Hız Tümseklerinin Araç ve Sürücüler/Yolcular Üzerindeki Etkilerinin Simülasyon Yöntemi ile Araştırılması

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 11 - 16, 15.06.2020

Turan Arslan Mohammad Mahdi Hossainy

Öz

Trafik sakinleştirme için en fazla tercih edilen yöntemlerin başında hız tümsekleri uygulaması gelmektedir. Dolayısıyla hız tümseği uygulamalarının mevcut standartlara uyumluluğu, belirlenen hız azaltma hedefine ulaştırıp ulaştırmadığı ve araç/yolcu üzerindeki etkilerinin belirlenmesi gibi hususların araştırılması önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında Bursa Nilüfer bölgesinde bulunan Uludağ Üniversitesinde yaygın olarak kullanılan hız tümsekleri örnek alınarak, bunların Türkiye standardına (TS 6283) uygunluğu kontrol edilecek ve sürücü/yolcu üzerindeki etkileri konfor açısından değerlendirilecektir. Çalışma üç aşama olarak düşünülmektedir. Simülasyon yöntemi ile tümsek ve araçların modellenerek değişik hız ve tipteki araç tiplerinde meydana gelen titreşimlerin yatay/düşey ivmeler cinsinden belirlenerek sürücü/yolcu açısından konfor seviyelerinin ISO 2631 standardına göre uygunluğu çalışmanın ilk aşamasını oluşturmaktadır (çalışmada bu ilk aşama anlatılmıştır). İkinci aşaması ise arazide gözlemlenen araçların geçiş hızlarına göre sürücülerin hissettikleri sübjektif konfor seviyelerinin anket yoluyla belirlenmesini hedeflemektedir. İkinci aşamada gözlem ve anket yoluyla elde edilen sübjektif konfor seviyeleri ile bu hızlara göre simülasyondan elde edilen teorik konfor seviyeleri arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak değerlendirilmesi çalışmanın son aşamasını oluşturacaktır. Bulunan bulgular doğrultusunda trafik sakinleştirmede uygulanan hız tümseklerinin etkinliği değerlendirilecek ve öneriler geliştirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hız Tümsekleri, Trafik Sakinleştirme, Trafik Güvenliği

Kaynakça

• Kaygısız Ö. Trafiği sakinleştirmeye yönelik önlemler. Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğü, Ankara, 2012.
• TS 6283, Yol sathı hız kontrol elemanları – tümsekler (kasisler), Türk Standartları, Ankara: Türk Standartları Enstitüsü, 2000.
• Watts, G. R. Road humps for the control of vehicle speeds. Verkeerstechnick 1973; 24(NLR59 R & D Rpt.).
• Antić B., Pešić, D., Vujanić M., Lipovac K. The influence of speed bumps heights to the decrease of the vehicle speed–Belgrade experience. Safety Science, 2013; 57: 303-312.
• Adnan, M. A., Hoon, T. S., Mohamed, K. Harmonizing speed reduction and level of discomfort for better roads humps design in Malaysia residential area. In Malaysian Univ. Transport Res. Forum Conf. 2004.
• Weber, P. A., Braaksma, J. P. Towards a North American geometric design standard for speed humps. ITE journal 2000; 70(1): 30-39.
• MSC Software Corporation: Msc Adams Version 2017.2
• International Organization for Standardization. Mechanical Vibration and Shock: Evaluation of Human Exposure to Whole-body Vibration. Part 1, General Requirements: International Standard ISO 2631-1: 1997 (E). ISO, 1997.
• BİAS. 2019. BİAS Mühendislik. Available at: https://bias.com.tr/13/32/tasit-dinamigi/adams-car.php
• SeismoSignal Software. Version 2016. https://seismosoft.com