TÜRKİYE’DE ÖĞRENCİ OMBUDSMANLIĞI: BİR ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ

Yıl 2021, Sayı: 14, 115 - 149, 30.06.2021

Gizem Güray

Öz

Kampüs ombudsmanı veya yaygın olarak öğrenci ombudsmanı olarak anılan kurum; kampüs sorunları ile ilgilenen, bireyler için danışmanlık veya arabuluculuk rolü üstlenen, aynı zamanda kurumlar için geri bildirim sağlayan bir mekanizmadır. Bu makalede temel olarak, Altınbaş Üniversitesi’nde 2019 yılında kurulan öğrenci ombudsmanlığı birimi üzerinden bir vaka analizi yapılmış, birimin kurum içinde iyi yönetişim prensiplerinin yerleşmesi için nasıl bir katkısı olduğu incelenmiştir. Bu bağlamda, öncelikle ombudsmanlık kavramı ve tarihçesi genel hatlarıyla ele alındıktan sonra; örgütsel ombudsmanlık uygulamalarından biri olan öğrenci ombudsmanlığının yapısı, işlevi ve gelişimi ele alınmıştır. Altınbaş Üniversitesindeki uygulamanın ortaya konmasıyla, dünyadaki örnekleri ile karşılaştırma yapılması mümkün olmuştur. Birimin etkinliğinin analizinde, Altınbaş Üniversitesi’nde kurum içi derlenen yıllık faaliyet raporu ve öğrencilerin birimden aldıkları hizmeti değerlendirdikleri anket sonuçlarından yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Örgütsel Ombudsman, Öğrenci Ombudsmanlığı, İyi Yönetişim

Teşekkür

Bu makalenin hazırlanması sürecinde desteklerini esirgemeyen Altınbaş Üniversitesi Rektörü Sn. Prof. Dr. Çağrı ERHAN’a, Bilimsel Araştırma ve Projeler Daire Başkanı Sn. Dr. Öğr. Üyesi Hakan KAYGUSUZ’a ve Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölüm Başkanı Dr. Diğdem SOYALTIN-COELLA’ya teşekkürü bir borç bilirim.

Student Ombudsmanship in Turkey: A Case Study

Öz

Kaynakça

• ACUO (2021a). A Word About The Association, http://accuo.ca/about/a-word-about-the-association/ (Erişim Tarihi: 13.04.2021)
• ACUO (2021b). Standards Of Practices, http://accuo.ca/wp-content/uploads/2019/06/SoP.pdf (Erişim Tarihi: 22.04.2021)
• Altınbaş Üniversitesi (2021a). Öğrenci Ombudsmanlığı, https://altinbas.edu.tr/p/31/ogrenci-ombudsmanligi (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• Altınbaş Üniversitesi (2021b). Tarihçe, https://altinbas.edu.tr/p/19/tarihce, (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• Altınbaş Üniversitesi (2021c). Öğrenci Ombudsmanlığı Yönergesi, https://altinbasedutrstorage.blob.core.windows.net/altinbasedutrblob/c239700b_OgrenciIOmbudsmanligiYonergesi.pdf (Erişim Tarihi 18.04.2021)
• Altınbaş Üniversitesi (2021d). 2016-2021 Stratejik Planı, https://altinbasedutrstorage.blob.core.windows.net/altinbasedutrblob/f963bed1_Alt%C4%B1nba%C5%9F%20%C3%9Cniversitesi%20Stratejik%20Plan.pdf (Erişim Tarihi: 18.04.2021)
• Altınbaş Üniversitesi (2021e). Kalite Politikaları, https://altinbas.edu.tr/p/425/ilkeler-politikalar (Erişim Tarihi: 18.04.2021)
• AYENI, Victor O. (2014). “Ombudsmen as Human Rights Institutions, Journal of Human Rights, Cilt: 13, Sayı: 4, ss. 498-499.
• AUSTRIAN STUDENT OMBUDSMAN (2021). About the Office of the Austrian Student Ombudsman, https://hochschulombudsmann.at/ueber-uns-en/ (Erişim Tarihi: 22.04.2021)
• BATALLI, Mirlinda (2015). “Role of Ombudsman Institution Over the Administration”, Academic Journal of Business, Administration, Law and Social Sciences, Cilt: 1, Sayı: 3, ss. 233-236.
• BEHRENS, Rob (2017). “Being An Ombudsman in Higher Education”, European Network of Ombudsman in Higher Education (ENOHE), ss. 7-50. http://www.enohe.net/wp-content/uploads/2017/06/Being-an-ombudsman.pdf (Erişim Tarihi: 12.04.2021)
• BUCCIERI, Claudia, (Mayıs, 1969). Ombudsman: New Troubleshooter on The Campus, “Ombudsman in Higher Education” konferansında sunulan bildiri, Burlingame, California. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED037169.pdf (Erişim Tarihi: 12.04.2021)
• CONFLICT MANAGEMENT IN HIGHER EDUCATION RESOURCE CENTER (2003). “Institutional and Program Level Guidelines for Conflict Management in Higher Education”, https://culture.miami.edu/_assets/pdf/institutional-and-program-level-guidelines-for-conflict-management-in-higher-education-warters--wendy,-2003.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2021)
• BURTON, Shannon (2020). “Taking Arms Against a Sea of Troubles: The Experience and Legacy of Michigan State University's First Ombuds”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 13, Sayı 1, ss. 3.
• ENOHE (2021a). What is ENOHE? https://www.enohe.net/what-is-enohe/ (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• ENOHE (2021b). Past Conferences, https://www.enohe.net/past-conference/ (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• ENOHE (2021c). All Dutch Universities will have an Ombuds in 2021, https://www.enohe.net/2021/03/all-dutch-universities-will-have-an-ombudsman-in-2021/ (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• ESCALANTE, Hector (2019). “Abrasive Conduct in Higher Education and the Ombuds Role”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 12, Sayı 1 ss. 5-9.
• FOUCAULT, Michel (2001). Doğruyu Söylemek, Çev. Kerem Eksen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• GARDA OMBUDSMAN (2021). “How is Informal Resolution Done?”, https://www.gardaombudsman.ie/about-gsoc/faqs/engage-informal-resolution/ (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• GELLHORN, Walter (1966). Ombudsmen and Others: Citizens Protectors in Nine Countries, Harvard University Press, Cambridge.
• HERRING, Robert A. ve MENDLESON, Jack L. (1999). “Use of A Student Ombudsperson to Enhance Communication in University Classes”, Journal of Management Education, Cilt: 23, Sayı: 5, ss. 566-577
• IOA (2021a). “Nuts And Bolts: Establishing And Operating A College Or Unıversity Ombuds Office”, https://www.ombudsassociation.org/assets/docs/Nuts-and-Bolts-for-Establishing-a-New-Ombudsman-Office.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2021)
• IOA (2021b). “Why An Organizational Ombuds?”, https://www.ombudsassociation.org/assets/docs/IOA_Why_an_Organizational_Ombuds.pdf (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• IOA (2021c). “IOA Best Practices: A Supplement to IOA’s Standards of Practice”, https://www.ombudsassociation.org/assets/docs/IOA_Standards_of_Practice_Oct09.pdf (Erişim Tarihi: 04.04.2021)
• IOI (2021). “About the IOI”, https://www.theioi.org/the-i-o-i (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• JANZEN, Fred G. (1971). A Historical Study Of The Campus Ombudsman In United States Higher Education, Doktora Tezi, Texas Tech University, Texas.
• KAMU DENETÇİLİĞİ KANUNU (2012). https://www.ombudsman.gov.tr/document/Kamu_Denetciligi_Kurumu_Kanunu.pdf Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• KATZ, Neil H., SOSA, Katherine J.ve KOVACK, Linda N. (2018). “Ombuds and Conflict Resolution Specialists: Navigating Workplace Challenges in Higher Education”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 11, Sayı 1 ss. 3-18.
• KAYGISIZ, Ümmühan (2018). Üniversitelerde Uyuşmazlık Çözümü Aracı Olarak Kampüs Ombudsmanlığı: Öğrencilerin Algılarını Ölçmeye Yönelik Bir Analiz, Ombudsman Akademik Dergisi, Yıl 4, Sayı 2, ss.132.
• KIRK, Henry P. (Mayıs, 1969). “An Ombudsman For The University”, Ombudsman in Higher Education” konferansında sunulan bildiri, Burlingame, California. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED037169.pdf (Erişim Tarihi: 13.04.2021)
• LEIDENFROST, Josef (2013). “Ombudsmen in Higher Education: Helping the Single Student, Contributing to the Universities’ Institutional Changes”, Creative Education, Cilt: 4, Sayı:7, ss. 8-10, https://www.researchgate.net/publication/271293004_Ombudsmen_in_Higher_Education_Helping_the_Single_Student_Contributing_to_the_Universities'_Institutional_Changes, Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• LORALEIGH, Keashly (2018). “Ombuds and Bystanding: Embracing Influence”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 11, Sayı 1, ss.2.
• LUND UNIVERSITY (2021). “Getting help, making a complaint”, https://www.lunduniversity.lu.se/current-students/academic-matters-and-support/student-rights-and-guidelines/getting-help-making-complaint (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• NEWHART, Mary J. (2007). Ombudsmen In Higher Education: Similarities, Divergences, And The Rise Of Alternative Dispute Resolution, Yüksek Lisans Tezi, Cornell University.
• OECD (2018). The role of Ombudsman Institutions in Open Government, OECD Working Papers on Public Governance, No. 29 https://www.oecd.org/gov/the-role-of-ombudsman-institutions-in-open-government.pdf (Erişim Tarihi: 17.04.2021)
• OIA (2021). “Annual Reports”, https://www.oiahe.org.uk/resources-and-publications/annual-reports/ (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• RAINES, Susan ve HARRISON, Tavia (2020). “Overcoming Groundhog Day: Changing Organizational Culture While Institutionalizing the Ombudsman Role”, International Ombudsman Association (IOA), Cilt 13, Sayı 1, ss. 6-10.
• REIF, Linda C. (2004). The Ombudsman, Good Governance and the International Human Rights System, Springer Science+Business Media B.V., Dortrecht.
• ROWLAND, Howard Ray (1969). The Campus Ombudsman: An Emerging Role, Educational Record 50, ss. 442-448.
• RUST, James (Mayıs 1969). The Ombudsman at Michigan State University, “Ombudsman in Higher Education” konferansında sunulan bildiri, Burlingame, California. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED037169.pdf (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• SHERMAN, Beck (Mayıs 1969). Comments Regarding the Ombudsman, “Ombudsman in Higher Education” konferansında sunulan bildiri, Burlingame, California. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED037169.pdf (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• SMITH, Ryan (2020). “A Brief History of the Student Ombudsman: The Early Evolution of the Role in US Higher Education”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 13, Sayı 1, ss. 2-4.
• SPECK, David G. (1971). “Ombudsman on Campus: A Review”, Eric Clearing House on Higher Education, ss. 1-5. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED045861.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2021)
• STIEBER, Carolyn (2000). “57 Varieties: Has the Ombudsman Concept Become Diluted?”, Negotiation Journal, 16(1), ss. 50-54.
• STOCKHOLM UNIVERSITY (2021). Department of Social Anthropology, https://www.socant.su.se/english/staff/ombudsmen (Erişim Tarihi: 13.04.2021)
• STUHMCKE, Anita (2001). “Grievance Handling In Australian Universities: The Case Of The University Ombudsman And The Dean Of Students”, Journal of Higher Education Policy and Management, 23(2): 182-183.
• WAJNGURT, Clara (2019). “The Faculty Ombudsperson: Maintaining Civility and Academic Freedom in Higher Education”, Journal of the International Ombudsman Association, Cilt 12, Sayı 1.
• UNIVERSITY OF CALIFORNIA, MERCED (2021). Office of Ombuds, https://ombuds.ucmerced.edu/content/what-origin-term-ombuds-and-profession (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• UNIVERSTIY OF COPENHAGEN (2021). Student Ambassador, https://student-ambassador.ku.dk/ (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• YILMAZ, Abdullah ve AKDEMİR ŞAHYAR, Duru (2020). “Ombudsmanlık Kurumunun Etkinliğinin Kurum Kararları Üzerinden İncelenmesi”, Ombudsman Akademik, Yıl 7, Sayı 13, ss. 18-19.
• https://yokak.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 27.04.2021)
• https://www.timeshighereducation.com/ (Erişim Tarihi: 11.04.2021)
• https://urapcenter.org/ (Erişim Tarihi: 27.04.2021)