Concept. Party Politics, 4(1), 77-92. https://doi.org/10.1177/1354068898004001004
• Millî Gazete. (2017). Millî Görüş Hareketi’nin üçüncü siyasi partisi Refah Partisi işte böyle kapatıldı, https://www.milligazete.com.tr/haber/918400/milli-gorus-Hareketi’nin-ucuncu-siyasi-partisi-refah-partisi-iste-boyle-kapatildi. Erişim. 20.04.2024.
• Özbudun, E. (2008). Çağdaş Türk Politikası (A. R. Usul, Çev.). Doğan Kitap.
• Panebianco, A. (1988). Political Parties: Organization and Power. Cambridge University Press.
• Rose, R., & Mackie, T. T. (1988). Do Parties Persist or Fail? The Big Trade-off Facing Organizations. Içinde K. Lawson, & P. H. Merkl, When parties fail: emerging alternative organizations (ss. 533-558). Princeton University Press. https://doi.org/10.1515/9781400859498.533
• Sarıbay, A. Y. (2012). “Partilerin Kartelleşmesi ve Demokrasi”, Star Gazetesi / Açık Görüş, 5.09.2012, http://www.stargazete.com/acikgorus/partilerin-kartellesmesi-ve-demokrasi/haber-639274, 21.04.2023.
• Somer, M. (01.04.2024). “Yeniden Refah 3. Parti oldu! Seçmen neden YRP’ye yöneldi?”. Al Ain Türkçe Özel, https://tr.al-ain.com/article/yeniden-refah-3-parti-oldu-secmen-neden-yrpye-yoneldi-prof-dr-murat-somer-anlatti-al-ain-turkce-ozel
• Sözcü. (15.04.2024). Yeniden Refah (YRP) yerel seçimde ne kadar oy aldı, kaç belediye kazandı?, https://www.sozcu.com.tr/yeniden-refah-yrp-yerel-secimde-ne-kadar-oy-aldi-kac-belediye-kazandi-p35840
• Süer, S. S. (2011). “Cath-All” Siyasi Partiler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 96, 49-90.
• Turan, İ. (1986). Siyasal sistem ve siyasal davranış. Der Yayınları.
• Turan, İ. (2013). Türk Siyasi Partilerinde Lider Oligarşisi: Evrimi, Kurumsallaşmasi ve Sonuçları. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 45, 1-21.
• Yavuz, H. (2005). “Millî Görüş Hareketi: Muhalif ve Modernist Gelenek”, İçinde Kolektif. (2021). Modern Türkiye´de Siyasi Düşünce – Cilt 6 İslamcılık (ss. 591-603). İletişim Yayınları.
• Yeniden Refah Partisi. (2024), Yeniden Refah Partisi Programı, https://yenidenrefahpartisi.org.tr/page/parti-programi/14
• Yeniden Refah Partisi. (2024). “SENİNLEYİZ KUDÜS” mitingine Onbinler katıldı, https://yenidenrefahpartisi.org.tr/page/-34-seninleyiz-kudus-34-mitingine-onbinler-katildi/1220