YÖNETİMİN BİR FONKSİYONU OLARAK DENETİM VE KAMU YÖNETİMİNDEKİ YERİ

Yıl 2015, Sayı: 3, 107 - 141, 31.12.2015

Kadir Caner Doğan

https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.439673

Cited By: 7

Öz

Denetim,
yönetimin temel fonksiyonlarından birini oluşturmaktadır. Dolayısıyla denetim,
yönetimin sağlıklı bir biçimde işlemesi için olmaz olmaz faaliyetlerden
biridir. Ayrıca denetim, kamu veya özel sektör kökenli tüm örgütlerin yönetsel
sistemlerinde bulunan bir faaliyettir. Bu çalışmada da yönetim teorisinin
önemli saç ayaklarından birini oluşturan kamu yönetimi açısından denetimin
amacı ve öneminden bahsedilmektedir. Bu bağlamda çalışmada ilk olarak denetim
kavramı ile ilgili genel düzeyde geniş bir literatür taraması yapılmış ve daha
sonrasında da, bu bilgilerden de yararlanarak kamu yönetiminde denetimin
yöntemi, amacı, yararları ve önemi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Denetim, Kamu Yönetimi, Yöntem, Amaç, Önem

Kaynakça

• AKAD, Mehmet (2012). Kamu Hukuku Bilgisi, Der Yayınları, İstanbul. AKGÜL, Başak Ataman (2000). Türk Denetim Kurumları, Türkmen Kitabevi, İstanbul. AKPINAR, Mahmut (2011). “Denetim Anlayış ve Metodolojisinde Değişimin Adı: İç Denetim”, Zonguldak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 14, ss.285-306. AKSOY, Tamer (2002). Tüm Yönleriyle Denetim: AB ile Uyum Sürecinde Denetimde Yeni Bir Paradigma, Yetkin Hukuk Yayınları, Ankara. AKTUĞLU, Mehmet Ali (1996). Denetim ve Revizyon, Barış Yayınları, İzmir. AKTUĞLU, Mehmet Ali (1973). Denetleme ve Revizyon, Ege Üniversitesi İktisadi ve Ticari Bilimler Fakültesi Yayınları No: 64/32, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir. AKYEL, Recai ve Hacı Ömer Köse (2010). “Kamu Yönetiminde Etkinlik Arayışı: Etkin Kamu Yönetimi İçin Etkin Denetimin Gerekliliği”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 466, ss.9-24. ALA, Efkan (1993). “Yasamanın Yürütme Üzerindeki Kontrolü”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 400, ss.271-273. ALICI, Orhan Veli (2008). “Belediyelerin Denetlenmesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Akademik İncelemeler, Cilt: 3, Sayı: 2, ss.223-233. ALTUĞ, Figen (2000). Mali Denetim, Ezgi Kitabevi, Bursa. ARSLAN, Ahmet (2002). “Kamu Harcamalarında Verimlilik, Etkinlik ve Denetim”, Maliye Dergisi, Sayı: 140, ss.1-14. ARSLAN, Ahmet (2012). Kamu İdarelerinde Stratejik Planlama Performans Programı Faaliyet Raporlaması İç Kontrol Sistemi, Seçkin Yayıncılık, Ankara. ARSLAN, Süleyman (1978). Türkiye’de ve İngiltere’de Merkezi İdarelerin Mahalli İdareler Üzerindeki Denetimi, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayını No: 109, Ankara. ATAMAN, Başak (2010). “Türkiye’de Kamu Denetimi ve Kamu Denetçilerine Genel Bakış”, Maliye Finans Yazıları, Sayı: 87, ss.17-26 ATAY, Cevdet (1994). Türk Hukukunda Kamu Yönetimlerinin Denetlenmesi, Marmara Kitabevi Yayınları, Bursa. ATAY, Cevdet (1999). Devlet Yönetimi ve Denetimi, Alfa Aktüel Yayınları, İstanbul. BAĞLI, Mehmet Selim (2012). “Parlamentoların Bütçe Sürecindeki Rolünü Değiştiren Dinamikler”, Maliye Dergisi, Sayı: 163, ss.505-538. BAKIR, Mehmet (2003). Denetim, Akademisyen Yayınevi, Rize. BAKIR, Mehmet (2007). Denetim, Dilara Yayınevi, Trabzon. BALTA, Tahsin Bekir (1970). İdare Hukukuna Giriş, TODAİE, Sevinç Matbaası, Ankara. BAŞARAN, İbrahim Ethem (2000). Yönetim, Feryal Matbaası, Ankara. BAŞPINAR, Ahmet (2004). “Türkiye’de ve Dünyada Denetim Standartlarının Oluşumuna Genel Bir Bakış”, Maliye Dergisi, Sayı: 146, ss.35-62. BERRYMAN, R. G. (1960). “Auditing Standarts and the Law”, The Accounting Review, Vol: 35, No: 1, pp.70-80. BLOUGH, Carman G. (1949). “Auditing Standards and Procedures”, The Accounting Review, Vol. 24, No. 3 (Jul.), pp.265-271 BOTHA, Hanneri and J. A. Boon (2003). “The Information Audit: Principles and Guidelines, Libri, vol: 53, pp.23-38. BOZKURT, Ömer ve Turgay Ergun (2008). Kamu Yönetimi Sözlüğü (Fransızca ve İngilizce Kaynaklarıyla), Editör: Seriye Sezen, TODAİE Yayın No: 342, Ankara. COLE, G. A. (1993). Management: Theory and Practise, DP Publications Ltd., Fourth Edition, London. COŞKUN, Ali (2006). Stratejik Performans Yönetimi ve Performans Karnesi, Literatür Yayınları: 430, 1. Baskı, İstanbul. COŞKUN, Bayram (2002). “Türk Kamu Yönetiminde İdari Denetim Süreci ve Bu Süreç İçinde Ortaya Çıkan Sorunlar”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 437, ss.81-104. ÇELİK, Kadir (2007). “İl Özel İdarelerinin Denetimi”, Yerel Yönetimler Reformu Destekleme Programı Kitap Dizisi: 2, Editör: Tayfun Çınar, TODAİE Yerel Yönetimler Araştırma ve Eğitim Merkezi Yayını No: 2, Ankara. ÇOKER, Ziya (1982). “Teftiş Hizmetinin Amacı ve Ana Görevleri”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, ss.57-72. DAFT, Richard L. (1997). Management, The Dreyden Press, Fourth Edition, USA. DALAK, Güldem (2000). “Denetim ve Kalite Denetimi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, ss.65-79. DAUJOTAITE, Dalia and Irena Macerinskiene (2008). “Development of Performance Audit in Public Sector”, 5th Internatioal Scientific Conference Business and Management, 16-17 May, Vilnius. DELİVELİ, Ömür (2002). Kamu Yönetimi Sözlüğü, Adalet Yayınevi, Ankara. DELOITTE (2008). Uluslararası İç Denetim Standartları Mesleki Uygulama Çerçevesi (2007’deki Değişikliklerle), Türkiye İç Denetim Enstitüsü (The IIA Research Foundation), İstanbul. DEMİRBAŞ, Mahmut (2005). “İç Kontrol ve İç Denetim Faaliyetlerinin Kapsamında Meydana Gelen Gelişmeler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 7, ss.167-188. DEMİREL, Savaş, İsmail Cengiz Erek ve Mine Çetin (2011). “Denetim Standartlarının Önemi”, Dış Denetim, Ocak, Şubat, Mart, ss.246-251. DEMİRKAN, Uçar (1977). Kamusal Mali Denetim (Türkiye’deki Uygulamaları ve Eleştirisi), Maliye Bakanlığı Tetkik Kurulu Neşriyatı No: 172, Ankara. DOĞAN, Kadir Caner (2015). Kamu İdarelerinde Yönetsel Denetim Süreci ve Stratejik Planlama: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Örneği, Türkiye Alim Kitapları, (ISBN: 978-3-639-67315-9), Saarbrücken. DOĞAN, M. Emin (1996). “Belediyelerin Denetimi”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 5, Sayı: 5, ss.22-35. DÖNMEZ, Adnan, P. Başak Berberoğlu ve Ayten Ersoy (2005). “Ülkemiz Bağımsız Dış Denetim Standartlarının ABD Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları-AB Genel Kabul Görmüş Denetim Standartları-AB Sekizinci Yönergesi ve Uluslararası Denetim Standartlarıyla Karşılaştırılması”, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 9, ss.52-78. DYE, Ronald A. (1993). “Auditing Standards, Legal Liability, and Auditor Wealth”, Journal of Political Economy, Vol: 101, No: 5, pp.887-914. EKEN, Musa (1993). Kamu Yönetiminde Açıklık ve Bilgi Edinme Hakkı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. ERDEM, Metin (1993). Kamu Mali Denetimi, Ekin Kitabevi, Bursa. ERDOĞAN, Melih (2005). Denetim, Maliye ve Hukuk Yayınları, 2. Baskı, Ankara. ERDOĞAN, Melih (2006). Denetim, Maliye ve Hukuk Yayınları, 3. Baskı, Ankara. ERDOĞAN, Murat (2002). “Muhasebe, Denetim ve Bağımsız Denetimin Gerekliliği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Sayı: 5, ss.51-63. ERGİN, Hüseyin (2012). Denetim, Dumlupınar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 26, Kütahya. ERGUN, Turgay ve Aykut Polatoğlu (1992). Kamu Yönetimine Giriş, TODAİE, Ankara. ERYILMAZ, Bilal (2010). Kamu Yönetimi, Okutman Yayıncılık, Ankara. GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref (1976). Kamu Yönetimi Hukuku, TODAİE, Ankara. GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref (1974). Türkiye’nin İdari Yapısı, Sevinç Matbaası, 4. Baskı, Ankara. GÖZBÜYÜK, A. Şeref (2010). Türkiye’nin Yönetim Yapısı, Turhan Kitabevi, 11. Baskı, Ankara. GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref (1978). Türkiyenin Yönetim Yapısı, S Yayınları, Ankara. GÜÇLÜ, Faruk (2008). Muhasebe Denetimi İlkeler ve Teknikler, Detay Yayıncılık, Ankara. GÜREDİN, Ersin (1982). Denetim İlkeleri ve Teknikleri, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2985, Formül Matbaası, 1. Baskı, İstanbul. GÜREDİN, Ersin (2007). Denetim ve Güvence Hizmetleri SMM ve YMM’lere Yönelik İlkeler ve Teknikler, Arıkan Basım Yayın Dağıtım, 11. Baskı, İstanbul. GÜREDİN, Ersin (2000). Denetim, Beta Basım Yayım, 10. Baskı, İstanbul. GÜREDİN, Ersin (1997). Denetim, Beta Basım Yayım, 7. Baskı, İstanbul, 1997. GÜRSOY, Bedri (1980). Kamusal Maliye: Bütçe, 2. Cilt, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 436, Ankara. HAYES, Rick S., Arnold Schilder, Roger Dassen and Philip Wallage (2013). “Principles of Auditing: An International Perspective”, www.pentagan.nl (01.04.2013). Hesap Uzmanlığı Derneği (2004). Denetim İlke ve Esasları, 1. Cilt, 3. Baskı, İstanbul. HİKMET, Nazım (2009). “Halka Açık Olmayan İşletmelerin Bağımsız Denetime Açılması”, IX. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu, İstanbul. HODGETTS, Richard (1999). Yönetim, çev. Canan Çetin, Esin (Can) Mutlu, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul. HOWARD, Leslie R. (1972). Principles of Auditing, Macdonald&Evass Ltd., Seventeenth Edition, London. HUNTER, Joel (1942). “The Auditing Function in the Federal Government”, The Accounting Review, Vol: 17, No: 3 (Jul.), pp.221-232. İBİŞ, Cemal ve Özgür Çatıkkaş (2012). “İşletmelerde İç Kontrol Sistemine Genel Bakış”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 85, ss.95-121. İNAN, Atilla (1984). “Etkenlik Denetiminin Sayıştay’da Gerçekleştirebilme Koşulları”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 17, Sayı: 4, www.todaie.edu.tr/resimler/ekler/f48548053a33757_ek.pdf?dergi...(10.04.2014). İNANÇ, Hüsamettin ve Feyzullah Ünal (2007). “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Denetlenmesinde Yönetimde Açıklığın Önemi Ve Uygulanma Düzeyi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 18, 2007, sbe.dumlupinar.edu.tr/18/41.pdf (17.04.2013). İNANKUL, Hakan ve Kadir Caner Doğan (2013). “Kamu Personel Yönetimi”, Kamu Yönetimi, Editörler: Ahmet Yatkın, Nalan Pehlivan Demiral, Lisans Yayıncılık, İstanbul. KARACAN, Sami ve Rahmi Uygun (2012). Denetim ve Raporlama, Umuttepe Yayınları, 1. Baskı, Kocaeli. KAVUT, Lerzan, Oktay Taş ve Tuba Şavlı (2009). Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Yayın No: 130, İstanbul. KAYA, Ali (1992). Devlet Denetleme Kurumu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. KHAN, M. Akram (1995). “Yeni Başlayanlar İçin Denetime Giriş”, çev. Faruk Eroğlu, Sayıştay Dergisi, Sayı: 19, ss.15-30. KÖSE, H. Ömer (1999). “Denetim ve Demokrasi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 33, ss.62-85. LAVIN, David (1976). “Perceptions of the Independence of the Auditor”, The Accounting Review, Vol: 51, No: 1 (Jan.), pp.41-50. MEMİŞ, Mehmet Ünal (2007). “Türkiye’deki İç Denetim Profilinin Belirlenmesine İlişkin Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 1, ss.461-478. MESCON, Michael H., Micheal Albert and Franklin Khedouri (1998). Management, Harper&Row Publishers, Third Edition, New York. MEYER, Jean (1973). İş İdaresi Denetimi, çev. Süheyl Gürbaşkan, İstanbul Reklam Yayınları: 24, İstanbul. NEWMAN, Benjamin (1964). Auditing A CPA Review Text, John Wiley&Sons, Inc., Second Edition, Usa. NEWMAN, William H. (1979). Yönetim: İşletmelerde ve Kamu Yönetiminde Sevk ve İdare,Çev. Kenan Sürgit, TODAİE, Ankara. ÖNDER, Fahrettin (2006). Yerel Siyaset ve Belediyelerde Etkin Yönetim, Okutan Yayıncılık, İstanbul. ÖRENAY, Hami (2010). “Kamu İç Mali Kontrol Sistemi (KİMK) ve Türkiye Uygulaması”, Dış Denetim Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül, ss.137-142. ÖZER, Ahmet (1993). “Yerel Yönetimlerin Denetimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 2, Sayı: 4, ss.23-32. ÖZER, Hüseyin (1997). Kamu Kesiminde Performans Denetimi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, T.C. Sayıştay 135. Kuruluş Yıldönümü Yayınları, Çeviri Dizisi, Ankara. ÖZKAN, Gürsel (1995). Hukuk Devleti ve Yargı Denetimi, Saydam Matbaacılık, Ankara. PARLAK, Bekir (2011). Kamu Yönetimi Sözlüğü, MKM Yayıncılık, 1. Baskı, Bursa. SARAN, M. Ulvi (1995), “Türk Kamu Yönetiminde Denetim Sistemi”, Türk İdare Dergisi, Sayı: 409, ss.53–69. SARIYER, Mert Beytullah (2009). “Denetim ve Reform”, Kamu Yönetimi Çalışmaları Kamu Yönetimi ve Reform, Editör: Birgül Ayman Güler, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 2009-2010 Akademik Yılı, Sayı: 9, Ankara. SHAND, David and Paul Anand (1996). Performance Auditing In The Public Sector, Approaches And Issues In OECD Member Countries, Performance Auditing And The Modernisation of Government, PUMA-OECD, France. SIR, Onur (2011). Hukuk Devleti Açısından Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi, Adalet Yayınevi, Ankara. SOYDAN, Kubilay (2008). “İç Denetim Nedir?”, Orman Mühendisliği Odası, Sayı: 1-2-3, ormuh.org.tr (12.03.2014). SÜRGİT, Kenan (1969). “Yönetimde Kontrol”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, ss.45-57. TANİLLİ, Servet (1982). Devlet ve Demokrasi: Anayasa Hukukuna Giriş, Say Kitap Pazarlama, İstanbul. TANNERY, Fladger F. (1942). “Independent Municipal Auditing”, The Accounting Review, Vol: 17, No: 4 (Oct.), pp.363-370. TEKER, Osman (2013). “Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu’nun Denetim Usulü”, Kamu Hesaplarına Uzman Bakış, Sayı: 2, http://www.demud.org.tr/uzmanbakis/pdf (23.03.2013). TORTOP, Nuri, Eyüp G. İspir, Burhan Aykaç, Hüseyin Yayman ve M. Akif Özer (2012). Yönetim Bilimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. TORTOP, Nuri, Eyüp G. İspir ve Burhan Aykaç (1993). Yönetim Bilimi, Yargı Yayınları, Ankara. TORTOP, Nuri (1990). Yönetim Biliminin Temel İlkeleri, TODAİE, Ankara. TORTOP, Nuri (1974). Yönetimin Denetlenmesi ve Denetleme Biçimleri, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, ss.27–50. Türk Dil Kurumu (2012a). “Sözcük Tarama: Denetim”, http://tdkterim.gov.tr/bts/, (10.11.2012). Türk Dil Kurumu (2012b), “Sözcük Tarama: Revizyon”, http://tdkterim.gov.tr/bts/, (10.12.2012). TÜSİAD (2008). Yönetim Kurulları’nda İç Denetim Hakkında Sorulması Gereken 12 Soru, Yayın No: TÜSİAD-T/2008-05-461, İstanbul. UZUN, Fuat (2007). “İç Denetim ve Fransa Uygulaması”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 9, 2007, s.5, http://www.kidder.org.tr/dosyalar/makaleler/fuzun_makale.pdf (11.11.2012). ÜNLÜÇAY, Mehmet (2004). “İdarenin Yargısal Denetimi ve Hukukun Üstünlüğü”, Danıştay Dergisi, Sayı: 107, ss.1-7. YAZICI, Kamil (2004). İşletme Bilimine Giriş, Akademi Kitabevi, 3. Baskı, Trabzon. YILMAZ, Bekir Mustafa (2007). Kamu Alımlarında İdari Denetim, Yetkin Yayınları, Ankara. YÜKSEL, İbrahim (2006). Otomatik Kontrol Sistem Dinamiği ve Denetim Sistemleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. YÜKSEL, Mehmet (2004). Modernite Postmodernite ve Hukuk, Siyasal Kitabevi, Ankara.