Side Müzesi’nden Champlevé Tekniğinde Bezenmiş Erken Bizans Dönemi Levhaları

Yıl 2020, Sayı: XXVIII, 439 - 462, 01.05.2020

Şener Yıldırım

Öz

Champlevé tekniği, motifin çevresinin derin olmayacak biçimde oyulması ve oyulan alana renkli macun doldurularak yapılan bir bezeme tekniğidir. Aynı zamanda yalnızca motifin kazıma tekniği ile yapıldığı ve renkli macun dolgusu ile motifin ön plana çıkarıldığı örnekler de champlevé olarak nitelendirilir. Bezemede renkli macun kullanımı ile ortaya çok renkli bir kompozisyon çıkar. Geç Antik Dönemde Anadolu’da az sayıda örneği bilinen bu tekniğin, Orta Bizans Dönemi örnekleri Phrygia Bölgesi’nden tanınmaktadır. Bu çalışmada, Side Müzesi’nde tespit edilmiş olan champlevé tekniği ile bezenmiş levhalar konu edilmiştir. İncelenen Side örneklerinin tamamı Geç Antik Dönem içine tarihlendirilmektedir. Kıbrıs, Geç Antik Dönemde en yoğun buluntu grubuna sahip olan ve bu nedenle üretim yeri olarak değerlendirilen bölgedir. Side örneklerinde görülen kompozisyon ve üslup da Kıbrıs örnekleri ile çok yakın benzerlikler göstermektedir. Side’nin Kıbrıs ile olan coğrafi yakınlığı nedeniyle de bazı örneklerin Kıbrıs’tan ithal edildiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Champleve Tekniği, Bizans Sanatı

Kaynakça

• Alp – Işık 2012 Alp, A. O. – Işık, G. Başaran, “Kuzey Kilise” Mimari ve Liturjik Elemanları, XV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, 23-36. Aupert – Hermary 1980 Aupert, P. – Hermary, “A Rapport sur les travaux de l'École française à Amathonte en 1979”, Bulletin de correspondance hellénique 1980/104, 805-822 Aydın 2011 Aydın, A., “Side Müzesi’ndeki Sigma Formlu Tabla”, Adalya XIV, 315-326. Baldini 2013 Baldini, I., Early Byzantine Churches in Crete and Cyprus, Between Local Identity and Homologation, Cahiers du Centre d'Etudes Chypriotes, 31-49.