Öz
Mısır, Suriye, Filistin, Yunanistan ve Hitit dönemindeki Ön Asya’da hidrolik
sistemlerin keşfi, Geç Bronz Çağı’nda bile insanların hidrolojik çevrenin iyileştirilmesi konusunda pek çok bilgi sahibi olduğunu göstermiştir. M.Ö. 2. binyılda
mühendisler gölleri ve bataklıkları kurutmak, nehirleri kanallara yönlendirmek
veya yönünü değiştirmek, su rezervuarları inşa etmek ve devasa ölçekte liman
havuzları kazmak için yöntemler geliştirmişlerdir. Aynı zamanda bu havuzlara
tatlı su basarak çökeltinin birikmesini engellemek için de yollar icat etmişlerdir.
Bu makalenin yazarları, Pilos’taki Nestor Limanı örneği temelinde tatlı suyla
dolan yapay bir liman için genel bir hidrolik sistem önerip, bu yaklaşımı Troia’nın
aşağısındaki taşkın havzasında kalıntıları günümüzde de görünen, doğal çevreye
yapılmış suni müdahalelere uygulamaktadırlar. Troia’da insan yapımı hidrolik
bir sistemin nasıl işlemiş olabileceği konusunda bir hipotez geliştirip, Troia’da
kuru kızak yoluyla Ege Denizi’yle bağlantılı olan, tatlı suyla dolu yapay bir liman
havzası olmuş olabileceğini öne sürmektedirler. Karadeniz’e giden gemiler kara
üzerinde önce 150 metre boyunca Troia ovası içlerine doğru, sonra da 300 metre
limana doğru çekilince Gökçeada’nın etrafından dolaşarak yolu 50 kilometre
uzatmak zorunda kalmıyorlardı ve tehlikelerle dolu Çanakkale Boğazı’na giriş de
kolaylaşmış oluyordu. Böylece gemiler Troia Limanı’nın bu yapay havuzundan
doğrudan Çanakkale Boğazı’nın güney kıyısı boyunca akan ters akıntıya giriyor
ve Karadeniz’e doğru yolculuklarında önemli bir avantaj elde etmiş oluyorlardı.
Anahtar Kelimeler
Troia Pilos Yapay Limanlar Su Mühendisliği Geç Bronz Çağı Denizcilik Çanakkale Boğazı.
Öz
Discoveries of hydraulic installations in Egypt, Syria, Palestine, Greece, and
Hittite Asia Minor have shown that already during the Late Bronze Age a great
deal of knowledge existed with respect to optimizing hydrological environments.
During the 2nd millennium BC, engineers devised systems to drain lakes and wetlands, channelize and divert streams, build reservoirs, and dig artificial port basins
on a massive scale. They also invented systems to keep basins sediment-free by
flushing them with fresh water. In this paper the authors look at the example of
the Port of Nestor at Pylos to propose a generic hydraulic system for an artificial
seaport with clean-water flushing. This approach is then applied to the remains of
artificial interferences with the landscape still visible in the floodplain below Troy.
In this way, we develop a working hypothesis as to how a human-made hydraulic
system at Troy could have functioned. We argue that Troy may well have possessed an artificial fresh-water-filled port basin that was connected to the Aegean
Sea via a dry slipway. By being pulled over 150 meters of land and sliding down
another 300 meters, eastbound vessels would have avoided a 50 kilometer-long
detour all the way around the island of Gökçeada and thus eased the hazardous
entry into the Dardanelles. From this artificial Port of Troy basin, ships could slip
directly into a counter-current running along the south coast of the Dardanelles,
significantly mending their journeys towards the Black Sea
Anahtar Kelimeler
Troy Pylos Artificial Ports Water Engineering Late Bronze Age Navigation Dardanelles.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 23 |