Irak’da Türk Varlığı

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 22 - 31, 30.06.2021

Yaşar Canatan

Öz

Türklerin Irak topraklarına gelmeleri H.54 (M.674 senesinde) Emevi valilerinden Ubeydullah Bin Ziyad’ın Irak’ın güneyinde ki Basra kentine iki bin Türk’ü getirmesiyle başlamıştır. Abbasi Devletinin kuruluşundan sonra Halife Ebu Caferul Mansur zamanında (754-755) Türkler hilafet merkezinde görülmeye başlamışlardır. Halife Caferul Mansur, Bağdat şehrini kurdurmuş ve burada Türklerden meydana gelen askeri kıta için birde garnizon inşa ettirmiştir. Halife Harun’ün- Reşit ( 786-809) daha da ileri giderek muhafız birliğinin tamamını kurdurmuştur. Güçlerini gittikçe arttıran Türk hassa ordusu, halifenin tahta geçişinde ve tahttan indirilmelerinde tek güç ve söz sahibi olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Irak, Musul, Kerkük, Misak-ı Milli, Politika

Kaynakça

• Avni, Abdurrahman Mustafa, (1981). 1923-1958 Türk-Irak Münasebetleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyalist Milli Yüksek Araştırmalar Enstitüsü, Bağdat.
• Beyatlı, Aydın, (1990). Irak Tarihine Kısa Bir Bakış, Irak Türkleri Kültür ve Sanat Bülteni, Sayı:2.
• Çay, Abdülhak, (1987). Irak Türkleri, Fuzuli Sayı:3.
• Demirci, Nefi,(1990). Dünden Bugüne Kerkük, Kerkük’ün Siyasi Tarihi, İstanbul.
• Duruze, Muhammet İzzet,(1960). Çeşitli Marhaleleri ile Filistin Meselesi, Mısır Kütüphanesi, Beyrut
• El Davud, Mahmut Ali,(1982). Türk Arap İlişkileri ve Ona Müessir Amiller, Mecellet’ü el Mustakbel, El Arabi.
• El Desuki, Muhammet Kemal,(1976). Uluslararası Politika ve Filistin, Kahire Kültür ve Basımevi, Kahire.
• El Fellahi, Abdi El Mümin,(1858). 1908’den 1925’e kadar Musul’da Milliyetçilerin Mücadeleleri, Şefik Matbaası, Bağdat.
• El Naimi, Ahmet Nuri,(1975). İkinci Dünya Savaşından Sonra Türk Dış Politikası, Hürriyet Basımevi, Bağdat.
• El Naimi, Ahmet Nuri,(1975). Türk-Irak Münasebetleri, Bağdat.
• Esin, Necmettin, (1976). Irak Türkleri, Türk Dünyası El Kitabı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Fazıl, Hüseyin, (1977). Musul Meselesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bağdat Üniversitesi, Bağdat.
• Harputlu, Emire Muhammet Kamil, (1979). Türk-Mısır İlişkileri (1952-1971),Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kahire Üniversitesi İktisadi ve Siyasi Bilimler Fakültesi, Kahire.
• James, Parkes,(1964). A History Of The Jewis People, London.
• Kamil, Mahmut,(1958). El Düvel-El Arabia-El Kübra, Maarif Basımevi, Mısır.
• Karaosmanoğlu, Ali,(1983). Turkey’s Security and the Middle East Foreign Alfairs, Fall.
• Karpat, Kemal,(1975). Turkey’s Foreign Policy in Transtion.
• Lewis, Bernard, (1961). The Emergence Of Modern Turkey Royal Instutıce Os İnternational Afforıs, UK.
• Longrıngg, Stophen,(1970). The Middle East, A Socioal Geography, Chiago.
• Nacide, Fethi Saffet,(1982). Türkiye’nin Filistin Davasına Karşı Tutumu, Mecellet’ü El Müstakbel El Arabi, Sayı:45.
• Rıfat, Muhammed,(1959). Tarih El Bahir-El Ebyaz- El Mutavassıt ve Tayyarat’i El Siyasiyye, Maarif Basım Evi, Kahire.
• Richard, Robinson, (1964). The First Turkish Republic,Harvard Üniversity, U.S.A.
• Sabır, Şakir,(1955). Türkiye-Irak Arasındaki Boşluğun Tarihi, El Marifi Basımevi, Bağdat.
• Şakmak, Siyem,(1982). Mecelle-tü El Müstakbel El Arabi, Sayı:45.
• Valitikios, P.J,(1971). Conlic in the Middle East, The aldine Press Leteh Worh, Horst.
• Yahya, Celal, Uluslararası Müşkilet’ü Filistin Vel İtticahat el Devliye, Maarif Basımevi, Beyrut
• Yakupoğlu, Enver,(1976). Irak Türkleri, Boğaziçi Basım Yayın Evi, İstanbul.