Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 32 Sayı: 1, 132 - 138, 15.02.2017
https://doi.org/10.7161/omuanajas.289400

Öz

Bu
çalışmada dünyada yaygın olarak kullanılan geniş spektrumlu pestisit olan
klorprifosun (CPF) ratların (Wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasarın
miktarı ve bu hasarın giderilmesinde antioksidan özelliği bilinen kurkuminin
koruyucu rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, bir kontrol grubu ile
sırasıyla sadece CPF, sadece kurkumin ve CPF+kurkumin verilen 3 muamele grubu
olmak üzere toplam dört grup oluşturulmuştur. Her bir grupta 12 adet 90 günlük
erkek rat kullanılmıştır. 5 mg/kg/gün CPF ve 100 mg/kg/gün kurkumin gavaj
yoluyla hayvanlara verilmiştir. 15. ve 30. günlerde gruplardaki 6’şar hayvan
sakrifiye edilmiştir. Histolojik takip işlemlerinden sonra ışık mikroskobu ile
yapılan değerlendirmede CPF grubunda kontrol grubuyla karşılaştırıldığında
karaciğerde hidropik dejenerasyon, inflamasyon odakları, sinüzoidlerde
genişlemeler, hepatositlerde sitoplazmik değişiklikler, glikojen yoğunluğunda
farklılıklar gözlenmiştir. CPF ile birlikte kurkumin verilen grupta, CPF
grubuna göre daha az oranda histolopatolojik değişiklik gözlenmiştir. Elde
edilen bulgular kurkuminin, CPF’nin neden olduğu histopatolojik hasarı
indirgediğini göstermektedir. 

Kaynakça

  • AFIP, 1992. Laboratory Methods in Histotechnology. 53-58, 132
  • Akpolat, M., Tarladaçalışır, Y., Kanter, M., 2008. İyonize Radyasyonun Neden Olduğu İnce Barsak Hasarına Karşı Curcumin ve C Vitamininin Koruyucu Etkilerinin İncelenmesi. Araştırma, Tıp Araştırmaları Dergisi, Trakya Ünv. Tıp Fak. Histoloji ve Embriyoloji ABD. Edirne
  • Aly, N., El-Gendy, K., Mahmoud, F., El-Sebae, A.K., 2010. Protective effect of vitamin C against chlorpyrifos oxidative stress in male mice. Pestic. Biochem Phys. 97: 7–12
  • Ayaz, A., Yurttagül, M., 2012. Besinlerdeki Toksik Öğeler-II. Ankara Sağlık Bakanlığı Yayınları, No: 727, ISBN: 978-975-590-243-2
  • Baconi, D., Barca, M., Manda, G., Ciobanu, A., Balalau, C,. 2013. Investigation of the toxicity of organophosphorus pesticides in a repeated dose study in rats. Rom. J. Morphol. Embryol., 54 (2): 349-356
  • Chattopadhyay, I., Biswas, K., Bandyopadhyay, U., Banerjee, R.K., 2004. Turmeric and curcumin: Biological actions and medicinal applications. Curr. Sci. 87(1): 44-53
  • Chandrasoma, P., Taylor, C.R., 1995. Concise Pathology, Second Edition, A Lange Medical Book, 3-20
  • Chiappa, S., Padilla, S., Koenigsberger, C., Moser, V., Brimijoin, S., 1995. Slow accumulation of acetylcholin esterase in rat brain during enzyme inhibition by repeated dosing with chlorpyrifos. Biochem. Pharmocol., 49(7): 955-963
  • Farag, A., Okazy, A., Asward, A., 2003. Devolopmental Toxicity Study of Chlorpyrifos in Rats. Reprod. Toxicol., 17(2): 203-208
  • Farag, A., Radwan, A., Sorour, F., El-Okazy, A., El-Agamy, El-S., El-Sebae, Ael-K., 2010. Chlorpyrifos Induced reproductive toxicity in male mice. Reprod. Toxicol,. 29: 80-85
  • Gupta, S.C., Mishra, M., Sharma, A., Balaji, T.G.R.D., Kumar, R., Mishra, R.K., Chowdhuri, D.K., 2010. Chlorpyrifos induces apoptosis and DNA damage in Drosophila through generation of reactive oxygen species. Ecotox. Environ. Safe., 73: 1415-1423
  • Goel, A., Dani, U., Dhawan, P. 2005., Chlorpyrifos Induced Alterations in the Activities of Carbohydrate Metabolizing Enzymes in Rat Liver: The Role of Zinc. Toxicol. Lett., 163: 235-241
  • Gordon, C., 1997. Behavioral Thermoregulatory Response to Chlorpyrifos in the rat. Toxicol. 124: 165-171
  • Ghosh, S., Bhattacharyya, S., Rashid, K., C. Sil, P.C., 2015. Curcumin protects rat liver from streptozotocin-induceddiabetic pathophysiology by counter acting reactive oxygen species and inhibiting the activation of p53 and MAPKsmediated stress response pathways. Toxicol. Rep., 2: 365–376
  • Gutteridge, J.M., 1995. Lipid peroxidation and antioxidants as biomarkers of tissue damage. Clin. Chem., 41(12):1819-1828
  • Halliwell, B., 1994. Free radicals, antioxidants and human disease: Curiosity, Cause or Consequence? The Lancet., 344(10): 721-724
  • Heikal, T.M., El-Sherbiny, M., Hassan, S.A., Arafa, A., Ghanem, H.Z., 2012. Antioxidant effect of selenium on hepatotoxicity induced by chlorpyrifos in male rats. Int. J. Pharm. Pharm. Sci., 4(4): 603-609
  • John, S., Kale, M., Rathore, M., Bhatnagar, D., 2001. Protective Effect of Vitamin E in Dimethoate and Malathion Induced Oxidative Stress in Rat Erythrocytes. J. Nutr. Biochem., 12: 500-504
  • Hossary, G., Monsaur, S., Mohamed, A., 2009. Neurotoxic Effects of Chlorpyrifos and the Possible Protective Role of Antioxidant Supplements: an Experimental Study. J. Appl. Sci. Res., 5 (9): 1218-1222
  • Karahan, İ., Yılmaz, S., Ateşşahin, A., 2006. Ratlarda Cisplatin ve Gentamisinin Kan ile Karaciğerde Oluşturdukları Oksidatif Stres üzerine Likopenin Etkileri. F.Ü. Sağlık Bil. Derg., 20(1): 39-43
  • Kumar, V., Cotran, R.S., Robbins, S.L., 1999. Basic Pathology, WD Saunders Company, Çeviri: Çevikbaş, U. 2000. Temel Patoloji, Nobel Tıp Kitapevleri Ltd. Şti. 4-24
  • Kurutaş, E.B., Kılınç, M., 2003. Pestisitlerin Biyolojik Sistemler Üzerine Etkisi. Arşiv Kaynak Tarama Derg., 12 (3): 215-228
  • Ma, P., Wu, Y., Zeng, Q., Gan, Y., Ye, J.X., Yang, X., 2013.Oxidative damage induced by chlorpyrifos in the hepatic and renal tissue of Kunming mice and the antioxidant role of vitamin E. Food Chem. Toxicol., 58: 177–183
  • Mansour, S.A., Mossa, A.T.H., 2010. Oxidative Damage, Biochemical and Histopathological Alterations in Rats Exposed to Chlorpyrifos and the Antioxidant Role of Zinc. Pestic. Biochem Phys., 96: 14–23
  • Madhavi, M., Madhavi, K., Jithan, A.V., 2012. Preparationand in vitro/in vivo characterisation of curcumin microspheres intended to treat colon cancer. J. Pharm. Bioallied. Sci., 4 (2): 164–171
  • Mercan, S., 2010. Asetilsalisilik Asit ve Selenyumun, Ratlarda (Wistar albino) Cisplatin ile İndüklenmiş Histolojik Değişiklikler Üzerine Etkilerinin İnce Yapı Düzeyinde Araştırılması. Doktora tezi. OMÜ, Fen Bil. Enst. Samsun
  • Mercan, S., Eren, B., 2012. Protective role of melatonin supplementation against nicotine-induced liver damage in mouse. Toxicol. Ind. Health., 29(10): 888–896
  • Nishi, K., Hundal, S., 2013. Chlorpyrifos Induced Toxicity in Reproductive Organs of Female Wistar. Food Chem. Toxicol. 62:732-738
  • Reiter, R.J., 1997. Aging and Oxygen Toxicity: Relation to Changes in Melatonin. Age. 20: 201-213
  • Rowsey, P., Gordon, C., 1995. Tumor necrosis factor is involved in chlorpyrifos-induced changes in core temparature in the female rat. Toxicol. Lett., 109: 51-59.
  • Roshankhah, S., Jalili, C., 2016. Curcumin improves liver damage in male mice exposed to nicotine. J. Tradit. Complement. Med. 6: 176-183
  • Sohn, J.H., Han, K., Kım, J.H., Rukayadi, Y. and Hwang, J.K., 2008. Protective Effects of Macelignan on Cisplatin-Induced Hepatotoxicity Is Associated with JNK Activation. Biol Pharm. Bull., 31(2): 173-277
  • Storm, J.E., Karl, K.R., Doull, J., 2000. Occupational exposure limits for 30 organophosphate pesticides based on inhibition of red cell acethylcholin esterase. Toxicol., 150: 1-29
  • Thiyagarajan, M., Shar, S., 2004. Neuroprotective Effect of Curcumin in Middle Cerebral Artery Occlusion Induced Focal Cerebral Ischemia in Rats. Life Sci.,74 (8), 969-985
  • Türkmen, R., 2013. Klorprifos uygulanan diyabetli ratlarda Likopenin antioksidan ve hipoglisemik Etkilerinin araştırılması. Doktora tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bil. Enst. Afyon
  • Uslu, E., 2002. Curcuminin Stres Ülseri Üzerine Etkisi. Cerrahpaşa Tıp Fak. Derg., 33(2):93-96
  • Ventura, C., Nieto, M.R.R., Bourguignon, N., Lux-Lantos, V., Rodriguez, H., Cao, G., Randi, A., Cocca, C., Nunez, M., 2016. Pesticide Chlorpyrifos Acts as an Endocrine Disrupter in Adult Rats Causing Changes in Mammary Gland and Hormanal Balance. J. Steroid Biochem. Mol. Biol., 156: 1-9
  • Yao, Q., Lin, Y., Li, X., Shen, X., Jiyao Wang, J., Tu, C., 2013. Curcumin ameliorates intrahepatic angiogenesis and capillarisation of the sinusoids in carbon tetrachloride-induced rat liver fibrosis. Toxicol. Lett., 222: 72–82
  • Yousef, M.I., Omar, S.A.M., El-Guandi, M.I., Abdelmegid, L.A.,185 2010. Potential protective effects of quercetin and curcumin on paracetamol-induced histological changes, oxidative stress, impaired liver and kidney functions and haematotoxicity in rat. Food Chem. Toxicol., 48: 3246-3261

Investigation of curcumin’s antioxidant effect on pesticide chlorpyrifos caused damage in rat (Wistar albino) liver

Yıl 2017, Cilt: 32 Sayı: 1, 132 - 138, 15.02.2017
https://doi.org/10.7161/omuanajas.289400

Öz

In this study, broad-spectrum pesticide chlorpyrifos (CPF)
caused damage on rat (Wistar albino) liver and protective role of curcumin, a
well known antioxidant were investigated. For this purpose, 4 groups were
created, including a control group with 3 treatment groups; only CPF, only
curcumin and
CPF + curcumin,
respectively. Each group was consisted of 12 male rats. 5 mg/kg/day CPF and 100
mg/kg/day curcumin were given to the animals via gavage. 6 animals in each
group were sacrificed in 15th and 30th days. Following histologic examinations,
when the CPF group compared with the control group; hydropic degenerations,
focal inflammatory cell infiltration, expansion in the sinusoidal, cytoplasmic
changes in hepatocytes and glycogen concentration differences were observed by
light microscopic evaluations. It was observed that CPF + curcumin-treated
group had histological changes than CPF group. The results showed that curcumin
has a reduction effects on CPF induced histopathological damage.

Kaynakça

  • AFIP, 1992. Laboratory Methods in Histotechnology. 53-58, 132
  • Akpolat, M., Tarladaçalışır, Y., Kanter, M., 2008. İyonize Radyasyonun Neden Olduğu İnce Barsak Hasarına Karşı Curcumin ve C Vitamininin Koruyucu Etkilerinin İncelenmesi. Araştırma, Tıp Araştırmaları Dergisi, Trakya Ünv. Tıp Fak. Histoloji ve Embriyoloji ABD. Edirne
  • Aly, N., El-Gendy, K., Mahmoud, F., El-Sebae, A.K., 2010. Protective effect of vitamin C against chlorpyrifos oxidative stress in male mice. Pestic. Biochem Phys. 97: 7–12
  • Ayaz, A., Yurttagül, M., 2012. Besinlerdeki Toksik Öğeler-II. Ankara Sağlık Bakanlığı Yayınları, No: 727, ISBN: 978-975-590-243-2
  • Baconi, D., Barca, M., Manda, G., Ciobanu, A., Balalau, C,. 2013. Investigation of the toxicity of organophosphorus pesticides in a repeated dose study in rats. Rom. J. Morphol. Embryol., 54 (2): 349-356
  • Chattopadhyay, I., Biswas, K., Bandyopadhyay, U., Banerjee, R.K., 2004. Turmeric and curcumin: Biological actions and medicinal applications. Curr. Sci. 87(1): 44-53
  • Chandrasoma, P., Taylor, C.R., 1995. Concise Pathology, Second Edition, A Lange Medical Book, 3-20
  • Chiappa, S., Padilla, S., Koenigsberger, C., Moser, V., Brimijoin, S., 1995. Slow accumulation of acetylcholin esterase in rat brain during enzyme inhibition by repeated dosing with chlorpyrifos. Biochem. Pharmocol., 49(7): 955-963
  • Farag, A., Okazy, A., Asward, A., 2003. Devolopmental Toxicity Study of Chlorpyrifos in Rats. Reprod. Toxicol., 17(2): 203-208
  • Farag, A., Radwan, A., Sorour, F., El-Okazy, A., El-Agamy, El-S., El-Sebae, Ael-K., 2010. Chlorpyrifos Induced reproductive toxicity in male mice. Reprod. Toxicol,. 29: 80-85
  • Gupta, S.C., Mishra, M., Sharma, A., Balaji, T.G.R.D., Kumar, R., Mishra, R.K., Chowdhuri, D.K., 2010. Chlorpyrifos induces apoptosis and DNA damage in Drosophila through generation of reactive oxygen species. Ecotox. Environ. Safe., 73: 1415-1423
  • Goel, A., Dani, U., Dhawan, P. 2005., Chlorpyrifos Induced Alterations in the Activities of Carbohydrate Metabolizing Enzymes in Rat Liver: The Role of Zinc. Toxicol. Lett., 163: 235-241
  • Gordon, C., 1997. Behavioral Thermoregulatory Response to Chlorpyrifos in the rat. Toxicol. 124: 165-171
  • Ghosh, S., Bhattacharyya, S., Rashid, K., C. Sil, P.C., 2015. Curcumin protects rat liver from streptozotocin-induceddiabetic pathophysiology by counter acting reactive oxygen species and inhibiting the activation of p53 and MAPKsmediated stress response pathways. Toxicol. Rep., 2: 365–376
  • Gutteridge, J.M., 1995. Lipid peroxidation and antioxidants as biomarkers of tissue damage. Clin. Chem., 41(12):1819-1828
  • Halliwell, B., 1994. Free radicals, antioxidants and human disease: Curiosity, Cause or Consequence? The Lancet., 344(10): 721-724
  • Heikal, T.M., El-Sherbiny, M., Hassan, S.A., Arafa, A., Ghanem, H.Z., 2012. Antioxidant effect of selenium on hepatotoxicity induced by chlorpyrifos in male rats. Int. J. Pharm. Pharm. Sci., 4(4): 603-609
  • John, S., Kale, M., Rathore, M., Bhatnagar, D., 2001. Protective Effect of Vitamin E in Dimethoate and Malathion Induced Oxidative Stress in Rat Erythrocytes. J. Nutr. Biochem., 12: 500-504
  • Hossary, G., Monsaur, S., Mohamed, A., 2009. Neurotoxic Effects of Chlorpyrifos and the Possible Protective Role of Antioxidant Supplements: an Experimental Study. J. Appl. Sci. Res., 5 (9): 1218-1222
  • Karahan, İ., Yılmaz, S., Ateşşahin, A., 2006. Ratlarda Cisplatin ve Gentamisinin Kan ile Karaciğerde Oluşturdukları Oksidatif Stres üzerine Likopenin Etkileri. F.Ü. Sağlık Bil. Derg., 20(1): 39-43
  • Kumar, V., Cotran, R.S., Robbins, S.L., 1999. Basic Pathology, WD Saunders Company, Çeviri: Çevikbaş, U. 2000. Temel Patoloji, Nobel Tıp Kitapevleri Ltd. Şti. 4-24
  • Kurutaş, E.B., Kılınç, M., 2003. Pestisitlerin Biyolojik Sistemler Üzerine Etkisi. Arşiv Kaynak Tarama Derg., 12 (3): 215-228
  • Ma, P., Wu, Y., Zeng, Q., Gan, Y., Ye, J.X., Yang, X., 2013.Oxidative damage induced by chlorpyrifos in the hepatic and renal tissue of Kunming mice and the antioxidant role of vitamin E. Food Chem. Toxicol., 58: 177–183
  • Mansour, S.A., Mossa, A.T.H., 2010. Oxidative Damage, Biochemical and Histopathological Alterations in Rats Exposed to Chlorpyrifos and the Antioxidant Role of Zinc. Pestic. Biochem Phys., 96: 14–23
  • Madhavi, M., Madhavi, K., Jithan, A.V., 2012. Preparationand in vitro/in vivo characterisation of curcumin microspheres intended to treat colon cancer. J. Pharm. Bioallied. Sci., 4 (2): 164–171
  • Mercan, S., 2010. Asetilsalisilik Asit ve Selenyumun, Ratlarda (Wistar albino) Cisplatin ile İndüklenmiş Histolojik Değişiklikler Üzerine Etkilerinin İnce Yapı Düzeyinde Araştırılması. Doktora tezi. OMÜ, Fen Bil. Enst. Samsun
  • Mercan, S., Eren, B., 2012. Protective role of melatonin supplementation against nicotine-induced liver damage in mouse. Toxicol. Ind. Health., 29(10): 888–896
  • Nishi, K., Hundal, S., 2013. Chlorpyrifos Induced Toxicity in Reproductive Organs of Female Wistar. Food Chem. Toxicol. 62:732-738
  • Reiter, R.J., 1997. Aging and Oxygen Toxicity: Relation to Changes in Melatonin. Age. 20: 201-213
  • Rowsey, P., Gordon, C., 1995. Tumor necrosis factor is involved in chlorpyrifos-induced changes in core temparature in the female rat. Toxicol. Lett., 109: 51-59.
  • Roshankhah, S., Jalili, C., 2016. Curcumin improves liver damage in male mice exposed to nicotine. J. Tradit. Complement. Med. 6: 176-183
  • Sohn, J.H., Han, K., Kım, J.H., Rukayadi, Y. and Hwang, J.K., 2008. Protective Effects of Macelignan on Cisplatin-Induced Hepatotoxicity Is Associated with JNK Activation. Biol Pharm. Bull., 31(2): 173-277
  • Storm, J.E., Karl, K.R., Doull, J., 2000. Occupational exposure limits for 30 organophosphate pesticides based on inhibition of red cell acethylcholin esterase. Toxicol., 150: 1-29
  • Thiyagarajan, M., Shar, S., 2004. Neuroprotective Effect of Curcumin in Middle Cerebral Artery Occlusion Induced Focal Cerebral Ischemia in Rats. Life Sci.,74 (8), 969-985
  • Türkmen, R., 2013. Klorprifos uygulanan diyabetli ratlarda Likopenin antioksidan ve hipoglisemik Etkilerinin araştırılması. Doktora tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bil. Enst. Afyon
  • Uslu, E., 2002. Curcuminin Stres Ülseri Üzerine Etkisi. Cerrahpaşa Tıp Fak. Derg., 33(2):93-96
  • Ventura, C., Nieto, M.R.R., Bourguignon, N., Lux-Lantos, V., Rodriguez, H., Cao, G., Randi, A., Cocca, C., Nunez, M., 2016. Pesticide Chlorpyrifos Acts as an Endocrine Disrupter in Adult Rats Causing Changes in Mammary Gland and Hormanal Balance. J. Steroid Biochem. Mol. Biol., 156: 1-9
  • Yao, Q., Lin, Y., Li, X., Shen, X., Jiyao Wang, J., Tu, C., 2013. Curcumin ameliorates intrahepatic angiogenesis and capillarisation of the sinusoids in carbon tetrachloride-induced rat liver fibrosis. Toxicol. Lett., 222: 72–82
  • Yousef, M.I., Omar, S.A.M., El-Guandi, M.I., Abdelmegid, L.A.,185 2010. Potential protective effects of quercetin and curcumin on paracetamol-induced histological changes, oxidative stress, impaired liver and kidney functions and haematotoxicity in rat. Food Chem. Toxicol., 48: 3246-3261
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Zootekni
Yazarlar

Sevcan Mercan

Banu Eren

Nazan Dinç

Yayımlanma Tarihi 15 Şubat 2017
Kabul Tarihi 4 Kasım 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017 Cilt: 32 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Mercan, S., Eren, B., & Dinç, N. (2017). Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 32(1), 132-138. https://doi.org/10.7161/omuanajas.289400
AMA Mercan S, Eren B, Dinç N. Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi. ANAJAS. Şubat 2017;32(1):132-138. doi:10.7161/omuanajas.289400
Chicago Mercan, Sevcan, Banu Eren, ve Nazan Dinç. “Pestisit Klorprifosun Rat (wistar Albino) karaciğerinde oluşturduğu Hasar üzerine Kurkuminin Antioksidan Etkisinin Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32, sy. 1 (Şubat 2017): 132-38. https://doi.org/10.7161/omuanajas.289400.
EndNote Mercan S, Eren B, Dinç N (01 Şubat 2017) Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32 1 132–138.
IEEE S. Mercan, B. Eren, ve N. Dinç, “Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi”, ANAJAS, c. 32, sy. 1, ss. 132–138, 2017, doi: 10.7161/omuanajas.289400.
ISNAD Mercan, Sevcan vd. “Pestisit Klorprifosun Rat (wistar Albino) karaciğerinde oluşturduğu Hasar üzerine Kurkuminin Antioksidan Etkisinin Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32/1 (Şubat 2017), 132-138. https://doi.org/10.7161/omuanajas.289400.
JAMA Mercan S, Eren B, Dinç N. Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi. ANAJAS. 2017;32:132–138.
MLA Mercan, Sevcan vd. “Pestisit Klorprifosun Rat (wistar Albino) karaciğerinde oluşturduğu Hasar üzerine Kurkuminin Antioksidan Etkisinin Incelenmesi”. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, c. 32, sy. 1, 2017, ss. 132-8, doi:10.7161/omuanajas.289400.
Vancouver Mercan S, Eren B, Dinç N. Pestisit klorprifosun rat (wistar albino) karaciğerinde oluşturduğu hasar üzerine kurkuminin antioksidan etkisinin incelenmesi. ANAJAS. 2017;32(1):132-8.
Online ISSN: 1308-8769