A New Cherry Laurel Cultivar: 'Alis1'

Yıl 2025, Cilt: 40 Sayı: 1, 87 - 97, 28.02.2025

Ali İslam

Öz

'Alis1' is a new cultivar of cherry laurel developed for table consumption. The aim of this study is to describe a new cherry laurel cultivar and to reveal fruit characteristics. Before the study, 32 promising types were determined by the selection study carried out in the Black Sea region between 2007-2010. One of these genotypes was encoded with T219. The type was propagated by cuttings in 2010-2011 and, planted in a trial plot with 6 plants in 2012. Yields started in 2015 and the results of the research covered the years 2017-2019. Fruit, cluster, seed and leaf characteristics of the 'Alis1' cherry laurel cultivar were observed and examined. The fruit characteristics of the ‘Alis1’ cultivar, including its size, weight, and color, were carefully observed and categorized. The fruit weight was 5.08 g, the fruit size was 19.72 mm, the fruit stem length was 4.65 mm, the seed weight was 0.40 g, the cluster length was 13.3 cm, the cluster weight was 47.94 g, and the number of fruits in the cluster was 9. Leaf width and length were determined as 4.79 cm and 17.40 cm, and annual shoot length was 67.89 cm. Cluster length, number of flowers in clusters and cluster weight are classified as "medium" and fruit size as "large". Cherry laurel is used as a fruit and ornamental plant. As a fruit, the 'Alis1' cultivar is the first registered cultivar in our country and in the world. As an evaluation, the 'Alis1' cultivar produces big sized fruits with a blackish fruit color. As a conclusion, the cherry laurel is an important and promising fruit species for our country as product diversity and alternative taste characteristics. Cultivar registration is commercially the first step for establishing an orchard and paving the way for production. This study and registration is important as diversity for Black Sea region.

Anahtar Kelimeler

Prunus laurocerasus, Laurocerasus officinalis, cherry laurel, cultivar, registered variety, rootstock

Yeni Karayemiş Çeşidi: ‘Alis1’

Öz

‘Alis1’ sofralık tüketim için geliştirilmiş yeni bir karayemiş çeşididir. Bu çalışmanın amacı tescil edilen bu yeni karayemiş çeşidinin tanımlanması ve meyve özelliklerinin ortaya konulmasıdır. 2007-2010 yılları arasında Karadeniz bölgesinde yapılan seleksiyon çalışması ile 32 ümitvar tip belirlenmiş idi. Bu genotiplerden biri T219 ile kodlanmıştır. 2010-2011 yıllarında çelikle çoğaltılan bu bireyler Ar-Ge parseline dikilmiştir. 2015 yılında verim alınmaya başlanmış olup araştırma sonuçları 2017-2019 yıllarını kapsamaktadır. ‘Alis1’ karayemiş çeşidinin meyve, salkım, çekirdek özellikleri ile yaprak özellikleri incelenmiş, bitki gelişimi gözlenmiştir. ‘Alis1’ çeşidinin meyve ağırlığı 5,08 g, meyve büyüklüğü 19,72 mm, meyve sapı uzunluğu 4,65 mm, çekirdek ağırlığı 0,40 g, salkım uzunluğu 13,3 cm, salkım ağırlığı 47,94 g, salkımda meyve sayısı 9 olarak saptanmıştır. Yaprak eni ve boyu 4,79 cm ve 17,40 cm, yıllık sürgün uzunluğu 67,89 cm olarak tespit edilmiştir. Çiçek salkım uzunluğu, meyve salkımında çiçek sayısı ve meyve salkım ağırlığı “orta”, meyve büyüklüğü “büyük” olarak sınıflandırılmıştır. Yaprak uzunluğu ve genişliği “uzun-orta” ve yaprak sapı uzunluğu “uzun” olarak tasnif edilmiştir. Karayemiş meyve ve süs bitkisi olarak kullanılan bir türdür. Meyve olarak ‘Alis1’ çeşidi ülkemizde ve dünyada ilk tescil edilen bir çeşittir. Bu çeşit aynı zamanda anaç olarak da tescillidir. ‘Alis1’ çeşidi genel olarak değerlendirildiğinde orta büyüklükte meyve, siyahımsı meyve rengi ve büyük ağaçlar oluşturmaktadır. Bu çalışma ile aşağıdaki hususlar önerilebilir. Karayemiş çeşidi, ürün çeşitliliği ve alternatif tat özelliği bakımından ülkemiz için önemli ve geleceği olan bir meyve türüdür. Ticari olarak çeşit tescili, bahçe kurulması ve üretimin önünün açılması için ilk basamaktır. Ürün çeşitliliği açısından bu çalışma ve tescil önem arz etmektedir. Bu çalışma ürün çeşitliliği ve tescil altına alma bakımından Karadeniz Bölgesi için önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Prunus laurocerasus, Laurocerasus officinalis, taflan, tescilli çeşit, anaç

Etik Beyan

Gerekli değil

Destekleyen Kurum

DOKAP Eastern Black Sea Regional Development Administration

Teşekkür

DOKAP Eastern Black Sea Regional Development Administration

Kaynakça

• Akbulut, M., Macit, İ., Ercişli, S., Koç, A. 2007. Evaluation of 28 cherry laurel (Laurocerasus officinalis) genotypes in the Black Sea region, Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 35, 463–465.
• Alaşalvar, C., Al-Farsi, M., Shahhidi, F. 2005. Compositional Characteristics and Antioxidant Camponents of Cherry Laurel Varieties and Pekmez. Journal of Food Scıence, 70(1), 47-52.
• Anonymous, 2019. Tarım Bakanlığı Tohumculuk tescil ve sertifikasyon merkez müdürlüğü. Ankara. https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/TTSM (Erişim tarihi: 01/10/2024)
• Anşin, R., Özkan, Z.C., 1993. Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta). Odunsu Taksonlar. K.T.Ü. Orman Fak. Genel Yayın No: 167, Fakülte Yayın No: 19, Trabzon, 512 s.
• Baytop, T. 1999. Türkiye’de bitkiler ile tedavi. Nobel Tıp Kitabevi. ISBN: 975-420-021-1 480s
• Bostan, S. Z. 2001. Pomological traits of “Su” cherry laurel. Journal American Pomological Society, 55(4), 215-217.
• Bostan, S. Z., İslam, A. 2003. Trabzon'da yetiştirilen mahalli karayemiş (Prunus laurocerasus L.) tiplerinin pomolojik ve fenolojik özellikleri. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 27-31.
• Çankaya, S., Öçsoy, İ., Kaçmaz, G., Çolak, C., İlgün, S., Ildız, N., Eken, A., Yusufbeyoğlu, S., Karaman, Ü., Baldemir, A. 2018. Laurocerausus officinalis Roemer (Taflan) meyve ekstrelerinden nano çiçek sentezi ile akantamoebisidal aktivitenin arttırılmasında yeni bir strateji. Mikrobiyol Bul. 52(1), 56-71.
• Demir, S., Turan, İ., Demir, F., Ayazoğlu, E., Aliyazıcıoglu, Y. 2017. Cytotoxic effect of Laurocerasus officinalis extract on human cancer cell lines. Marmara Pharmaceutical Journal, 21, 121-126.
• Dursun, S., İslam, A. 2020. Karayemişte siyanür içerikli amigdalin ve prunasin miktarlarının belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 9(2), 213 - 222.
• Erdemoglu, N., Küpeli, E., Yesilada, E. 2001. Anti-inflammatory and antinociceptive activity assessment of plants used as remedy in Turkish folk medicine. Journal of Ethnopharmacology, 89, 123–129.
• Ergüney, E., Gülsünoğlu, Z., Fıratlıgil-Durmus, E., Kılıç-Akyılmaz, M. 2015. karayemis tozu fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesi. Akademik Gıda, 13(2), 108-114.
• Eser, M., Şentürkoğlu, S., Tunçdemir, M., Balcı, H., Karaca, Ç., Uslu, E., Atıkeren, P., Karabulut, E., İslam, A. 2014. The antidiabetic effects of the fruits of ‘Laurocerasus officinales Roemer’ on pancreatic islands of streptozotocin-induced diabetic rats, 18th International Microscopy Congress, Prag, September 7-12, pp.3398-3398.
• Fat, A., Beyhan, N. 2024. Floral Bud Development of Cherry Laurel (Laurocerasus officinalis Roemer) in the Black Sea Region of Türkiye. Applied Fruit Science, 66(6), 2433-2442.
• Güven K. L., Geçgil, T.H. 1961. Taflan suyu hazırlanması hakkında. Eczacılık Bülteni No:3, s:117.
• İslam, A., Deligöz, H. 2012. Ordu ilinde karayemiş (Laurocerasus officinalis L.) seleksiyonu. Akademik Ziraat Dergisi, 1(1), 37-44. https://doi.org/10.29278/azd.132750
• İslam, A. 2002. 'Kiraz' cherry laurel (Prunus laurocerasus). New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 30, 301-302.
• İslam, A. 2005. Karayemiş yetiştiriciliği ve önemi. Ege Karadeniz Dergisi, 28(4), 25-32.
• İslam, A., Bostan, S. Z. 1996. Ümitvar bir meyve: Karayemiş. Ziraat Mühendisliği Dergisi, 291, 21.
• İslam, A., Çelik, H., Aygün, A., Kalkışım, Ö. 2010. Selection of native cherry laurels (Prunus laurocerasus L.) in the Blacksea Region. In International Conference on Organic Agriculture in Scope of Environmental Problems 3(7).
• İslam, A., Karakaya, O., Gün, S., Karagöl, S., Öztürk, B. 2020. Fruit and biochemical characteristics of Selected Cherry Laurel Genotypes, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 57 (1),105-110. DOI: 10.20289/zfdergi.601390
• İslam, A., Odabaş, F. 1996. Vakfıkebir ve çevresinde yetiştirilmekte olan karayemişlerin seleksiyon yoluyla ıslahı-I. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(4), 147-158.
• İslam, A., Vardal, E. 2009. Pomologıcal characteristics of cherry laurel (Prunus laurocerasus L.) grown in Rize. Acta Horticulturae, 818, 133-136.
• Karadeniz, T., Kalkışım, Ö. 1996. Akçaabat'ta yetiştirilen karayemiş tiplerinde seleksiyon çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1), 147-153.
• Koç, H., 2003, Lokman Hekimden Günümüze Bitkilerle Sağlıklı Yaşama. Kültür Bakanlığı Yayınları 2883, Kültür Eserleri Dizisi 373, Ankara.
• Liyana-Pathirana, C.M., Shahidi, F., Alasalvar, C. 2006. Antioxidant activity of cherry laurel fruit (Laurocerasus officinalis Roem.) and its concentrated juice. Food Chemistry 99,121-128.
• Macit, İ. 2008. Karadeniz Bölgesi Karayemiş (Prunus laurocerasus L.) Seleksiyonu II. Aşama. Ondokuzmayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Samsun, 47 s.
• Macit, I. 2021. Evaluation of agronomic, bioactive and element status of promising cherry laurel (P. laurocerasus) accessions in the genetic collection by multivariate analysis. Scientia Horticulturae, 287, 110253.
• Özbek, S. 1978. Genel meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No:31, Adana, 386 s.
• Sülüşoğlu, M., Cavusoglu, A. 2009. Cutting propagation possibilities of natural Cherry Laurel (Prunus laurocerasus L.) of Turkey. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 3(2):234-237.
• Tanker, N., Koyuncu, M., Coşkun, M. 2007. Farmasötik botanik. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, 93:288. Ankara.
• Turna, İ., Güney, D. 2006. Karayemiş (Laurocerasus oficinalis Roemer)'in genel özellikleri ve odun dışı orman ürünü olarak değerlendirilmesi. 1st International Non-Wood Forest Products Symposium (01-05 Kasım 2006, Trabzon), Bildiriler Kitabı, 56-62.
• Zeybek, N. 1960. Türkiye’nin Tıbbi Bitkileri. Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınları, İzmir.