Türkiye ve Türkmenistan Kimya Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 39 Sayı: 3 100. Yıl Eğitim Sempozyumu Özel Sayı, 137 - 154, 30.11.2020

Gökhan Demircioğlu , Elif Kardeş

Öz

Eğitimin kalitesini arttırmak için çağın getirdiği yeniliklere göre öğretim programlarının sürekli olarak değiştirilmesi ve güncellenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, 2006 yılında başlatılan bir çalışma ile kimya öğretim programında önemli değişiklikler yapılmıştır. Yenilenmiş kimya öğretim programı, 2008–2009 eğitim-öğretim yılında ülke genelinde uygulanmaya başlanmıştır. Bununla birlikte program geliştirmenin evrensel bir yapısı vardır. Farklı ülkelerde uygulanan öğretim programlarının incelenmesi, program geliştirme çalışmalarına farklı ve geniş bakış açıları kazandırmakta ve mevcut programların daha nitelikli hale gelmesine katkı sağlamaktadır. Ülkemizde lise kimya programı üzerine yapılan karşılaştırmalı eğitim çalışmalarının sayısı oldukça azdır. Dolayısıyla bu alanda yapılacak çalışmalar, kimya öğretim programının niteliğinin arttırılması için önemlidir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı Türkiye ve Türkmenistan’daki mevcut kimya öğretim programlarını genel amaçlar, içerik, kazanımlar ve ölçme değerlendirme yaklaşımları açısından karşılaştırmak ve benzerlik ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Bu amaç çerçevesinde, çalışmada betimsel araştırma yöntemlerinden biri olan tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışma yaklaşımı olarak karşılaştırmalı eğitim yaklaşımlarından yatay yaklaşım tercih edilmiştir. Karşılaştırmalı eğitim, toplumlarda ortaya çıkan eğitim problemlerini ve bu problemlerin nedenlerini, diğer ülkelerde benzer faktörlere değinerek belirleyen ve yorumlayan bir araştırma alanıdır. Yatay yaklaşımda, araştırmanın yapıldığı döneme ait tüm unsurlar dikkate alınarak her iki ülkenin eğitim sistemleri ayrı ayrı ve birlikte karşılaştırılarak incelenir. Veri analizi yöntemi olarak doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler eğitim sistemi, hedef, içerik ve ölçme değerlendirme yaklaşımı açısından karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda iki ülkenin de konu içeriği bakımından benzer olduğu fakat eğitim sisteminin genel yapısı, kimya öğretim programının yıllara göre dağılımı ve konulara ayrılan sürelerde, kazanım ve konuların yapısı, ölçme değerlendirme yaklaşımlarında önemli farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Türkmenistan, Karşılaştırmalı Eğitim, , Kimya Öğretim Programı

Kaynakça

• Aladağ, C. (2018). Türkiye ve Türkmenistan coğrafya öğretim programlarının karşılaştırılması. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 77-99.
• Balcı, A. (2007). Karşılaştırmalı eğitim sistemleri. Ankara: PEGEM Yayıncılık.
• Cramer, J.F. ve G.S. Browne (1982). Çağdaş Eğitim Milli Eğitim Sistemleri Üzerine Bir İnceleme. (Çev. F. Oğuzkan) İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Demirel, Ö. (2000). Planlamadan uygulamaya öğretme sanatı. Ankara: PEGEM Yayıncılık
• Demirel, Ö. (2017). Eğitimde program geliştirme. Ankara: PEGEM Yayıncılık.
• Erdoğan, İ. (2003). Karşılaştırmalı Eğitim: Türk Eğitim Bilimleri çalışmaları içinde Önemsenmesi Gereken Bir Alan. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 265–283.
• Er, K. O ve Atıcı, S. (2016). Finlandiya ve Türkiye kimya dersi öğretim programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitim Dergisi (EFMED), 10(1), 238-259.
• Güneş, M. H ve Aksan, Z. (2015). Türkiye ve Güney Kore biyoloji öğretim programlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 33, 20-41
• Özsevgeç, T., Çepni, S. ve Demircioğlu, G. (Eylül, 2004). Fen bilgisi öğretmenlerinin ölçme-değerlendirme okur-yazarlık düzeyleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, VI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, İstanbul.
• Kasapçobur, A. (2007). Avrupa Birliği Ülkelerinde Eğitim Denetimi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2019 https://www.slideshare.net/serdargukrer/ab-egitim-29802944.
• Kaya, M.F. (2011). Türkiye ve Almanya’daki coğrafya öğretim programlarının karşılaştırılması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 1(1), 57-78.
• Kırtak Ad, V. N. ve Er, K. O. (2011). Türkiye ve Malezya fizik öğretim programlarının karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitim Dergisi (EFMED). 5(2), 312-336.
• Kuru Çetin, S., Korkmaz, S. P. ve Öner, N. S. (2017). Karşılaştırmalı Eğitim Alanında 15 Yılda Yapılan Çalışmaların Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 28-40.
• MEB. (2018). Ortaöğretim kimya dersi öğretim programı. Ankara.
• Özcan, A. (2014). Orta Asya Türk Cumhuriyetleri. Erişim tarihi: 5 Nisan 2018 https://www. academia.edu/9173114/T%C3%BCrkmenistan.
• Trethewey, A. R. (1976). Introducing Comparative Education. Australia: Pergamon Press.
• Türkoğlu, A. (1998). Karşılaştırmalı eğitim dünya ülkelerinden örneklerler. Adana: Baki Kitapevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yavuz Topaloğlu, M. ve Balkan Kıyıcı, F. (2015). Fen bilimleri programının karşılaştırılması: Türkiye ve Avustralya. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4(2), 344-363.
• http://minjust.gov.tm/ru/php/mmerkezi/doc_view.php?doc_id=7490