Was Soviet Union a colonial empire?

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 4, 1516 - 1528, 13.10.2021

Turgay Düğen

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.945459

Cited By: 1

Öz

The Bolshevik Revolution, which took place in Russia at the beginning of the twentieth century, played a decisive role on World politics in the century it was in and the political and socio-cultural structure of the Eurasia in the following century. In the World political history, just as colonialism was a factor that determined on political boundaries, economic relations and socio-cultural structures, the Soviet Union was at least as effective for Eurasia. In this article, the answer is sought whether the Soviet Union is a colonialist empire in the axis of colonialism and post-colonialism studies. In term of colonialism studies, it is controversial whether even the Tsar of Russia is a colonialist empire, how should an answer be sought to the question of whether the Soviet Union is a colonialist structure?In the article, starting from the definition of colonialism in colonialism studies, the goals, discourses, means of the Soviet Union and the resulting sitution and structure were evaluated. The article examines the Soviet Union through identity politics, assimilation of local identities and Russification politics rather than economic and administrative structure. The Soviet Union was generally left out of the question in both Colonialism and Post-colonialism studies. Although it has differences that require it to be excluded from the Colonialism studies, it also has enough similar features to require the Soviet Union to be evaluated within Colonialism studies.

Anahtar Kelimeler

Colonialism, Soviet Union, Russia, Bolshevik.

Sovyetler Birliği kolonyal bir imparatorluk muydu?

Öz

XX. yüzyılın başında Rusya’da gerçekleşen Bolşevik Devrimi, içinde bulunduğu yüzyılda dünya siyaseti için ve sonrasındaki yüzyılda ise Avrasya coğrafyasının siyasi ve sosyokültürel yapısı için belirleyici bir rol oynamıştır. Dünya siyasi tarihinde kolonyalizm nasıl ki siyasi sınırları, ekonomik ilişkileri ve sosyokültürel yapıları belirleyen bir etken olduysa, Sovyetler Birliği de Avrasya coğrafyası için en az o kadar etkili olmuştur. Bu makalede, kolonyalizm ve post-kolonyalizm çalışmaları ekseninde Sovyetler Birliği’nin kolonyalist bir imparatorluk olup olmadığının cevabı aranmıştır. Kolonyalizm çalışmaları açısından Rusya Çarlığının bile kolonyalist bir imparatorluk olup olmadığı farklı gerekçelerle tartışmalıyken, Sovyetler Birliği’nin kolonyalist bir yapı olup olmadığı sorusuna nasıl cevap aranmalıdır? Makalede, Kolonyalizm çalışmalarındaki kolonyalizm tanımından hareketle, Sovyetler Birliği’nin hedefleri, söylemleri, araçları ve nihayetinde ortaya çıkan durum ve yapı değerlendirilmiştir. Makalede Sovyetler Birliği, ekonomik ve idari yapıdan ziyade kimlik politikaları, yerel kimliklerin asimilasyonu ve Ruslaştırma siyaseti üzerinden incelenmiştir. Hem Kolonyalizm çalışmalarında hem de Post-kolonyalizm çalışmalarında Sovyetler Birliği genellikle konu dışında tutulmuştur. Konu dışında tutulmasını gerektiren farklılara sahip olmasına rağmen bununla birlikte Sovyetler Birliği’nin Kolonyalizm çalışmaları içinde değerlendirilmesini gerektirecek kadar benzer özellikleri de haizdir.

Anahtar Kelimeler

kolonyalizm, sömürgecilik, Sovyetler Birliği, Rusya, Bolşevik

Kaynakça

• Alpatov, V. M. (2016). Sovyet ve Sovyet Sonrası Coğrafyada Sosyo-Lengüistik Sorunlar: 150 Dil ve Politika (1917-2000) (Çev: İlyas Üstüner). İstanbul: Gece Kitaplığı. (Eserin orijinali 2000’de yayımlandı).
• Ashcroft, B., Griffiths G., Tiffin, H. (1998). Key Concepts in Post-Colonial Studies. London ve New York: Routledge.
• Becker S. (2004). Russia’s Protectorates in Central Asia: Bukhara and Khiva, 1865-1924, Londra ve New York: Routledge Curzon.
• Childs, P., Willliams, R.J. Patrick (1997). An Introduction to Post-Colonial Theory. London: Prentice Hall.
• Dave, B. (2007). Kazakhstan – Etnicity, Language and Power. Londra: Routledge.
• Dirlik, A. (1994). “Post-Colonial Aura: Third World Criticism in the Age of Global Capitalism”. Critical Inquiry, 20 (2).
• Fanon, F. (2004). The Wretched of the Earth (Çev. Richard Philcox). New York: Grove Press.
• Ferro, M. (1997). Colonization: A Global History. London ve New York: Routledge.
• Hirsch, F. (2005). Empire of Nations, Ethnographic Knowledge and the Making of the Soviet Union. Ithaca and London: Cornell University Press.
• Hocaoğlu, D. (2003). “Millî Devletimizin Geleceği”. Yayına Hazırlayan: Mustafa Kahramanyol. Cumhuriyetin Kuruluşunun 80. Yıl Dönümü Vesilesiyle ‘Millî Devlet ve Türkiye Cumhuriyeti’ Panel, Ankara: Azim Matbacılık.
• Horvath, R. J. (1972). “A Definition of Colonialism”. Current Anthropology, 13 (1).
• Hosking, G. (2011). Rusya ve Ruslar, Erken Dönemden 21. Yüzyıla. İstanbul: İletişim.
• İlter, T. (2006). “Modernizm, Postmodernizm, Postkolonyalizm: Ben-Öteki İlişkileri ve Etnosantrizm”, Küresel İletişim Dergisi, (1).
• Kiernan, V.G. (2006). “Colonialism”. William Outhwaite (Ed.). The Blackwell Dictionary of Modern Social Thougth. Malden, Oxford, Carlton.
• Lane, D. (1975). “Ethnic and Class Stratification in Soviet Kazakhstan 1917-39”. Comparative Studies in Society and History, 17 (2).
• Lenin, V.İ. (1977). Ulusların Kaderlerini Tayin Hakkı (Çev. Muzaffer Ardos). (4. Baskı). Ankara: Sol Yayınları.
• Loomba, A. (1998). Colonialism/Postcolonialism. Londra: Routledge.
• Martin, T. (2001). The Affirmative Action Empire, Nations and Nationalism the Soviet Union, 1923-1939. Cornell University Press.
• Martin, T. (1998). “The Russification of RSFSR”. Chaiers du Monde russe, 39 (1/2).
• Martin, McCauley, 1976, “Khrushchev and the Development of Soviet Agriculture, The Virgin Land Programme 1953-1964”, The Macmillian Press, London ve Basingstoke.
• Okur, M. A. (2012). Emperyalizm Hegemonya, İmparatorluk. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Pavel Polian, 2004, Against Their Will, The History and Geography of Forced Migrations in the USSR, Central European University Press, Budapeşte ve New York.
• Riasanovsky, N. V. ve Stainberg, M. D. (2014). Rusya Tarihi, Başlangıçtan Günümüze, İstanbul: İnkilap Yayınevi.
• Roy, O. (2009). Yeni Orta Asya ya da Ulusların İmal Edilişi (Çev. Moralı, M.). (3. Basım). İstanbul: Metis Yayınları. (Eserin orijinali 1997’de yayımlandı).
• Saray, M. (1995). Atatürk ve Türk Dünyası. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Sartre, J. P. (2001). Colonialism and Post-Colonialism (Çev. Haddour, A., Brewer, S., McWillliams, T.). Londra ve New York: Routledge.
• Schorkowitz, D. (2019). “Was Russia a Colonial Empire?”, Shifting Forms of Continental Colonialism, Unfinished Struggles and Tensions, Dittmar Schorkowitz, John R. Chavez ve Ingo W. Schröder (Ed.), Singapore: Palgrave Macmillan.
• Stalin, J. (1973). Millî Mesele (Çev. Mümtaz Yavuz). İstanbul: Evren Yayınları.
• Ubiria, G. (2016). Soviet Nation-Building in Central Asia, The Making of the Kazakh and Uzbek Nations, Londra ve New York: Routledge.
• Waltz, N.K. (1979). Theory of International Politics. Massachusetts: Addison-Wesley Publishing Company.