Mimari Bağlamda Kullanıcı Odaklı Tasarım

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 5, 1982 - 1998, 10.12.2024

Elife Büyüköztürk

Öz

Mekânın insan ile ilişkisi farklı disiplinlerin yaklaşımıyla sıkça karşımıza çıkan bir konudur. Mimarlık özelinde ise kullanıcı odaklı bağlamda öne çıkmaktadır. Bu yayında kullanıcı odaklı tasarıma dikkat çekmek amacıyla iç mimarlık bölümü 4. sınıf öğrencileriyle 2023-204 güz döneminde “yeniden işlevlendirme” konulu bir atölye çalışması gerçekleştirilmiştir. Örneklem alan olarak Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Karacaoğlan Yerleşkesi, Öğrenci Yurtları ve diğer eğitim yapılarına yakın konumlanan, ancak öğrencilerin vakit geçirmek için tercih etmediği saptanan “Karaçay Yürüyüş Yolu ve Beymail Kafe” seçilmiştir. 3 aşamada yürütülen atölye çalışmaları sonucunda doğru kullanıcı kitlesi tarafından kullanılırlığı etkin kılacak öneri işlevler öngörülmektedir. Bu işlevlendirmeler ile alan genelinde yapılacak olan iyileştirme çalışmaları beraberinde alanın kullanılırlığına katkı sağlanmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kullanıcı odaklı tasarım, İşlevlendirme, Atölye çalışması

User-Oriented Design in the Architectural Context

Öz

The relationship of space with people is a frequently encountered issue with the approach of different disciplines. In terms of architecture, it stands out in a user-oriented context. In this publication, a workshop on "re-functioning" was held with 4th grade students of the interior architecture department in the fall semester of 2023-2024 in order to draw attention to user-oriented design. "Karaçay Walking Path and Beymail Café", which is located close to Osmaniye Korkut Ata University Karacaoğlan Campus, Student Dormitories and other educational structures but determined that students do not prefer to spend time, were selected as the sample area. As a result of the workshops carried out in 3 stages, suggestive functions that will enable usability by the right user group are envisaged. With these functionalizations, the improvement works to be carried out throughout the area will contribute to the use of the area.

Anahtar Kelimeler

User-oriented design, Functioning, Workshop

Kaynakça

• Bruno, F., Muzzupappa M. Product ınterface design: a participatory approach based on virtual reality. International Journal of Human Computer Studies 2010; 68: 254-269.
• Demir E., Ekin G., Balaban M. Kullanıcı deneyimi tasarımı pratiğinde katılımcı tasarım: dijital acente portalı tasarımında katılımcı tasarım atölyelerinin kullanılması. UTAK Ulusal Tasarım Araştırmaları Konferansı, 12-14 Eylül 2018; 117-127, Ankara.
• Erap, BBN., Hilmioğlu S., Seçer Kariptaş F. Kamusal mekânlarda deneyim ve kullanıcı merkezli tasarım. Sanat ve Tasarım Dergisi 2021; 28: 335-347.
• Ersoy Z. Mimari tasarımda kullanıcı odaklı süreçler. Mimarlık Dergisi 2010; 351: 68-72.
• Kang M., Choo P., Watters CE. Design for experiencing: participatory design approach with multidisciplinary perspectives. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2014; 174: 830-833.
• Körlü E. Kentsel sağlıklaştırma çalışmalarında koruma sorunlarına kullanıcı odaklı yaklaşım Osmaniye Rahime Hatun Meydanı analizi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, sayfa no: 103, Konya, Türkiye, 2015.
• Kuru A. Teknolojik ürünlerde kullanıcı deneyimi üzerine bütünsel bir model. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 2015; 3(3) ÖS: Ergonomi 2015: 567-574.
• Lukyanenko R., Parsons J., Wiersma Y., Sieber R., Maddah M. Participatory design for user-generated content: understanding the challenges and moving forward. Scandinavian Journal of Information Systems 2016; 28(1): 1-34.
• Norberg-Schulz C. Existence, space & architecture. New York: Praeger Publishers 1971. https://www.scribd.com/document/399929581/326413831-Existence-Space-and-Architecture-Art-eBook-pdf
• Olsson E., Jansson A. Participatory design with train drivers – a process analysis. Interacting with Computers 2005; 17(2): 147-166.
• Öztürk SV. Özel eğitim mekanlarının down sendromlu bireyler için yapı biyolojisi kapsamında değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, sayfa no: 97, Antalya, Türkiye, 2021.
• Öztürk V. Tarihi yapıların yükseköğretim yapısı olarak işlevlendirilmesi: Frej Apartmanı. İdealkent Dergisi 2023; 41(15): 558-575.
• Sanders EBN., Stappers PJ. Co-creation and the new landscapes of design. CoDesign 2008; 4(1): 5-18. Tankut B. Üniversite eğitim yapısına dönüştürülmüş binalardaki ara mekânlara yönelik bir mekânsal kalite incelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, sayfa no: 285, İzmir, Türkiye, 2021.
• Traş F. An exploration of user experience on products: multiple outlets as a case of design. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, sayfa no: 73, İstanbul, Türkiye, 2015.
• Tuğlu Karslı HU., Eyüpgiller KK., Köşürgeli E. Yeniden kullanıma adaptasyon sürecinde araştırmaya dayalı tasarım: İETT troleybüs kuvvet merkezi örneği. Yapı Dergisi 2023; 483: 74-81.
• URL 1. Google Earth, https://earth.google.com/web/@37.05458217,36.23494305,125.86923978a,4723.50389333d,35y,14.88501892h,6.80271986t,-0r/data=OgMKATA. [Erişim tarihi 24.12.2023].
• Vines J., Clarke R., Wright P., McCarthy J., Olivier P. Configuring participation: on how we ınvolve people in design. SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems bildiriler kitabı içinde 2013; 429-438.