KENTSEL HİZMETLERİN ETKİNLİĞİNE YÖNELİK BİR ÖNERİ: METAVERSE ENTEGRASYONLU UYGULAMALAR

Yıl 2023, Sayı: 19, 55 - 76, 12.01.2024

Yakup Bulut Muhammed Miraç Aslan

Öz

Teknolojide yaşanan gelişmeler insan yaşamının her boyutunu etkilediği gibi kent yönetimlerini de etkilemiştir. Kamu yönetiminde dijitalleşme ile başlayan sürecin devamında e-hizmetlerin vatandaşlara sunulan hizmetlere kazandırdığı yeni boyut, kentlerin sorun ve ihtiyaçlarına yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler üreten akıllı kent uygulamaları ve bu tür uygulamalar, kent yönetimlerinin dikkatini çekmektedir. Kent yönetimlerinin bu minvalde başvurduğu bir kaynak olarak yer alan yenilikçi uygulamalar, ulaşım, güvenlik, çevre, afet yönetimi gibi alanlar başta olmak üzere birçok alanda hizmet üretmektedir. Kentsel hizmetlerin planlanması, en az kent planlanması kadar büyük önem taşımaktadır. Kentsel hizmetlerin üretilmesinin öncesinde gerçekleştirilen mevcut durumun analizi, fizibilite raporlamaları, fayda-maliyet analizleri, stratejik plan uyumu, hizmetin sunucusu olarak kurumun ve hizmetin yararlanıcısı olarak vatandaşların planlanan hizmete uygunluğu gibi birçok unsur, kentsel hizmetin etkinliğiyle doğrudan ilişiklidir. Bu sebeple sunulacak kentsel hizmetin ve yönteminin gerekli aşamalardan geçmiş olması etkin bir hizmet sunumunun altyapısını oluşturacağı gibi efektif olmayan bir hizmetin devreye alınmasının da önüne geçecektir. Bu durum haliyle yanlış bir yatırımı önleyeceği için kamu kaynaklarının etkin kullanımına da katkı sağlayacaktır. Kentsel hizmetlerin planlanması noktasında geleneksel ve yenilikçi birçok yaklaşım yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, kentsel hizmetlerin daha etkin bir şekilde gerçekleşmesine yönelik metaverse temelli bir öneri sunmaktır. Betimsel bir yöntem kullanılan çalışmada, öncelikle metaverse ile bağlantılı ve kentsel hizmetlerin sunumunda kullanılan uygulamaların tanımlamalarına kavramsal çerçeve içerisinde yer verilecektir. Daha sonra kentlerde halihazırda kullanılan ve metaverse ile bağlantılı Dünya’da ve Türkiye’de hizmet sunmakta olan iyi uygulama örnekleri irdelenecektir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise kentsel hizmetlerin etkinliğinin artırılmasında metaverse entegrasyonlu uygulamaların etkin rol üstlenip üstlenemeyeceği ele alınarak bir öneri sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Metaverse, Kentsel Hizmet, Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Etkinlik

A Suggestion on the Efficiency of Urban Services: Applications with Metaverse Integration

Öz

Kaynakça

• Allaby, M. (2015). A Dictionary of Ecology. Mayıs 21, 2022 tarihinde https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/acref/9780191793158.001.0001/acref-9780191793158 adresinden alındı
• Arıksoy, G. (2019, Şubat 5). Dijital ve Fiziksel Dünya Arasındaki Köprü: Dijital İkiz. Mayıs 23, 2022 tarihinde https://hbrturkiye.com/blog/dijital-ve-fiziksel-dunya-arasindaki-kopru-dijital-ikiz adresinden alındı
• Bulut, Y., & Aslan, M. (2022). DOĞAL AFETLERE KARŞI DİRENÇLİ KENTLER OLUŞTURMAYA İLİŞKİN YENİLİKÇİ YAKLAŞIMLAR: AKILLI KENT UYGULAMALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME. H. Ateş içinde, Dirençli Şehirler İçin VİZYONER YÖNETİM (s. 9-24). Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı Yayınları.
• Bursa Büyükşehir Belediyesi. (2018). İHA İle Kaçak Yapılaşmanın Tespit Edilmesi. Mayıs 25, 2022 tarihinde http://akillisehir.bursa.bel.tr/project/iha-ile-kacak-yapilasmanin-tespit-edilmesi/ adresinden alındı
• Eryılmaz, B. (2015). Kamu Yönetimi. Kocaeli: Umuttepe.
• Furht, B. (tarih yok). Encyclopedia of Multimedia/ Augmented Reality. Mayıs 24, 2022 tarihinde https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/0-387-30038-4_10 adresinden alındı
• Gaziantep Büyükşehir Belediyesi. (2022). Gaziantep, Zeugma Dionysos Evi’Yle Metaverse Evrenine İlk Adımı Attı. Mayıs 26, 2022 tarihinde https://www.gaziantep.bel.tr/tr/haberler/gaziantep-zeugma-dionysos-eviyle-metaverse-evrenine-ilk-adimi-atti adresinden alındı
• Göçoğlu, V. (2020). Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Dijital Dönüşüm: Nesnelerin İnterneti Üzerine Bir İnceleme. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), s. 615-628.
• Hackl, C., Lueth, D., & Di Bartolo, T. (2022). Navigating the Metaverse: A Guide to Limitless Possibilities in a Web 3.0 World. New Jersey: Wiley.
• Helsinki Smart Region. (2020). Smart Technology To Treat Older People With Memory Disorders. Mayıs 25, 2022 tarihinde https://helsinkismart.fi/case/smart-technology-to-treat-older-people-with-memory-disorders/ adresinden alındı
• IBM. (2018). What is internet of things? Eylül 25, 2023 tarihinde https://www.ibm.com/topics/internet-of-things adresinden alındı
• Jensen, S. S. (2012). User-Driven Content Creation in Second Life A Source of Innovation?: Three Case Studies of Business and Public Service. N. Zagalo, L. Morgado, & A. B. Ventura içinde, Virtual Worlds and Metaverse Platforms: New Communication and Identity Paradigms (s. 2). Hershey PA : IGI Global.
• Kamu Teknoloji Platformu. (2016). Akıllı Şehirler. Ankara.
• Keirns, G. (2017). Local Government in South Korea Taps Blockchain for Community Vote. Mayıs 26, 2022 tarihinde https://www.coindesk.com/markets/2017/03/07/local-government-in-south-korea-taps-blockchain-for-community-vote/ adresinden alındı
• Keleş, R. (2013). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Konya Büyükşehir Belediyesi. (2022). Konya Büyükşehir İlk Metaverse Toplantısını Yaptı. Mayıs 26, 2022 tarihinde https://www.konya.bel.tr/haberayrinti.php?haberID=8482 adresinden alındı
• Korean Ministry of Land, Infrastructure and Transport. (2021). Incheon City, the first local government to start the XR metaverse project. Mayıs 26, 2022 tarihinde Smart Korea: Incheon City, the first local government to start the XR metaverse project adresinden alındı
• McKinsey. (2022). What is the Internet of Things? Eylül 26, 2023 tarihinde https://www.mckinsey.com/featured-insights/mckinsey-explainers/what-is-the-internet-of-things adresinden alındı
• Naeem, Z. U., Coronato, A., Ribino, P., & Pietro, G. D. (2023). Blockchain Applications in Sustainable Smart Cities. Sustainable Cities and Society, 97( 104697). doi:https://doi.org/10.1016/j.scs.2023.104697
• Ross, R., Pilliteri, V., & Dempsey, K. (2022). Assessing Enhanced Security Requirements for Controlled Unclassified Information. Gaithersburg: National Institute of Standards and Technology Special Publication.
• Salah-ddine, K., Badouch, A., Mustapha, K., & Karimi, K. (2018). Augmented Reality Servıces Implemented Within Smart Cities, Based On An Internet Of Things Infrastructure, Concepts And Challenges: An Overview. International Journal of Engineering, Science and Mathematics, 150-156.
• Seoul Metropolitan Government. (2021). Seoul, First Local Gov’t to Start New-Concept Public Service with “Metaverse Platform”. Mayıs 26, 2022 tarihinde https://english.seoul.go.kr/seoul-first-local-govt-to-start-new-concept-public-service-with-metaverse-platform/ adresinden alındı
• Singapore Government Technology Agency. (2017). 5 things to know about Virtual Singapore. Mayıs 25, 2022 tarihinde https://www.tech.gov.sg/media/technews/5-things-to-know-about-virtual-singapore adresinden alındı
• Singapore National Research Foundation. (2021). Virtual Singapore. Mayıs 25, 2022 tarihinde https://www.nrf.gov.sg/programmes/virtual-singapore adresinden alındı
• STM Teknolojik Düşünce Merkezi. (tarih yok). Dijital İkiz Teknolojileri ve Üretime Faydaları. Ankara, Çankaya. Mayıs 23, 2022 tarihinde https://thinktech.stm.com.tr/uploads/docs/1608832538_stm-blog-dijital-ikiz-teknolojileri.pdf?#:~:text=Dijital%20ikiz%20teknolojisi%2C%20herhangi%20bir,dijital%20ikize%20giri%C5%9F%20olarak%20aktar%C4%B1l%C4%B1r. adresinden alındı
• T.C. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2020). Akıllı Şehir Terminolojisi. Eylül 26, 2023 tarihinde https://www.akillisehirler.gov.tr/wp-content/uploads/2021/05/Ak%C4%B1ll%C4%B1-%C5%9Eehir-Terminolojisi.pdf adresinden alındı
• Tay, V. (2022, Şubat 8). BT Explains: The metaverse and its 7 layers. Mayıs 22, 2022 tarihinde https://www.businesstimes.com.sg/technology/wealth-investing/bt-explains-the-metaverse-and-its-7-layers adresinden alındı
• Terry, Q., & Keeney, S. (2022). The Metaverse Handbook. New Jersey: Wiley.
• TÜBİTAK. (tarih yok). Blokzincir. Mayıs 24, 2022 tarihinde https://blokzincir.bilgem.tubitak.gov.tr/blok-zincir.html adresinden alındı
• Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı. (2018). Akıllı Şehirler Beyaz Bülteni. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı.
• Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA). (tarih yok). Virtual Reality: Definition and Requirements. Mayıs 23, 2022 tarihinde https://www.nas.nasa.gov/Software/VWT/vr.html adresinden alındı
• University of Oulu. (2018). 6Aika: Co-Created Health and Wellbeing. Eylül 25, 2023 tarihinde https://www.oulu.fi/en/projects/6aika-co-created-health-and-wellbeing adresinden alındı
• Usta, S., & Bilgiç, E. (2016). YEREL YÖNETİMLERDE HİZMET SUNUMU: KAMU ÖZEL ORTAKLIĞI MODELİ. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(23), s. 250-268.
• VR Mersin. (2022). VR Mersin Elaiussa Sebaste. Mayıs 25, 2022 tarihinde https://vr.mersin.bel.tr/#!/Elaiussa-Sebaste-Hamamlar-7dd/?dil=Tr&ath=-259&atv=38&fov=80 adresinden alındı