Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimine İlişkin Algı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 53, 573 - 594, 30.12.2022

Hasan Dam

https://doi.org/10.17120/omuifd.1172247

Öz

Bu çalışmanın amacı, DKAB öğretmen adaylarının sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 2021-2022 öğretim yılında OMÜ İlahiyat Fakültesinde öğrenim gören ve seçkisiz örnekleme yöntemiyle seçilen 270 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada nicel araştırma türlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, İlgar (2007) tarafından geliştirilen “Sınıf Yönetimi Becerileri Ölçeği” ile toplanmıştır. Veriler, SPSS 22 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde, puanların normal dağılım göstermemesi nedeniyle parametrik olmayan testlerden Mann Withney U testi ile Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmen adaylarının sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı düzeyleri, “iyi/ yüksek” (X ̅=336,38) düzeyde bulunmuştur. Öğretmen adaylarının sınıf yönetimi becerilerine ilişkin algı düzeylerinin cinsiyete ve Özel Öğretim Yöntemleri dersini alma durumuna göre değişmediği, sınıf, öğretim türü ve akademik başarı algısına göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Sınıf Yönetimi Becerileri, Sınıf Yönetimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adayı.

The Examination of The Religious Culture and Moral Knowledge Teacher Candidates’ Perception Levels on Classroom Management Skills in Terms of Various Variables

Öz

The aim of this study is to investigate the perception levels of classroom management skills of Religious Culture and Moral Knowledge teacher candidates in terms of various variables. The sample of the study consists of 270 pre-service teachers studying at OMU Faculty of Theology in the 2021-2022 academic year and the students participating in the study were selected randomly. In this study, survey model, which is the one of the quantitative research types, was used. The data of the research were collected with the “Classroom Management Skills Scale” developed by İlgar(2007). The data of the research were analyzed with IBM SPSS 22 statistical software program. In the analysis of the data, Mann Withney U test and Kruskal Wallis H-test were used. As a result of the research; teacher candidates' perception levels of classroom management skills were found to be “good/ high” (X ̅=336,38) level. It has been determined that the perception levels of teacher candidates regarding classroom management skills do not differ according to the gender and whether they take the special teaching methods course or not but differ according to class, type of teaching and the perception about academic success.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Classroom Management Skills, Classroom Management, Religious Culture and Moral Knowledge Teacher Candidate.

Kaynakça

• Akkaya Çelik, Nurcan. İlköğretim Okullarında Görevli Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Becerilerine İlişkin Algıları (Denizli Örneği). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2006.
• Akyürek, Süleyman. “İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Eğitim-Öğretim Yeterliklerine İlişkin Algıları”. Değerler Eğitimi Dergisi 10/23 (2012), 7-47.
• Aydın, Ali Rıza. İnkâr Psikolojisi. Ankara: ilahiyat, 2020.
• Aydın, Ayhan. Sınıf Yönetimi. Ankara: Tek Ağaç, 2007.
• Aydın, Fatih. “Coğrafya Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimi Stratejilerine Yönelik Görüşleri”. Marmara Coğrafya Dergisi 23 (Ocak 2011), 93-110.
• Ayers, Harry - Gray, Francesca. Classroom Management A Practical Approach for Primary and Secondary Teachers. New York: Routledge, 2012. (https://books.google.com.tr/books?id=TjoVAgAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=false, Erişim: 31/08/2022).
• Balay, Refik. 200’li Yıllarda Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem, 2012.
• Başar, Hüseyin. Sınıf Yönetimi. İstanbul: MEB, 1999.
• Bozgeyikli, Hasan - Gözler, Alparslan. “Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri ile Öğrencileri Motive Etme Düzeyleri Arasındaki İlişki”. Turkish Studies 11/3 (2016), 589-606.
• Büyükalan Filiz, Sevil. “Sınıfta Zaman Yönetimi”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 212-243. Ankara: Pegem, 2011.
• Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem, 2013.
• Celep, Cevat. Sınıf Yönetimi ve Disiplini. Ankara: Anı, 2002.
• Coşkun, Mehmet Kamil. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Özyeterlik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 1 (2010), 95-109.
• Çakmak, Melek vd. “Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimi Stratejilerine Yönelik Görüşleri”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35 (2008), 35-64.
• Çalık, Temel. “Sınıf Yönetimi İle İlgili Temel Kavramlar”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 1-16. Ankara: Pegem, 2011.
• Çepni, Osman - Kılcan, Bahadır “Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi İlkelerine Uyma Düzeylerine İlişkin Öğrenci Görüşleri”. International Mediterranean Social Sciences Congress (MECAS) Book. https://www.researchgate.net/publication/348077687_Ogretmenlerin_sinif_yonetimi_ilkelerine_uyma_duzeylerine_iliskin_ogrenci_gorusleri (Erişim 25/08/2022). (317-324)
• Çubukçu, Zuhal - Girmen, Pınar. “Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Becerilerine İlişkin Görüşleri”. bilig 44 (Kış 2008), 123-142.
• Dam, Hasan. “Pedagojik Formasyon Sertifika Programı ile İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmen Özyeterlik İnançlarının Karşılaştırılması”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7/13 (Eylül 2020), 251-283.
• Demirbolat, Ayşe. “Sınıf Ortamı ve Grup Etkileşimi”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 82-104. Ankara: Pegem, 2011.
• Demirtaş, Zülfü. “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Algılarına Göre Kendi Sınıf Yönetimi Yeterlik Düzeyleri”. e-Journal of New World Sciences Academy 7/1 (2012), 380-388.
• Ercan, Leyla. “Sınıfta İstenmeyen Davranışların Yönetimi”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 187-203. Ankara: Pegem, 2011.
• Erdem, Ali Rıza. “Sınıfta Güdüleme”. Etkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 213-229. Ankara: Anı, 2012.
• Erden, Münire. Sınıf Yönetimi. İstanbul: Alkım, 2001.
• Erkılıç, Turan Akman. “Zaman Yönetimi”. Etkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 125-144. Ankara: Anı, 2012.
• Evertson, Carolyn M. - Weinstein, Carol S. “Classroom management as a Field of Inquiry”. Handbook of Classroom Management. ed. Carolyn M. Evertson - Carol S. Weinstein. New.york: Routlegde, 2006.
• Güçlü, Nezahat. “Sınıf İçi İletişim ve Etkileşim”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 239-284. Ankara: Pegem, 2011.
• Gülünay Sivri, Derya. İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Eğilimlerinin Belirlenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2012.
• Gündoğdu, Kerim. “Öğrenme ve Öğretme Süreci”. Sınıf Yönetimi. ed. Zuhal Cafoğlu. 163-212. Ankara: Grafiker, 2007.https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3843.pdf (Erişim 25/08/2022).
• İlgar, Lütfü. İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerileri Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2007.
• Kars, Yunus Emre. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Kendi Algılarına Dayalı Sınıf Yönetimi Yeterlikleri (Konak İlçesi Örneği). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
• Kaya, Mevlüt. “İlköğretim ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumları”. OMÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 12-13 (2001), 3-78.
• Kaya, Mevlüt. Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayınları, 1998.
• Korkmaz, Ayşe. “Sınıf Organizasyonu”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 268-285.Ankara: Pegem, 2011.
• Kuğuoğlu, İbrahim Hayri. “Sınıf Öğretmenliği Bölümü Mezunu Aday Öğretmenlerin Kendi Algılamalarına Göre Sınıf Yönetimi Alanındaki Yeterliliklerine Dair Görüşleri ve Öneriler”. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 11 (2005), 214-236.
• Mathews, Jay. “New Teachers Rarely Learn Classroom Management”. https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A23017-2000Dec18.html (Erişim 25/08/2022).
• McCaslin, Mary - Good, Thomas L. “Compliant Cognition: The Misalliance of Management and Instructional Goals in Current School Reform”. Educational Researcher 21/3, (Apr., 1992), pp. 4-17, https://www.jstor.org/stable/1177277.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 2017.
• Mücahit, Mustafa. “İlahiyat Fakültesi Öğretmen Adayı Öğrencilerinin Sınıf Yönetimi Becerilerine Yönelik Algıları”. Tokat İlmiyat Dergisi 8/2 (Aralık 2020), 707-733.
• Öksüz, Yücel vd. “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sınıf Yönetimine İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 30/2 (2011), 99-113.
• Öncü, Hüseyin. “Motivasyon (Güdülenme)”. Sınıf Yönetimi. ed. Leyla Küçükahmet. 160-186. Ankara: Pegem, 2011.
• Özay Köse, Esra. “Sınıf Yönetimine Yönelik Öğretmen Adaylarının Görüşleri”. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 3/39 (2010), 20-27.
• Özel, Ali - Bayındır, Nida. Yapılandırmacı Anlayışa Göre Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem, 2008.
• Özer, Fulya. Aday Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Yeterliliklerine İlişkin Algıları. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• Sarı, İsmail. “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Yeterliliklerine İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşlerinin Değerlendirilmesi”.,Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 6/1 (2018), 125-132.
• Sarpkaya, Ruhi. “Sınıfın İlişki Düzenini Oluşturma”. Etkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 181-205. Ankara: Anı, 2012.
• Şentürk, Hasan - Oral, Behçet. “Türkiye’de Sınıf Yönetimi ile İlgili Yapılan Bazı Araştırmaların Değerlendirilmesi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 7/26 (Güz 2008), 1-26.
• Şimşek, Eyüp. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimi Stratejilerine Yönelik Görüşleri”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/3 (2012), 211-230.
• Tabancalı, Erkan. “Sınıf Ortamının Fiziksel Özellikleri”. Etkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 61-82. Ankara: Anı, 2012.
• Tanrıöğen, Abdurrrahman - Baştürk, Ramazan. “İkinci Öğretim Öğrencilerinin İkinci Öğretim Programına İlişkin Görüşleri”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18/18 (2005), 51-59.
• Taşdan, Murat - Ertan Kantos, Züleyha. “Sınıf Yönetimi ve Disiplin”. Sınıf Yönetimi. ed. Zuhal Cafoğlu. 9-42. Ankara: Grafiker, 2007.
• Tok, Şükran. “Öğretimin Yönetimi”, .tkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 83-118. Ankara: Anı, 2012.
• Topal, Temel. İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Davranışlarının Karşılaştırılması ve Öğrenci Başarısı İle İlişkisi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2007.
• Tomul, Ekber. “Sınıfta Öğretmen-Öğrenci İletişimi”. Etkili Sınıf Yönetimi. ed. Hüseyin Kıran. 151-178. Ankara: Anı, 2012.
• Wang, Margaret C. vd. “Toward a Knowledge Base for School Learning”. Review of Educational Research 63/3, (Fall 1993), 249-294.
• Yalçın, Gülcan. Ortaöğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetiminde Gösterdikleri Davranışların Demokratikliğine İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.