Çalgı eğitiminde karşılaşılan fizyolojik rahatsızlıklar

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 96 - 120, 31.01.2025

Tuncay Tosun Sercan Özkeleş

https://doi.org/10.31811/ojomus.1591420

Öz

Güzel sanatlar liselerinde çalgı eğitimi alan öğrenciler, yoğun ve tekrarlayan fiziksel aktiviteler gerektiren çalışma süreçleri nedeniyle çeşitli fizyolojik rahatsızlıklar yaşayabilmektedir. Bu durum, hem öğrencilerin sağlıklarını olumsuz etkileyebilmekte hem de eğitim süreçlerini ve çalgı performanslarını sürdürülebilir kılmalarını zorlaştırmaktadır. Çalgı tekniklerinin uygulanış biçimleri ve uzun süren çalışma saatleri, bu rahatsızlıkların ortaya çıkmasında önemli etkenler arasında yer aldığını düşündürmektedir. Bu çalışmada, güzel sanatlar liselerinde çalgı eğitimi alan öğrencilerde görülen fizyolojik rahatsızlıklar, öğrencilerin eğitim aldığı çalgılar temel alınarak incelenmiş ve oluşan fizyolojik rahatsızlıkların nedenlerine ilişkin tespitler yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ordu Penpe İzzet Şahin Güzel Sanatlar Lisesi Müzik Bölümünde öğrenim gören 11. sınıfta 15 ve 12. sınıfta 27 olmak üzere 42 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubundaki her bir öğrencinin T.C. Sağlık Bakanlığı Ordu Devlet Hastanesinde uzman doktorlar tarafından şikâyetleri dinlenmiş ve her bir öğrencinin hikâyesi not edilmiştir. Öğrencilerin fizik muayenelerine ilişkin sinir sıkışmasının tespit edilmesine yönelik veriler Tinel testi, De Quervain tenosinovitinin tespit edilmesine yönelik veriler Finkelstein testi aracılığıyla toplanmıştır. Muayenede elde edilen bulgulara istinaden patoloji saptanan öğrencilere EMG, USG, Lomber MRG, TME, MRG, Servikal Grafiği, Lumbosakral Grafi, Omuz MRG gibi tetkikler yapılmıştır. Öğrencilerin fizyolojik rahatsızlıklarına ilişkin şikâyetleri ve hikâyeleri, Ortopedi, Beyin Cerrahi, Plastik Cerrahi ve Fizik Tedavi uzmanı tarafından dinlendikten sonra ilk aşamada fiziki muayeneleri yapılmıştır. Fizik muayenesi ile patoloji düşünülen öğrencilerden hastalığın teşhisine yönelik tetkikler istenmiş, toplanan veriler doktorlar tarafından değerlendirilmiş ve bu değerlendirme kapsamında öğrencilerin fizyolojik rahatsızlıklarına yönelik teşhisler konulmuştur. Tendinit, tenosinovit, de quervain tenosinoviti ve tetik parmak gibi teşhisler konulurken öncelikle fizik muayene bulguları ön planda tutulmuştur. Şüphe duyulan her öğrenciden ultrason ile görüntüleme istenmiştir. De Quervain tenosinoviti tanısında Finkelstein testi, tetik parmak teşhisinde tendonda kalınlaşma, nodul palpe edilmesi ve tendon hareketleri sırasında takılma olması teşhislerinin saptanmasında sözü geçen tetkikler, doktorlar tarafından yeterli görülmüştür. Karpal tünel sendromu teşhisinde Tinel testi yapılıp sinirin sıkışma derecesinin belirlenebilmesi için EMG yapılmıştır. Kronik kas spazmı teşhisinde de fizik muayene bulguları ön planda tutulmuştur. Çalışma grubunda yer alan 42 öğrencinin 38’inde (%90,48’inde) çeşitli fizyolojik rahatsızlıkların olduğu saptanmıştır. Gerek öğrencilerin şikayetleri gerekse doktorların katılımcılara ilişkin hikâyeleri genel olarak değerlendirildiğinde öğrencilerin uyguladıkları çalgı teknikleri ile uzun süren çalışma saatleri, fizyolojik rahatsızlıkların ortaya çıkmasında etkili olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

fizyolojik rahatsızlıklar, müzisyen hastalığı, güzel sanatlar liseleri, çalgı eğitimi

Proje Numarası

-

Teşekkür

Verilerin toplanması ve değerlendirilmesi sürecinde Plastik Cerrahi Uzmanı Sn. Dr. Nazlı TOSUN'a, Beyin Cerrahisi Uzmanı Sn. Dr. Hasan OCAK’a, Nöroloji Uzmanı Dr. Sn. Tamer YAZAR ile Nöroloji Uzmanı Sn. Dr. Neşe ŞEN KAYA’ya, Ortopedi Uzmanı Sn. Dr. Zafer SOLAK’a , Fizik Tedavi Uzmanı Sn. Dr. Hilmi GÖZLÜKAYA’ya, Radyoloji Uzmanı Sn. Dr. Çınar KÖPRÜLÜ ve Sn. Dr. Lütfi TOPKAYA’ya çalışmada sundukları katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Physiological disorders encountered in instrument education

Öz

Students receiving instrumental training in fine arts high schools may experience various physiological disorders due to practice processes that require intensive and repetitive physical activities. This situation can negatively impact students’ health and make it challenging for them to sustain their educational processes and instrumental performance. The methods of applying instrumental techniques and the long hours of practice are thought to be significant factors contributing to the emergence of these disorders. This study examines the physiological disorders observed in students receiving instrumental training in fine arts high schools based on the instruments they are trained in and identifies the causes of these disorders. The study group consists of 42 students from the Music Department of Ordu Penpe İzzet Şahin Fine Arts High School, including 15 students in the 11th grade and 27 in the 12th grade. Each student in the study group was evaluated by a specialist physician at the Turkish Ministry of Health’s Ordu State Hospital, where their complaints were noted, and their medical histories were recorded. Data related to physical examinations were collected using the Tinel test and the Finkelstein test. Based on the findings from the examinations, students with identified pathologies underwent further diagnostic imaging, including EMG, USG, lumbar MRI, TMJ MRI, cervical radiography, lumbosacral radiography, and shoulder MRI. Students’ complaints and medical histories were initially assessed by specialists in orthopedics, neurosurgery, plastic surgery, and physical therapy, followed by physical examinations. For students whose physical examinations indicated potential pathologies, additional diagnostic tests were conducted, and the collected data were evaluated by the physicians to establish diagnoses for the students’ physiological disorders. Diagnoses such as tendinitis, tenosynovitis, de Quervain’s tenosynovitis, and trigger finger were primarily based on physical examination findings. Ultrasound imaging was requested for all students with suspected conditions. For the diagnosis of de Quervain’s tenosynovitis, the Finkelstein test was deemed sufficient, while the diagnosis of trigger finger was supported by findings of tendon thickening, palpable nodules, and catching during tendon movement. For carpal tunnel syndrome, the Tinel test was performed, and EMG was conducted to determine the degree of nerve compression. Chronic muscle spasms were also primarily diagnosed based on physical examination findings. The results revealed that 38 out of 42 students (90.48%) in the study group exhibited various physiological disorders. Overall, the evaluations of students’ complaints and the physicians’ medical histories of the participants indicated that the instrumental techniques employed by the students and prolonged practice hours significantly contributed to the emergence of these physiological issues.

Anahtar Kelimeler

physiological disorders, musician’s disease, fine arts high schools, instrument education

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Ackerman, B. J. ve Adams, R. D. (2004). Perceptions of causes of performance-related injuries by music health experts and injured violinists. Perceptual and Motor Skills, 99(2), 669-678. https://doi.org/10.2466/pms.99.2.669-678
• Akı, E. (1995). Müzisyenlerde üst ekstremite ve gövdenin değerlendirilmesi (Tez No. 40290) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi.
• Algı, S. ve Seyhan, Z. (2018). Çalgı eğitiminde karşılaşılan sağlık sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 192-208. https://sobider.com/DergiTamDetay.aspx?ID=4036
• Bayraktarkatal, M. (2018). Musculoskeletal symptoms among musicians: Individual and instrument use-related risk factors and interference with musical performance (Tez No. 522164) [Yüksek lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi.
• Çağlar, C. (1994). Müzisyenlerde en çok rastlanan kas-iskelet sistemi problemleri. Fizyoterapistler Sempozyumu, İstanbul.
• Duranoğlu, N. E. (2015). Çalgı eğitiminde görülen kas ve iskelet rahatsızlıkları ve performansa etkileri üzerine öğretmen ve öğrenci görüşleri. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 3(2), 87-97.
• Hochberg, F. H., Lavin, P., Portney, R., Roberts, D., Tinney, C., Hottleman, K., Wanger, F., Newmark, J., Cavanaugh, K. ve Noonan, M. (1988). Topical therapy of localized inflammation in musicians: A clinical evaluation of aspercreme versus placebo. Medical Problems of Performing Artists, 3(1), 9-14. http://www.jstor.org/stable/45440643
• Jameson, T. (2001). Repetitive injuries strain continue to plaque musicians. www.musicianshealth.com/newpage5.htm.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yontemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.
• Leblebicioğlu, G. (2005, Mart 11-12). Enstrümantalist müzisyenlerde el sorunları. Müzisyen Sağlığı Günleri-1 Müzisyenlerde Kas iskelet Sistemi Sakatlıklarında Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Yaklaşımları Sempozyumu, İstanbul.
• Livanelioğlu, A. (1994). Overuse sendromu. Fizyoterapistler Sempozyumu, İstanbul.
• Lonsdale, K. ve Boon, O. K. (2016). Playing-related health problems among instrumental music students at a university in Malaysiya. Medical Problems of Performing Artists, 31(3), 151-159. https://doi.org/10.21091/mppa.2016.3028
• Marxhausen, P. (2001). Musicians and injuries. www.dhebert.com/injuries.html
• Norris, R. (1993). The musician’s survival manual: A guide of preventing and treating injuries in instrumentalists. https://musicianssurvivalmanual.com/Download_Book_files/Final%20master%20MSM.pdf
• Önder, G. C. (2021). Çalgı performansını etkileyen bedensel risk faktörleri ve koruyucu stratejiler. İdil, 78, 209-219. https://doi.org/10.7816/idil-10-78-04
• Özel, T. ve Köksal, Y. (1994). Müzisyenlerde el değerlendirmesi. Fizyoterapistler Sempozyumu, İstanbul.
• Rozmaryn, L. M. (1993). Upper extremity disorders in performing artists. Maryland Medical Journal, 42(3), 255-260.
• Satıcı, Ş, Eden, Ü. S. ve Ece, A. S. (2019). Müzik eğitimi anabilim dalı öğrenci ve öğretim elemanlarının müzisyen hastalıklarıyla ilgili bilgi düzeylerinin incelenmesi (Baibü örneği). Ulakbilge, 43, 951-965. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-07-43-09
• Yağışan, N. (2002). Farklı bir alanın profesyonel sporcuları: Müzisyenler. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 183-194.
• Yağışan, N. (2004). Çalgı icracılarında kas ve iskelet problemleri ve nedenleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 561-574.