Hybrid peace as a new approach to peace building: The case of Bosnia-Herzegovina

Yıl 2021, , 495 - 512, 12.04.2021

Ayça Eminoğlu , Yeşim Aydın

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.716653

Öz

This study aims to explain how liberal peace, which is often proposed as an effective paradigm to prevent conflict after the collapse of the Soviet Union, failed in terms of liberal peacebuilding activities and that there is a need for a new approach. This need for a new approach against the backdrop of the failure of the liberal peace will be analyzed within the case of Bosnia-Herzegovina. While liberal peace was trying to institutionalize its core elements as democratization, human rights, rule of law, and liberal market system to post-conflict areas, aiming sustainable peace and security but created failed/fragile states. Accordingly, it is revealed that liberal peace creates peace through imposition and therefore does not guarantee sustainable peace by means of focusing on the interests of the West. The study suggests hybrid peace as a new approach, based on the reasons for the failure of liberal peace in the peacebuilding of Bosnia-Herzegovina. Hybrid peace offers a resolution which is suitable for local’s expectations and demands rather than those of the West, while also considering the socio-psychological condition of the post-conflict society. In this context, the study rejects the view that there is no alternative to liberal peace and argues that hybrid peace will respond to the need for sustainable peace in conflict zones.

Anahtar Kelimeler

Liberal Peace, Peacebuilding, Hybrid Peace

Barış inşasında yeni bir yaklaşım olarak hibrit barış: Bosna-Hersek örneği

Öz

Bu çalışma, Soğuk Savaş sonrası dönemde Sovyetler Birliği’nin dağılması ile meydana gelen çatışmalarda etkin paradigma olduğu kabul edilen liberal barışın, barış inşası faaliyetlerinde nasıl başarısızlığa uğradığını ve bu başarısızlık karşısında yeni bir yaklaşıma duyulan ihtiyacı Bosna-Hersek örnek ülkesi ile göstermeyi hedeflemektedir. Liberal barış, temel unsurları olan demokratikleşme, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve liberal piyasa sistemini çatışma sonrası bölgelerde kurumsallaştırmaya çalışırken; sürdürülebilir barış ve güvenlik hedeflerken başarısız/kırılgan devletler ortaya çıkarmıştır. Buna göre özelde Bosna-Hersek üzerinde durularak bazı sonuçların belirginlik kazandığı çalışmada, liberal barışın Batı’nın çıkarlarına odaklanmak suretiyle, dayatma yoluyla bir barış oluşturduğu ve bu nedenle de sürdürülebilir barışı garanti etmediği ortaya koyulmaktadır. Çalışma, liberal barışın Bosna-Hersek’teki barış inşasındaki başarısızlık nedenlerinden hareketle yeni bir yaklaşım olarak hibrit barışı ortaya atmaktadır. Hibrit barış, Batı yerine yerelin beklenti ve taleplerine uygun bir çözüm sunmakla birlikte çatışma sonrası toplumun sosyo-psikolojik durumunu da dikkate almaktadır. Dolayısıyla çatışma bölgelerinde negatif barışın sağlanması kadar, oluşturulan barışın sürdürülebilirliğinin sağlanmasında hibrit barışın ihtiyaca cevap vereceği ve bu sayede liberal barışın ihmal ettiği yerelin beklenti ve talepleri doğrultusunda ve çatışma sonrası toplumun rehabilitasyonunu da kapsayacak şekilde bir barış inşasıyla sürdürülebilir yani pozitif barış oluşturacağı savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Liberal Barış, Barış İnşası, Hibrit Barış, Bosna Hersek, Çatışma Çözümü

Kaynakça

• Anam, S. (2018). Peacebuilding: The Shift Towards A Hybrid Peace Approach. Global & Strategis, 9(1), 37-48.
• Belloni, R. (2001). Civil Society And Peacebuilding In Bosnia and Herzegovina. Journal of Peace Research, 38(2), 163-180.
• Brauch, H. G. (2008). Güvenliğin Yeniden Kavramsallaştırılması: Barış, Güvenlik, Kalkınma ve Çevre Kavramsal Dörtlüsü. Uluslararası İlişkiler, 5(18), 1- 47.
• Burchill, S. (2005). Liberalism. Theories of International Relations (Ed. S. Burchill & A. Linklater) içinde (55-83). New York: Palgrave Macmillan.
• Chandler, D. (2000). Bosnia: Faking Democracy After Dayton. London: Pluto Press.
• Collin, P. H. (2000). Easier English Student Dictionary. London: Bloomsbury.
• Cortright, D. (2008). Peace: A History of Movements and Ideas. New York: Cambridge University Press.
• Cretu, A. D. (2015). Twenty Years After: The Dayton Accords, Legacies and Opportunities In Bosnia and Herzegovina. Fondation Pierre du Bois, 6, 1-7.
• Dempsey, G. (1998). Rethinking The Dayton Agreement. Policy Analysis, (327), 1- 42.
• Diehl, P. F. (2006). Paths to Peacebuilding: The Transformation of Peace Operations. Conflict Prevention And Peace-building in Post-war Societies: Sustaining The Peace. (Ed. T. D. Mason & J. D. Meernik) içinde (107-129). London: Routledge.
• Eminoğlu, A. (2018). Oliver Richmond. Barış çalışmaları (Ed. E. Büyükakıncı) içinde (684-723). Ankara: Adres Yayınları.
• Galtung, J. (1967). Theories of Peace: A Synthetic Approach To Peace Thinking. Oslo: International Peace Research Institute.
• Mac Ginty, R. (2010). Hybrid Peace: The Interaction Between Top-down And Bottom-up Peace. Security Dialogue, 41(4), 391-412.
• Mac Ginty, R. (2011). International Peacebuilding And Local Resistance: Hybrid Forms of Peace. New York: Palgrave Macmillan.
• Hassan, D. (2006). Rise of The Territorial State And The Treaty of Westphalia. Yearbook of New Zealand Jurisprudence, 9, 62-70.
• Holbrooke, R. (1995). Bir Savaşı Bitirmek.(Çev.: B. Çorakçı Dişbudak). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Jabri, V. (2010). Peacebuilding Critical Developments And Approaches. War, Government, Politics: A Critical Response To The Hegemony of The Liberal Peace (Ed. O. Richmond) içinde (41-57). London: Palgrave Macmillan.
• Jarstad, A. K. & Belloni, R. (2012). Introducing Hybrid Peace Governance: Impact and Prospects of Liberal Peacebuilding. Global Governance, 18(1), 1-6.
• Kakışım, C. (2017). Liberalizm Çağında Barış Çalışmaları ve Demokratik Barış Vizyonu: Teorik Bir İnceleme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 50, 27-44.
• Meernik, J. D. & Mason, T. D. (2006). Sustaining The Peace In The Aftermath of Conflict. Conflict Prevention And Peace-building In Post-war Societies: Sustaining The Peace (Ed. T. D. Mason & J. D. Meernik) içinde (1-10). London: Routledge.
• Merlingen, M. & Ostrauskaite, R. (2000). Power/Knowledge In International Peacebuilding: The Case of The EU Police Mission In Bosnia. Alternatives, 30, 297-323.
• Millar, G., Lijn J. & Verkoren W. (2013). Peacebuilding Plans And Local Reconfigurations: Frictions Between Imported Processes And Indigenous Practices. International Peacekeeping, 20(2), 137-143.
• Newman, E., Paris R. & Richmond O. (2009). Introduction. New Perspectives on Liberal Peacebuilding (Ed.: E. Newman, R. Paris & O. Richmond) içinde (3-25), Tokyo, United Nations University Press.
• Oberg, J. (2007). Former Yugoslavia and Iraq: A Comparative Analysis of International Conflict Mismanagement. Handbook of Peace And Conflict Studies (Ed. C. Webel ve J. Galtung) içinde (64-85). New York: Routledge.
• Overhaus, M. & Peter, M. (2012). The EU And Peacebuilding. Stiftung Wissensschaft und Politik, 41, 1-4.
• Özerdem, A. (2013). Barış İnşası Kuram ve Uygulaması. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özerdem, F. (2019). Çatışma ve Barış Üzerine Temel Kavramlar: İçsel, Kişilerarası, Toplumsal ve Küresel Çatışma ve Barış Terminolojisi. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Paris, R. (2004). At War’s End: Building Peace After Civil Conflict. New York: Cambridge University Press.
• Paris, R. (2010). Saving Liberal Peacebuilding. Review of International Studies, 36(2), 337- 365.
• Reychler, L. & Langer, A. (2006). Researching Peace Building Architecture. Cahiers Internationale Betrekkingen En Vredesonderzoek, 75(24), 1-82.
• Richmond, O. P. (2005). The Transformation of Peace. New York: Palgrave Macmillan.
• Richmond, O. P. (2008). Peace In International Relations. New York: Routledge.
• Richmond, O. P. (2009). Liberal Peace Transitions: A Rethink is Urgent. Open Democracy, 19, 1-7.
• Richmond, O. P. (2011). A Post–liberal Peace, New York: Routledge.
• Richmond, O. & Franks, J. (2009). Liberal Peace Transitions Between Statebuilding And Peacebuilding. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Schmid, H. (1968). Peace Research And Politics. Journal of Peace Research, 5(3), 217-232.
• Sobutay, T. & Akgün, C. (1998). Bosna ve Hersek Ülke Etüdü. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
• Tüysüzoğlu, G. (2016). Bosna-Hersek Çöküş Halinde Olan Bir Devlet mi?. Karadeniz Araştırmaları, (51), 75-100.
• Wallensteen, P. (2002). Understanding Conflict Resolution: War, Peace And The Global System. London: Sage Publications.
• Webel, C. (2007). Toward A Philosophy And Metapsychology of Peace. Handbook of Peace And Conflict Studies (Ed. C. Webel & J. Galtung) içinde (3-13). New York: Routledge.
• Yeşilçayır, C. (2016). Platon’dan Rousseau’ya Barış Düşüncesinin Evrimi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 59-72.