KÜÇÜK ASYA YEREL HİSTORİOGRAFLARINA BİR ÖRNEK: HERAKLEIA PONTIKE’Lİ MEMNON VE ESERİ

Yıl 2012, Sayı: 20, 373 - 406, 01.05.2012

Murat Arslan

Öz

Bu makalede, Küçük Asya yerel historiograflarından Memnon ve onun Photios
(codex 224) aracılığıyla günümüze ulaşan peri Herakleias adlı eseri konu edilmektedir. Çalışma esas itibarıyla stil-kritik, metod, üslup ve kaynak kullanımı gibi
temel historiografya analiz yöntemleri çerçevesinde incelenmiştir. Bu bağlamda
ilk olarak Photios’un Memnon ve eserine ilişkin notlarına yer verilmiş; ardından
modern araştırmalar ışığında Memnon hakkındaki bilgilerimiz ve eserin hangi
dönemde kaleme alınmış olabileceğine dair öneriler metne dahil edilmiştir. İzleyen
bölümlerde eserin içeriği ve Memnon’un historiografya anlayışı üzerinde durularak
yazarın Klasik ve Hellenistik historiograflarla etkileşimi çeşitli örnekler çerçevesinde tartışılmıştır. Bununla birlikte, Memnon’un historiografyasını oluşturan
kaynaklar ve onun bu kaynakları kullanış biçimi, bir başka deyişle tarih anlayışı
yine bu bölümde sunulmuştur. Çalışma, kullanılan verilerin derlendiği genel bir
değerlendirmeyle sonlandırılmıştır

Anahtar Kelimeler

Herakleia Pontike, yerel historiografya, Photios, Memnon

An Example of Local Asia Minor Historiographers: Memnon of Heraclea Pontica and his Work

Öz

This paper deals with the famous local Asia Minor historiographer Memnon
of Heraclea Pontica and his work peri Herakleias, which has survived in the edition of the Bibliotheke of Photius of Byzantium (codex 224). The work has been
examined mainly within the framework of fundamental historiographic analysis
practices such as the stylistic criticism and the use of methods, styles and sources.
In this sense, firstly Photios’ notes concerning Memnon and his work are taken
into account; and secondly, in the light of modern investigations, our knowledge
of Memnon and suggestions as to in which period the work might have been written are included in the text. In the following chapters focusing on the content of
the work and Memnon’s understanding of historiography the interaction between
him and with Classical and Hellenistic historiographers are discussed with various
examples. Then the sources forming Memnon’s historiography and his historical
approach is presented in this chapter. The study ends with a general evaluation
compiling the data which were used.

Anahtar Kelimeler

Heraclea Pontica, local historiography, Photius, Memnon

Kaynakça

• Allen 1921 Allen, T. W., “The Library of Photius”, CR 35 1/2, 34-35. Aristot. pol. (= Aristoteles, Politica) Kullanılan Metin ve Çeviri: Politics. With an English translation by H. Rackham, vol. XXI. Cambridge, Mass.-London 200510 (The Loeb Classical Library).
• Arslan 2007 Arslan, M., Mithradates VI Eupator: Roma’nın Büyük Düşmanı, İstanbul.
• Bittner 1998 Bittner, A., Gesellschaft und Wirtschaft in Herakleia Pontike: Eine Polis zwischen Tyrannis und Selbstverwaltung, Asia Minor Studien 30, Bonn.
• Burstein 1976 Burstein, S. M., Outpost of Hellenism: The Emergence of Heracleia on the Black Sea, Berkley.
• Byzantion Revue Internationale des Études Byzantines, Paris. CR The Classical Review, Oxford.
• Desideri 1967 Desideri, P., “Studi di Storiografia Eracleota, I: Promathidas e Nymphis”, Studi Classici e Orientali 16, 366-416.
• Desideri 1970-1971 Desideri, P., “Studi di Storiografia Eracleota, II: La guerra con Antioco il Grande”, Studi Classici e Orientali 19-20, 487-537.
• Diller 1962 Diller, A., “Photius’ “Bibliotheca” in Byzantine Literature”, Dumbarton Oaks Papers 16, 389-396.
• Diod. (= Diodorus Siculus, Bibliotheke Historike) Kullanılan Metin ve Çeviri: Diodorus of Sicily, With an English translation by C. H. Oldfather, vol. I-VI; C. H. Sherman, vol. VII; C. B. Welles, vol. VIII; R. M. Geer, vol. IX-X; F. R. Walton, vol.
• XI-XII. Cambridge, Mass.-London 1933-20047 (The Loeb Classical Library).
• Dueck 2006 Dueck, D., “Memnon of Herakleia on Rome and the Romans”, Rome and the Black Sea Region (Ed. T. B. Nielsen), Aarhus.
• FGH Fragmenta Historicorum Graecorum (Ed. C. Müller), 1841-1870, Paris.
• FGrHist Die Fragmente der griechischen Historiker (Ed. F. Jacoby). I-XV. 1923-1958, Berlin-Leiden. Hdt. (= Herodotos, Historiae)
• Kullanılan Metin ve Çeviriler: The Persian Wars, With an English translation by A. D. Godley, vol. I-IV. Cambridge, Mass.-London 1920-200412 (The Loeb Classical Library).
• Henry 1965 Henry, R., Photios. Bibliothèque, vol. 4-codices 223-229. Paris.
• Hom. Od. (= Homeros, Odysseia) Kullanılan Metin ve Çeviri: Odysseia, Çev.: A. Erhat – A. Kadir. İstanbul 19886.
• I. Heraclea Pontica The Inscriptions of Heraclea Pontica. Ed. by L. Jonnes with a Prosopographia Heracleotica by W. Ameling. (IK 47) Bonn 1994.
• IK Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien, Bonn 1972.
• Janke 1963 Janke, M., Historische Untersuchung zu Memnon von Herakleia, Würzburg.
• Laqueur 1926 Laqueur, R., “Lokalchronik”, RE XIII/1, 1083-1110.
• Laqueur 1937 Laqueur, R., “Nymphis”, RE XVII/2, 1608-1623. Memnon (= Memnon)
• Kullanılan Metinler ve Çevirler: Memnon, Ed. C. Müller. FGrHist. III 536, Parisiis 1853.http://www.attalus.ogr/translate/memnon1.html. With an English translation by A. Smith. Memnon: Herakleia Pontike Tarihi, Çev.: M. Arslan. İstanbul 2007.
• Mendels 1986 Mendels, D., “Greek and Roman History in the Bibliotheca of Photios. A Note”, Byzantion 56, 196-206.
• McDonald 19502 McDonald, A. H., “Memnon (3)”, OCD (19502) 556. OCD Oxford Classical Dictionary, Oxford 19502. Polyb. (= Polybios, Historiai)
• Kullanılan Metin ve Çeviri: The Histories, With an English translation by W. R. Paton I-VI. Cambridge, Mass.-London 1922 vd. (The Loeb Classical Library).
• RE Paulys Real-Encyclopadie der classischen Altertumswissenschaft, Stuttgart.
• Reynolds – Wilson 19913 Reynolds, L. D. – Wilson, N. G., Scribes and Scholars: A Guide to the Transmission of Greek and Latin Literature, Oxford.
• Saprykin 1997 Saprykin, S. J., Heracleia Pontica and Tauric Chersonesus before Roman Domination /VI – I Centuries B.C./., Amsterdam.
• Schamp 1987 Schamp, J., Photios historien des lettres: La Bibliothèque et ses notices biographiques. Paris.
• Suda (= Suda-Suidas, Suidae Lexicon) Kullanılan Metin: Suidae Lexicon, Ed. A. Adler I-IV. 1928-1971, Leipzig-Teubner.
• Wilson 20022 Wilson, N. G., Photius, The Bibliotheca, A selection translated with notes. London2.
• Yarrow 2006 Yarrow, L. M., Historiography at the End of the Republic: Provincial Perspectives on Roman Rule, Oxford.