Wang Mang ve Toprak Reformu

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 8 - 20, 21.12.2020

Ertuğrul Ceylan

Öz

Çin tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri İmparator Qin Shi Huang Di (秦始皇帝) tarafından kurulan Qin (秦朝) Hanedanlığı’dır. Qin (MÖ 221-MÖ 227) öncesi dönemlerde Çin sınırları içerisinde bölünmüşlük ve düzensizlik hâkimdir. Uzun yıllar süren ve yönetimleri hem ekonomik hem siyasi olarak etkileyen beyliklerin birbirleriyle olan savaşları Qin Shi Huang Di’nin siyasi birliği sağlamasıyla son bulmuştur. Qin Hanedanlığı hanedanlık tarihi açısından bakıldığında oldukça kısa sürmüştür. Qin’in yıkılışından sonra Liu Bang (刘邦) tarafından Han Hanedanlığı (汉朝) kurulmuştur. Han Hanedanlığı (MÖ 202- MS 220) kuruluşundan itibaren çeşitli reformlarla sistematik bir devlet yönetimi oluşturmuş ve dört yüzyılı aşkın süre hüküm sürmeyi başarmıştır. Ancak bu dört yüzyıllık tarihi geçmişe sahip olan Han Hanedanlığı MS 9-23 yılları arasında kesintiye uğramıştır. Bundan dolayı Han Hanedanlığı çalışmaları genellikle Batı Han ve Doğu Han Hanedanlığı olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu ayrımın yapılmasında ise kendi Hanedanlığını ilan eden Wang Mang (王莽)’ın etkisi büyüktür. Wang Mang sıradan bir bürokrat iken nüfuzunu kullanarak yönetimde çok hızlı yükselmiş ve sonunda naiplik görevine kadar gelmiştir. Bu görevin bir adım sonrasında ise Xin Hanedanlığı (新朝) adı altında kendi imparatorluğunu kurmuştur. İmparatorluğunu ilan ettikten sonra tarihe “Wang Mang Reformları” olarak geçen birçok reform yapmıştır. Wang Mang yapmış olduğu veya yapmak istediği bu reformlarla ülkesini ekonomik olarak kalkındırmak istemiştir. Bu reformlardan en önemlisi ise hiç kuşkusuz toprak reformudur. Çalışmamızda Wang Mang ve yapmış olduğu toprak reformunu ele alacağız.

Anahtar Kelimeler

Wang Mang, Toprak, Reform, Çin, Han

Kaynakça

• Bielenstein H. (1953) The Restoration Of The Han Dynasty: With Prolegomena On The Historiography Of The Hou Han Shu. Stockholm: Elanders.
• Eberhard W. (1995). Çin Tarihi. Ankara: TTK.
• Hardy G. ve Kinney, A.B. (2005). The Establishment of The Han Empire and Imperial China. London: Greenwood Press.
• Hu S. (2003). Hushi Quanji, Di per Juan. Anhui: Jiaoyu Chuban She.
• Keay J. (2011). Çin Tarihi. İstanbul: İnkılâp Kitapevi.
• Lin D. (2013). Mouguozhe. Shanghai: Sanlian Shudian.
• Meng X. (2001). Xian Qin Qin-Han Shilun. Jinan: Shandong Chuban She.
• Mengzi - Teng Wen Gong Shang, (t.y). Erişim adresi: https://ctext.org/mengzi/teng-wen-gong-i/zhs
• Rong Z. (2013). Wang Mang (王莽). Beijing: Waiwen Chuban She.
• Tarih Kayıtları, Shang Yang Bölümü, (t.y). Erişim adresi: https://ctext.org/shiji/zhs?searchu=%E5%95%86%E9%9E%85
• Tarih Kayıtları, Wang Mang Bölümü, (t.y). Erişim adresi: https://ctext.org/han-shu/zhs? searchu=%E7%8E%8B%E8%8E%BD%E4%BC%A0
• Twitchett D. (2008). The Cambridge History of Chinese Qin and Han Empires. Cambridge: Cambridge University Press.
• Wu X. (2013). Lidai Jingji Biange Deshi. Hangzhou: Zhejiang Daxue Chuban She
• Xu J. (2008). Yirmi Dört Tarih 3.Cilt (二十四史 第三册). Beijing: Zhonguo Xiju Chuban She.
• Zhou Li, (t.y). Erişim adresi: https://ctext.org/rites-of-zhou/zhs