ÖĞRENCİLERİN DİL ÖĞRENMEYE İLİŞKİN ÖZ YETERLİK İNANÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 43 Sayı: 1, 121 - 138, 30.06.2024

Yeliz Çelen , Mehmet Yapıcı , Ayşe Arabacı

https://doi.org/10.7822/omuefd.1239483

Öz

Tüm dünyada yaygın olarak öğretilen ve önemi her geçen gün artan dillerden biri de İngilizce’dir. Yabancı dil öğrenmenin bireyin hayatı içindeki öneminden bahsedilmesine rağmen yabancı dilin nasıl öğrenileceği ve dil öğrenmede nasıl başarı sağlanacağı konusunda çoğu zaman tatmin edici cevaplar bulunamamıştır. Bu araştırmada İngilizce Öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin dil öğrenme stratejilerine yönelik görüşleri ve öz yeterlik inançlarının sınıf ve cinsiyet değişkenleri açısından farklılık oluşturup oluşturmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada ölçme aracı olarak Oxford tarafından geliştirilen (1990) SLIL (Strategy Inventory of Language Learning)’ in Cesur tarafından Türkçeye uyarlanmış versiyonu olan DÖSE (Dil Öğrenme Stratejileri Envanteri) adlı envanter, Bümen ve Yanar (2012) tarafından geliştirilen İngilizce ile İlgili Öz Yeterlik Testi ve araştırmacı tarafından hazırlanan Odak Grup Görüşme Formu kullanılmıştır. Araştırmada karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel örneklemini 2008 tarihinden sonra kurulan ve Karadeniz bölgesinde bulunan bir devlet üniversitesinin İngilizce Öğretmenliği anabilim dalında öğrenim görmekte olan 80 öğrenci ve nitel örneklemini de bu öğrenciler arasından seçilen 10 öğrenci oluşturmaktadır. Örnekleme tipi olarak nicel çalışmalar için basit tesadüfi örnekleme ve nitel çalışma için amaçlı örnekleme tipi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin İngilizce öz yeterlik inançlarına ilişkin puanları arasında erkek öğrenciler lehine ve 1. Sınıf ile 2. Sınıf arasında 2. Sınıf lehine, 3. Sınıf ile 4. Sınıf arasında ise 4. Sınıf lehine anlamlı bir farklılık olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öz yeterlik inancı, dil öğrenme stratejisi, Yabancı dil öğretimi.

An Investigation of Students' Self-Efficacy Beliefs Regarding Language Learning in Terms of Various Variables

Öz

English is one of the languages widely taught all over the world and its importance is increasing day by day. Although the importance of learning a foreign language in the life of the individual is mentioned, satisfactory answers are often not provided on how to learn a foreign language and how to achieve success in language learning. In this study, it was tried to determine the opinions of the students studying in the English Language Teaching department about language learning strategies and it was tried to determine whether their self-efficacy beliefs difference in terms of class and gender variables. As a measurement tool in the study, the inventory named DÖSE (Language Learning Strategies Inventory), which is the Turkish version of SLIL (Strategy Inventory of Language Learning) developed by Oxford (1990) by Cesur, and the English Self-Efficacy Test developed by Bümen and Yanar (2012) and the Focus Group Interview Form prepared by the researcher was used. Mixed design was used in the research. The quantitative sample of the research consisted of 80 students studying in the English Language Teaching department of a state university located in the Black Sea region established after 2008 ,which was and the qualitative sample consists of 10 students selected from among these students. Simple random sampling was used for quantitative studies and purposive sampling was used for qualitative study. As a result of the research, it was determined that there was a significant difference between the scores of students' English self-efficacy beliefs in favor of male students, between 1st and 2nd grade in favor of 2nd grade, and between 3rd grade and 4th grade in favor of 4th grade.

Anahtar Kelimeler

Self-efficacy belief, language learning strategy, foreign language teaching.

Kaynakça

• Açıkel, M. (2011). Language learning strategies and self-efficacy beliefs as predictors of english proficiency in a language preparatory school (Tez Çalışması). The Graduate School of Social Sciences, Middle East Technical University, Ankara.
• Ağıldere, S.&Tertemiz,N. (2015). Yabancı diller eğitimi bölümünde okuyan öğrencilerin yabancı dil öğretimine yönelik yeterlik İnanç ve görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 252-267.
• Akkuş, Z. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik inanç düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 102-116.
• Akomolafe, M.J. & Fasooto, G.M. & Ogunmakin, A.O. (2013). The role of academic self-efficacy, academic motivation and academic selfconcept in predicting secondary school students’ academic performance. Journal of Educational and Social Research, 3(2), Doi:10.5901/jesr.2013.v3n2p335
• Alçı, B. Balyer, A. & Karataş, H. (2015). An investigation of undergraduates’ language learning strategies. Social and Behavioral Sciences 197, 1348-1454.
• Allwright, D. (1990). Autonomy in language pedagogy. cRILE Working Paper 6. Centre for Research in Education, University of Lancaster, U.K.
• Anbarlı Kırkız, Y. (2010). Öğrencilerin İngilizce dersine ait tutumları ile akademik başarıları arasındaki İlişki (Yüksek Lisans Tezi). Tekirdağ: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Attar, M. T.& Sadeghi, K. (2012). The relationship between learning strategy use and starting age of learning EFL.Social and Behavioral Sciences 70, 387-396.
• Baltacı, A.(2018). Nitel Araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1), 231-274.
• Balcı, Ö. & Durak Üğüten, S. (2017). Üniversite Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Kullandıkları Dil öğrenme stratejileri. Journal of Turkish Language and Literature, 3(2), 41-54.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York, NY: Worth Publishers.
• Bandura, A (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84 (2): 191–215.
• Bandura, A. (1986). The explanatory and predictive scope of self-efficacy theory. Journal of Clinical and Social Psychology, 4, 359-373.
• Bandura, A. & Wood, R.(1989).Social cognitive theory of organizational management. The Academy of Management Review, 14(3), pp.361-384.
• Bandura, A. & Pons, M.M. & Zimmerman, B.J.(1992).Self-Motivation for academic attainment: the role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal. 29(3), pp.663-676. URL: https://www.jstor.org/stable/1163261
• Bandura,A.(1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28, 117-148.
• Başarır, F. & Özer, S. (2020). Öğretmen adaylarının İngilizce özyeterlik İnançlarının algılanan başarıları üzerindeki etkisi: dil öğrenme çabasının aracı rolü. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16 (Eğitim ve Toplum Özel sayısı), 5704 – 5731. https://doi.org/10.26466/opus.771847
• Başbay, A. & Gözüm, E. (2019). Dil öğrenme stratejilerine göre İngilizce öz yeterlik İnancı ve İngilizce akademik başarı. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 12-29.
• Berkant, H.G., Çetintaş, R. (2021). Lise öğrencilerinin İngilizceye yönelik öz yeterlik İnançlarının ve yabancı dil öğrenme kaygılarının İncelenmesi: bir anadolu lisesi örneği. DOI:10.33437/ksusbd.928516
• Bekleyen, N. (2005) Öğretmen adayları tarafından kullanılan dil öğrenme stratejileri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 113-122.
• Bümen, N.T. & Hancı Yanar, B.(2012). İngilizce ile İlgili öz yeterlik İnancı ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), ss. 97-110.
• Canagarajah, A. (2006). Tesol at forty: What are the issues? Tesol Quarterly, 40, 9-34 Cantimer Gerez, G. (2020). Matematik eğitiminde özyeterlilik üzerine yapılan çalışmaların analizi: bir meta-sentez çalışması. Ege Eğitim Dergisi, DOI:10.12984/egeefd.731028
• Cantürk Güncan, B. (2021). Türkiye’de matematik dersine yönelik öz yeterlik ile başarı ilişkisi üzerine yapılan çalışmaların meta-analizi. Milli Eğitim, 50(229), 319-335
• Cesur, O. & Fer, S. (2007). Dil öğrenme stratejileri envanterinin geçerlik ve güvenirlik çalışması nedir?. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi,4(2), 49-74
• Cesur, M.O. (2008). Üniversite hazırlık sınıfı öğrencilerinin yabancı dil öğrenme stratejileri, öğrenme stili tercihi ve yabancı dil akademik başarısı arasındaki açıklayıcı ve yordayıcı İlişkiler örüntüsü. Doktora Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Chamot, A.U. & Kupper, L. (1989). Learning strategies in foreign language instruction. Foreign Language Annals, 22, 13-24.
• Chand, Z. A. (2014). Language learning strategy use and its impact on proficiency in academic writing of tertiary students. Social and Behavioral Sciences, 118, pp.511-521.
• Csizer, K. & Kormos, J. (2014). The interaction of motivation, self-regulatory strategies, and autonomous learning behavior in different learner groups. Teachers of English to Speakers of Other Languages, 48 (2), 275-299.
• Demirel, M. (2012) Üniversite öğrencilerinin kullandıkları dil öğrenme stratejileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 141-153.
• Ehrman, M. E., Leaver, B.L. & Oxford, R. L. (2003). A brief overview of individual differences in second language learning system, Vol.31, No.3, 313-330.
• Engin, A.O. & Seven, M.A. (2008). Öğrenmeyi etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 189-21.
• Gahungu, O. N. (2007) The relationships among strategy use, self-efficacy, and language ability in foreign language learners (Doktora Tezi). Google Scholar.
• Graham, S. (2007). Learner strategies and self-efficacy: making the connection. Language Learning Journal, 35 (1). pp. 81-93. https://doi.org/10.1080/09571730701315832
• Günday, R. (2007). Yabancı dil öğretiminde başarısızlığa neden olan etmenler üzerine bir araştırma.
• Gürcan, E. (2021). Üniversite Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin İngilizce (Dil Becerileri) Öz yeterlik algılarının incelenmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması (Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Harmancı, Z. (2012). Öğretmen adayları tarafından kullanılan dil öğrenme stratejileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), ISNN: 2146-9199 ,
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. bs.). Nobel Yayıncılık. Lai,Y.C., (2009) TESOL Quarterly, 43(2), pp. 255-280
• Lightbown, P.M. & Spada, N. (2006). How languages are learned, Oxford University Press. Little, D. 1991: Learner autonomy 1: Definitions, issues, and problems. Dublin: Authentik.
• Macaro, E. (Autumn 2006). Strategies for language learning and for language use: revising the theoretical framework. The Modern Language Journal, 90(3), pp. 320-337 http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx
• Naiman, N., Frohlich, M., Stern, H., & Todesco, A. (1996). The good language learner. Clevedon, UK: Multilingual Matters. (Original work published 1978)
• Ocak G. & Akkaş Baysal E. (2016) Öğrencilerin dil öğrenme stratejileri ve İngilizce öz yeterlik inançlarının incelenmesi: Afyonkarahisar ili örneği 1. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,44, 91-110.DOI: 10.15285/maruaebd.286488
• Orhan, A. & Tekin, İ. (2018). İngilizce Okutmanlarının teknoloji yeterliliklerinin ve derste teknoloji kullanımına İlişkin tutumlarının İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 81-101.
• Oxford, R. & Crookall, D.(1989). Research on Language Learning Strategies: Methods, Findings, and Instructional Issues. The Modern Language Journal. 73(4), pp. 404-419.
• Oxford, R. & Nyikos, M.(1989). Variables affecting choice of language learning strategies by university students. The Modern Language Journal, 73(3), pp. 291-300
• Oxford, R. L., & Burry-Stock, J. A. (1995). Assessing language learning strategies worldwide with the ESL/EFL version of the strategy inventory for language learning (SILL). System, 23(1), 1-23.
• Öztürk, M.S. (2013) Yabancı Dil Öğretim Stratejilerinin Öğrenci Başarısı Üzerindeki Etkisi. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30, 111-126
• Rubin, J. (1975). What the ‘good language learner’ can teach us?. TESOL Quarterly, 9(1), 41-45.
• Senemoğlu, N. (2005). “Gelişim Öğrenme ve Öğretim”, Gazi Kitapevi, Ankara, s: 10 – 25.
• Schunk, D. H. (1984). Self-efficacy perspective on achievement behavior. Educational Psychologist, 19(1), 48–58.
• Schunk, D. H. (1989). Self-efficacy and achievement behaviors. Educational Psychology Review, 1, 173- 208.
• Schunk, D. H. (1990). Goal setting and self-efficacy during self-regulated learning. Educational Psychologist, 25, 71-86.
• Schunk, D. H., & Zimmerman, B. J. (1997). Social origins of self-regulatory competence. Educational Psychologist, 32(4), 195-208.
• Siew, M. & Wong, L. (2005). Language Learning Strategies and Language Self-Efficacy: Investigating the Relationship in Malaysia. RELC Journal, 36(3) 245-269 | DOI: 10.1177/003368820506005
• Şengül, M. & Yalçın, S. (2007). Dilin İletişim süreci İçerisindeki rolü ve işlevleri. Türkoloji Araştırmaları, 2(2).
• Uludüz, Ş.M. & Ültay, E. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz yeterlik İnançları üzerine yapılan çalışmaların İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 129- 143. DOI: 10.7822/omuefd.341242
• Wilkins, D. A. (1974), Second language learning and teaching (First Published), Edward Arnold (Publishers) Ltd.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı) Seçkin Yayıncılık.
• Zimmerman, B. J. (1989). A social cognitive view of self- regulated academic learning. Journal of Educational Psychology, 81(3), 329- 339.