Post-apokaliptik söylemde; devlet, toplum, ideolojiler ve komplo teorilerinin kurgulanışı: Metro 2033-2034-2035

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 328 - 342, 30.04.2022

Hediye Şirin Ak

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1001713

Öz

Bu çalışmada, Post-apokaliptik edebiyat eserlerinde; devlet, toplum, ideolojiler ve komplo teorilerinin nasıl kurgulandığı incelemektedir. Bu amaçla Rus yazar Dmitry Glukhovsky tarafından kurgulanmış olan Metro kitap serisi örneklem olarak ele alınmıştır. Küreselleşen dünyada geleceğe dair korku ve endişeler post-apokaliptik edebiyat aracılığı ile kendini göstermektedir. İlgili eserler politik açıdan incelendiğinde farklı farklı devlet, toplum ve politika tahayyülleri karşımıza çıkmaktadır. Bu konudaki genel kanı ise kıyamet sonrasında devlet ve ideolojilerin yok olacağı yönündedir. Oysa politika ve ideolojiler tarihin her evresinde oldukları gibi felaketler sonrasında da olmaya devam edeceklerdir. İnsan topluluklarının olduğu her yer politikanın alanıdır. İnsanlar ve insanlar arası ilişkiler doğası gereği politikayı ve ideolojileri doğuracaktır. Kurumların kurumu olan devlet ise, onu benimseyen insanlar için zorunlu bir hale gelmiştir. İnsanlar her zaman devletleşmeye yönelmektedirler. Metro serisinin incelenmesi sonrası varılan sonuç ise; Dmitry Glukhovsky’un post-apokaliptik dünyasında devlet, ideolojiler, inançlar ve komplo teorileri varlığını sürdürmektedir. Her bir kavram şartlara göre kendisini dönüştürerek, ortama adapte olmuştur. Kavramların önemi ve insanların hayatlarında oynadıkları rol de bu vesile ile daha da belirginleşmiştir. Sonuç olarak; insanlar var oldukça politika, ideolojiler, inançlar, devlet ve komplo teorileri de var olmaya devam edecektir.

Anahtar Kelimeler

Devlet, Toplum, İdeolojiler, Komplo Teorileri, Kıyamet ideolojisi

In post-apocalyptic discourse; construction of state, society, ideologies and construction theories: Metro 2033-2034-2035

Öz

In this study, how the state, society, ideologies and conspiracy theories are constructed in the works of post-apocalyptic literature is examined. For this purpose, the Metro book series, which was fictionalized by the Russian author Dmitry Glukhovsky, was taken as a sample. Fears and worries about the future in the globalizing world are manifested through post-apocalyptic literature. When the related studies are examined from a political point of view, we come across different imaginations of state, society and politics. The general opinion on this issue is that the state and ideologies will disappear in the post-apocalyptic. However, politics and ideologies will continue to exist as they had been at every stage of history after disasters. Every place where there are human societies is the domain of politics. People and interpersonal relations will naturally give rise to politics and ideologies. The state, which is the institution of institutions, has become a necessity for the people who adopt it. People always tend towards statehood. The conclusion reached after the examination of the Metro series is the state, ideologies, beliefs and conspiracy theories continue to exist in Dmitry Glukhovsky's post-apocalyptic world. Each concept has adapted to the environment by transforming itself according to the conditions. The importance of concepts and the role they play in people's lives became more evident on this occasion. As a result; as long as people exist, politics, ideologies, beliefs, the state and conspiracy theories will continue to exist.

Anahtar Kelimeler

State, Society, Ideologies, Conspiracy Theories, Apocalypse Ideology.

Kaynakça

• Albayrak, A. T. (2021, Haziran 30). 7 Popüler COVID-19 Aşı Miti ve Komplo Teorileri. Erişim Adresi: https://www.halkbank.com.tr/content/halkbank/tr/blog/yasam/7-Populer-COVID-19-Asi-Miti-ve-Komplo-Teorileri.html.
• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Baudrillard, J. (2017a). Sessiz Yığınların Gölgesinde. (O. Adanır, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2017b). Simulakrlar ve Simülasyon. (O. Adanır, Çev.). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bjerg, O., & Presskorn-Thygesen, T. (2017). Conspiracy Theory: Truth Claim or Language Game? Theory, Culture & Society, 34(1), 137–159. https://doi.org/10.1177/0263276416657880
• Cassese, E., Farhart, C., & Miller, J. (2020). Gender Differences in COVID-19 Conspiracy Theory Beliefs. Politics & Gender, 16(4), 1009-1018. doi:10.1017/S1743923X20000409
• Dagnall N, Drinkwater K, Parker A, Denovan A and Parton M (2015). Conspiracy theory and cognitive style: a worldview. Front. Psychol. 6(206). doi: 10.3389/fpsyg.2015.00206
• Eagleton, T. (2000). İdeoloji. (M. Özcan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Glukhovsky, D. (2020a). Metro 2033. (D. Banoğlu, Çev.). Ankara: Panama Yayıncılık.
• Glukhovsky, D. (2020b). Metro 2034. (D. Banoğlu, Çev.). Ankara: Panama Yayıncılık.
• Glukhovsky, D. (2020c). Metro 2035. (Z. Huseynova, Çev.). Ankara: Panama Yayıncılık.
• Glukhovsky, D. (2021). Metro Triloji. (D. Banoğlu, D. Aslan, Z. Huseynova, Çev.). Ankara: Panama Yayıncılık.
• Heywood, A. (2011). Siyasi İdeolojiler. (Ö. Tüfekçi, H. İnaç, Ş. Akın, B. Kalkan & A. K. Bayram, Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
• Hobbes, T. (2002). Leviatan’dan Seçme Parçalar. Mete Tunçay (Der.) Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi içinde (s.201-251). İstanbul: İstanbul Bilgi Ünv. Yayınları.
• Kapani, M. (2018). Politika Bilimine Giriş. Ankara: Tarcan Matbaası.
• Mannheim, K. (2004) İdeoloji ve Ütopya. (M. Okyayuz, Çev.). Ankara: Epos Yayınları.
• More, T. (2020). Ütopya. (S. Eyüboğlu, V. Günyol, M. Urgan, Çev.) (Mina Urgan’ın İncelemesiyle). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Örs, H. Birsen. (2016). İdeoloji: Karmaşık Dünyayı Anlaşılır Kılmak. H. Birsen Örs (ed.), 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler içinde (s.3-45). İstanbul: İstanbul Bilgi Ünv. Yayınları.
• Özgüden, M. (2015). “…bir Gramsci okuması” Hegemonya ve Politik Toplum. Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Platon. (1999). Devlet, (S. Eyüboğlu, & M. A. Cimcoz, Çev). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yurdigül, Y., İspir, N., & Yurdigül, A. (2015). Ötekinin İnşa Edildiği sorunlu bir alan olarak Oscar ödül törenleri (85. Akademi Ödülleri ve “Argo” Filmi Örneği). Atatürk İletişim Dergisi, (9), 1-12.
• Wolf-Meyer, M. J. (2004). Apocalypse, Ideology, America: Science Fiction and the Myth of the Post-Apocalyptic Everyday. Rhizomes: Cultural Studies in Emerging Knowledge. (Issue 8). Retrieved from http://www.rhizomes.net/issue8/wolfmeyer.htm
• Zizek, S. (2010). From democracy to divine violence. In G. Agamben (Ed.), Democracy in what state? (pp. 100–120). New York, NY: Columbia University Press. [Google Scholar]
• (2021, Şubat 15). Koronavirüs ile ilgili komplo teorileri nasıl yayıldı? İddialar neye dayandırılıyor?. Euronews. Erişim Adresi: https://tr.euronews.com/2021/02/15/koronavirus-ile-ilgili-komplo-teorileri-nasil-yayildi-iddialar-neye-dayandiriliyor