BAFRA OVASINDA DENİZ SUYU GİRİŞİMİNİN YERALTI SUYU KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2011, Cilt: 26 Sayı: 2, 136 - 144, 20.06.2011

Hakan Arslan Yusuf Demir

Öz

Bu çalışmada Bafra Ovasında deniz suyu girişiminin yeraltı suyu kalitesi üzerine olan etkileri incelenmiştir. Bu amaçla ovada çiftçiler tarafından sulamada kullanılan 32 adet yeraltı suyu kuyusu belirlenmiş ve bu kuyulardan sulama mevsimi öncesi ve sulama mevsimi sonrası su numunesi alınmış ve bu sularda EC, pH, Na, Ca, K, Mg, CO3, HCO3, Cl ve SO4 analizleri yapılmıştır. Yeraltı suyuna deniz suyu karışım oranını belirlemek için Cl değerleri kullanılmış ve böylece deniz suyu girişiminin boyutu belirlenmiştir. Deniz suyu girişimi ile yeraltı suyunun kalite parametreleri arasındaki ilişkiler istatistiki olarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda ovanın kıyı bölgelerinde yeraltı suyuna deniz suyu girişimi olduğu ve deniz suyu girişimi ile yeraltı suyu kalite parametreleri arasında istatistiksel olarak önemli bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Deniz suyu girişiminin artması ile yeraltı suyunun EC ve SAR değerlerinin aşırı miktarda artış gösterdiği ve sulama suyu olarak bitkilerin kullanamayacağı değerlerin üzerine çıktığı belirlenmiştir.




This study analyzed the impact of sea water intrusion into the Bafra plain on quality of groundwater. Samples of groundwater were collected from the selected 32 different groundwater well, which were being used for irrigation by farmers, before and after the irrigation period, and EC, pH, Na, Ca, K, Mg, CO3, HCO3, Cl and SO4 values were determined by using these samples. CI values were used to reveal the rate of sea water entrance into the groundwater, and then the size of sea water intrusion was evaluated. The relationship between sea water entrance and the quality of groundwater was statistically analyzed. Research results showed that there had been sea water intrusion into the coastal part of the plain. Based on the results of statistical analysis, there was statistically significant relationship between sea water intrusion and the quality of groundwater. Research results also showed that EC and SAR values incredibly increased due to sea water intrusion into groundwater and reached to the unbeneficial levels for crops during irrigation.

Anahtar Kelimeler

Bafra Ovası, Deniz Suyu Girişimi, Yeraltı Suyu Kalitesi, Tuzluluk

BAFRA OVASI DA DE İZ SUYU GİRİŞİMİ İ YERALTI SUYU KALİTESİ

Öz

Bu çalışmada Bafra Ovasında deniz suyu girişiminin yeraltı suyu kalitesi üzerine olan etkileri incelenmiştir. Bu amaçla ovada çiftçiler tarafından sulamada kullanılan 32 adet yeraltı suyu kuyusu belirlenmiş ve bu kuyulardan sulama mevsimi öncesi ve sulama mevsimi sonrası su numunesi alınmış ve bu sularda EC, pH, Na, Ca, K, Mg, CO3, HCO3, Cl ve SO4 analizleri yapılmıştır. Yeraltı suyuna deniz suyu karışım oranını belirlemek için Cl değerleri kullanılmış ve böylece deniz suyu girişiminin boyutu belirlenmiştir. Deniz suyu girişimi ile yeraltı suyunun kalite parametreleri arasındaki ilişkiler istatistiki olarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda ovanın kıyı bölgelerinde yeraltı suyuna deniz suyu girişimi olduğu ve deniz suyu girişimi ile yeraltı suyu kalite parametreleri arasında istatistiksel olarak önemli bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Deniz suyu girişiminin artması ile yeraltı suyunun EC ve SAR değerlerinin aşırı miktarda artış gösterdiği ve sulama suyu olarak bitkilerin kullanamayacağı değerlerin üzerine çıktığı belirlenmiştir