ANTİK VE ORTA ÇAĞ KAYNAKLARINDA, YAZITLARDA VE SİKKE BASIMLARI İLE PODALIA

Yıl 2020, Sayı: XXVIII, 477 - 508, 01.05.2020

Ahmet Tolga Tek

Öz

Podalia antik şehri, Kuzey Lykia’da, Elmalı Ovası’nda, Karamık Köyü’nün yakınında bulunan Buralye Tepesi’nde kuruluydu. Bu bölge erken antik dönemde Milyas Bölgesinin bir parçasıydı, ama Milyas güneyden Lykialılar, doğudan ise Pisidialılar tarafından ele geçirilmiştir. Şehirden çok nadiren antik ve orta çağ metinlerinde bahsedilir ve yerleşim alanından henüz hiçbir yazıt bilinmemektedir, ama buna karşılık başka yerlerde bulunan az sayıda yazıtta şehir anılmaktadır. Hellenistik ve Roma İmparatorluk döneminde şehir çok kısa sürelerle sikke bastırmıştır. Podalia’nın sadece 8 örnekle bilinen Hellenistik sikkelerinin tamamı ön yüzlerinde Artemis başı, arka yüzlerinde tos atan protom bir Zebu boğası ve şehir isminin kısaltması bulunan tek bir tipe aittirler. Bu sikkeler Podalia’nın Arykanda ile beraber Lykia Birliği’ne katıldığı MÖ 81 veya 75’den sonraya ait olamazlar. Tiplerin Seleukos Kraliyet veya Seleukos etkili otonom şehir sikkelerine benzerliği, bunların MÖ 188-160’larda basıldıklarına işaret etmektedir. Podalia’nın Roma dönemi şehir sikkeleri ise III. Gordianus ve Tranquillina adına bastırılan Lykia serilerine aittirler. Kataloglanan 14 örnek (6 Gordianus, 8 Tranquillina), daha önce bu şehirden bilinen örnek sayısını ciddi bir şekilde arttırmaktadır. Sayıların hala az olmasına rağmen, mevcut kalıplar, Gordianus adına bastırılan örneklerin Tranquillina için basılanlardan daha fazla olduğuna işaret eder. Bunların arka yüzlerinde Apollon Kitharadeus ve Ares tipleri bulunmaktadır. Bu darphaneye yanlış olarak atfedilmiş 5 örnek daha kataloglanmıştır. Kuzey Lykia ve Milyas’ın tarihsel perspektifi açısından Podalia’ya yanlış atfedilmiş sikkeler arasında Lykia Birliği örneklerinin olmasına dikkate dilmelidir. Podalia bir Lykia Birliği darphanesi değildi.

Anahtar Kelimeler

Podalia, Lykia, Milyas, III. Gordianus

Kaynakça

• ACO II Acta Consiliorvm Oecvmenicorvm (ed. E. Schwart), Vol. II.5, Berlin ve Leipzig, 1936. Adak – Şahin 2004 Adak, M. – Şahin, S., “Das Römische Strassen – und siedlungsystem in der Lykischen Milyas (Elmalı-Hochebene), Gephryra 1, 67-83. Ambraseys 2009 Ambraseys, N., Earthquakes in the Eastern Mediterranean and the Middle East, A Multidisciplinary Study of Seismicity up to 1900, Cambridge. Arrianos, Anabasis İskenderin Anabasisi, Ξçev. Hayrullah Örs), Maarif Matbaası, İstanbul, 1945. Ashton 2005 Ashton, R. H. J., “The Coinage of Oinoanda”, The Numismatic Chronicle 165, 65-84.