Arazi toplulaştırma projelerinde başarının değişik göstergelere göre değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 2, 149 - 161, 22.06.2018

Metin Akdeniz Kadir Ersin Temizel

https://doi.org/10.7161/omuanajas.412040

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma Tarım Reformu Genel
Müdürlüğü (TRGM) tarafından projesi yürütülen Samsun ili, Bafra İlçesine bağlı
20 mahallede, Amasya ili Merkez ilçeye bağlı 10, Göynücek İlçesinde 2,
Gümüşhacıköy ilçesinde 10 köyde, Sinop ili Boyabat İlçesinde 14, Durağan ilçe
merkezi ve 3 köyde olmak üzere toplam 60 proje sahasında yapılan toplulaştırma
projelerinde başarının değişik kriterlere göre değerlendirilmesi ve bunda yeni
bir bakış açısı ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Başta parsel sayısı
üzerinden toplulaştırma oranı (TO) olmak üzere toplam 17 parametre bakımından
projelerin öncesi ve sonrası durumları ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma kapsamında toplulaştırmadan tam
anlamıyla başarı elde etmek için farklı kriterler incelenmiş ve bazı yeni
kriterler ile performans değerlendirilmesi yapılmıştır. Bunun için Samsun,
Sinop ve Amasya illerindeki 6 ilçede, 60 köy/mahalleyi kapsayan arazi
toplulaştırma projelerindeki bilgiler kullanılmıştır. Çalışma sonucunda TO ile
ortalama parsel büyüklüğünün (OBP) toplulaştırma öncesi ve sonrasına oranı
arasında TO = -72.013 x OPB + 86.587 (R²= 0.92) şeklinde bir
ilişki bulunurken bir biri ile en yüksek korelasyon sırasıyla Malike Düşen
Ortalama Parsel Adedi (MDOPA), Parsellerin Köy Merkezine Uzaklığı Toplamı
(PKMUT),Toplulaştırma oranı (TO), Birim Alan Kaybı (BAK), Parsel Çevreleri
Toplamı (PÇT), Tam Parsel Sayısı (TPS), Birim Çevre (BÇ), Ortalama Parsel
Büyüklüğü (OPB), Parsel Büyüklüğü Sayısı (PBS), Tam Parseldeki Malik sayısı
(TPMS), Parseldeki Maliklerin Köy Merkezine Uzaklığı Toplamı (MKMUT), Malike
Düşen Ortalama Hisse Sayısı (MDOHS), Maliklerin Parsel Durumu (MPD), Tam Parsel
Alanı (TPA), Parsellerin Nokta Sayısı
Toplamı (NST) parametrelerinde ortaya çıkarken en az ilişki ise Hisse
Sayısı Üzerinden Toplulaştırma Oranı (HSTO) parametresinde ortaya çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Arazi toplulaştırması, Arazi toplulaştırma başarı kriterleri, Toplulaştırma oranı

Evaluation of success in land consolidation projects by different indicators

Öz

This study was carried out in 20 neighborhoods
of Samsun province at Bafra district, 10 villages of Centre of Amasya province,
2 villages in Göynücek district, 10 villages in Gümüşhacıköy district, 14
villages of Sinop province at Boyabat district, 1 village in center of district
and 3 villages in Durağan district.  In
order to evaluate the success of the consolidation projects, a total of 60
projects was performed by taking into consideration of different criteria. In
addition to that, in this research it was also aimed to put a new approach
about this area.  Mainly the
Consolidation Ratio (TO) based on the number of plots and previous and after of
project status were determined in terms of a total of 17 parameters. Within the
concept of this study, different criteria were examined in order to achieve
success in consolidation studies and performance evaluation was also made with
some new criteria. For this purpose, some data for the land consolidation
projects covering 60 villages / neighborhoods were used for 6 districts of
Samsun, Sinop and Amasya provinces. As a result of the study, the relationship
between TO and the ratio of the average Plot size (OBP) before and after
consolidation study was found as TO = -72.013 x OPB + 86.587 (R² =
0.92), while the highest correlation was found between Average Plot Number Per
Owner (MDOPA), Total of Distances to Center of the Village to the Every Plots
(PCMUT), Consolidation Rate (TO), Unit Area Loss (BAK), Total Plot Perimeter
(PÇT), Number of Plots with Single Owner (TPS), Unit Perimeter (BÇ) and Average
Plot Size (OPB), The Number of Plots According to Field Size Ranges (PBS), The
Number of Owners in Single-Owned Plots (TPMS), The Total Distance of Every
Owners in Every Plots to Center of the Village (MKMUT),  The Average Number of Shares for Per Owners
(MDOHS), The Plots Number Status for Owners (MPD), The Total Area of
Single-Owned Plots (TPA), The Total Number of Corner Points in Plots (NST)
respectively. Moreover, it was detected the lowest relation between
Consolidation Ratio and The Consolidation Ratio in Terms of Number of Shares
(HSTO)

Anahtar Kelimeler

Land consolidation, Land consolidation success criteria, Consolidation rate

Kaynakça

• Anonim, 2000. DPT, VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). Arazi Kullanımı, Arazi ve Arsa Politikaları ve Arazi Toplulaştırması Alt Komisyonu Raporu, 17 Ocak, Ankara.
• Arıcı, İ., 1994. Arazi Toplulaştırması. U.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:60, Bursa.
• Arslan, H. ve Tunca, E., 2013. Arazi Toplulaştırmasının Sulama Projelerinin Performansı Üzerine Etkileri. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 2013,28(3):126-133.
• Bayraç, N. ve Yenilmez, F., 2006. Tarım Sektörünün Yapısal Analizi ve Avrupa Ortak Tarım Politikası. www.econturk.org /Türkiyeekonomisi/Naci2.doc (Erişim Tarihi: 07.03.2010) Boyacıoğlu, R., 1973. Arazi Toplulaştırması Yapılan Erzincan Güllüce Köyündeki Tarımsal İşletmelerin Ekonomik Analizi, 131 s., Erzincan.
• Boyraz, Z. ve Üstündağ, Ö.,2008) Kırsal Alanlarda Arazi Toplulaştırma Çalışmalarının Önemi. e-Journal of New World Sciences Academy. Volume: 3, Number: 3.
• Boztoprak, T., Demir O., Çoruhlu Y. E., 2016. Comparison of Expropriation and Land Consolidation on The Regulation of Agricultural Land. Sigma J Eng & Nat Sci 34 (1), 2016, 43-55.
• Ekinci, K., 2012. Samsun İli Bafra Ovası Arazi Toplulaştırması Projesinde Çiftçi Davranışlarının Belirlenmesi Ve Projenin Sosyo-Ekonomik Yararları Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Bölümü Ana Bilim Dalı “Yüksek Lisans Tezi”
• Küsek, G., 2014. Sulama Projeleri İçin Arazi Toplulaştırmasının Tekno-Ekonomik Değerlendirmesi. Ç.Ü.Z.F. Dergisi, 2014, 29 (1) : 7 – 20.
• Takka, S., 1988. Türkiye’de Arazi Toplulaştırmasının Önemi, Sulama Projelerinde Sağladığı Faydalar ve Toplulaştırmayı Gerektiren Nedenler; Toplulaştırma Uygulamaları ve Kanuni Mevzuat, Sulama Projelerinde Arazi Toplulaştırması Semineri Bildirileri.