The Ombudsman Institution of Turkey In the Context of Red Queen Effect

Yıl 2021, Sayı: 14, 13 - 32, 30.06.2021

Ömer Demir

Öz

Anahtar Kelimeler

Efficient state, Ombudsman Institution of Turkey, Red queen effect, Discretionary power

KIZIL KRALİÇE ETKİSİ BAĞLAMINDA KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Öz

Kızıl kraliçe etkisi, devleti ve bireysel özgürlükleri eş zamanlı güçlendirmenin yaratacağı sinerjiyi ifade eder. Gelişmiş toplumlarda hem devlet gücü hem de onu dengeleyecek kurumsal hak arama yollarının eş zamanlı geliştiği gözlenmektedir. 2012 yılında kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) hak ihlali yaşadığını düşünen vatandaşlar için yeni bir hak arama imkânı oluşturmuştur. Teftiş, iç denetim, disiplin soruşturması ve yargı denetimi kamu çalışanlarının iş ve işlemleri kendilerine ilgili mevzuatla tanınan yetkiler çerçevesinde yapıp yapmadıklarını denetler. Bir de çalışanların takdir yetkisi kapsamında yaptıkları işler vardır. Takdir yetkisinin tanınma amacı, kamu görevlilerinin bilgi, yetenek ve deneyimlerini işlem ve kararlarına o işi olabilecek en iyi biçimde yansıtmalarına imkân sağlamaktır. Yüksek yetki ve sorumluluk, yüksek takdir yetkisi kullanmayı gerektirir. Takdir yetkisinin yerinde kullanılıp kullanılmadığı tam olarak disiplin veya yargı denetimine tabi değildir. Medya denetimi bu konuda etkili olur. Kamu Denetçiliği Kurumu takdir yetkisinin yerinde kullanılıp kullanılmadığı konusundaki şikâyetleri inceleyip vardığı sonuçları ilgili kamu kurumlarına bağlayıcı olmayan tavsiye kararı şeklinde iletir. Kararlarının tavsiye şeklinde olması, hem takdir yetkisi alanını daraltmadığı, hem de bu yetkiyi kullananlara ilave seçenek ve rehberlik yaptığı için devlet sistemi içinde özgün bir yere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Etkin devlet,, Kızıl Kraliçe Etkisi, Kamu Denetçiliği Kurumu, Takdir yetkisi

Kaynakça

• ACEMOĞLU, Daron ve James A. Robinson (2020). Dar Koridor: Devletler, Toplumlar ve Özgürlüğün Geleceği, Doğan Kitap, İstanbul.
• BARNETT, William P. (2008). The Red Queen Among Organizations How Competitiveness Evolves, Princeton University Press.
• BRENZNITZ, Dan ve Michael Murphree (2011). Run of the Red Queen Government, Innovation, Globalization, and Economic Growth in China, Yale University Press.
• CARROL, Lewis (2021). Aynanın İçinden Alice Harikalar Ülkesinde, (çev. Tomris Uyar), Can Yayınları, Istanbul.
• DEMİR, Ömer (2019). “İş Ahlakı Oluşturma Gerekçeleri ve İşlevleri: Bir Kurumsal İktisat Yaklaşımı”, İş Ahlakı Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 2, ss. 63-94.
• DEMİR, Ömer (2021). O Gece ÖSYM: 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi Öncesi ve Sonrası, Kadim Yayınları, Ankara.
• DYER, Andy (2014). Chasing the Red Queen the evolutionary race between agricultural pests and poisons, Island Press, London.
• MILLER, S. (1988). Authority, discretion and accountability: The case of policing. Editör C. Sampford, N. Preston ve C. A. Bois. Public sector ethics: Finding and implementing values içinde (ss. 37-52), Routledge, London.
• REISMAN, Judith (2003). Kinsey: Crimes & Consequences The Red Queen & The Grand Scheme, Institute for Media Education.
• RIDLEY, Matt (2003). The Red Queen. Sex and the Evolution of Human Nature, Perennial Publisher.
• THOMANN, E., N. van Engen, ve L. Tummers (2018). “The necessity of discretion: A behavioral evaluation of bottom-up implementation theory”. Journal of Public Administration Research and Theory, Cilt: 28,Sayı: 4, ss. 583-601.