TOKAT YEREL İŞGÜCÜ PİYASASINDA KADIN GİRİŞİMCİLER: İSTİHDAMA KATILIM ÖZELLİKLERİ VE SORUNLARI

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 4, 1 - 20, 31.10.2016

Elif Özlem Aşkın , Serap Barış

Öz

Kadın girişimciliği hem dünya genelinde hem de Türkiye’de işsizlik, yoksullukla mücadele ve sürdürülebilir ekonomik büyümenin gerçekleştirilmesi için kadınları istihdama dahil etmede önemli bir yöntem olarak görülmektedir. Bu bağlamda araştırmada, kadın girişimciliğinin arttırılması için Tokat yerel işgücü piyasasında kadın girişimcilerin konumunun incelenmesi; kadın girişimcilerin istihdama katılım özelliklerinin ve sorunlarının tanımlanması ve açıklanması; bu çerçevede, işgücü piyasasında kadın girişimciliği yoluyla istihdamın artırılması için önerilerde bulunulması amaçlanmıştır. Araştırmada kadın girişimcilerin eğitim düzeylerinin düşük olduğu, ağırlıklı olarak hizmetler sektöründe faaliyet gösteren ve az sayıda eleman istihdam eden küçük ölçekli işletmelere sahip oldukları belirlenmiştir. Kadınların girişimci olmalarında en önemli faktör aile teşvikidir. Kadın girişimcilerin en çok mali konular (kredi alamama, borç ödemeleri, vergi ödemeleri gibi) ile ataerkil kültürel yapı ve toplumsal cinsiyet temelli işbölümünden gelen ev içi sorumluluklarından kaynaklanan (aşırı yorgunluk, aile ile ilgili konular gibi) sorunlarla karşılaştıkları tespit edilmiştir. Yerel işgücü piyasasında kadın girişimcilerin niceliği ve niteliğinin arttırılması için kadınlara yönelik politikalar uygulanması önemlidir. 

Kaynakça

• KAYNAKLAR
• Abelda, R. (1997). Economics and Feminism. New York: Tweyne Publishers.
• Aktas, A., Güner, D., Gürsel, S., & Uysal, G. (2010). Structural determinants of household savings in Turkey: 2003-2008 (No. 007).
• Alptekin, D.(2014),Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Örüntüsünde Kadının Yoksulluğu ve Yoksunlukları, yoksulluk ve Kadın, içinde, derleyen: Abdullah Topçuoğlu, Gamze Aksan ve Duygu Alptekin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Batum, U., B. Kalemci Tüzün, Tkay, B. A., Tüzün, İ. K., Kıral, S. & Çiftçi, S. (2014). Ankara’da Kadın Girişimciliği: Örnekler ve Yol Haritası, Ankara: Ankara Kalkınma Ajansı Araştırmalar Serisi-2.
• Bruni, A., Gherardi, S., & Poggio, B. (2004). Entrepreneur-mentality, gender and the study of women entrepreneurs. Journal of Organizational Change Management, 17(3), 256-268.
• Brush, C. G., De Bruin, A., & Welter, F. (2009). A gender-aware framework for women's entrepreneurship. International Journal of Gender and Entrepreneurship, 1(1), 8-24.
• Burttner, H.(1993. Female entrepreneurs: how far have they come?, Business Horizons, 36, 24-30.
• Cansız, M. (2013). Türkiye’nin Yenilikçi Girişimcileri: Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Örneği. Yayın No.2850, Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı
• .
• Carter, N. M., Gartner, W. B., Shaver, K. G., & Gatewood, E. J. (2003). The career reasons of nascent entrepreneurs. Journal of Business Venturing, 18(1), 13-39.
• Chotkan, R. (2009). Female entrepreneurship: Surinamese women acting entrepreneurial. School of Management and Governance University of Twente, Master Thesis.
• Charles, V., & Gherman, T. (2013). Factors Influencing Peruvian Women to Become Entrepreneurs. World Applied Sciences Journal, 27(10), 1345-1354.
• Collerette, P., & Aubry, P. (1990). Socio-economic evolution of women business owners in Quebec (1987). Journal of Business Ethics, 9(4-5), 417-422.
• Çelik, C., & Özdevecioğlu, M. (2001). Kadın Girişimcilerin Demografik Özellikleri ve Karşılaştıkları sorunlara İlişkin Nevşehir İlinde Bir Araştırma. 1. Orta Anadolu Kongresi, 487-498.
• Çakıcı, A. (2006). Mersin’deki Kadın Girişimcilerin İş Yaşamını Etkileyen Faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(4), 54-78.
• Delmar, F. (2003). Women entrepreneurship: Assessing data availability and future needs. In OECD Workshop on Improving Statistics on SME's and Entrepreneurship, Paris (pp. 17-19).
• DeMartino, R., & Barbato, R. (2003). Differences between women and men MBA entrepreneurs: exploring family flexibility and wealth creation as career motivators. Journal of business venturing, 18(6), 815-832.
• Dhaliwal, S. (1998). Silent contributors: Asian female entrepreneurs and women in business. In Women's Studies International Forum (Vol. 21, No. 5, pp. 463-474). Pergamon.
• Ecevit, Y. (1993). Kadın Girişimciliğinin Yaygınlaşmasına Yönelik Bir Model Önerisi: Kadın Girişimciliğine Özendirme ve Destekleme Paneli Bildiriler, Devlet Bakanlığı Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı: Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Eğitim Semineri, 30-35.
• Ecevit, Y., (2008). Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri. İstanbul: Tüsiad-Kagider Yayını.
• Ecevit, Y. (2007). Türkiye’de Kadın Girişimciliğine Eleştirel Bir Yaklaşım. ILO, Ankara.
• Ecevit, Y. & Yüksel-Kaptanoğlu, İ. (2015). Kadın Girişimciler Araştırması, [Web: www.garanti.com.tr./…/us201_garanti_kadin_girisimciler_rapor_201506 Erişim Tarihi: 28.06.2015].
• Eğrican, N. & Karadeniz, E. (2008). Entrepreneurship in Turkey: The Turkish Annual Report. İstanbul: GEM Publishing.
• EUROSTAT (2014). AB Kadın İşgücü Verileri, [Web: http://epp.eurostat.ec.europa.eu Erişim Tarihi: 10.07.2015].
• Germir, H., N. (2015). AB’ye Uyum Sürecinde Kadın ve Engelli Girişimcilerin Desteklenmesine Yönelik İstihdam Politikaları. UHEYAD, 4, 216-238.
• Goldman, S. (2009). The Power of the Purse: Gender Equality and the Middle-Class Spending. Global Markets Institute.
• Göküş, M., Özdemiray, S. M., & Göksel, Z. S. (2013). Bölgesel kalkınmada kadın girişimciliğinin önemi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 29/2013, 87-97.
• Green, E., & Cohen, L. (1995). ’Women's business’: Are women entrepreneurs breaking new ground or simply balancing the demands of ‘women's work’in a new way?. Journal of Gender studies, 4(3), 297-314.
• Güney, S. (2006). Kadın Girişimciliğine Genel Bir Bakış. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(1), 25-43.
• Hartmann, H. (2006). Marksizm’le Feminizm’in Mutsuz Evliliği. Çeviren: Gülşat Aygen. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Hatten, T. S. (1997), Small Busines Entrepreneurship and Beyond. Prentice-Hall, USA.
• Hoy, F., & Shane, S. (1998). Franchising as an entrepreneurial venture form.Journal of Business Venturing, 13(2), 91-94.
• Hisrich, R. D., & Ayse Öztürk, S. (1999). Women entrepreneurs in a developing economy. Journal of Management Development, 18(2), 114-125.
• Hisrich, R. D. & Peters, M. P. (2002). Entrepreneurship (5th ed.). McGraw-Hill Irwin, USA.
• Hochschild, A., & Machung, A. (2012). The second shift: Working families and the revolution at home. Newyork: Penguin Books.
• Hofstede, G., (2005). Cultures and Organizations: Software of the Mind, McGraw-Hill, USA.
• Hughes, K. D. (2003). Pushed or pulled? Women's entry into self‐employment and small business ownership. Gender, Work & Organization, 10(4), 433-454.
• İlter, B. (2010). Girişimcilik Sürecinde Kadın Girişimcilerin Karşılaştıkları Sorunların Analizi: Kagider Örneği. Adalet Yayınları: Ankara.
• Jennings, J. E., & McDougald, M. S. (2007). Work-family interface experiences and coping strategies: Implications for entrepreneurship research and practice. Academy of Management Review, 32(3), 747-760.
• Jennings, J. E., & Brush, C. G. (2013). Research on women entrepreneurs: challenges to (and from) the broader entrepreneurship literature?. The Academy of Management Annals, 7(1), 661-715.
• Karadal, H. (Eds.) & Kaygın, E. (2014). Kadın Girişimciliği. (içinde Girişimcilik), İstanbul: Beta Yayınları.
• KEİG (2013). Türkiye’de Kadın Emeği ve İstihdamı, Sorun Alanları ve Politika Önerileri, İstanbul.
• Kılıç, D. & Öztürk, S. (2014). Türkiye'de Kadının İşgücüne Katılımı Önündeki Engeller ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
• Kök, S. (2007). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler ve Kadın Girişimciliği. Denizli Ticaret Odası Ekonomik Araştırma Serisi, Yayın No:1.
• Minniti, M. (2010). Female entrepreneurship and economic activity. European Journal of Development Research, 22(3), 294-312.
• Moore, C. S., & Mueller, R. E. (2002). The transition from paid to self-employment in Canada: the importance of push factors. Applied Economics,34(6), 791-801.
• Morris, M. H., Miyasaki, N. N., Watters, C. E., & Coombes, S. M. (2006). The dilemma of growth: Understanding venture size choices of women entrepreneurs. Journal of Small Business Management, 44(2), 221-244.
• Nayir, D. Z. (2008). İşi ve Ailesi Arasındaki Kadin: Tekstil ve Bilgi İşlem Girişimcilerinin Rol Çatışmasına Getirdikleri Çözüm Stratejileri. Ege Akademik Bakış, 8(2), 631-650.
• Oyuryüz, z., & Gürel, A. (2015). Girişimci Kadınlar ve İş-Yaşam Dengesinin Sağlanmasında Engel ve Fırsatların Analizi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 47-54.
• Orhan, M., & Scott, D. (2001). Why women enter into entrepreneurship: an explanatory model. Women in management review, 16(5), 232-247.
• Özen Kutanis, R. (2006). Girişimci Kadınlar. İstanbul: Değişim Yayınları.
• Petridou, E., & Glaveli, N. (2008). Rural women entrepreneurship within co-operatives: training support. Gender in Management: An International Journal,23(4), 262-277.
• Soysal, A. (2010). Kadın girişimcilerin özellikleri, karşılaştıkları sorunlar ve iş kuracak kadınlara öneriler: Kahramanmaraş ilinde bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 71-95.
• Şekerler, H. (2006). Kadın girişimciler; karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kütahya.
• Tambunan, T. (2007). Development of SME and women entrepreneurs in a developing country: The Indonesian story. Small Enterprise Research, 15(2), 31-51.
• Tan, F. Z. S. (2006). Tarihi Akış İçinde Kastamonu Kadın Girişimciliği. 14. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Erzurum.
• Tansel, A. (2001). Self-employment, Wage-employment, and Returns to Schooling by Gender in Turkey. Labor and Human Capital in the Middle East: Studies of markets and household behavior, 337-367.
• Toksöz, G. (2007). Türkiye’de Kadın İstihdamının Durumu, , ILO, Ankara.
• TÜİK (2007). Haber Bülteni, Sayı: 119, Temmuz-2007.
• TÜİK (2016). Hanehalkı İşgücü İstatistikleri Dönemsel Sonuçları, [Web: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1007 Erişim Tarihi: 03.03.2016].
• Ufuk, H. & Özgen, Ö. (2000). Kadın Girişimcilerin Sosyo-Kültürel ve Ekonomik Profili. Ankara: KOSGEB.
• Uraz, A., Aran, M., Hüsamoğlu, M., Şanalmış, D. O, & Çapar, S. (2010). Türkiye Cumhuriyeti Devlet Planlama Teşkilatı ve Dünya Bankası Refah ve Sosyal Politika Analitik Çalışma Programı, Çalışma Raporu Sayı 2, Ankara.
• Welsh, D. H., Memili, E., Kaciak, E., & Ochi, M. (2014). Japanese women entrepreneurs: implications for family firms. Journal of Small Business Management, 52(2), 286-305.
• Woldie, A., & Adersua, A. (2004). Female entrepreneurs in a transitional economy: Businesswomen in Nigeria. International Journal of Social Economics, 31(1/2), 78-93.
• Yagci, F., & Bener, Ö. (2005). Girisimci kadinlarin demografik ve genel karakteristikleri ile kadinlari girisimcilige motive eden faktörler [The motivation factors that help women integrate in entrepreneurship]. Türk Dünyasi Sosyal Bilimler Dergisi, 33, 85-100.
• Yalman, i. N., & Gündoğdu, ö. (2014). Kadın girişimciliği ve bölgesel kalkınma: TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) bölgesinde uygulama. Girisimcilik ve Kalkinma Dergisi, 9(1).
• Yetim, N. (2002). Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği. Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(2), 79-92.
• Zhao, F. (2005). Exploring the synergy between entrepreneurship and innovation. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 11(1), 25-41.