Hayvansal ürünlerde yem kaynaklı toksik maddeler

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 185 - 192, 15.12.2020

Dilek Şentürk Demirel Ramazan Demirel

https://doi.org/10.47495/okufbed.764116

Öz

Günümüzde tarım alanları, artan ve genişleyen yollar, fabrikalar ile insan yerleşimi nedeniyle giderek azalırken, ayrıca erozyon ve bilinçsiz tarım uygulamaları nedeniyle de arazilerin verimliliği de azalmaktadır. Bu durumda hızla artan nüfusun, sağlıklı ve dengeli olarak beslenmesindeki güçlükler de artmaktadır. Özellikle sezon dışı ürünlerde aroma, renk, kıvam vb. özellikler de olumsuz şekilde değişmiştir. Zamanla tüketiciler bilinçlendikçe ve gelirleri arttıkça, doğal olarak yetiştirilen ürünlerin talebi artmaktadır. Ancak artan bu ilginin başlıca nedenlerinden birisi de karma yem tüketen hayvanların ürünleri hakkındaki olumsuz yargılardır. Toplumun bir kesimi karma yem tüketen hayvanların ürünlerinin insanlarda sağlık problemleri oluşturacağını iddia etmektedirler. Basın yayın organları da konu uzmanı olmayan kişilerin görüşlerine yer vererek bu olumsuz algıyı körüklemektedir. Toplumu yönlendirebilme potansiyeli olan kişilerin bilimsel gelişmeler ışığında mevcut teknolojik bilgi ve tecrübeleri herhangi bir çıkar grubuna destek olmaksızın nesnel olarak aydınlatma zorunluluğu bulunmaktadır

Anahtar Kelimeler

GDO, Hayvan besleme, Toksik maddeler, Yem

Kaynakça

• [1] Ayaz, A, Yurttagül, M. Besinlerdeki Toksik Öğeler – I. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ t71.pdf. 2008 (Erişim Tarihi: 29.03.2018).
• [2] Anonim,. https://tr.wikipedia.org/wiki/Toksin (2017) (Erişim Tarihi: 23.03.2018).
• [3] Yalçın, S. Saklı Seçilmişler, Kırmızı Kedi Yayınevi, İstanbul, (2017). 484s.
• [4] Tukelman, EÖ. Genetiği Değiştirilmiş Ürünlere Karşı Üreticilerin Farkındalıkları. Doktora Tezi. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Namık Kemal Üniversitesi. (2017)Tekirdağ.
• [5] Çayıroğlu, H., Ocak, N. Hayvan Beslemede Genetik Yapısı Değiştirilmiş Ürünler. II. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. (18-20 Eylül 2003) Konya. 381-384.
• 6] Hartnell, GE. Potential of Biotech Crops as Livestock Feed. Advanced Dairy Science and Technology. (2000) 113: 249-262.
• [7] IFT, Genetically Modified Organisms (GMO’s). A Backgrounder by the Institute of Food Technologists. 2000. Food Technology, 54 (1): 42-45.
• [8] Yıldırım, A.E. Deli Dana. http://www.tarimdunyasi.net/2011/12/13/deli-dana/ 2011 (Erişim Tarihi: 10.04.2018).
• [9] Çiftçi, A ve Aksoy, A. 2015. Antibiyotiklere Karşı Oluşan Direnç Mekanizmaları. Türkiye Klinikleri, 1 (2): 1 – 10.
• [10] Demir, C. Hayvansal Gıdalardaki Antibiyotik ve Hormon Kalıntıları. 2016. http://www.gidahijyeni.com/showarticle.aspx?ItemID=225&ItemClass=1 (Erişim Tarihi: 15.04.2018).
• [11] Yarsan, M. Hayvansal Gıdalarda Kalıntı Sorunu. http://www.vetfarmatoks.org.tr/EYarsan_Kalinti.pdf. 2012 (Erişim tarihi:19.03.2018).
• [12] Tuncer, Hİ. Karma Yemlerde Kullanımı Yasaklanan Hormon, Antibiyotik, Antikoksidiyal ve İlaçlar. Lalahan Havvancılık Arastırma Enstitüsü Dergisi. (2007) 47(1).29-37.
• [13] D’Mello, JPF. Contaminants and Toxins in Animal Feeds. FAO Anim Production, 2004 160:107-128.
• [14] Basmacıoğlu, H., Ergül, M. Yemlerde Bulunan Toksinler ve Kontrol Yolları. Yem Magazin, 2003 S: 31, İzmir.
• [15] Aydın N. 1989. Kanatlı Hayvanların Önemli Mikotik Enfeksiyonları ve Mikotoksikozisler .Tavukçuluk Bülteni, Mayıs’90, s:46
• [16] Şenyuva, H., Gilbert, J. Dioksin/PCB Analiz Gerekliliği. Foodlife International. Ankara. http://www.sincer.com.tr/HTMLEditorFiles/file/Dioksin_Insert.pdf, 2004 (Erişim Tarihi: 20.03.2018).
• [17] Anonim, Yem Sektörü İçin İyi Üretim Uygulamaları ve Yem Hijyeni Kılavuzu, https://www.tarim.gov.tr/GKGM/Belgeler/G%C4%B1da%20ve%20Yem%20Hizmetleri/yemhizmetleri/hijyen_kilavuzu.pdf. 2014 (Erişim Tarihi: 29.03.2018).
• [18] Vural, H., Gıda Kirliliği Açısından Dioksin ve Furan İzomerleri. Ekoloji Dergisi . ( 1995)15: 45-49.
• [19] Zialdi, N., Simard, RR., Allard, G., Parent, G., Yeild Response of Forage Grasses to N Fertilizer as Related to Spring Soil Nitrate Sorbed On Anionic Exchange Membranes. Canadian Journal of Soil Science. (2000). 80 (1) 203-212. Canada.
• [20] Ayaz, A., Yurttagül, M. Besinlerdeki Toksik Öğeler – II. https://www.beslenme.gov.tr/content/files/ arastirmalar/uyelik/./b_10_besin_toksik_2_40.pdf 2012 (Erişim Tarihi: 29.03.2018).
• [21] Duffus, JH. “Heavy Metals”- A Meaningless Term? IUPAC Technical Report, International Union of Pure and Applied Chemistry, 2002. 74(5):793-807.
• [22] Bakar, C., Alper, B.Metaller ve İnsan Sağlığı: Yirminci Yüzyıldan Bugüne ve Geleceğe Miras Kalan Çevre Sağlığı Sorunu, 2009. 1.Tıbbi Jeoloji Çalıştayı, Ürgüp Belediyesi Kültür Merkezi, Ürgüp/ Nevşehir.
• [23] Erkmen, O. Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 2010, 53(3): 220-235.
• [24] Anonim, 2014. Yem Sektörü İçin İyi Üretim Uygulamaları ve Yem Hijyeni Kılavuzu, https://www.tarim.gov.tr/GKGM/Belgeler/G%C4%B1da%20ve%20Yem%20Hizmetleri/yemhizmetleri/hijyen_kilavuzu.pdf (Erişim Tarihi: 29.03.2018).
• [25] Kaya, S., Bilgili, A., Doğan, A., Liman, BC. Mezbahada Kesilen Sığırların Et ve Bazı Organlarında Arsenik Kalıntıları. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 1990.37 (2): 359-363.