Lise Öğrencilerinin Akıllı Telefon Bağımlılıklarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 16, 31.12.2019

Kutalp Emre Sağıroğlu Çiğdem Akkanat

Öz

Gelişen
teknoloji ile birlikte birçok yeni bağımlılık türü ortaya çıkmıştır. Bunlardan
biri ise akıllı telefon bağımlılığıdır. Gençler arasında oldukça yaygın
kullanılan akıllı telefonlar bağımlılık yapmaları açısından risk faktörü
oluşturabilmektedir. Bu nedenle bu çalışmada lise öğrencilerinde akıllı telefon
bağımlılığının duygusal tutarsızlık ve sosyal kaygı düzeyleri ile ilişkisi
incelenmiştir. Bu amaçla araştırmada nicel araştırma modellerinden ilişkisel
tarama yöntemi kullanılmıştır. Veriler Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği,
Eysenck Kişilik Anketi Gözden Geçirilmiş/Kısaltılmış Formu ve Ergenler için
Sosyal Kaygı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını uygun
örnekleme yöntemi ile belirlenen ve Orta Karadeniz’de bir ilde temel liselere
devam etmekte olan 200 öğrenci oluşturmaktadır. Bulgulara göre lise
öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılığı ve sosyal kaygı düzeylerinin düşük
olduğu görülmüştür. Yapılan bağımsız örneklemler için t-testi bulguları
akıllı telefon bağımlılığında kız öğrencilerin puanlarının erkeklerden anlamlı
düzeyde yüksek olduğunu göstermiştir. Çoklu regresyon analizi sonuçları;  duygusal tutarsızlık ve sosyal kaygının
birlikte akıllı telefon bağımlılığının anlamlı birer yordayıcısı olduğunu
göstermiştir. Araştırmanın bulguları, konuyla ilgili literatür göz önüne
alınarak tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akıllı telefon bağımlılığı, duygusal tutarsızlık, sosyal kaygı

Investigating Smart Phone Addiction of High School Students

Öz

With technological developments many new types
of addition has emerged. One of them is smart phone addiction. Smart phones are
commonly used by adolescents can be a risk factor for addiction. Because of
this fact high school students’ smart phone addictions are investigated in the
context of some psychological constructs. In this study, the relation of smart
phone addiction with neuroticism and social anxiety was examined. Survey method
which is a type of quantitative research models was used. Smart Phone Addiction
Scale, Eysenck Personality Inventory Revised Short Scale and Social Anxiety
Scale for Adolescents were used to collect data.  Participants of the study were 200 basic high
school students living in a city in Middle Black Sea region who were selected
with convenient sampling method. According to findings it was found that high
school students’ smart phone addiction level and social anxiety levels were
low. Independent samples t-test results showed that female students have
significantly higher phone addiction scores than males. According to multiple
regression analysis neuroticism and social anxiety together, are significant
predictors of smart phone addiction level of high school students. The findings
were discussed by taking relevant literature into consideration. 

Anahtar Kelimeler

Smart phone addiction, neuroticism, social anxiety

Kaynakça

• Adnan, M. & Gezgin, D. M. (2016). Modern çağın yeni fobisi: Üniversite öğrencileri arasında nomofobi prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141-158. Augner, C., & Hacker, G. W. (2012). Associations between problematic mobile phone use and psychological parameters in young adults. International Journal of Public Health, 57(2), 437-441.
• Akıllı, G. K. & Gezgin, M. (2016). Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ile farklı davranış örüntülerinin arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 51-69. DOI: 10.21764/efd.80423.
• Avcı, M. (2006). Ergenlikte toplumsal uyum sorunlari. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 39-63.
• Aydın, A. & Tekinsav-Sütçü, S. (2007). Ergenler için sosyal kaygı ölçeğinin (ESKÖ) geçerlilik ve güvenirliliğinin incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 14(2), 79-89.
• Bian, M., & Leung, L. (2014). Smartphone addiction: Linking loneliness, shyness, symptoms and patterns of use to social capital. Media Asia, 41(2), 159–176.
• Bianchi, A., & Phillips, J. G. (2005). Psychological predictors of problem mobile phone use. Journal of Cyberpsychology & Behavior, 8 (1), 39-51.
• Bilgin, M. (2017). Ergenlerin beş faktör kişilik özelliği ile bilişsel esneklik ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 945-954.
• Billieux, J., Van der Linden, M., & Rochat, L. (2008). The role of impulsivity in actual and problematic use of the mobile phone. Applied Cognitive Psychology: The Official Journal of the Society for Applied Research in Memory and Cognition, 22(9), 1195-1210.
• Blackwell, D., Leaman, C., Tramposch, R., Osborne, C., & Liss, M. (2017). Extraversion, neuroticism, attachment style and fear of missing out as predictors of social media use and addiction. Personality and Individual Differences, 116, 69-72.
• Boumosleh, J. M., & Jaalouk, D. (2017). Depression, anxiety, and smartphone addiction in university students-A cross sectional study. PloS one, 12(8), e0182239.
• Bragazzi, N. L., & Del Puente, G. (2014). A proposal for including nomophobia in the new DSM-V. Psychology research and behavior management, 7, 155-160.
• Butt, S. & Philips, J.G. (2008). Personality and self reported mobile phone use. Computers in Human Behavior, 24 (2), 346–360.
• Chen, C., Zhang, K. Z. K., Gong, X., Zhao, S. J., Lee, M. K. O. & Liang, L. (2017). Examining the effects of motives and gender differences on smartphone addiction. Computers in Human Behavior, 75, 891-902. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2017.07.002.
• Chiang, J. T., Chang, F. C., Lee, K. W., & Hsu, S. Y. (2019). Transitions in smartphone addiction proneness among children: The effect of gender and use patterns. PloS one, 14(5), e0217235.
• Cho, H-Y., Kim, D. J. & Park, J. W. (2017). Stress and adult smartphone addiction: Mediation by selfcontrol, neuroticism, and extraversion. Stress and Health, 33, 624–630. DOI: 10.1002/smi.2749.
• Choi, S-W., Kim, D-J. Choi, J-S., Ahn, H. Choi, E-J., Song, W-Y. Kim, S. & Youn, H. (2015). Comparison of risk and protective factors associated with smartphone addiction and Internet addiction. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 308–314. DOI: 10.1556/2006.4.2015.043. Çakır, Ö. & Oğuz, E. (2017). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 418-429. http://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.290711. Darçın, A. E., Köse, S., Noyan C. O., Nurmedov, S., Yılmaz, O. & Dilbaz, N. (2016). Smartphone addiction and its relationship with social anxiety and loneliness. Behaviour & Information Technology, 35(7), 520-525. http://dx.doi.org/10.1080/0144929X.2016.1158319. Doğan, U., & Tosun, İ. N. (2016). Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 99-128. http://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.66762.
• Erdem, H., Türen, U. & Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (Nomofobi) Yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1-12. Eryılmaz, A. (2009). Ergenlik Döneminde Stres ve Başa Çıkma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 20-37.
• Essau, C. A., & Delfabbro, P. (Eds.). (2008). Adolescent addiction: Epidemiology, assessment, and treatment. Elsevier.
• Eysenck, J. J. (1964). Principles and methods of personality description, classification and diagnosis. British Journal of Psychology, 55, 284-294.
• Francis, L. J., Brown, L.B., & Philipchalk, R. (1992) The development of an abbreviated form of the Revised Eysenck Personality Questionnaire (EPQR-A): Its use among students in England, Canada, the USA and Australia. Pers Individ Dif, 13, 443-9.
• Gao, T., Xiang, Y-T., Zhang, H., Zhang, Z. & Mei, S. (2017). Neuroticism and quality of life: Multiple mediating effects of smartphone addiction and depression. Psychiatry Research, 258, 457-461. http://dx.doi.org/10.1016/j.psychres.2017.08.074.
• Gezgin, D. M. & Akıllı, G. K. (2016). Lise öğrencilerinin internet bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 917-931.
• Gökler, M. E., Aydin, R., Ünal, E. & Metintaş, S. (2016). Sosyal Ortamlarda Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Ölçeğinin Türkçe sürümünün geçerlilik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(Ek.1), 52-59.
• Herrero, J., Urueña, A., Torres, A., & Hidalgo, A. (2019). Smartphone addiction: psychosocial correlates, risky attitudes, and smartphone harm. Journal of Risk Research, 22(1), 81-92.
• Hussain, Z., Griffiths, M. D. & Sheffield, D. (2017). An investigation into problematic smartphone use: The role of narcissism, anxiety, and personality factors. Journal of Behavioral Addictions, 6(3), 378–386. DOI: 10.1556/2006.6.2017.052 Kang, S., & Jung, J. (2014). Mobile communication for human needs: A comparison of smartphone use between the US and Korea. Computers in Human Behavior, 35, 376–387.
• Karancı, N., Dirik, G., & Yorulmaz, O. (2007). Eysenck kişilik anketi-gözden geçirilmiş kısaltılmış formu’nun (EKA-GGK) Türkiye’de geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(3), 1-8.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kim Y, Jeong J-E, Cho H, Jung D-J, Kwak M, Rho MJ, ... Choi, I. Y (2016) Personality factors predicting smartphone addiction predisposition: Behavioral ınhibition and activation systems, ımpulsivity, and self-control. PLoS ONE 11(8): e0159788. doi:10.1371/journal.pone.0159788
• King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C. O., Baczynski, T., Carvalho, M. R., & Nardi, A. E. (2013). Nomophobia: Dependency on virtual environments or social phobia?. Computers in Human Behavior, 29(1), 140-144.
• Koç, M. (2004). Gelişim psikolojisi açısından ergenlik dönemi ve genel özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 231-238.
• Kumcağız, H. & Gündüz, Y. (2016). Relationship between psychological well-being and smartphone addiction of university students. International Journal of Higher Education, 5(4), 144-156. http://dx.doi.org/10.5430/ijhe.v5n4p144.
• Kutlu, M., & Pamuk, M. (2017). Üniversite öğrencilerinde cep telefonunun problemli kullanımının kişilik bağlamında incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(2), 1263-1272. doi:10.14687/jhs.v14i2.4073.
• Kwon, M., Kim, D.J., Cho, H., & Yang, S. (2013). The smartphone addiction scale: development and validation of a short version for adolescents. PloS one, 8:e56936. http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0083558.
• La Greca, A. M., & Lopez, N. (1998). Social anxiety among adolescents: Linkages with peer relations and friendships. Journal of abnormal child psychology, 26(2), 83-94.
• Lee, Y-K., Chang, C-T, Lin, Y. & Cheng, Z-H. (2014). The dark side of smartphone usage: Psychological traits, compulsive behavior and technostress. Computers in Human Behavior, 31, 373–383. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.047.
• Lee, C. & Lee, S-J. (2017). Prevalence and predictors of smartphone addiction proneness among Korean adolescents. Children and Youth Services Review, 77, 10-17.
• Matar Boumosleh J. , & Jaalouk D. (2017). Depression, anxiety, and smartphone addiction in university students- A cross sectional study. PLoS ONE 12(8): e0182239. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0182239.
• Minaz, A. & Çetinkaya Bozkurt, Ö. (2017). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerinin ve kullanım amaçlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 268-286.
• Mok, J-Y., Choi, S-W., Kim, D-J., Choi, J-S., Ahn, H., Choi, E-J. & Song, W-Y. (2014). Latent class analysis on internet and smartphone addiction in college students. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 10, 817–828.
• Padır, M. A. (2018). Akıllı Telefon Bağımlılığı. Tuncay Ayas ve Mehmet Barış Horzum (Ed.). Teknolojinin Olumsuz Etkileri içinde (s.107-128). Ankara:Vizetek Yayıncılık
• Pearson, C. & Hussain, Z. (2016). Smartphone addiction and associated psychological factors. Addicta: The Turkish Journal of Addictions, 3 (2), 1‒15. DOI: 10.15805/addicta.2016.3.0103.
• Soni, R., Upadhyay, R., & Jain, M. (2017). Prevalence of smart phone addiction, sleep quality and associated behaviour problems in adolescents. Int J Res Med Sci, 5(2), 515-519.
• Şahin, Ş., & Özçelik, Ç. (2016). Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 5(1), 42-49.
• Şata, M., Çelik, İ, Ertürk, Z. & Taş, U. E. (2016). Akıllı telefon bağımlılığı ölçeği’nin (ATBÖ) Türk lise öğrencileri için uyarlama çalışması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 156-169.
• Takao, M. (2014). Problematic mobile phone use and big-five personality domains. Indian journal of community medicine: official publication of Indian Association of Preventive & Social Medicine, 39(2), 111-113.
• Takao, M., Takahashi, S. & Kitamura, M. (2009). Addictive personality and problematic mobile phone use. Cyberpsychology & Behavior, 12 (5), 501-507. DOI: 10.1089=cpb.2009.0022.
• Taner, N. (2013). Kullanıcılarının Akıllı Telefonları Değerlendirmeleri: Kastamonu Şehir Merkezinde Bir Uygulama. Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi,1, 127-140.
• TÜİK (2017). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1028 adresinden 02.12.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Yang, S. Y., Lin, C. Y., Huang, Y. C., & Chang, J. H. (2018). Gender differences in the association of smartphone use with the vitality and mental health of adolescent students. Journal of American college health, 66(7), 693-701.
• Yen, C. F., Tang, T. C., Yen, J. Y., Lin, H. C., Huang, C. F., Liu, S. C., & Ko, C. H. (2009). Symptoms of problematic cellular phone use, functional impairment and its association with depression among adolescents in Southern Taiwan. Journal of Adolescence, 32(4), 863–873.
• Yildirim, C., & Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137.
• Yıldız, M. A. (2017). Emotion regulation strategies as predictors of internet addiction and smartphone addiction in adolescents. Journal of Educational Sciences and Psychology, 7(69), 66-78.
• Yılmaz, G., Haydar, Ş. & Civan, S. (2015). Ergenlerde mobil telefon bağımlığı ile sosyal kaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(2), 20-37.