OLBA’DAKİ TAŞ USTASI MEZARLARI IŞIĞINDA YEREL TAŞ İŞÇİLİĞİ

Yıl 2008, Sayı: 16, 291 - 318, 01.05.2008

Tuna Akçay

Öz

Olba’da 2001 yılından beri yapılan arkeolojik yüzey araştırmaları sırasında tespit edilen taş ocakları, taş ustası mezarları ve taşçı işaretleri kentte yerel işçiliğin kanıtıdır. Bu çalışmada Olba’daki taş ocakları tanıtarak, burada uygulanan taş kesim yöntemleri araştırılıp, eskiçağda uygulanan yöntemlerle karşılaştırmalar yapılacaktır. Taş ustaları mezarlarının üzerindeki aletler detaylı olarak incelenerek eskiçağdaki örnekleriyle benzerlikler kurulacak, taşçı işaretlerinin neden kullanıldığına da açıklık getirilecektir

Anahtar Kelimeler

Olba, Mezarlar, Taş Ustası, Taş Ocağı, Taş İşçiliği

Die Deutung der lokalen Steinmetzarbeit in Olba am Beispiel der Steinmeistergräber

Öz

Dank der archäologischen Survey-Forschungen, die seit dem Jahre 2001 unter
der Führung von Dozentin Emel ERTEN in der Olba Region unternommen werden, haben wir uns über die lokale Steinmetzarbeiten informieret. Besonders die
Steinbrüche und die Gräber, über den die Zeichen der Werkzeuge der Steinmeister
sich befinden, beweisen die lokale Arbeit in der Stadt Olba. Durch den Vergleich
der ähnlichen Beispiele, haben wir die Methode, die in der Steinbrüche genutzt
wurden, und die Funktion der Werkzeuge der Steinmeister verdeutlicht. In unserem
Artikel haben wir über die Lebensweise der Menschen in der Stadt Olba und über
die Bedeutung der lokalen Arbeit Informationen gegeben.

Anahtar Kelimeler

Olba, Gräbern, Steinmeister, Steinbrüche, Steinarbeit

Kaynakça

• Adam 1994 Adam, J., P., Roman Building Material&Techniques, Indiana. Albustanlıoğlu 2006 Albustanlıoğlu, T., Dokimeion Işığı Altında Roma İmparatorluk Mermer Kullanımı: İmparatorluk Yönetimindeki Anadolu
• Mermer Ocaklarının İşletme Stratejisi ve Organizasyonu, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Albustanlıoğlu 2007 Albustanlıoğlu, T., “Roma İmparatorluk Mermer Ocağında Locus’un İşlevi”, Patronvs Çoşkun Özgünel’e 65. Yaş Armağanı, 29-33, İstanbul.
• Arslan 2007 Arslan, N., Assos Kazı Çalışmaları – 2006, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler, 15-16, İstanbul.
• Asgari 1989 Asgari, N., “Zwei Werkstücke für Konstantinopel aus den prokonnesischen Steinbrüchen”, Istanbuler Mitteilungen, 49-63, Tübingen.
• Asgari 1994 Asgari, N., “Prokonnesos-1993 Çalışmaları” XII Araştırma Sonuçları Toplantısı, 99-123, Ankara.
• Atalay 1976 Atalay, E., “Kuşini Mermer Ocağı Hakkında Ön Rapor”, Türk Arkeoloji Dergisi, Sayı XXIII-1, 13-15, Ankara.
• Bent 1890 Bent, T., “Cilician Symbols”, Classical Review 4, 321-322.
• Bingöl 2004 Bingöl, O., Arkeolojik Mimaride Taş, İstanbul.
• Boardman 2001 Boardman, J., Yunan Heykeli, İstanbul.
• Coulton 1977 Coulton, J, J., Ancient Grek Architects at Work: Problem of Structure and Design, New York.
• Çelgin 1994 Çelgin, A., V., “Termessos Araştırmaları: 1975 1991”, Anadolu Araştırmaları XIII, 153-177, İstanbul.
• Çevik 1995 Çevik, N., “Patara 1994”, XVII Kazı Sonuçları Toplantısı, 159-185, Ankara.
• Çevik 1996 Çevik, N., “Kent Antalya’nın Arkeolojik Envanteri Projesi II: Hurma Köy Yüzey Araştırmaları”, XIV Araştırma Sonuçları Toplantısı, 235-253 Ankara.
• Çokay-Kepçe 2006 Çokay-Kepçe, S., Antalya Karaçallı Nekropolü – The Karaçalı Necropolis Near Antalya, Antalya.
• Çördük 2006 Çördük, A., Yunan ve Roma Mimarisindeki Yapı Teknikleri, (Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
• Delemen 1995 Delemen, İ., “Lykia – Kabalia – Psidia Bölgesinden Roma Dönemi ‘Dioscurlar ve Tanrıça’ Kabartmaları” Belleten Sayı: 225, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Demirtaş 2006 Demirtaş, M., B., Magnesia Artemis Tapınağı’nın Teknik ve İşçilik Özellikleri, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji (Klasik Arkeoloji) Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
• Dopp 1994 Dopp, S., A., Antik Lydia’da Meslekler, (Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Bölümü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
• Durugönül 1989 Durugönül, S., Felsreliefs im Rauhen Kilikien, Oxford.
• Durugönül 1995 Durugönül, S., “Olba: Polis mi Territorium mu?” Lykia II, 75-82.
• Durugönül 1998(a) Durugönül, S., Türme und Siedlungen im Rauhen Kilikien.Eine Eine Untersuchung zu den archäologischen Hinterlassenschaften im Olbischen Territorium, Bonn.
• Durugönül 1998(b) Durugönül, S., “Seleukosların Olba Territorium’undaki “Akkulturation” Süreci Üzerine Düşünceler”, Olba I, 69-76, Mersin.
• Durugönül 1998(c) Durugönül, S., Türme und Siedlung im Rauhen Kilikien, Asia Minor Studien, Band 28, Bonn.
• Durugönül 2002 Durugönül, S., “Dağlık Kilikia ve Karpaz Bölgesi (Kuzey Kıbrıs) Antik Yerleşim Özellikleri” Olba VI , 57-71, Mersin.
• Durukan 1998 Durukan, M., “Olba Territorimu’nun Hellenistik Dönem Ölü Kültü Üzerine Gözlemler”, Olba I, 153-160, Mersin.
• Durukan 2006 Durukan, M., “Doğu Dağlık Kilikia’da Mezarlar Üzerinde Görülen Bazı Semboller”, Adalya, Antalya 63-83.
• Erten 2005 Erten, E., “Mersin, Silifke, Olba Yüzey Araştırması-2003, XXII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 11-23, Ankara.
• Erten 2006 Erten, E., “Mersin, Silifke, Olba (Uğuralanı) 2004 Yüzey Araştırması”, XXIII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 309-318, Ankara.
• Erten 2007 Erten, E., “Olba’daki Tapınak Planlı Anıt Mezar”, Patronvs Çoşkun Özgünel’e 65. Yaş Armağanı, 149-156, İstanbul. Erten-Özyıldırım 2007
• Erten, E. – Özyıldırım, M., “Olba Yüzey Araştırması 2005”, XIV. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 421-432, Ankara.
• Erten-Özyıldırım 2006 Erten, E.- Özyıldırım, M., Olba Arkeolojik Yüzey Araştırmaları - 2005, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Haberler, İstanbul.
• Hellenkemper-Hild 1986 Hellenkemper, H.-Hild, F., Neue Forschungen in Kilikien,Band 4, Viyana. Karaüzüm 2005 Karaüzüm, G., Doğu Dağlık Kilikia (Olba) Bölgesi Lahitleri, (Mersin Üniversitesi Sosyal Bilinler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin.
• Kramer 2002 Kramer, S., N., Sümerler: Tarihleri, Kültürleri ve Karakterleri, çev: Özcan Buse, İstanbul.
• Kretzschmer 2000 Kretzschmer, F., Antik Roma’da Mimarlık ve Mühendislik, Çev.: Z. Zühre İlkgelen, İstanbul.
• Landels 1978 Landels, J, G., Eski Yunan ve Roma’da Mühendisilik, Çev.: Barış Bıçakçı, Ankara.
• Özyıldırım 2003 Özyıldırım, M., “İlkçağ ve Erken Hıristiyanlık Kaynaklarında Olba Sözcüğünün Değişik Kullanımı”, Olba VIII, 145 – 159, Mersin.
• Russel 1991 Russel, J., “Cilicia – Nutrix Virorum: Cilicians Abroad in Peace and War During Hellenistic and Roman Times”, Die Anatolia Antiqua – Eski Anadolu I, 283 – 309.
• Sayar 2004 Sayar, M., S., “Kilikia Yüzey Araştırmaları 2003”, XXII. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 219-229, Konya.
• Strabon Strabon, Antik Anadolu Coğrafyası, (Çeviren: Adnan Pekman), 1993, İstanbul.
• Şahin 2003 Şahin, H., “Geç Antik Çağda Kilikia’da Meslekler”, Toplumsal Tarih Dergisi, Sayı 117, İstanbul.
• Ten Cate 1961 Ten Cate H., J., The Luwian Population Groups of Lycia and Cilicia Aspera During the Hellenistic Period, Leiden.
• Vermeule 1968 Vermeule, C., C., Roman Imperial Art in Greece and Asia Minor, Cambridge – Massachusetts.
• Wannagat 2002 Wannagat, D., “Bericht über die erste ForschungskompagneIn Diokaesareia/Uzuncaburç” XX. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 197-206, Ankara.