The Importance Of Telavangelısm In Amerıcan Fundamentalısm: The Case Of Pat Robertson

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 19 - 33, 30.06.2024

Huriye Abaydın

https://doi.org/10.51490/oksident.1383150

Öz

Fundamentalists are a group that arose among American evangelicals in the early 20th century as a reaction to extreme liberalization and especially intense criticism of the Bible. They are called fundamentalists because of the Fundamentals, written at the beginning of the 20th century. A characteristic of fundamentalists who read the Bible literally is their millenarianism. Although they began as an anti-modernist movement, fundamentalists’ extensive use of the media, one of the most important indicators of modernity, gave rise to the previously unknown concept of televangelists. This group has been adept at using radio, then television, and more recently, the Internet. New Testament readings with detailed descriptions, prayer times, and effective sermons are given, especially in programs with an audience. Pat Robertson, a prominent figure among these people, reached large audiences quickly with his satellite network and his continuous broadcasts and became an important name in the field of religious broadcasting in America.

Anahtar Kelimeler

Fundamentalism, Pat Robertson, American Fundamentalism, Televangelism., History of Religions

Amerikan Fundamentalizminde Televaizliğin Önemi: Pat Robertson Örneği

Öz

Fundamentalistler 20. asrın başında Amerika’daki evanjelikler arasında aşırı liberalleşmeye ve özellikle de Kutsal Kitap üzerinde yapılan yoğun kritiklere tepki olarak ortaya çıkan bir gruptur. İsimlerinin fundamentalist olarak anılması 20. yüzyıl başında yazılan The Fundamentals adlı eser sebebiyledir. Kutsal Kitap’ı literal olarak okuyan fundamentalistlerin ayırıcı bir özelliği de binyılcı anlayışa sahip olmalarıdır. Modernlik karşıtı bir hareket şeklinde ortaya çıkmalarına rağmen fundamentalistlerin modern dönemin önemli göstergelerinden medyayı çok iyi kullanmaları önceden olmayan televanjelist kavramını ortaya çıkarmıştır. Bu grup ilk başlarda radyo, daha sonra televizyon ve son dönemlerde interneti yetkin olarak kullanmıştır. Özellikle seyirciyle birlikte yapılan programlarda detaylı tasvirlerle Yeni Ahit okumaları, dua saatleri ve etkili vaazlar verilir. Bu kişiler arasında önde gelen bir isim Pat Robertson, kurduğu uydu ağıyla ve yaptığı kesintisiz yayınlarla kısa sürede büyük kitlelere ulaşmış ve Amerika’da dini yayıncılık alanında önemli bir isim olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fundamentalizm, Pat Robertson, Televanjelizm, Amerikan Fundamentalizmi., Dinler Tarihi

Kaynakça

• Akbulut Albayrak, Şule. Hıristiyan Fundamentalizmi. İstanbul: Etkileşim Yayınları, 2007.
• Ammerman, Nancy T. “North American Protestant Fundamentalism”. Fundamentalisms Observed, ed. Martin E. Marty & R. Scott Appleby, Chicago: The University of Chicago Press, 1984.
• Armstrong, Karen. Tanrı Adına Savaş. Çev. Murat Erdem, İstanbul: Alfa, 2016.
• Boston, Robert. The Most Dangerous Man in America? Pat Robertson and the Rise of the Christian Coalition. New York: Prometheus Books, 1996.
• Blumhofer, Edith L. “Fundamentalism”. The Encyclopedia of Protestantism, ed. Hans J. Hillerbrand, New York, Londra: Routledge, 2004.
• Evans Rod L. & Irwin M. Berent. Fundamentalism: Hazards and Heartbreaks. Illinois: Open Court Publishing, 1990.
• Goethals, Gregor T. & Phillip Charles Lucas. “Religious Broadcasting”. Encyclopedia of Religion, Second Edition, ed. Lindsay Jones, Detroit: Thomson Gale, 2005, 11: 7709-7716.
• Gündüz, Şinasi. Din ve İnanç Sözlüğü. İstanbul: Vadi Yayınları, 2017.
• Hadden, Jeffrey K. “The Rise and Fall of American Televangelism”. The Annals of the American Academy of Political and Social Science 527 (Mayıs 1993): 113-130.
• Hadden, Jeffrey K. & Anson Shupe. “Televangelism in America”. Social Compass XXXIV/1 (1987): 61-75.
• Hallsel, Grace. Tanrı’yı Kıyamete Zorlamak. Çev. Mustafa Acar, Hüsnü Özmen, Ankara: Kim Yayınları, 2003.
• Harris, Harriet A. Fundamentalism and Evangelicals. Oxford: Oxford University Press, 2008.
• Hoover, Stewart M. “Media and Religion”. Encyclopedia of Religion, Second Edition, ed. Lindsay Jones, Detroit: Thomson Gale, 2005, 9: 5805-5810.
• Kutsal Kitap: (Tevrat, Zebur, İncil) Yeni Çeviri. Kore: Kitab-ı Mukaddes Şirketi & Yeni Yaşam Yayınları, 2014.
• Marsden, George M. & William L. Svelmoe. “Evangelical and Fundamental Christianity”. Encyclopedia of Religion, Second Edition, ed. Lindsay Jones, Detroit: Thomson Gale, 2005, 5: 2887-2894.
• Olgun, Hakan. Tuz ve Işık: Hz. İsa’nın Dağ Vaazı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2015.
• Özcan, Şevket. “Amerikan Evanjelik Medyada İslam Karşıtı Söylem: Christian Broadcasting Network Örneği”. 1. Uluslararası Medya ve İslamofobi Sempozyumu, ed. Hakan Aydın vd. Ankara: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Yayınları, 2023.
• Özkan, Ali Rafet. Fundamentalist Hristiyanlık: Yedinci Gün Adventizmi, Ankara: Alperen Yayınları, 2002.
• Robertson, Pat & Jamie Buckingham. Shout it from the Housetops. New Jersey: Logos International, 1972.
• Robertson, Pat. “Conservatism will Triumph”. Erişim: 23.09.2023, http://www.patrobertson.com/Speeches/ConservatismWillTriumph.asp.
• Robertson, Pat. “Religious Broadcasters Must Be Salt and Light”. Erişim: 23.09.2023, http://www.patrobertson.com/speeches/ReligiousBroadcastersSaltand%20Light.asp.
• Robertson, Pat. “Why Evangelical Christians Support Israel”. Erişim: 23.09.2023, http://www.patrobertson.com/Speeches/IsraelLauder.asp.
• Sandeen, Ernest R. “Toward a Historical Interpretation of the Origins of Fundamentalism”. Church History 36/1 (Mart 1967): 66-83.
• Shuck, Glenn W. “Televangelism”. The Encyclopedia of Protestantism, ed. Hans J. Hillerbrand, New York, Londra: Routledge, 2004.
• The Fundamentals, Chicago: Testimony Publishing Company.
• The Scofield Study Bible, ed. C.I. Scofield, vd. New York: Oxford University Press, 2002.
• Whalen, Robert K. “Premillennialism”. Encyclopedia of Fundamentalism, ed. Brenda E. Brasher, New York: Routledge, 2001.
• Wicks, Jared. “Fundamentalism”. Dictionary of Fundamental Theology, ed. Rene Latourelle, New York: The Crossroad Publishing Company, 1994.