Sürdürülebilir kalkınma hedefi toplumsal cinsiyet bağlamında cam tavan kavramının bibliyometrik analizi

Yıl 2023, , 1186 - 1198, 29.10.2023

Hilal Tuğçe Bayar Türkoğlu

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1346123

Öz

Daha adil, refah içinde yaşanılan, herkesin insan hakları ilkesinden faydalanabileceği, ayrımcılığa maruz kalmayacağı, sosyal, ekonomik ve çevresel bağlamda dengenin sağlandığı bir Dünya’da yaşamak ve böyle bir Dünya’yı gelecek nesillere bırakmak için geliştirilen 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, kadınların yaşadığı ayrımcılığı da dikkate almıştır. Bu kapsamda 17 hedeften biri olarak da toplumsal cinsiyet eşitliği belirlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden toplumsal cinsiyet eşitliği kategorisinde değerlendirilen “cam tavan” literatürünün kavramsal yapısını ortaya çıkarmaktır. Bu kapsamda bibliyometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ilk olarak ilgili literatür ele alındıktan sonra uygulama aşamasına geçilmiştir. Web of Science veri tabanının Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kategorisinde toplumsal cinsiyet ile eşleşen “cam tavan” literatürüne ilişkin 587 makale analiz edilmiştir. Performans analizi (yıllara ve alanlara göre makale sayıları, makale en çok atıf alan yazar, en çok atıf alan çalışma, en çok atıf alan dergi) ve haritalama analizi (ortak yazar, ortak kelime ve ortak atıf analizi) yapılmıştır. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kategorisinde “cam tavan” olgusun en çok liderlik, ayrımcılık, kariyer ile ilişkili olarak yönetim alanında çalışıldığı görülmüştür. Cam tavan konusunun Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda refahın sağlanmasında önemli bir araç olan sosyal politika bağlamında değerlendirilmesi gelecek çalışmalar için önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Kalkınma, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Bibliyometrik analiz, Performans Analizi, Haritalama, Mapping

Teşekkür

iyi çalışmalar dilerim.

Bibliometric analysis of the concept of glass ceiling in the context of sustainable development goal gender equality

Öz

To live in a World where everyone can benefit from the principle of human rights, not to be subjected to discrimination, where social, economic and environmental balance is ensured and to leave such a World to future generations, the 2030 Sustainable Development Goals have been developed. gender equality has also been determined as one of the 17 goals. The aim of the study is to reveal the conceptual structure of the “glass ceiling” literature in the category of gender equality from the Sustainable Development Goals. bibliometric analysis was performed. In the Web of Science Sustainable Development Goals category, 587 articles related to the gender-matched “glass ceiling” literature were analyzed. Performance analysis (number of articles according to years and fields, author who received the most citations, study, journal) and mapping analysis (co-author, common word and common citation analysis) were performed. it has been observed that the glass ceiling phenomenon is most commonly studied in the field of management in relation to leadership, discrimination, career. It has been proposed for future studies to evaluate the glass ceiling issue in the context of social policy, which is an important tool for ensuring prosperity in line with the Sustainable Development Goals.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Development, Gender Equality, Bibliometric Analysis, Performance Analysis

Kaynakça

• Acker, J. (1990). Hierarchies, jobs, bodies: A theory of gendered organizations. Gender & society, 4(2), 139–158.
• Akbaş, G., ve Korkmaz, L. (2017). Kadın yöneticiler: Görünmez engellerin gölgesinde yükselme çabası. İş ve İnsan Dergisi, 4(2), 73–86.
• Aycan, Z. (2004). Key success factors for women in management in Turkey. Applied Psychology: An
• Bağış, M. (2021). Bibiyometrik araştırmalarda kullanılan başlıca analiz teknikleri. O. Öztürk ve G. Gürler (Ed.), Bir literatür incelemesi aracı olarak bibliyometrik analiz içinde (s. 53–66), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Block, J. H. and Fisch, C. (2020), Eight tips and questions for your bibliographic study in business and management research, Management Review Quarterly, 70, 307–312.
• Brenner. O. C, Tomkiewicz, J. & Schein, V. (1989). The relationship between sexrole stereotypes and requisite management characteristics revisited, Academy of Management Journal,32, 662–6.
• Cobo, M. J., López‐Herrera E., Herrera‐Viedma, A.G. and Herrera, F. (2011). Science mapping software tools: Review, analysis, and cooperative study among tools. Journal of the American Society for Information Science and Technology. 62(7), 1382–1402.
• Cotter, D. A., Hermsen, J. M., Ovadia, S., & Vanneman, R. (2001). The glass ceiling effect. Social forces, 80(2), 655–681.
• Demirler, S. ve Oral, L. (2022). İşgücü çevikliği literatürünün bibliyometrik analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(30), 251–272.
• Eagly, A. H., and Karau, S. J. (2002). Role congruity theory of prejudice toward female leaders. Psychological review, 109(3), 573.
• Kanter, R. M. (1977). Men and women. The Sociology of Organizations: Classic, Contemporary, and Critical Readings, 291–298.
• Kartal, M. T. (2018). Türkiye’de faizsiz bankacılık alanında yayınlanmış tezlerin analizi. Maliye ve Finans Yazıları, (110), 175–198.
• Korkmaz, H. (2014). Yönetim kademelerinde kadına yönelik cinsiyet ayrımcılığı ve cam tavan sendromu. The Journal of Academic Social Science, 2(5), 1–14.
• Korpi, W., Ferrarini, T. & Englund, S. (2013). Women's opportunities under different family policy constellations: Gender, class, and ınequality tradeoffs in western countries re-examined. Social Politics. 20(1), 1–40.
• Küresel amaçlar (2023, 10 Haziran). Sürdürülebilir kalkınma için küresel amaçlar. Erişim adresi: https://www.kureselamaclar.org/
• Lyness, K. S., & Heilman, M. E. (2006). When fit is fundamental: performance evaluations and promotions of upper-level female and male managers. Journal of Applied Psychology, 91(4), 777–785.
• Maume, D.J. (1999). Glass ceilings and glass escalators - Occupational segregation and race and sex differences in managerial promotions. Work and Occupations. 26(4), 483–509.
• Öztürk, O. (2021). Bibliyometrik araştırmaların tasarımına ilişkin bir çerçeve. Öztürk, O. ve Gürler. G. (Ed.), Bir literatür incelemesi aracı olarak bibliyometrik analiz içinde (33–52), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Probert, B. (2005). I just couldn't fit it in': Gender and unequal outcomes in academic careers. Gender Work and Organization. 2(1), 50–72.
• Ridgeway, C.L. (2001). Gender, status, and leadership. Journal of Social Issues, 57(4), 637–655.
• Ryan, M. K., & Haslam, S. A. (2005). The glass cliff: Evidence that women are over‐represented in precarious leadership positions. British Journal of management, 16(2), 81–90.
• Şimşir, İ. (2021). Bibliyometri ve Bibliyometrik Analize İlişkin Kavramsal Çerçeve, Öztürk, O. ve Gürler. G. (ed.) içinde Bir Literatür İncelemesi Aracı olarak Bibliyometrik Analiz, Ankara: Nobel Yayıncılık.