OHxF 97 ve OHxF 333 Armut Klon Anaçlarının Mikroçoğaltımı

Yıl 2023, Cilt: 38 Sayı: 2, 315 - 330, 04.07.2023

Yunus Emre Tuncel , Bekir Şan

https://doi.org/10.7161/omuanajas.1252461

Öz

Bu çalışmada, OHxF-97 ve OHxF-333 armut (Pyrus spp.) klon anaçlarında büyüme düzenleyici madde kombinasyonlarının mikroçoğaltım üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırmanın çoğaltma aşamasında büyümeyi düzenleyici maddelerden BAP’ın farklı dozları, karbon kaynağı olarak sakkaroz ve glikoz ile gümüş tiyosülfatın etkileri araştırılmıştır. Çoğaltma aşamasının ilk denemesinde hem OHxF-97 hem OHxF-333 anaçlarında MS besin ortamına 2 mg/l BAP+0.5 mg/l IBA ilavesinin en yüksek eksplant başına sürgün sayısını (sırasıyla, 5.2 ve 2.1 adet/eksplant) verdiği belirlenmiştir. Çoğaltmanın 2. denemesinde ise OHxF-97 anacında karbon kaynağı ve gümüş tiyosülfatın eksplant başına sürgün sayısı ve sürgün uzunluğu üzerine etkileri önemsiz bulunmuştur. OHxF-333 anacında ise besin ortamına glikoz ve glikoz+5 µM gümüş tiyosülfat ilavesinin kontrole göre eksplant başına sürgün sayısını (sırasıyla, 2.6 ve 2.5 adet/eksplant) önemli oranda artırdığı belirlenmiştir. Köklendirme aşamasının ilk denemesinde, IBA ve aktif kömür kombinasyonlarının etkisi belirlenmiştir. Buna göre en yüksek köklenme oranı her iki anaçta da 2 mg/l IBA içeren aktif kömürsüz ½ MS ortamında meydana gelmiştir. Besin ortamına aktif kömür ilave edilmesinin köklenme oranını kontrole göre azalttığı saptanmıştır. Köklendirmenin ikinci denemesinde ise 2 mg/l IBA + 100 ya da 150 mg/l organik demir (Fe-EDDHA) uygulamasının etkisi incelenmiş olup en yüksek köklenme oranı her iki anaçta da 2 mg/l IBA+150 mg/l demir ilave edilniş ½ MS ortamında gerçekleşmiştir. Sonuçta, besin ortamına organik demir ilavesinin köklenme oranını arttırdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aktif kömür, Armut, Demir, Gümüş tiyosülfat

Micropropagation of Pear Clone Rootstocks OHxF 97 and OHxF 333

Öz

In this study, the effects of growth regulator combinations on micropropagation of OHxF 97 and OHxF 333 pear clone rootstocks were investigated. In the proliferation phase of the research, the effects of different doses of BAP, a growth regulator, sucrose and glucose as a carbon source, and silver thiosulfate were investigated. In the first trial of the proliferation stage, it was determined that the addition of 2 mg/l BAP + 0.5 mg/l IBA to MS nutrient medium gave the highest shoot number per explant (5.2 and 2.1 units/explant, respectively) in both OHxF 97 and OHxF 333 rootstocks. In the second experiment of proliferation, the effects of carbon source and silver thiosulfate on shoot number per explant and shoot length in OHxF 97 rootstock were found to be insignificant. It was determined that the addition of glucose and glucose + 5 µM silver thiosulfate to the nutrient medium in OHxF 333 rootstock significantly increased the number of shoots per explant (2.6 and 2.5, respectively) compared to the control. In the rooting stage, the effect of combinations of IBA and activated charcoal was determined in the first trial. In the study, the highest rooting rate occurred in ½ MS medium containing 2 mg/l IBA without activated charcoal on both rootstocks. It was determined that the addition of activated charcoal to the nutrient medium decreased the rooting rate compared to the control. In the second experiment, the effect of 2 mg/l IBA + 100 or 150 mg/l organic iron (Fe-EDDHA) application was investigated. In the second stage of the rooting study, the highest rooting rate was achieved in ½ MS medium with 2 mg/l IBA + 150 mg/l iron added in both rootstocks. It was determined that the addition of organic iron to the nutrient medium increased the rooting rate.

Anahtar Kelimeler

Aktif kömür, Armut, Demir, Gümüş tiyosülfat

Kaynakça

• Alizadeh, S., Polat, G., Dumanoğlu, H., 2018. Old Home x Farmingdale 333 armut anacının in vitro köklenmesi üzerine oksin ve polivinil alkol uygulamalarının etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35 (Ek Sayı): 47-53. https://doi.org/10.13002/jafag4482
• Antonopoulou, C., Dimassi, K., Therios, L., Chatzissavvidis, C., Papadakis, L., 2007. The effect of Fe-EDDHA and of ascorbic acid on in vitro rooting of the peach rootstock GF-677 explants. Acta Physiologiae Plantarum, 29: 559–561. https://doi.org/10.1007/s11738-007-0067-9
• Aydın, E., Yarılgaç, T., 2021. In vitro propagation of some mahaleb genotypes as candidate rootstock for sweet cherries. Yuzuncu Yil University Journal of Agricultural Sciences, 31(4): 847-857. https://doi.org/10.29133/yyutbd.892027
• Aygün, A., Dumanoğlu, H., 2015. In vitro shoot proliferation and in vitro and ex vitro root formation of Pyrus elaeagrifolia Pallas. Frontiers in Plant Science, 6: 225. https://doi.org/10.3389/fpls.2015.00225
• Boudabous, M., Mars, M., Marzougui, N., Ferchichi, A., 2010. Micropropagation of apple (Malus domestica L. cultivar Douce de Djerba) through in vitro culture of axillary buds. Acta Botanica Gallica, 157(3): 513-524.
• Clapa, D., Bunea, C., Borsai, O., Pintea, A., Harta, M., Ştefan, R., Fira, A., 2018. The role of sequestrene 138 in highbush blueberry (Vaccinium corymbosum L.) micropropagation. Hortscience, 53(10): 1487–1493. https://doi.org/10.21273/HORTSCI13269-18
• Clapa, D., Fira, A., Joshee, N., 2013. An efficient ex vitro rooting and acclimatization method for horticultural plants using float hydroculture. HortScience, 48(9): 1159–1167.
• Dumanoğlu, H., Aygün, A., Erdoğan, V., 2009. Effect of ammonium nitrate levels on shoot and root formation in micropropagation of apple genotypes. Tarım Bilimleri Arastırma Dergisi, 2(1): 177-182.
• Erig, A.C., Schuch, M.W., Braga, E.J.B., 2004. Enraizamento in vitro de pereira (Pyrus communis L.) cv. Carrick. Ciencia Rural Santa Maria, 34(1): 275-277.
• Feng, J.C., Yu, X.M., Shang, X.L., Li, J.D., Wu, Y.X., 2010. Factors influencing efficiency of shoot regeneration in Ziziphus jujube Mill. ‘Huizao’. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 101: 111–117. https://doi.org/10.1007/s11240-009-9663-2
• Grigoriadou, K., Leventakis N., 2000. Preliminary study on large scale in vitro propagation of Myrtus communis L. more options. Acta Horticulturae, 541: 299-303.
• Güçlü, F., Koyuncu, F., Şan, B., 2010. The in vitro micropropagation of some clonal cherry rootstocks. Süleyman Demirel University, Journal of Natural and Applied Sciences 14(2): 144-147.
• Harada, H., Murai, Y., 1996. Micropropagation of Prunus mume. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 46: 265-267.
• Hepaksoy, S., 2019. Meyvecilikte anaç kullanımı: Armut anaçları. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 12(2): 69-74.
• Licea-Moreno, R.J., Contreras, A., Morales, A.V., Urban, I. Daquinta, M., Gomez, L., 2015. Improved walnut mass micropropagation through the combined use of phloroglucinol and Fe EDDHA. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 123: 143–154. https://doi.org/10.1007/s11240-015-0822-3
• Molassiotis, A.N., Dimassi, K.N., Therios, I.N., Diamantidis, G.R., 2003. Fe-EDDHA promotes rooting of rootstock GF-677 (Prunus amygdalus x P. persica) explants in vitro. Biologia Plantarum, 47(1): 141–144.
• Nikolova, V., 2017. The effect of the chemical composition of different nutrient media on micropropagation in pear cultivars Giffard Beurre and Wiliams pear. Journal of BioScience and Biotechnology, Special Edition/Online, 17-18.
• Özden, A.N., 2007. GF-677 hibrit (Prunus amygdalus X P. persica) anacının in vitro rejenerasyonu ve mikroçoğaltımı. Yüksek Lisans Tezi. Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özelçi, D., Yiğit, E., 2022. Morus nigra L. (Karadut) cv. ‘Ekşi Kara’nın mikroçoğaltımı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 25 (1): 49-56. doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.865910.
• Özzambak, M.E., Zeybekoğlu, E., Gün, İ., Kılıç, T., 2018. Spathiphyllum’un in vitro mikroçoğaltımı üzerine şeker konsantrasyonlarının etkileri. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(3): 1015-1023.
• Rehman, H.U., Gill, M.I.S., Dhillon, W.S., Bedi, S., 2014. Micropropagation of Patharnakh (Pyrus pyrifolia (burm f.) Nakai) pear using explants obtained from forced cuttings. International Journal of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine, 2(2): 54-65.
• Sadeghi, F., Yadollahi, A., Kermani, M.J., Eftekhari, M., 2014. Optimizing culture media for in vitro proliferation and rooting of Tetra (Prunus empyrean 3) rootstock. Journal of Genetic Engineering and Biotechnolopy, 13: 19-23.
• San, B., Li, Z., Hu, Q., Reighard, G.L., Luo, H., 2015. Adventitious shoot regeneration from in vitro cultured leaf explants of peach rootstock ‘Guardian’ is significantly enhanced by silver thiosulfate. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 120: 757–765. doi.org/10.1007/s11240-014-0645-7.
• Sarrpoulou, V., Dımassı-Theriou, K., Therious, I., 2016. Effect of the ethylene inhibitors silver nitrate, silver sulfate, and cobalt chloride on micropropagation and biochemical parameters in the cherryrootstocks ‘CAB-6P’ and ‘Gisela 6’. Turkish Journal of Biology, 40: 670-683. doi.org/10.3906/biy-1505-92.
• Serttaş, S., Öztürk, A., 2020a. Bazı armut klon anaçları üzerine aşılı armut çeşitlerinin fidan gelişim performanslarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(4): 842-850. doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.693431.
• Serttaş, S., Öztürk, A., 2020b. Armutta fidan kalitesi üzerine anaç ve çeşitlerin etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 9(1): 1-10. dx.doi.org/10.29278/azd.724264.
• Siddique, I., Bukhari, N.A.W., Perveen, K., Siddiqui, I., 2015. Influence of plant growth regulators on in vitro shoot multiplication and plantlet formation in Cassia angustifolia Vahl. Brazilian Archives of Biology and Technology, 58(5): 686-691. doi.org/10.1590/S1516-89132015050290.
• Sotiropoulos, T.E., Almaliotis, D., Papadakis, I., Dimassi, K.N., Therios, I.N., 2006. Effects of different iron sources and concentrations on in vitro multiplication, rooting and nutritional status of the pear rootstock ‘OHF-333’. European Journal of Horticultural Science, 71(5): 222–226.
• Sulusoglu, M., Çavusoglu, A., 2013. Micropropagation of cherry laurel Prunus laurocerasus L. Journal of Food Agriculture & Environment, 11(1): 576-579.
• Şan, B., Karakurt, Y., Dönmez, F., 2015. Effects of thidiazuron and activated charcoal on in vitro shoot proliferation and rooting of myrtle (Myrtus communis L.). Tarım Bilimleri Dergisi, 21: 177-183. doi.org/10.1501/Tarimbil_0000001319.
• Şengül, E., 2012. Karadutun (Morus nigra L.) In Vitro Çoğaltımı. Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Thomas T.D., 2008. The role of activated charcoal in plant tissue culture. Biotechnology Advances, 26: 618–631. doi.org/10.1016/j.biotechadv.2008.08.003
• Xiaolong, L., Hao, S., Bo, X., Qiannan, Z., Li, L., 2021. Effect of activated carbon on rooting of tissue culture seedlings of Qiuzi pear. Molecular Plant Breeding, 12(10): 1-7. doi.org/10.5376/mpb.2021.12.0010
• Yıldırım, A.N., Şan, B., Yıldırım, F., Ecevit, F.M., Ercişli, S., 2015. Micropropagation of promising jujube (Ziziphus jujuba Mill.) genotypes. Erwerbs-Obstbau, 57: 135–140. doi.org/10.1007/s10341-015-0240-z