HASAN UÇARSU’NUN “ESKİ İSTANBUL’UN ARKA SOKAKLARINDA” İSİMLİ ESERİNDEKİ ALINTILARI KULLANMA YÖNTEMİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 44 - 60, 30.06.2021

Ayşecan Olgun

https://doi.org/10.31811/ojomus.936383

Öz

Çağdaş müziğin tanınmış isimlerinden, besteci Hasan Uçarsu, “Eski İstanbul’un Arka Sokaklarında” isimli eserinde geleneksel Türk müziğinden iki adet alıntı yapmıştır. Eser si bemol klarnet, perküsyon, arp, viyolonsel ve geleneksel Türk müziği enstrümanı kanun için bestelenmiştir. Eserde yer alan alıntılar, geleneksel Türk makam müziğinin en önemli isimlerinden Yorgo Bacanos ve İsmail Dede Efendi’den yapılmıştır. Bu çalışmada, yapılan alıntıların nasıl bir yöntemle kullanıldığı incelenmiştir. İlk alıntı Bacanos’un Nihavent ud taksiminden yapılmıştır. Bu motifler, eserin A ve B bölmeleri boyunca sık sık görülmektedir. İkinci alıntı Dede Efendi’nin Hüzzam Mevlevi Ayini- Birinci Selam’ından yapılmıştır. Eserin C bölmesi boyunca, Ayin’in 1-2, 7-8, 35, 36, 41, 42, 45, 46, 51, 52. usullerinden yapılan alıntılar kullanılmıştır. Bu alıntılar çoğunlukla kanun tarafından çalınmaktadır. Ancak diğer enstrümanlar da alıntının bazı kısımlarını çalarak kanuna eşlik ederler. Taksimden alınan motifler çok yoğun bir ritmik yapı içinde kullanılırken, Ayin’den yapılan alıntılar daha sade bir ritmik yapı içinde kullanılmıştır. Eserin sonuna doğru ritmik yoğunluk giderek azalmaktadır. Böylece Uçarsu’nun, eserin başlangıcı ve bitişi arasında bir kontrast yarattığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hasan Uçarsu, kanun, müzikte alıntı

HASAN UÇARSU’S METHOD OF USING QUOTATIONS IN HIS COMPOSITION “ON THE BACK STREETS OF THE OLD İSTANBUL”

Öz

Well-known contemporary composer Hasan Uçarsu used quotations from the traditional Turkish Music in his composition named “On The back Street of The Old İstanbul”. The piece was composed for clarinette in-b, percussion, harp, violoncello and traditional Turkish Music instrument; qanun. These quotations has been chosen from Yorgo Bacanos and İsmail Dede Efendi who are two well-known figures of traditional Turkish Maqam Music. First quotation is from Bacanos’s Nihavent taksim for ud. These motifs appeared frequently along the A and B sections of the piece. Second quotation is from İsmail Dede Efendi’s Hüzzam Mevlevi Ayini- Birinci Selam. 1-2, 7-8, 35, 36, 41, 42, 45, 46, 51, 52. usuls (measures) of Ayin has been used at the C section of the composition. These quotations mostly has been played by qanun. However, the other instruments accompanied qanun as playing some parts of the quotation. The motifs from taksim usually has been used in a very dense structure. The instruments played these motifs with various rhytmic patterns. However, the quotations from Ayin has been used in less dense structure. Towards to end of the piece the rhytmic density has been gradually diminished. So that, Uçarsu created a contrast between the beginning and the end of the piece

Anahtar Kelimeler

Hasan Uçarsu, qanun, quotation in music

Kaynakça

• Demirel, E. (2015). Çağdaş türk bestecilerinde postmodern bir eğilim olarak yeniden yerellik. E-Journal of New World Sciences Academy,10, (2), 84-99. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2015.10.2.1C0634
• Dinçer, A. (2012) Çağdaş 5 Türk Bestecisinin Postmodern Eserlerinin İncelenmesi. [Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi] Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr
• Hodeir, A. (2016). Müzikte Türler ve Biçimler. (İ. Usmanbaş, Çev.) İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Özkan, İ. H. (1998). Türk musikisi nazariyatı ve usulleri kudüm velveleleri. Ötüken Neşriyat.
• Saygun A. A. (1966). Musiki temel bilgisi (Musiki Nazariyatı). Devlet Konservatuarı Yayınları Milli Eğitim Basımevi.
• Usmanbaş, İ. (1974). Müzikte Biçimler. İstanbul: Devlet Konservatuarı Yayınları Milli Eğitim Basımevi
• Yo-Yo Ma. (2021, 11 Aralık). Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Yo-Yo_Ma