MERALARIMIZDA GÖRÜLEN SARI PEYGAMBER ÇİÇEĞİ (Centaurea solstitialis L.)’NİN BİTKİSEL ÖZELLİKLERİ VE KONTROLÜ

Yıl 2010, Cilt: 25 Sayı: 3, 213 - 222, 22.11.2010

Ferat Uzun Ali Garipoğlu Duygu Algan

Öz

Uzun yıllar boyunca hiçbir kural ve sisteme bağlı olmadan yapılan otlatmalara bağlı olarak meralarımızın mevcut yapıları, orijinal ekosistemlerine göre oldukça değişmiştir. Bu gün itibarıyla, meralarımızda yüzlerce yabancı bitki türü bulunmaktadır. Bunlar içerisinde en fazla problem oluşturan yabancı bitkilerden bazıları; Centaurea solstitialis, Bromus tectorum, Euphorbia helioscopia, Ranunculus kotschyi ve Eryngium bithynicum olarak sıralanabilir. Bunlar içerisinde ülkemizde sarı peygamber çiçeği olarak bilinen Centaurea solstitialis; meralardan elde edilen kaba yemlerin verim ve kalitesini azaltmak, çiftlik hayvanlarının üretim maliyetlerini artırmak ve bulunduğu arazinin değerini düşürmek suretiyle hayvancılık endüstrisini olumsuz yönde etkilemektedir. Bitkinin, doğal hayat yanında toprak ve su kaynakları ile bitki ve hayvan çeşitliliğine de olumsuz etkileri vardır. Tek yıllık ve kışlık olan bitki, 2000 m’nin altındaki alanlarda yayılım göstermektedir. Sarı peygamber çiçeği ile mücadelede; elle koparma, toprağın sürülmesi, biçme, otlatma, kontrollü yakma, yeni vejetasyon oluşturma, biyolojik ve kimyasal kontrol gibi birçok kontrol yöntemi uygulanmaktadır. Bu mücadele yöntemlerinin her biri ile bitkinin kontrolünde belli oranlarda başarılar elde edilebilmektedir. Ancak, sarı peygamber çiçeğinin başarılı bir şekilde kontrol edilmesi için, bazı mücadele tekniklerinin kombinasyonundan oluşacak şekilde planlanmış uzun vadeli bir stratejik plan ile birlikte, uygun bir otlatma yönetimine ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sarı peygamber çiçeği, Mera kalitesi, Mera komposizyonu, Yabancı ot, Kontrol teknikleri

MERALARIMIZDA GÖRÜLE SARI PEYGAMBER ÇİÇEĞİ (Centaurea solstitialis L.)’ İ BİTKİSEL ÖZELLİKLERİ VE KO TROLÜ

Öz

Uzun yıllar boyunca hiçbir kural ve sisteme bağlı olmadan yapılan otlatmalara bağlı olarak meralarımızın mevcut yapıları, orijinal ekosistemlerine göre oldukça değişmiştir. Bu gün itibarıyla, meralarımızda yüzlerce yabancı bitki türü bulunmaktadır. Bunlar içerisinde en fazla problem oluşturan yabancı bitkilerden bazıları; Centaurea solstitialis, Bromus tectorum, Euphorbia helioscopia, Ranunculus kotschyi ve Eryngium bithynicum olarak sıralanabilir. Bunlar içerisinde ülkemizde sarı peygamber çiçeği olarak bilinen Centaurea solstitialis; meralardan elde edilen kaba yemlerin verim ve kalitesini azaltmak, çiftlik hayvanlarının üretim maliyetlerini artırmak ve bulunduğu arazinin değerini düşürmek suretiyle hayvancılık endüstrisini olumsuz yönde etkilemektedir. Bitkinin, doğal hayat yanında toprak ve su kaynakları ile bitki ve hayvan çeşitliliğine de olumsuz etkileri vardır. Tek yıllık ve kışlık olan bitki, 2000 m’nin altındaki alanlarda yayılım göstermektedir. Sarı peygamber çiçeği ile mücadelede; elle koparma, toprağın sürülmesi, biçme, otlatma, kontrollü yakma, yeni vejetasyon oluşturma, biyolojik ve kimyasal kontrol gibi birçok kontrol yöntemi uygulanmaktadır. Bu mücadele yöntemlerinin her biri ile bitkinin kontrolünde belli oranlarda başarılar elde edilebilmektedir. Ancak, sarı peygamber çiçeğinin başarılı bir şekilde kontrol edilmesi için, bazı mücadele tekniklerinin kombinasyonundan oluşacak şekilde planlanmış uzun vadeli bir stratejik plan ile birlikte, uygun bir otlatma yönetimine ihtiyaç duyulmaktadır

Anahtar Kelimeler

Sarı peygamber çiçeği, Mera kalitesi, Mera komposizyonu, Yabancı ot, Kontrol teknikleri