FARKLI MÜZİK TÜRLERİNDE CÜMBÜŞ ÇALGISI VE İCRACILARI

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 85 - 102, 30.06.2023

Yavuz Han

https://doi.org/10.31811/ojomus.1233711

Öz

Cümbüş çalgısı, Türk müziği içerisinde kullanılan bir eşlik çalgısıdır. Bu çalgının icat edildiği 1930’lu yıllarda gazino ve eğlence müziklerinde kullanılmaya başlanması ile bazı fasıl heyetlerinin yaptığı müzikal çalışmalarda da kullanımı devam etmiştir. Türkiye’nin birçok yöresinde, mahalli müzisyenler tarafından yöresel icralarda kullanımı günümüzde de devam etmektedir. Cümbüş sazı, Türk popüler müzik kültüründe yapılan albüm çalışmalarında da oldukça sık kullanılan bir çalgıdır. Cümbüş çalgısını, farklı ülkelerdeki popüler müzik yorumcularının ve çalgı icracılarının kullandığı görülmektedir. Bu çalışmada icracı örnekleri arasında Türkiye’de; Salih Korkut Peker, Fatih Ahıskalı, Cafer Nazlıbaş, Erkan Oğur, Ali Yılmaz, Fikret Gül, Mehmet Karataş gibi isimlerin yanı sıra Dünya’da ise Aram Tigran, Ara Dinkjiyan, Pink Floyd grubundan David Gilmour, İngiliz rock müziği ve halk müzisyeni Lu Edmonds gibi isimler ele alınacaktır. Çalışmada, cümbüş çalgısının icadı, yapısı ve özelliklerinin yanısıra cümbüş çalgısını kullanan bazı icracıların tanıtılması araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cümbüş, Türk müziği, Cümbüş icracıları

CUMBUS INSTRUMENTS AND PERFORMERS IN DIFFERENT MUSIC GENRES

Öz

Cümbüş is an accompaniment instrument used in Turkish music. In the 1930s, when this instrument was invented, it was used in casino and entertainment music, and its use continued in the musical studies of some fasil committees. It is still used in local performances by local musicians in many regions of Turkey. Cümbüş saz is an instrument that is frequently used in album works in Turkish popular music culture. It is seen that popular music commentators and instrument performers in different countries use the Cümbüş instrument. In this study, among the examples of performers in Turkey; Salih Korkut Peker, Fatih Ahıskalı, Cafer Nazlıbaş, Erkan Oğur, Ali Yılmaz, Fikret Gül, Mehmet Karataş, Aram Tigran, Ara Dinkjiyan in the USA, David Gilmour from Pink Floyd group, British rock music and folk musician Lu Edmonds will be discussed. In this study, the invention, structure and characteristics of the cümbüş instrument, as well as the introduction of some performers using the cümbüş instrument, were investigated.

Anahtar Kelimeler

Cümbüş, Turkısh musıc, cümbüş performers

Kaynakça

• Ara Dinkjian (bt.). Bilgi Paketi. 01.03.2023. Tarihinde https://www.aradinkjian.com/biography adresinden alındı.
• Anlatanlar Kulübü. (2023, 12 Nisan). Ali Yılmaz ile Müzik Üzerine [Video dosyası]. https://www.youtube.com/watch?v=9_nRUtdHtL4&t=495s&ab_channel=AnlatanlarKulubu adresinden alındı.
• Cafer, Nazlıbaş (bt.). Bilgi Paketi. 01.03.2023. Tarihinde https://nazlibas.com/hakkimda/ adresinden alındı. Cümbüş, Z. A, (1932). Cünbüş Metodu. Nümune Matbaası.
• Cümbüş, N. (1972). Cümbüş Metodu. Cümbüş Yayınları.
• Çiftçi, E. (2010). Popüler kültür, popüler müzik ve müzik eğitimi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 149-161. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/67640
• David Gilmour. (2023, Mart 01). Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/David_Gilmour. adresinden alındı.
• Erkan Oğur. (2023, Nisan 12). Wikipedia. https://tr.wikipedia.org/wiki/Erkan_O%C4%9Fur adresinden alındı.
• Fatih Ahıskalı. (2023, Mart 01). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Fatih_Ah%C4%B1skal%C4%B1 adresinden alındı.
• İstanbullu, S. (2021). Melezleşmenin kültür ürünlerine yansıması bağlamında iki çalgı: bağmani ve yaybüş . İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi,10(4), 3585-3609. http://www.itobiad.com/tr/pub/issue/66167/928288
• İşli, E. N. (2010). Sahaftan. NTV Tarih Dergisi, 14(03), 74.
• Kaçar, Y. G. (2012) Türk mûsikîsi üzerinde görüşler (analiz ve yorumlar). Maya Akademi Yayınları Lu Edmonds. (2023, Mart 01). Wikipedia. https://en.wikipedia.org/.https://en.wikipedia.org/wiki/Lu_Edmonds adresinden alındı.
• Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass.
• Sabah, (2023, Nisan 13). ‘’Aram Tigran Kimdir?’’ ,Sabah Gazetesi, (10.08.2009), https://www.sabah.com.tr/yasam/aram_tigran_kimdir-1273815 adresinden alındı.
• Trt Müzik. (2023, 12 Mart). Telli Göze Cümbüş [Video dosyası]. https://www.youtube.com/watch?v=LZeoLHc0C10&ab_channel=TRTM%C3%BCzik adresinden alındı.
• Topuzkanamış, E. (2020). Salih korkut peker ile söyleşi. Üzüm Kokan Semt Dergisi, 9, 52-53.
• Özdemir, S. (2009). Kimliğine ulaşamamış bir çalgı:cümbüş, [ Sempozyum bildirisi]. Halk Müziğinde Çalgılar Uluslararası Sempozyum Bildirileri, Motif Vakfı Yayınları, İstanbul, s.534-541. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/184163