Evli Bireylerin Algıladıkları Eş Desteği ile Evlilik Kalite Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 297 - 312, 29.12.2022

Merve Dinçer

Öz

Bu araştırmada evli bireylerin algıladıkları eş desteği ile evlilik kalite düzeyleri yaş ve cinsiyet, demografik değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkenleri; evlilik kalitesi ve eş desteği, bağımsız değişkenler ise yaş ve cinsiyettir. Araştırmanın örneklemi 306 evli bireyden oluşmaktadır. Bireylerin evlilik kalite düzeyleri Evlilik Kalitesi Ölçeği ile eşlerinden algıladıkları destek ise Eş Destek Ölçeği ile belirlenmiştir. Araştırmada ele alınan sosyodemografik değişkenler ile ilgili bilgiler için ise araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilere; Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Çok Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), bağımsız gruplar t-testi ve gruplar arası farklılaşmalar için Scheffe testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda evli bireylerin algıladıkları eş desteği ile evlilik kalitesi arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Evli bireylerin evlilik kalite düzeyleri ve yaş, eş destek düzeyleri ve yaş, eş destek düzeyleri ve cinsiyet açısından anlamlı bir farklılaşma tespit edilmiştir. Evlilik kalite düzeyleri ile cinsiyet arasında ise anlamlı bir farklılaşma tespit edilememiştir. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmış ve ileride yapılacak araştırmalara ilişkin önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Evlilik kalitesi, eş desteği, evli bireyler

Kaynakça

• Berkman, L.F. and Glass, T. (2000). Socialintegration, socialnetworks, social supportandhealth, SocialEpidemiology, Oxford University, New York.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, S.,Wills, T. A. (1985). Stress, socialsupportandbufferinghypothesis, PsychologicalBulletin, 98, 310-357.
• Cüceloğlu, D. (2016). Geliştiren Anne-Baba. İstanbul: Remzi Kitabevi. Çağ, P. (2011). Evli bireylerde eş desteği ve evlilik doyumu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çağ, P., Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 13-23.
• Çakır, S. (2008). Evli bireylerin evlilik uyumlarının ana-babalarına bağlanma düzeyleri ve demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çınar, L. (2008). Evlilik doyumu: cinsiyet rolleri ve yardım arama tutumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çiftçi Arıdağ, N.,Erus, S,M., Ünsal Seydooğulları, S.(2019). Eş desteğinin evlilik doyumu ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (71), 1014-1024.
• Dehle, C.,Larsen, D. ve Landers, J. E. (2001). Socialsupport in marriage. American Journal of FamilyTheraphy,29 (4), 307-324.
• Ersanlı, K. (1990). Aile içi ilişkilerin dayandığı psikolojik temeller. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 51-54.
• Funk, J. L.,Rogge, R. D. (2007). Testingtherulerwithitemresponsetheory: Increasingprecision of measurementforrelationshipsatisfactionwiththe CouplesSatisfaction Index. Journal of FamilyPsychology, 21 (4), 572–583.
• Glenn, N. D. (1990). Quantitativeresearch on maritalquality in the 1980s: A critical review.Journal of MarriageandFamily. 52 (4), 818-831.
• Günay, S. (2007).Evlilik çatışması, nedensellik-sorumluluk yüklemeleri, eşlerin evlilik ilişkisinden sağladıkları genel doyuma ilişkin görüşleri ve evliliğe ilişkin değerlendirmeler arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güven S., Şener A., Yıldırım B. (2011). Eşlerin farklı değişkenlere göre sosyal destek algısı. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar Dergisi, 17, 1153-1164.
• Gürel, B. (2016). Ekonomik faktörlerin evlilik kalitesine etkisi: bir dyadic model testi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hahlweg, K. (1996). Fragebogenzurpartnerschaftdiagnostik (PFB). Partnership questionnaire. Göttingen, Hogrefe.
• Julien, D. ve Markman, H. J. (1991). Socialsupportandsocialnetworks as determinants of individualandmaritaloutcomes. Journal of Socialand PersonalRelationships, 8,549-568.
• Kodan, S. (2013). Evli bireylerin evlilik kalitesi toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kurt, İ. E. (2018). Evlilik kalitesi ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2 (27), 84-96.
• Locke, H. J. ve Wallace, K. M. (1959). Shortmarital-adjustmentandpredictiontests: Theirreliabilityandvalidity. MarriageandFamilyLiving, 21, 251–255.
• Norton, R. (1983). Measuringmaritalquality: A criticallook at thedependent variable. Journal of MarriageandtheFamily, 45, 141–151.
• Özgüven, İ. E. (2001). Ailede İletişim ve Yaşam. Ankara: PDREM Yayınları.
• Özmen Kaymak, S. (2004). Aile içinde öfke ve saldırganlığın yansımaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (37), 27-39.
• Polat, D. (2006). Evli bireylerin evlilik uyumları, aldatma eğilimleri ve çatışma eğilimleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Reevy, G. M. (2001). Use of socialsupport: Genderandpersonalitydifferences. Sex Roles, 44, 437-459.
• Schumm, W. R.,Paff-Bergen, L. A., Hatch, R. C., Obiorah, F. C., Copeland, J. M., Meens, L. D., Bugaighis, M. A. (1986). Concurrentanddiscriminantvalidity of the Kansas MaritalSatisfactionScale. Journal of MarriageandtheFamily, 48 (2), 381–387.
• Spainer, G.B. (1979). Themeasurement of maritalquality. Journal of Sexand MaritalTherapy, 5 (3), 288-300.
• Sürerbiçer, F, S. (2008). Boşanmış bireylerin deneyimlerine göre evlilik eğitimi gereksinimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Terzi İlhan, S. ve Işık, Ş. (2019). Evliliğin ilk yıllarında evlilik yaşamı deneyimi ve evliliğe ilişkin algılar: sorunlar, zorluklar ve ihtiyaçlar. Egitimde Nitel Arastırmalar Dergisi. 7 (4), 1430-1448.
• Tutarel Kışlak, Ş. (1999). Evlilikte uyum ölçeğinin güvenirlik ve geçerlilik çalışması, Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 7 (1), 50-57.
• Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük (11.Baskı). (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (TÜİK), (2019). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr sayfasından alınmıştır. Erişim tarihi 24.09.2020.
• Yıldırım, İ. (2004). Eş destek ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi,3 (22),19-26.