Mevduat bankalarının kullandırdıkları tarımsal kredilerin tarımsal üretime etkisi: Karadeniz Bölgesi’ne yönelik bir panel veri analizi

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 3, 587 - 602, 31.07.2024

Kurtuluş Merdan

https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1430058

Öz

Mevduat bankalarının kullandırdıkları tarımsal kredilerin tarımsal üretim üzerindeki etkisi tarım ekonomisi açısından büyük önem arz etmektedir. Fakat kullanılan kredilerin istenen amaçları gerçekleştirip gerçekleştirmediği karar alıcılar ve politika yapıcılar tarafından merak edilen bir konu olmuştur. Bu çalışmada; Türkiye’de mevduat bankalarının Karadeniz Bölgesi illerinde kullandırdıkları tarımsal kredilerin tarımsal üretime etkisi panel veri analiziyle araştırılmıştır. Çalışmada 2006-2022 dönemi mevduat bankalarının kullandırdıkları krediler ölçek alınmıştır. Çalışma sonunda mevduat bankalarının Karadeniz Bölgesi’nde kullandırdığı tarımsal kredilerin Karadeniz Bölgesinde tarımsal üretim üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Tarıma daha fazla destek sağlama noktasında kamu bankalarının yanı sıra özel ve yabancı sermayeli bankaların da üreticilerin ihtiyaçları doğrultusunda kredi imkanlarını çeşitlendirmesi, tarımsal kredilerin önündeki birtakım engellerin kaldırılması ve bu kredilerin daha verimli sahalarda değerlendirilmesi, tarım sektörünün ekonomi içerisindeki öneminin tam olarak kavranması ve değişim sürecinde tarım sektörüne biçilecek rolün iyi analiz edilmesi büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Krediler, tarımsal üretim, Karadeniz Bölgesi

THE EFFECT OF AGRICULTURAL LOANS PROVIDED BY DEPOSIT BANKS ON AGRICULTURAL PRODUCTION: A PANEL DATA ANALYSIS FOR THE BLACK SEA REGION

Öz

The effect of agricultural loans provided by deposit banks on agricultural production is of great importance for the agricultural economy. However, whether the loans used achieve the desired purposes has been a matter of curiosity for decision-makers and policy makers. In this study; The effect of agricultural loans provided by deposit banks in Turkey in the provinces of the Black Sea Region on agricultural production was investigated by panel data analysis. In the study, the loans provided by deposit banks in the period 2006-2022 were taken as a scale. At the end of the study, it was found that the agricultural loans provided by deposit banks in the Black Sea Region have a positive and significant effect on agricultural production in the Black Sea Region. In terms of providing more support to agriculture, private and foreign-capital banks, as well as public banks, should diversify their credit opportunities in line with the needs of producers, remove some obstacles to agricultural loans and utilize these loans in more productive areas, fully understand the importance of the agricultural sector in the economy and support the agricultural sector in the process of change. It is of great importance to analyze the role to be assigned well.

Anahtar Kelimeler

Agricultural Loans, Agricultural Production, Black Sea Region

Kaynakça

• Ahmad, N., Jan, I., Ullah, S., & Pervez, S. (2015). Impact of agricultural credit on wheat productivity in district Jhang Pakistan. Sarhad Journal of Agriculture, 31(1), 65-69.
• Adıgüzel, Ö. (2006). Tokat ili Turhal ilçesi tarım işletmelerinin tarımsal kredi kullanım durumları, üreticiler üzerine etkileri, karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Aksoylu, D., & Karaalp-Orhan, H. S. (2022). AB Ortak Tarım Politikası Çerçevesinde Türkiye ve Seçili Doğu Avrupa Ülkeleri Karşılaştırılmalı Bir Analiz. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 172-201. https://doi.org/10.30798/makuiibf.860363.
• Anthony, E. (2010). Agricultural Credit and Economic Growth in Nigeria: An Empirical Analysis. Business and Economics Journal, 10, 1-7.
• Arellano, M. (1987). Computing robust standard errors for within-groups estimators. Oxford Bulletin of Economics and Statistics. 49(4), 431-434.
• Asghar, N. & Chughtai, M.W. (2012). Impact of agricultural credit on production of wheat crop: A case study of district faisalabad-Pakistan. AUDA Journal, 4(2), 43-51.
• Awotide, B.A., Abdoulaye, T., Alene, A., & Manyong, V.M. (2015, August). Impact of access to credit on agricultural productivity: Evidence from smallholder cassava farmers in Nigeria. International Conference of Agricultural Economists (ICAE), Milan/Italy.
• Bahşi, N., & Çetin, E. (2020). Determining of agricultural credit impact on agricultural production value in Turkey. Ciência Rural, 50(11), 1-13.
• Baltagi, B.H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data (3rd Edition). Chichester: John Wiley & Sons.
• Baltagi, B.H. (2006). Estimating an economic model of crime using panel data from North Carolina. Journal of Applied Econometrics, 21, 543-547.
• Baltagi, B.H. ve Song, S.H. (2006). Unbalanced panel data: A survey. Statistical Papers, 47, 493-523.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu [BDDK] (2022), Sektörel Kredi Dağılımı-Tarım, Avcılık ve Ormancılık. Web: https://www.bddk.org.tr/BultenAylik/tr/Home/Gelismis Erişim Tarihi: 10.03.2023.
• Breusch, T.S., Pagan, A.R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its applications to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47, 239-253.
• Orak, Ç., & Tahsin, E. (2023). Tarımsal Kredi Kullanımının Belirleyicileri: Giresun Fındık Üreticileri Örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 9(1), 43-55.
• Comtrade, United Nations Comtrade Database, https://comtrade.un.org/ Erişim Tarihi: 20.11.2023
• Cömertler, Ş. N. (2012). An Econometric Analysis of the Relationships between Economic Growth and Agricultural Credits for Propoor Growth in Turkey. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 4(2), 355-364.
• Demir, O., Gültekin, G.Ç., & Uzundumlu A. S. (2023). The place and importance of agriculture in the Turkish economy. Journal of Animal Science and Economics, 2(2), 62-69.
• Duramaz, S., & Taş, T. (2018). Kamusal, Özel ve Yabancı Sermayeli Bankaların Kullandırdıkları Tarımsal Kredilerin Tarımsal Üretime Etkisi: Ege Bölgesi’ne Yönelik Panel Veri Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(1), 35-50. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2018137572.
• Dünya Bankası (WDI). 2023. https://databank.worldbank.org/source/world-developmentindicators#.Erişim Tarihi: 22.11.2023.
• FAO, (2022). FAO In Turkey, http://www.fao.org/turkey/fao-inturkey/turkey-at-a-glance/en/.Erişim Tarihi: 10.06.2023.
• Greene, W.H. (2003). Econometric Analysis (5th Edition). NJ: Prentice Hall.
• Hadri, K. (2000). Testing for stationarity in heterogeneous panel data. The Econometrics Journal, 3(2), 148-161.
• Hartarska, V., Nadolnyak, D. ve Shen, X. (2015). Agricultural Credit and Economic Growth in Rural Areas. Agricultural Finance Review, 75(3), 302-312. https://doi.org/10.1108/AFR-04-2015-0018.
• Hussain, A., Ali, M., Muhammed, B., & Nawaz, I. (2015). Impact of insitutional credit on agriculture production in Pakistan: A time series analysis. World Applied Sciences Journal, 33 (7), 1118-1124.
• Im, K.S., Pesaran, M.H., Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115, 53-74.