A Research on the Exhibition of Women's Labor: The Example of Market Women

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 233 - 262, 27.12.2023

Fatma Dilmen , Fatih Kurşun , Melike Türkmen , Selda Ünyeli , Gülsüm Çamur

Öz

In this research, which was carried out in order to understand the experiences and difficulties faced by market women, a special area in which bargaining, which is generally seen as a male job in society, is performed by female workers was examined. Within the scope of the research, phenomenological approach, one of the qualitative research methods, was adopted in order to focus on the feelings and thoughts of market women about the processes they work. Face-to-face interviews were conducted with 15 women who were marketers in Samsun and Bafra. The main themes determined as a result of the analysis of the data were determined as marketing and products, working life, social life, roles and responsibilities, problems and difficulties. The sub-themes created depending on these main themes are; transportation, product supply, product diversity, reasons for working, satisfaction with the work done, economic freedom, difficulties of working life, poverty, having problems in the market, lack of education and right to retirement . As a result, it was determined that market women experience various difficulties while working in the market sector due to their gender. In this context, it can be said that there is a need to carry out studies on the field.

Anahtar Kelimeler

Gender, market women, Women

Kadın Emeğinin Sergilenmesine Yönelik Bir Araştırma: Pazarcı Kadınlar Örneği

Öz

Pazarcı kadınların deneyimlerini ve karşılaştıkları zorlukları anlamak amacıyla yapılan bu araştırmada, toplumda genellikle erkek işi olarak görülen pazarcılığın kadın emekçiler tarafından icra edildiği özel bir alan incelenmiştir. Araştırma kapsamında, pazarcı kadınların çalıştıkları süreçlerle ilgili duygu ve düşüncelerine odaklanabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden biri olan fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir. Samsun’da ve Bafra’da pazarcılık yapmakta olan 15 pazarcı kadınla yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda belirlenen ana temalar pazarcılık ve ürünler, çalışma yaşamı, sosyal yaşam, rol ve sorumluluklar, sorunlar ve zorluklar olarak belirlenmiştir. Bu ana temalara bağlı olarak oluşturulan alt temalar ise; ulaşım, ürün temini, ürün çeşitliliği, çalışmaya iten nedenler, yapılan işten memnun olma, ekonomik özgürlük, çalışma yaşamının zorlukları, yoksulluk, pazarda sorun yaşama, eğitimsizlik ve emeklilik hakkı olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; pazarcı kadınların cinsiyetleri sebebiyle pazarcılık sektöründe çalışırken çeşitli zorluklar yaşadıkları tespit edilmiştir. Bu bağlamda alana ilişkin çalışmaların yürütülmesine ihtiyaç olduğu söylenebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın emeği, pazarcı kadınlar, toplumsal cinsiyet

Kaynakça

• Acar Savran, G., & Demiryontan, N. T. (2008). Kadının görünmeyen emeği, İstanbul;Yordam Kitap.
• Acar, S. (2018). Kırsal bölge kadın girişimciliği bağlamında Bartın kadınlar pazarı (Galla Bazarı). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1097-1123.
• Açikalin, N. (2007). Enformel Sektör ve Yoksulluk: Kentsel İşgücü Pazarı Üzerine Etkileri, İstanbul ve
• Aşkın, U., & Aşkın, E. Ö. (2019). İşgücü piyasasında enformel kadın işgücü: ev eksenli çalışan kadınlara yönelik bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 977-1001.
• Bilgin, K. U., & Tuğan, E. N. (2021). Kadınların iş performansı sorunlarına çözüm açısından iş-yaşam dengeli esnek çalışma düzenlemesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 56(3), 1477 - 1507.
• Buvinic, M. (1997). Women in poverty: A new global underclass. Foreign Policy, 38-53.
• Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı Ekonomi, Toplum ve Kültür 1. Cilt Ağ Toplumunun Yükselişi, (çev. Ebru Kılıç), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
• Çaha, H., Çaha, Ö., & Yılmaz, E. S. (2016). Türkiye’de Cam Tavan Sendromu Hizmet Sektöründe Kadın. Kadın Araştırma Dergisi, İstanbul
• Çamur Duyan, G. (2011). Kadın Yoksulluğu. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi. Ankara
• Çukur, T., Kızılaslan, N., Kızılaslan, H., & Çukur, F. (2021). Samsun ili Atakum ilçesindeki kadın üreticilerin semt pazarlarında çalışma durumu ve sorunları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 10(1), 1-9.
• Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi ayrımcılık mı? Türkiye’de sosyal devlet, cinsiyet eşitliği politikaları ve kadın istihdamı. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2(21), 41-54.
• Demir, M. (2018). İstanbul, Libra Kitapçılık ve Yayıncılık, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Faaliyet Gösteren İlk Dikiş Kursu: Türk Kadınları Biçki Yurdu. Gürsoy Naskali E. (Ed.) & Biçki Dikiş (s. 57-124),
• Ecevit, Y. (2003). Toplumsal cinsiyetle yoksulluk ilişkisi nasıl kurulabilir? Bu ilişki nasıl çalışılabilir?. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 83-88.
• Ecevit. Y. (2005). Küreselleşme sürecinde ev eksenli çalışma ve enformel sektör kapitalizm ve ataerkillik üzerinden bir analiz Türkiye örneği. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
• Erdoğan, S., Nahçivan, N., & Esin, N. (2017). Hemşirelikte araştırma süreç kritik ve uygulama. Ankara; Nobel Tıp Kitabevleri.
• Ergüder, B. (2006). Türkiyede kadın emeğinin değişen yapısı: Enformal kesimde kadın emeği ve kadın emeğine talep. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Erikli, S. (2020). Çalışma yaşamında toplumsal cinsiyet ayrımcılığının görünümü. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 39-60.
• Gaziantep Örnekleri. Sosyoekonomi Dergisi, 6(6).
• Geçgin, E. (2019). Niğde’de pazarcı kadınların toplumsal durumları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(47), 42-58.
• Gelegen, D. G. (2001). Çalışma yaşamında kadın olmak. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 2(5), 27-30.
• Göle, N. (1998). Modern Mahrem.Marksizm’le Feminizm’in Mutsuz Evliliği (Çeviren: Gülşat Aygen). İstanbul; Agora Kitaplığı.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara; Seçkin Yayıncılık.
• Kandiyoti, D. (1997). Cariyeler, bacılar, yurttaşlar/kimlikler ve toplumsal dönüşümler. (Çev. A. Bora vd.) İstanbul; Metis Yayınları.
• Karagel, D., & KARAGEL, H. (2014). Tarihi Bir Ticaret Merkezinin Pazarlama Coğrafyası Kapsamında Analizi: Uzunçarşı (Antakya/Türkiye). European Journal of Research on Education, (2) 166-184.
• Kergoat, D. (2004). Cinsiyete dayalı iş bölümü ve toplumsal cinsiyet ilişkileri. (G. Acar-Savran, Çev.). H. Hirata & F.
• Laborie (Ed.) Eleştirel Feminizm Sözlüğü İçinde (S.94-105). İstanbu; Kanat Kitap.
• Koday, S., & Çelikoğlu, Ş. (2011). Geleneksel alışveriş mekânlarına bir örnek: Bartın kadınlar pazarı (Galla Bazarı). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 243-262.
• Mumcular, Ş. (2022). Pazarda çalışan kadınların yoksulluğu üzerine bir araştırma. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale.
• On Birinci Kalkınma Planı. (2019). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı.
• Özer, M. M. (2017). Ataerkil kapitalist çalışma yaşamından kadın tanıklıkları. Çalışma ve Toplum Dergisi, 1397-1424.
• Özgüç, N., & Mitchell, W. A. (2000). Şehirlerin alternatif alışveriş mekânları: istanbul’da haftalık pazarlar. Tasarım ve Kuram Dergisi, 1(2), 35-58.
• Öztürk, M. Y. (2011). Karşılıksız bakım emeği ve kadın istihdamına etkisi. Kadın Emeği Konferansı Ankara; TEPAV Bildiri Kitabı,