TÜRKİYE'DE CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 97 - 112, 21.06.2022

Meltem Ince Yenilmez

Öz

Ekonomik, sosyal ve politik eşitlik ölçütlerine göre, kadınlar erkeklere göre dezavantajlıdır. Dışsallık kavramı, bütçe programlarına ve politikalarına toplumsal cinsiyet bütçelemesi dahil edilmesine yönelik argümanların temelini oluşturmaktadır. “Toplumsal cinsiyet bütçelemesi” ile bugüne kadar edinilen deneyim, toplumsal cinsiyet konularına bütçe dahilinde kapsamlı bir şekilde bakmayı gerektirir. Bu yaklaşımda kamu bütçeleri kadın erkek ayrımcılığının ortadan kaldırılmasında önemli işlevlere sahiptir. Süreçte daha faydalı hale gelmesi için, toplumsal cinsiyete dayalı bütçeleme, politika sonuçlarında somut iyileştirmeler üretecek şekilde bütçe süreçlerine entegre edilmelidir. Günümüzde dünyanın pek çok ülkesinde toplumsal cinsiyete dayalı toplumsal cinsiyet politikaları uygulanmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada, bugüne kadar CDB literatüründe eksik olan CDB için süreci ve bütçe düzenlemeleri hakkında bilgi vermektedir. Ayrıca, uygulanması gereken politikaların etkilerine dikkat çekerek CDB ile toplumsal cinsiyetin anaakımlaştırılması arasındaki ilişkiyide incelemektedir.

Anahtar Kelimeler

Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme, Cinsiyet Eşitliği, Devlet Bütçesi

EVALUATING GENDER RESPONSIVE BUDGETING IN TURKEY

Öz

Women are disadvantaged in comparison to males in terms of economic, social, and political equality. Arguments for adding gender budgeting in budget programs and policies are based on the idea of externality. The previous experience with "gender budgeting" necessitates a thorough examination of gender concerns within the budget. In this method, public finances play a significant role in eradicating gender discrimination. Gender-based budgeting should be integrated into budgetary procedures to yield real changes in policy results in order to become more valuable in the process. Many governments throughout the world are currently attempting to introduce gender-based legislation. This study fills a gap in the GRB literature by providing information regarding the GRB procedure and budgetary arrangements. It also investigates the link between GRB and gender mainstreaming, emphasizing the influence of policies that must be enacted.

Anahtar Kelimeler

Gender Responsive Budgeting, Gender Equality, State Budgeting.

Kaynakça

• Bellamy, K. (2002). Gender Budgeting, Background paper for the Council of Europe's Informal Network of Experts on Gender Budgeting, November.
• CEDAW https://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/history.htm
• CEDAW https://www.ohchr.org/en/hrbodies/cedaw/pages/recommendations.aspx
• Dinmezpınar C., (2014) TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Yasama Dergisi, sayı:28, 2014, (5-29).
• Elborgh-Woytek, K., Newiak, M., Kochhar, K., Fabrizio,S., Kpodar, K., Wingender, P., Clements, B., and Schwartz, G. (2013). Women, Work, and the Economy: Macroeconomic Gains From Gender Equity, IMF Working Paper, Policy, Strategy, and Review Department and Fiscal Affairs Department.
• Elson, D. (2002). Gender responsive budget initiatives: some key dimensions and practical examples. In UNIFEM (2002) Gender Budget initiatives: Strategies, concepts and experiences, UNIFEM, New York.
• Erkan, B.; Şentürk, M.; Akbaş, Y.E. and Paksyo,S. (2012). Dünyada ve Türkiyede Sosyal Bütçeleme (Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Yaklaşımı), International Journal of Economic and Administrative Studies, number :9, Summer, 85-106.
• Ero and Aprodev. (2002). Concept Notes On Gender Budgeting, Gender Budgetıng And The Eu Aıd Effectıveness Debate.
• Güngör G. and Şahpaz K. İ., (2012), Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme’nin (TCDB) Önemi: Türkiye ve Çeşitli Ülke Uygulamaları, Kadın, Kriz ve Kritik” isimli konferansta sunulan özet bildirinin genişletilmiş tam metin.
• Rubin, M. M. and Bartle, J. R. (2005). Integrating gender into government budgets: a new perspective. American Society for Public Adminstration, 65(3): 259-272.
• Sarraf, F. (2003). Gender responsive budgeting, IMF Working Paper 03:83.
• Stotsky, J. G. (2016). Gender budgeting: fiscal context and current outcomes. IMF Working Paper 16: 149.
• Sharp, R. (2016). Following the Money in the pursuit of gender equality, Australian Institute of International Affairs,
• UN (2016). Gender responsive budgeting: analysis of budget programmes from gender perspective. United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women: 1-32.
• UN (2020). The Beijing platform for action turns 20: United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women. Accessed from https://beijing20.unwomen.org/en/about
• UNIFEM. (2009). What is Gender Budgeting. New York: USA.
• Tügen K. and Özen A. (2008). Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Anlayışı, Maliye Dergisi, Sayı:154
• Yakar-Önal, A. (2021). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme. CEİD Yayınları