TÜTÜN ATIĞININ FARKLI BÜNYELİ TOPRAKLARIN BAZI KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Yıl 2008, Cilt: 23 Sayı: 2, 104 - 109, 30.06.2008

Srdar İç Coşkun Gülser

Öz

Bu çalışmada; tütün atığının kil, tın ve kum bünyeli toprakların bazı kimyasal ve fiziksel özellikleri üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, her bir saksıya ağırlık esasına göre %5 (w/w) organik madde sağlayacak şekilde tütün atığı (T) uygulanmış ve saksılar 8 ay süreyle inkübasyona bırakılmıştır. Saksılardaki nem düzeyi her 2 günde bir tartılarak saf suyla tarla kapasitesine getirilmiştir. Hafif alkalin reaksiyona sahip toprakların pH değerleri tütün atığı uygulamasıyla azalmış, en düşük pH (8.0) kil bünyede belirlenmiştir. Toprakların elektriksel iletkenlik (EC) ve organik karbon (OC) değerleri ise tütün atığı uygulamasıyla önemli düzeyde artmış, en yüksek EC (4.129 dS m-1 ) tın bünyeli, en yüksek OC (%1.37) ise kil bünyeli toprakta saptanmıştır. Toprakların hacim ağırlıkları (Db) tütün atığı uygulamasıyla azalmış, en düşük Db (1.017 gr cm-3 ) kil bünyeli toprakta ölçülmüştür. Ortalama ağırlıklı çap (OAÇ), agregat stabilitesi (AS) ve doygun hidrolik iletkenlik (Ks) değerleri atık uygulamasıyla artmıştır. En yüksek OAÇ (0.981 mm) ve AS (%46.73) değerleri kil bünyeli, en yüksek Ks değeri (44.975 cm saat-1) ise kum bünyeli toprakta belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tekstür, Tütün atığı, Hacim ağırlığı, Agregat stabilitesi, Doygun hidrolik iletkenlik.

TÜTÜN ATIĞININ FARKLI BÜNYELİ TOPRAKLARIN BAZI KİMYASAL VE FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada; tütün atığının kil, tın ve kum bünyeli toprakların bazı kimyasal ve fiziksel özellikleri üzerine olan etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, her bir saksıya ağırlık esasına göre %5 (w/w) organik madde sağlayacak şekilde tütün atığı (T) uygulanmış ve saksılar 8 ay süreyle inkübasyona bırakılmıştır. Saksılardaki nem düzeyi her 2 günde bir tartılarak saf suyla tarla kapasitesine getirilmiştir. Hafif alkalin reaksiyona sahip toprakların pH değerleri tütün atığı uygulamasıyla azalmış, en düşük pH (8.0) kil bünyede belirlenmiştir. Toprakların elektriksel iletkenlik (EC) ve organik karbon (OC) değerleri ise tütün atığı uygulamasıyla önemli düzeyde artmış, en yüksek EC (4.129 dS m-1 ) tın bünyeli, en yüksek OC (%1.37) ise kil bünyeli toprakta saptanmıştır. Toprakların hacim ağırlıkları (Db) tütün atığı uygulamasıyla azalmış, en düşük Db (1.017 gr cm-3 ) kil bünyeli toprakta ölçülmüştür. Ortalama ağırlıklı çap (OAÇ), agregat stabilitesi (AS) ve doygun hidrolik iletkenlik (Ks) değerleri atık uygulamasıyla artmıştır. En yüksek OAÇ (0.981 mm) ve AS (%46.73) değerleri kil bünyeli, en yüksek Ks değeri (44.975 cm saat-1) ise kum bünyeli toprakta belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Tekstür, Tütün atığı, Hacim ağırlığı, Agregat stabilitesi, Doygun hidrolik iletkenlik

Kaynakça

• Aggelides, S.M. and Londra, P.A., 2000. Effects of Compost Produced From Town Wastes and Sewage Sludge on the Physical Properties of a Loamy and a Clay Soil. Bioresource Technology, 71: 253-259.
• Ahuja I.R., Namey J.W., Green R.E. and Nielsen D.R. (1984). Macroporosity to Characterize Spatial Variability of Hydraulic Conductivity and Effects of Land Management. Soil Science Society of America Journal ., 48 pp. 699–702.
• Anikwe, M.A.N., 2000. Amelioration of a Heavy Clay Loam Soil with Rice Husk Dust and its Effect on Soil Physical Properties and Maize Yield. Bioresource Tech. 74: 169-173.
• Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri. OMÜ. Yayınları No.17.Samsun.
• Boparai, B.S., Yadvinder, S. and Sharma, B.D., 1992. Effect of Green Manure on Pyhsical Properties of Soil and Growth of Rice-wheat and maize-wheat Cropping System. Agrophus. 6: 95-101.
• Boyle, M., Frankerberger, J. and Stolzy, L.H., 1989. The Influence of Organic matter on Soil Aggregation and Water Infiltration. J. Prod. Agric. 2: 290-299.
• Brohi, A.R., Aydeniz, A., Karaman, M.R., 1997. Toprak Verimliliği Genişletilmiş II. Baskı. T.H.K Basımevi. Ankara.
• Candemir, F., 2005. Organik Atıkların Toprak Kalite İndeksleri ve Nitrat Azotu Üzerine Etkileri, Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üni. Zir. Fak. Toprak Bölümü
• Caravaca, F., Alguacil, M.M., Figueroa, D., Barea, J.M. and Roldan, A.,2003. Re-establishment of Retama sphaerocarpa as a Target Species for Reclamation of Soil Physical and Biological Properties in a Semi-arid Mediterranean Area. Forest Ecology and Management 182 (2003): 49-58.
• Caravaca, F., Lax, A. and Albaladejo, J., 2001. Soil Aggregate Stability and Organic Matter in Clay and Fine Silt Fraction in Urban Refuse-Amended Semiarid Soils. Soil Science Society of America Journal, 65: 1235,1238.
• Chenu, C., Le Bissonnais,Y. and D. Arrouays 2000. Organic Matter Influence on Clay Wettability and Soil Aggregate Stability. Soil Sci. Soc. Am. J. 64: 1479- 1486.
• Demiralay, İ. 1993. Toprak Fiziksel Analizleri. Atatürk Üni. Zir. Fak. Yayınları. No.143 Erzurum.
• Durak, A. ve Brohi, A.R. 1986. Tütün Tozunun Organik Gübre Olarak Değerlendirilmesi. Türkiye Tütüncülüğü ve Geleceği Sempozyumu. 261-269. Tokat, Turkey.
• Eigenberg, R.A., Doran, J.W., Nienaber, J.A., Ferguson, R.B. and Woodbury, B.L. 2002. Electrical Conductivity Monitoring of Soil Condition and Available N with Animal Manure and a Cover Crop. Agri. Ecosys. And Envir. 88: 183-193.
• Gupta, S.C., Dowdy, R.H. and Larson, W.E., 1977. Hydraulic and Thermal Properties of a Sandy Soil as Influenced by Incorporation of Sewage Sludge. Soil Sci. Soc. Amer. J., 41: 601-605.
• Gülser, C., 2004. A Comparision of Some Physical and Chemical Soil Quality Indicators Influenced by Different Crop Species. P. J. of Biological Sci., 7(6), 905-911.
• Gülser, C. 2005. Effect of Forage Cropping Treatments on Soil Structure and Relationships with Dimensions. Geoderma, 131:33-44.
• Gülser, C., Candemir, F., İç, S. ve Demir, Z., 2007. Pedotransfer Modellerle İnce Bünyeli Topraklarda Doygun Hidrolik İletkenliğin Tahmini. V. Ulusal Hidroloji Kongresi, Bildiriler Kitabı, 5-7 Eylül, ODTÜ Ankara, p. 563-569.
• Haynes, R.J., Swift, R.S. and Stephen, R.C., 1991. Influence of Mixed Cropping Rotations Pasture-arable on Organic Matter Content water Stable Aggregation and Clod Porosity in a Group of Soils. Soil & Tillage Research 19: 77-87.
• Hillel, D., 1982. Introduction to Soil Phyics. Academic Press Limited, 14-28 Oval Road, London.
• Kacar, B., 1994. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri:III. Toprak Analizleri. A.Ü. Ziraat Fak. Eğitim Araş. ve Geliştirme Vakfı Yay. No:3. Ankara
• Kemper, W.D. and Rosenau, R.C., 1986. Aggregate Stability and Size Distribution. Pages 425-442 in A. Klute, ed. Methods of Soil Analysis, 2nd ed. Part I. ASA, Madison, Wisconsin.
• Lal, R., 1979. Physical Properties and Moisture Retention Characteristics of some Nigerian Soils. Geoderma 21: 209-223.
• Loveland, P. and Webb, J., 2003. Is There a Critical Level of Organic Matter in the Agricultural Soils of Temperature Regions. A Review. Soil&Tillage Res. 70, 1-18.
• Marinari, S., Masciandar, G., Ceccanti, B. and Grego, S., 2000. Influence of Organic and Mineral Fertilizers on Soil Biological and Physical Properties. Bioresource Tech. 72: 9-17.
• Özbek, H., Kaya, Z., Gök, M. ve Kaptan,H., 1993. Çukurova Üni. Ziraat Fak. Toprak Bilimi Kitabi, Yayın No: 73, Ders Kitapları yayın No:A-16, ss:77-119, Adana.
• Pikull, J.L. and Allmaras, R.R., 1986. Physical and Chemical Properties of a Haploxeroll After Fifty Years of Residue management. Soil Sci. Soc. Am. J., 50 (1): 214-219.
• Richards, L.A., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. U.S.Dept. Agr. Handbook 60: 105- 106.
• Sağlam, M.T., 1997. Toprak Kimyası. Trakya Üniv. Zir. Fak. Yay.190. Ders Kitabi No:21
• Shepherd, M.A., Harrison, R. and Webb, J., 2002. Managing Soil Organic Matter Implications for Soil Structure on Organic farms. Soil Use and Management 18: 284-292.
• Singh, J. and Kansal, B.D., 1985. Effects of Long-term Application of Municipial Waste Water on Some Chemical Properties of Soils. J.of Res. Punjab Agr. Uni., 22: 235-242.
• Soil Survey Staff, 1993. Soil Survey Manuel. USDA Handbook No: Washington.
• Stone, J.a. and Buttery, B.R., 1989. Nine Forages and the Aggregation of Clay Loam Soil. Can. J. Soil Sci. 69: 165-169.
• Tirlok, S., Nagarajarao, Y. and Sadaphal, M.N., 1980. Effect of Legumes on Physical Properties of Soil in Mixed Cropping with Maize. Indian J. Argon. 25(4): 592-599.
• Van Bavel, C.H.M. 1949. Mean Weight-diameter of Soil Aggregates as a Statistical Index of Aggregation. Soil Sci. Soc.Am. Proc. 14: 20-23.
• Vigerust, E., 1984. Use of sewage Sludge on Green Area Utilization of Sewage Sludge on Land, Rates of Application and Long-Term Effects of Metals (Ed; Berlung, R.D. davis). Reidel Pub. Com.
• Wang, M.C. and Yang, C.H., 2003. Type of Fertilizer Applied to a Paddy-Upland Rotation Affects Selected Soil Quality Attributes. Geoderma 114: 93-108.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metodlar. Tarım ve Köyişleri Bak. Köy Hizmetleri Gen. Müd. Toprak ve Düzenleyici Araş. Enst. Yayınları, Teknik Yayın No: 56: 169-181.