Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Farklı NaCl konsantrasyonlarının bazı bezelye çeşit ve genotiplerinde bitki gelişimine etkisi

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 3, 274 - 284, 14.10.2020

Özlem Önal Aşcı , Hatice Zambi

https://doi.org/10.7161/omuanajas.646728
Cited By: 1

Öz

Saksı denemesi
olarak yürütülen bu çalışma, farklı bezelye genotiplerinde (Töre, Gölyazı,
Özkaynak, Ürünlü, Çaybaşı ve Turnasuyu) 7 farklı tuz konsantrasyonunun (0, 25,
50, 75, 100, 125 ve 150 mM) bitki gelişimi üzerine etkisini belirlemek amacıyla
yapılmıştır. Deneme tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı
olarak kurulmuştur. Genotipler ve tuz dozları faktör olarak ele alınmıştır. Araştırmada
bezelye genotiplerinin tuzluluğa toleransını belirlemek için bitki boyu, yaprak
sayısı, toprak üstü yaş ve kuru ağırlığı, kök uzunluğu, kök yaş ve kuru
ağırlığı belirlenmiştir. Yapılan varyans analizi sonucunda, bitkide yaprak
sayısı hariç incelenen diğer özellikler bakımından genotip x tuz dozu
interaksiyonu istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen
tüm bulgular sonucunda, Gölyazı, Ürünlü, Özkaynak ve Töre çeşitlerinde 25 mM
tuz dozları incelenen özelliklere genellikle olumlu etkiler yaparken, daha
yüksek tuz dozları ise olumsuz etki yapmıştır. Çaybaşı popülasyonunda toprak
üstü kuru ağırlıkta ilk önemli azalma 25 mM dozunda gerçekleşmiştir. Turnasuyu
populasyonunda ise toprak üstü kuru ağırlık bakımından tuz dozları arasında
istatistiki olarak farklılık görülmemiştir. Araştırmada ele alınan en yüksek
tuz dozunda (150 mM) genotiplerin kök uzunluğu ve ağırlığı bakımından farklılık
bulmazken, en yüksek toprak üstü kuru ağırlığa Çaybaşı popülasyonu sahip
olmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Kuraklık Stres Toksidite

Destekleyen Kurum

Ordu Üniversitesi

Proje Numarası

TF 1462

Kaynakça

  • Abo-Hamed, S.A., Younis, M.E., El-Shahaby, O.A., Haroun, S.A., 1990. Plant growth, metabolism and adaptation in relation to stress conditions. IX. Endogenous levels of hormones, minerals and organic solutes in Pisum sativum plants as affected by salinity. Phyton, 30(1): 187-199.
  • Ahmad, P., John, R., 2005. Effect of salt stress on growth and biochemical parameters of L. Archives of Agronomy and Soil Science, 51:6: 665-672. doi: 10.1080/03650340500274151
  • Bilgili, U., Carpici, E.B., Aşık, B.B., Celik, N., 2011. Root and shoot response of common vetch (Vicia sativa L.), forage pea (Pisum sativum L.) and canola (Brassica napus L.) to salt stress during early seedling growth stages. Turkish Journal of Field Crops, 16(1): 33-38.
  • Bressan, R.A., 2002. Stres fizyolojisi. In: Taiz, L., Zeiger, E. (Eds). Türkan İ. (Çeviri Eds.) Palme Yayıncılık, 2008, Ankara pp. 591-620.
  • Çulha, Ş., Çakırlar, H., 2011. Tuzluluğun bitkiler üzerine etkileri ve tuz tolerans mekanizmaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11: 11-34.
  • Ekmekçi, E., Apan, M., Kara, T., 2005. Tuzluluğun bitki gelişimine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3):118-125. doi: 10.7161/anajas.2005
  • Hasanuzzaman, M., Nahar, K., Fujita, M., 2013. Plant response to salt stress and role of exogenous protectants to mitigate salt-induced damages. In: Ahmad P., Azooz M., Prasad M. (eds) Ecophysiology and Responses of Plants under Salt Stress. Springer New York. pp. 25-87.
  • Julkowska, M.M., Hoefsloot, H.C.J., Mol, S., Feron, R., de Boer, GJ., Haring, M.A., Testerink, C., 2014. Capturing Arabidopsis root architecture dynamics with ROOT-FIT reveals diversity in responses to salinity. Plant Physiol. 166(3):1387-402. doi: 10.1104/pp.114.248963
  • Kacar, B., Katkat, V., Öztürk, Ş., 2009. Bitki fizyolojisi. Nobel Yayınları No: 848, 3. Baskı, 556 s, Ankara.
  • Kav, N.N.V, Srıvastava, S., Goonewardene, L., Blade, S.F., 2004. Proteome-level changes in the roots of Pisum sativum in response to salinity. Annals of Applied Biology, 145:217-230. doi: 10.1111/j.1744-7348.2004.tb00378.x
  • Keser, Ö., Çolak, G., Caner, N., 2009. Tuza toleransı farklı iki kültür bitkisinde bazı fizyolojik ve makromorfolojik parametreler üzerine Na2CO3 tipi tuz stresi etkileri. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11 (2): 64-80.
  • Korkmaz, K., 2014. Sözlü görüşme. Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü.
  • Kuşvuran, Ş., 2010 Kavunlarda kuraklık ve tuzluluğa toleransın fizyolojik mekanizmaları arasındaki bağlantılar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 356 s, Adana.
  • Maksimović, I., Putnik-Delić, M., Gani, I., Marić, J., Ilin, Ž., 2010. Growth, ion composition, and stomatal conductance of peas exposed to salinity. Central European Journal of Biology, 5(5): 682-691. doi: 10.2478/s11535-010-0052-y
  • Munns, R., 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell and Environment, 25: 239–250. doi: 10.1046/j.0016-8025.2001.00808.x
  • Munns, R., Tester, M., 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Reviews of Plant Biology, 59:651–681. doi: 10.1146/annurev.arplant.59.032607.092911
  • Okçu, G., Kaya, M.D., Atak, M., 2005. Effects of salt and drought stresses on germination and seedling growth of pea (Pisum sativum L.). Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 29: 237-242.
  • Özen, H.Ç., Onay, A., 2007. Bitki fizyolojisi. Nobel Yayınları No:1220, 332 s, Ankara.
  • Özkorkmaz, F., Yılmaz, N., 2017. Farklı tuz konsantrasyonlarının fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ve börülcede (Vigna unguiculata L.) çimlenme üzerine etkilerini belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2): 196-20.
  • Öztürk A., 2004. Tuzluluk ve sodyumluluğun oluşumu, bitki ve toprağa etkileri. Sulanan Alanlarda Tuzluluk Yönetimi Sempozyumu, 1-16, 20-21 Mayıs, Ankara.
  • Rewald, B., Shelef, O., Ephrath, J.E., Rachmilevitch, S., 2013. Adaptive plasticity of salt-stressed root systems. In: Ahmad, P., Azooz, M.M., Prasad, M.N.V. (Eds). Ecophysiology and Responses of Plants under Salt Stress. Springer USA. pp. 169-202.
  • Shahid, M.A., Balal, R.M., Pervez, M.A., Abbas, T., Ashfaq, M., Ghazanfar, U., Afzal, M., Rashid, A., Garcia-Sanchez, F., Mattson, N.S., 2012. Differential response of pea (Pisum sativum L.) genotypes to salt stress in relation to the growth, physiological attributes antioxidant activity and organic solutes. Australian Journal of Crop Science, 6(5): 828-838.
  • Taiz, L., Zeiger, E., 2002. Bitki fizyolojisi. 3. Baskıdan Çeviri, (Çeviri Ed. Türkan, İ.). Palme Yayıncılık, 2008 Ankara.
  • Qados, A.M.S.A., 2010. Effect of salt stress on plant growth and metabolism of bean plant Vicia faba (L.). Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences. 10:7-15. doi: 10.1016/j.jssas.2010.06.002
  • Uzun, A., Gün, H., Açıkgöz, E., 2012. Farklı gelişme dönemlerinde biçilen bazı yem bezelyesi (Pisum arvense) çeşitlerinin ot, tohum ve ham protein verimlerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 27-38.
  • Yıldırım, B., Yaşar, F., Terzioğlu, Ö., Tamkoç, A., Türközü, D., 2008. Effect of salinity stress on nutrient composition of field pea genotypes. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7(8): 944-948.

Yıl 2020, Cilt: 35 Sayı: 3, 274 - 284, 14.10.2020

Özlem Önal Aşcı , Hatice Zambi

https://doi.org/10.7161/omuanajas.646728
Cited By: 1

Öz

The aim of this study as a pot experiment was to determine the effect of 7 different salt concentrations (0, 25, 50, 75, 100, 125 and 150 mM) on plant growth in different pea genotypes (Töre, Gölyazı, Özkaynak, Ürünlü, Çaybaşı and Turnasuyu). In order to determine the tolerance of pea genotypes against salinity stress, plant height, number of leaves, above-ground wet and dry weights, root length, root wet and dry weights were determined. As a result of the analysis of variance, genotype x salt dose interaction was significant statistically in terms of other characteristics examined except the number of leaves in the plant. As a result of all the findings obtained from the study, Gölyazı, Ürünlü, Özkaynak and Töre varieties generally had positive effects under 25 mM salt doses on the investigated properties while higher salt doses had negative effects. The first significant decrease in aboveground dry weight in Çaybaşı population was under 25 mM salt dose. In Turnasuyu population, no statistically significant difference was observed between salt doses in terms of above ground dry weight. At the highest salt dose (150 mM) in the study, no differences were found in root lengths and weights of the genotypes, while the Çaybaşı population had the highest above ground dry weight.

Proje Numarası

TF 1462

Kaynakça

  • Abo-Hamed, S.A., Younis, M.E., El-Shahaby, O.A., Haroun, S.A., 1990. Plant growth, metabolism and adaptation in relation to stress conditions. IX. Endogenous levels of hormones, minerals and organic solutes in Pisum sativum plants as affected by salinity. Phyton, 30(1): 187-199.
  • Ahmad, P., John, R., 2005. Effect of salt stress on growth and biochemical parameters of L. Archives of Agronomy and Soil Science, 51:6: 665-672. doi: 10.1080/03650340500274151
  • Bilgili, U., Carpici, E.B., Aşık, B.B., Celik, N., 2011. Root and shoot response of common vetch (Vicia sativa L.), forage pea (Pisum sativum L.) and canola (Brassica napus L.) to salt stress during early seedling growth stages. Turkish Journal of Field Crops, 16(1): 33-38.
  • Bressan, R.A., 2002. Stres fizyolojisi. In: Taiz, L., Zeiger, E. (Eds). Türkan İ. (Çeviri Eds.) Palme Yayıncılık, 2008, Ankara pp. 591-620.
  • Çulha, Ş., Çakırlar, H., 2011. Tuzluluğun bitkiler üzerine etkileri ve tuz tolerans mekanizmaları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11: 11-34.
  • Ekmekçi, E., Apan, M., Kara, T., 2005. Tuzluluğun bitki gelişimine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3):118-125. doi: 10.7161/anajas.2005
  • Hasanuzzaman, M., Nahar, K., Fujita, M., 2013. Plant response to salt stress and role of exogenous protectants to mitigate salt-induced damages. In: Ahmad P., Azooz M., Prasad M. (eds) Ecophysiology and Responses of Plants under Salt Stress. Springer New York. pp. 25-87.
  • Julkowska, M.M., Hoefsloot, H.C.J., Mol, S., Feron, R., de Boer, GJ., Haring, M.A., Testerink, C., 2014. Capturing Arabidopsis root architecture dynamics with ROOT-FIT reveals diversity in responses to salinity. Plant Physiol. 166(3):1387-402. doi: 10.1104/pp.114.248963
  • Kacar, B., Katkat, V., Öztürk, Ş., 2009. Bitki fizyolojisi. Nobel Yayınları No: 848, 3. Baskı, 556 s, Ankara.
  • Kav, N.N.V, Srıvastava, S., Goonewardene, L., Blade, S.F., 2004. Proteome-level changes in the roots of Pisum sativum in response to salinity. Annals of Applied Biology, 145:217-230. doi: 10.1111/j.1744-7348.2004.tb00378.x
  • Keser, Ö., Çolak, G., Caner, N., 2009. Tuza toleransı farklı iki kültür bitkisinde bazı fizyolojik ve makromorfolojik parametreler üzerine Na2CO3 tipi tuz stresi etkileri. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11 (2): 64-80.
  • Korkmaz, K., 2014. Sözlü görüşme. Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü.
  • Kuşvuran, Ş., 2010 Kavunlarda kuraklık ve tuzluluğa toleransın fizyolojik mekanizmaları arasındaki bağlantılar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 356 s, Adana.
  • Maksimović, I., Putnik-Delić, M., Gani, I., Marić, J., Ilin, Ž., 2010. Growth, ion composition, and stomatal conductance of peas exposed to salinity. Central European Journal of Biology, 5(5): 682-691. doi: 10.2478/s11535-010-0052-y
  • Munns, R., 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell and Environment, 25: 239–250. doi: 10.1046/j.0016-8025.2001.00808.x
  • Munns, R., Tester, M., 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Reviews of Plant Biology, 59:651–681. doi: 10.1146/annurev.arplant.59.032607.092911
  • Okçu, G., Kaya, M.D., Atak, M., 2005. Effects of salt and drought stresses on germination and seedling growth of pea (Pisum sativum L.). Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 29: 237-242.
  • Özen, H.Ç., Onay, A., 2007. Bitki fizyolojisi. Nobel Yayınları No:1220, 332 s, Ankara.
  • Özkorkmaz, F., Yılmaz, N., 2017. Farklı tuz konsantrasyonlarının fasulye (Phaseolus vulgaris L.) ve börülcede (Vigna unguiculata L.) çimlenme üzerine etkilerini belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2): 196-20.
  • Öztürk A., 2004. Tuzluluk ve sodyumluluğun oluşumu, bitki ve toprağa etkileri. Sulanan Alanlarda Tuzluluk Yönetimi Sempozyumu, 1-16, 20-21 Mayıs, Ankara.
  • Rewald, B., Shelef, O., Ephrath, J.E., Rachmilevitch, S., 2013. Adaptive plasticity of salt-stressed root systems. In: Ahmad, P., Azooz, M.M., Prasad, M.N.V. (Eds). Ecophysiology and Responses of Plants under Salt Stress. Springer USA. pp. 169-202.
  • Shahid, M.A., Balal, R.M., Pervez, M.A., Abbas, T., Ashfaq, M., Ghazanfar, U., Afzal, M., Rashid, A., Garcia-Sanchez, F., Mattson, N.S., 2012. Differential response of pea (Pisum sativum L.) genotypes to salt stress in relation to the growth, physiological attributes antioxidant activity and organic solutes. Australian Journal of Crop Science, 6(5): 828-838.
  • Taiz, L., Zeiger, E., 2002. Bitki fizyolojisi. 3. Baskıdan Çeviri, (Çeviri Ed. Türkan, İ.). Palme Yayıncılık, 2008 Ankara.
  • Qados, A.M.S.A., 2010. Effect of salt stress on plant growth and metabolism of bean plant Vicia faba (L.). Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences. 10:7-15. doi: 10.1016/j.jssas.2010.06.002
  • Uzun, A., Gün, H., Açıkgöz, E., 2012. Farklı gelişme dönemlerinde biçilen bazı yem bezelyesi (Pisum arvense) çeşitlerinin ot, tohum ve ham protein verimlerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1): 27-38.
  • Yıldırım, B., Yaşar, F., Terzioğlu, Ö., Tamkoç, A., Türközü, D., 2008. Effect of salinity stress on nutrient composition of field pea genotypes. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7(8): 944-948.
Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi
Yazarlar

Özlem Önal Aşcı

Hatice Zambi Bu kişi benim

Proje Numarası TF 1462
Yayımlanma Tarihi 14 Ekim 2020
Kabul Tarihi 26 Ağustos 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 35 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Önal Aşcı, Ö., & Zambi, H. (2020). Farklı NaCl konsantrasyonlarının bazı bezelye çeşit ve genotiplerinde bitki gelişimine etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35(3), 274-284. https://doi.org/10.7161/omuanajas.646728

Cited By

Growth and Biochemical Responses of Grass Pea (Lathyrus sativus L.) Genotypes Under Salt (NaCl) Stress Generated by Irrigation Water, and Changes in Soil pH and EC
Gesunde Pflanzen
https://doi.org/10.1007/s10343-022-00732-0
 Kapak Resmi İndir
Online ISSN: 1308-8769