DEMOKRASİLERDE SEÇİM SİSTEMİNİN PARTİ SİSTEMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME)

Yıl 2016, Sayı: 4, 15 - 81, 31.07.2016

Hasan Tunç Murat Erdoğan

https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.439986

Cited By: 1

Öz

Seçim sistemleri,
eskiden olduğu gibi bugün de siyasal sistemin şekillenmesinde büyük rol oynamaktadır.
Seçim sistemleri ile parti sistemleri arasındaki ilişki, siyasal sistemin
istikrarını etkileyen en önemli konulardan biridir. Nitekim seçim sistemleri
öncelikli sonuçlarını parti sistemleri üzerinde doğurarak siyasal sistem
üzerinde etkili olurlar. Doğru bir ifadeyle seçim sistemlerinin parti sistemi
üzerindeki etkisi, yakın zamana dek çok dikkat çekmemiştir; ancak bunlar,
elverişli aşamalar olan dönüşüm süreçlerinde, net bir biçimde parti sistemini
şekillendirme fırsatı sunarlar. Dolayısıyla ne kadar tartışılırsa
tartışılsın demokratik yönetimlerde seçim sistemleri, anayasal mühendisliğin en
kullanışlı araçları olma özelliğini korumaktadır.

Anahtar Kelimeler

Seçim Sistemleri, Seçim Sistemlerinin Siyasal Sonuçları, Parti Sistemleri, Siyasi Partiler

Kaynakça

• ALESKEROV, Fuad; ERSEL, Hasan; SABUNCU, Yavuz; Seçimden Koalisyona Siyasal Karar Alma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1999. ARASLI, Oya; Seçim Sistemi Kavramı ve Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemleri (1876‐1987), AÜHF Yayınları, Ankara, 1989. ARMAOĞLU, Fahir; Seçim Sistemleri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No:34-16, Ankara, 1953. ATAR, Yavuz; Türkiye’de Seçim Sistemlerinin Gelişimi ve Siyasi Hayat Üzerindeki Etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya, 1990. ATAY, Ender Ethem; “Fransa’daki Seçim Modelleri”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı:3, 1999, s. 26-45. BAYRAKTARLI, İhsan Yılmaz; Alman Siyasal Sistemi ve Devlet Erklerinin İç İçeliği, Savaş Yayınları, Ankara, 2016. BOGDANOR, Vernon; BUTLER, David; “Introduction” Democracy and Elections, Electoral Systems And Their Political Consequences, (ed. Vernon BOGDANOR; David; BUTLER) Cambridge University Press, Cambridge, 1983, s. 1-19. BOWLER, Shaun; DONOVAN, Todd; van HEREDE, Jennifer; “The United States of America: Perpetual Campaigning in the Absence of Competition”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006. BOWLER, Shaun, FARREL, David; “Voter Behaviour Under STV-PR: Solving the Puzzle of Irish Party System, Political Behaviour, Sayı: 13, Cilt: 4, 1991, s. 303-320. BUTLER, David; “Variants of Westminister Model”, Democracy and Elections, Electoral Systems And Their Political Consequences, (ed. Vernon BOGDANOR; David; BUTLER), Cambridge University Press, Cambridge, 1983, s. 46-61. CANİKLİOĞLU, Meltem; “Seçim Sistemlerinin Siyasi İstikrarın Sağlanmasındaki Rolü”, Anayasa Yargısı Dergisi, Ankara, Cilt:16, 1999, s. 17-44. COTTERET, Jean Marie; EMERİ, Claude; Seçim Sistemleri, (Çev.: Tanju Gökçöl), İstanbul, 1975. CURTICE, John; “So What Went with the Electoral System? The 2010 Election Result and the Debate About Electoral Reform”, Parliamentary Affairs, Cilt: 63, Sayı: 4, 2010, s. 623-638. D’ALIMONTE, Roberto; “Italy: A Case of Fragmented Bipolarism”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 253-276. DAVER, Bülent; “Anayasal Yargı ve Seçim Sistemleri”, Anayasa Yargısı 5, Anayasa Mahkemesi’nin 26. Kuruluş Yıldönümü Nedeniyle Düzenlenen Sempozyumda Sunulan Bildiriler, 25‐26 Nisan 1988, s. 8-27. DE WINTER, Lieven; “Belgium: Empowering Voters or Party Elites”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 417-432. DUVERGER, Maurice; “Duverger’s Law: Forty Years Later”, Electoral Laws and Their Political Consequences, Agathon Press, New York, 1986, s. 69-84. DUVERGER, Maurice; Siyasi Partiler, Çev: Ergun ÖZBUDUN, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1974. ELGIE, Robert; “France: Stacking the Deck”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 119-136. FARREL, David M.; McALLISTER, Ian; “Australia: The Alternative Vote in A Compliant Political Culture”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, 79-97. GALLAGHER, Michael, “Conclusion”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 535-578, (2006-a). GALLAGHER, Michael; “Ireland: Discreet Charm of PR-STV”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 511-532, (2006-b). GARLAND, Jess; TERRY, Chris; The 2015 General Elections: A Voting System in Crisis, The Electoral Reform Society tarafından Hazırlanan Rapor, https://www.electoral-reform.org.uk/file/1767/download?token=cY4ruQ3t, Erişim Tarihi: 02.03.2016. GOUWS, Amanda, MITCHELL, Paul; “South Africa: One Party Dominance Despite Perfect Proportionality”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006. GÖZLER, Kemal; Anayasa Hukukunun Genel Esasları, Ekin Yayınevi, Bursa, 2010. GÜNAL, Erdoğan; Türkiye’de Seçim Sistemlerinin Siyasal Kurumlar Üzerindeki Etkileri, Turhan Kitabevi, Ankara, 2005. HOPKIN, Jonathan; “Spain: Proportional Representation with Majoritarian Outcomes”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 375-394. HEATH, Anthony; GLOUHAROVA, Siana; HEATH, Oliver; “India: Two Party Contests within a Multiparty System”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 137-156. KAPANİ, Münci; Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2004. KARAMUSTAFAOĞLU, Tuncer; Seçme Hakkının Demokratik İlkeleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1970. LAKEMAN, Enid; LAMBERT, James D.; Voting in Democracies: A Study of Majority and Proportional Electoral Systems, Faber and Faber, Tarihsiz. LIJPHART, Arendt, Çağdaş Demokrasiler: Yirmi Bir Ülkede Çoğunlukçu ve Oydaşmacı Yönetim Örüntüleri, (Çev. Ergun ÖZBUDUN, Ersin ONULDURAN), Yetkin Yayınları, Ankara. LIJPHART, Arendt; Electoral Systems And Party Systems: A Study of Twenty-Seven Democracies 1945-1990, New York, Oxford University Press, 1995. LIPSET, Seymour M.; ROKKAN, Stein; “Cleavege Structures Party Systems and Voter Alignments: An Introduction”, Party Systems and Voter Alignments, (ed. Seymour M. LIPSET, Stein ROKKAN), The Free Press, New York, 1967, s. 1-64. MACKENZIE, W. J. M.; Free Elections, George Allen and Unwin , Londra, 1967. MASSICOTTE, Louis; “Canada: Sticking to First-Past-The-Post for the Time Being”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 99-118. MITCHELL, Paul; “The United Kingdom: Plurality Rule Under Siege”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 157-184. MULLER, Wolfgang C.; “Austria: A Complex Electoral System with Subtle Effects”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 397-416. ÖDEN, Merih; Seçmenlerin “Kişi Tercihi” Açısından Seçim Sistemleri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2003. ÖZBUDUN, Ergun; “The Instutional Decline of Parties in Turkey”, Political Parties and Democracy, (ed. Larry DIAMOND ve Richard GUNTHER), The Johns Hopkins University Press, Baltimore, 2001 ÖZBUDUN, Ergun; “M. Duverger’nin “Siyasal Partiler”i ve Siyasal Partilerin İncelenmesinde Bazı Metodolojik Problemler”, AÜHF Dergisi, Cilt 21, Sayı 1-4, 1964, s. 23-51. ÖZBUDUN, Ergun; Türkiye’de Parti ve Seçim Sistemi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2011. PASQUINO, Gianfranco, “Trikcs and Treats: The 2005 Italian Electoral Law and Its Consequences”, South European Society and Politics, Cilt:12, Sayı: 1, 2009. PASQUINO, Gianfranco, “Italy has yet another Electoral Law”, Contemporary Italian Politics, Cilt: 7, Sayı: 3, 2015. REED, Steven R.; Japan: Haltingly Towards a Two-Party System, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 277-293. RIKER, William H.; “Duverger’s Law Revisited”, Electoral Laws and Their Political Consequences, Agathon Press, New York, 1986, s. 19-42. ROSE, Richard; “Elections and Electoral Systems: Choices and Alternatives”, Democracy and Elections, Electoral Systems And Their Political Consequences, (ed. Vernon BOGDANOR; David; BUTLER), Cambridge University Press, Cambridge, 1983, s. 20-45. SAALFELD, Thomas; “Germany: Stability and Strategy in a Mixed Member Proportional System”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 209-229. SARTORİ, Giovanni; Karşılaştırmalı Anayasa Mühendisliği, (Çev: Ergun ÖZBUDUN), Yetkin Yayınları, Ankara, 1997. SAYARI, Sabri, “Non Electoral Sources of Party Systems Change in Turkey”, Prof. Dr. Ergun Özbudun’a Armağan, Cilt: 1, Yetkin Yayınları, Ankara, 2008, s. 399-417. SETON-WATSON, Christopher; “Italy”, Democracy and Elections, Electoral Systems And Their Political Consequences, (ed. Vernon BOGDANOR; David; BUTLER), Cambridge University Press, Cambridge, 1983, s. 110-121. SHUGART, Matthew S.; “Comparative Electoral Systems Research: The Maturation of a Field and New Challenges Ahead”, The Politics of Electoral Systems, (Ed: Michael GALLAGHER, Paul MITCHELL), Oxford University Press, New York, 2006, s. 25-55. STOCKWIN, J. A. A, “Japan”, Democracy and Elections, Electoral Systems And Their Political Consequences, (Ed. Vernon BOGDANOR, David BUTLER), Cambridge, 1983, s. 209-227. TUNÇ, Hasan; Anayasa Hukukuna Giriş, Nobel Yayınları, Ankara, 1999. TÜRK, Hikmet Sami; “Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih”, Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı: 23, 2006, s. 75-113. WARE, Alan, Political Parties and Party Systems, Oxford University Press, New York, 1996. YANIK, Murat; “Parti Sistemleri ve Türkiye Uygulamaları”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1-2, Haziran 2003, s. 271-282. YAVAŞGEL, Emine; Temsilde Adalet ve Siyasal İstikrar Açısından Seçim Sistemleri ve Türkiye’deki Durum, Nobel Yayınları, Ankara, 2004.