Keçi Sütü Üretimi ve Önemi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 970 - 981, 10.03.2023

Hacer Tüfekci

https://doi.org/10.47495/okufbed.1095876

Öz

Tüm Dünya’daki hızlı nüfus artışı insan beslenmesi için son derece değerli gıda maddeleri olan hayvansal kökenli gıdalara olan talebi artırmaktadır. İnsan beslenmesinde önemli olan et ve süt gibi hayvansal gıda üretiminde kullanılan hayvan türleri arasında yer alan keçiler, diğer hayvanlar tarafından yeterince değerlendirilemeyen düşük verimli mera, fundalık, çalılık alanları iyi değerlendirerek et, süt ve diğer ürünlerine dönüştürürler. Elde edilen keçi sütlerinden; peynir, yoğurt, tereyağı, kefir, krema, kaymak, dondurma, süt tozu, bebek maması, sabun ve kozmetik ürünleri gibi birçok ürün elde edilebilmektedir. Keçi sütü tüm dünyada giderek önem kazanan hayvansal ürünlerden birisidir. Yapısında bulunan bazı organik madde ve mineraller bu sütü diğer çiftlik hayvanlarının sütlerinden daha ayrıcalıklı hale getirmektedir. Keçi sütünün içeriği diğer türlerde olduğu gibi, beslenme, genotip, yönetim koşulları, yaş, doğum tipi, yetiştiricilik yapılan bölgenin konumu ve laktasyon dönemi gibi pek çok faktöre bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu çalışmada ülkemizde keçi sütü üretimi ve öneminin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Keçi sütü,, Süt verimi,, Süt bileşenleri,, Kıl keçisi

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Goat Milk Production and Importance

Öz

The rapid population growth across the globe increases demand for animal origin foods, which are extremely valuable food for human nutrition. The goats used between the animals used in the production of meat and milk, which are important in human nutrition, goats used between the animals used in the production of animal foods, low yielding pasture, heathland and other animals, and turn them well in meat, milk and other products. From goat milk obtained; Many products such as cheese, yogurt, butter, kefir, cream, ice cream, milk powder, baby food, soap and cosmetic products can be obtained. Goat milk is one of the more important animal products around the world. Some organic matter and minerals in its structure make this milk more privileged than the milk of other livestock. The content of goat's milk, as with other species, nutrition, genotype, management conditions, age, the type of birth varies depending on many factors, such as the location of the nurturing area and the lactation period. In this study, it is aimed to reveal the production and importance of goat milk.

Anahtar Kelimeler

Goat milk,, Milk yield,, Milk components,, Hair Goat

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Adam RC. Keçi sütü. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, İzmir, 1972; 179: 1-86.
• Akgün H., Koyuncu M. Yetiştirici koşullarında Kıvırcık ırkı koyunlarda süt verim özelliklerinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniv. Tarım ve Doğa Derg. 2020; 23(5): 1406-1413.
• Albenzio M., Caroprese M., Marino R., Muscio A., Santillo A., Sevi A. Characteristics of Garganica goat milk and Cacioricotta cheese. Small Rumin Res, 2006; 64: 35-44.
• Alam MR. Goat raising in small-holder farming systems in Bangladesh. Proceedings of 7th International Conference on Goats, 15-21May 2000, France, 329-330.
• Alkan M. Küçükbaş hayvancılığın acı sonu, https://www.ciftlikdergisi.com.tr/kucukbas-hayvanciligin-aci-sonu/, Erişim tarihi: 03.01.2022
• Altun D., Sarıcı SÜ. Keçi sütü: bebek beslenmesinde ilk tercih mi olmalı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 2017; 60: 1.
• Amigo L., Fontecha, J. Goat milk. In: Encyclopedia of dairy sciences, Fuquay JW (chief ed), Second Edition, Academic Press, UK, 2011; 484-493.
• Blasi F., Montesano D. Results of stereospecific analysis of triacylglycerol fraction from donkey, cow, ewe, goat and buffalo milk. Journal of Food Composition and Analysis 2008; 21: 1-7.
• Clark S, Sherbon JW. Alphas1-casein, milk composition and coagulation properties of goat milk. Small Rumin Res 2000; 38: 123-134.
• Coşkun H., Öndül E. Keçi sütü ve insan beslenmesindeki önemi. Gıda 2004; 29(6): 411-418.
• Çelik HT., Olfaz M. Kıl keçi ve Saanen x Kıl (F1, G1 ve G2) melez oğlakların 6. ay vücut ölçüleri ve bu ölçülere etki eden faktörlerin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi 2017; 6(2): 161-168.
• Demir N. AB ve Türkiye’de hayvancılık politikalarındaki son gelişmelerin uyum süreci açısından karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Alınteri Zirai Bilimler Dergisi 2012; 23(2): 58-63.
• Engindeniz S., Uçar K. Kırsal kesimde alternatif yatırım alanı: süt keçisi yetiştiriciliği. 11. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 2014; 3-5.
• Engindeniz S., Aktürk D., Savran AF., Koşum N., Taşkın T., Kesenkaş H., Gökmen M., Uzmay A., Çınar G. İzmir, Çanakkale ve Balıkesir İllerinde Keçi Sütü ve Ürünleri Tüketiminin Analizi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2017; 54 (4); 385-395.
• Ergün OF., Bayram B. Türkiye'de hayvancılık sektöründe yaşanan değişimler. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi 2021; 10(2): 158-175.
• FAO. Dünya Gıda ve Tarım Örgütü. FAOSTAT, Livestock Primary. Erişim tarihi: 01.01.2022.
• Güney O., Kaymakçı M. Keçilerde süt üretimi, keçi yetiştiriciliği. Editör: Kaymakçı, M. İzmir: Meta Basım Mat. Hizmetleri, İzmir İli Damızlık Koyun-Keçi Birliği Yayınları 2006; No:2, 83-91
• Haenlein GFW. Goat milk in human nutrition. Small Rumin Research 2004; 51: 155-163.
• Haenlein GFW., Wendorff WL. Sheep milk -production and utilization of sheep milk. In: Park, YW, Haenlein GFW (eds). Handbook of Milk of Non-Bovine Mammals. Blackwell Publishing Professional, Oxford, UK, and Ames, Iowa, USA 2006; 137-194.
• Kaya E., Karabekmez Erdem T., Tekin FB. Maraş dondurması üretimi ve üretilen dondurmanın fizikokimyasal niteliklerinin belirlenmesi. Caucasian Journal of Science, 2017; 4(1): 45-56.
• Kaymakçı M. İleri koyun yetiştiriciliği. Genişletilmiş 1. baskı. Ege üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir 2006; 365.
• Kılıç S., Uysal H., Kavas G., Kesenkaş H., Akbulut N. Pilot tesis koşullarında pastörize keçi sütünden Çimi peyniri üretimi. Ege Üniv Ziraat Fak Dergisi 2002; 39(3): 56-63.
• Koluman N., Daşkıran İ. Keçi yetiştiriciliğinin küresel iklim değişimine adaptasyonu ve etkileri azaltmaya yönelik stratejiler. Ulusal Keçicilik Kong. Bildiriler Kitabı, Çanakkale, 2010; 60-67.
• Kondyli E., Svarnas C., Samelis J., Katsiari MC. Chemical composition and microbiological quality of ewe and goat milk of native Greek breeds, Small Rumin Res, 2012; 103: 194-199.
• Koyuncu M., Taşkın T., Kaymakçı M. Keçi sütünün insan sağlığı açısından önemi. Ulusal Keçicilik Kongresi Bildiriler Kitabı, Çanakkale, 2010; 355-358.
• Köse Ş. Kış yoğurdu. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2018, 8(2): 115-121.
• Kumar S., Deoghare PR. Goat rearing and rural poor: a case study from India. Proceedings of 7th International Conference on Goats,15-21 May 2000, France, p.554-556 Milton J. Nutritional management of goats for meat production. Erişim Tarihi: 14.10.2004, ErişimAdresi:(http://www.pcmconsulting.com.au/goats/information/papers/milton.htm
• Monteiro ALG., Coelho da Fonseca Faro AM., Peres MTP., Batista R., Poli CHEC., Villalba JJ. The role of small ruminants on global climate change. Acta Scientiarum Animal Sci, 2018; 40: 43124.
• Morand-Fehr P., Richard A., Tessier J., Hervieu J. Effects of decoquinate on the growth and milk performance of young female goats. Small Rumin. Res., 2002; 45 (2): 109-114.
• Önür ZY. Keçi ve koyun sütlerinin kimyasal bileşimleri. Gıda 2015; 40(6): 363-371.
• Park YW., Juarez M., Ranos M., Haenlein GFW. Physico-chemical characteristics of goat and sheep milk. Small Rumin Res, 2007; 68: 88-113.
• Park YW. Goat milk chemistry and nutrition. In: Park YW, Haenlein GFW. Handbook of milk of non-bovine mammals. Blackwell Publishing Blackwell Publishing Professional, Oxford, UK/Ames, Iowa, USA, 2006; 34-58.
• Ramos M., Juarez M. Sheep milk. In: Encyclopedia of dairy sciences, Fuquay JW (chiefed), Second Edition, Academic Press, UK, 2011; 494-502.
• Raynal-Ljutovac K., Lagriffoul G., Paccard P., Guillet I., Chilliard Y. Composition of goat and sheep milk products: An uptade. Small Rumin Res, 2008; 79: 57-72.
• Saygılı D., Demirci H., Samav U. Coğrafi işaretli Türkiye peynirleri. Aydın Gastronomy, 2020; 4(1): 11-21.
• Savran F., Aktürk D., Dellal İ., Tatlıdil F., Dellal G., Pehlivan E. Türkiye’de seçilmiş bazı illerde keçi sütü ve ürünleri tüketimine etkili faktörler. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg., 2011; 17(2): 251-256.
• TPE. Türkiye Patent Enstitüsü. https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/, Erişim tarihi: 18.02.2022.
• TÜİK. Türkiye İstatistik Kurumu hayvancılık istatistikleri. https://www.tuik.gov.tr/ Erişim Tarihi: 01.02.2022.
• Walstra P., Wouters JTM., Geurts TJ. Dairy science and technology. CRC Press, Taylor and Francis Group, Boca Raton, FL, 2006; 763.
• Wang B., Brand-Miller J., McVeagh P., Petocz P. Concentration and distribution of sialic acid in human milk and ınfant formulas. Am. J. Clin Nutr. 2001; 74: 510-515.
• Yıldız A., Aygün T. Van ili merkez ilçede küçükbaş hayvancılık faaliyetleri ve genel sorunlar: II. işletmelerde yetiştirme işleri. Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi 2021; 4(1): 37-53.
• Yüksel Z., Avcı E., Uymaz B., Erdem YK. General composition and protein surface hydrophobicity of goat, sheep and cow milk in the region of Mount Ida. Small Rumin Res, 2012; 106: 137-144.