10 HAFTALIK YÜZME EGZERSİZİNİN HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLER VE AİLELERİNİN YAŞAM KALİTELERİNE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 1, 53 - 61, 15.12.2016

Elif Top , Mustafa Akıl

Öz

Bu çalışmanın amacı; 10 haftalık yüzme egzersizi uygulamasının hafif düzeyde zihinsel engelli bireyler ve ailelerinin yaşam kalitelerine etkisinin incelenmesidir. Çalışmanın örneklemini Uşak il merkezinde bulunan Vala Gedik İlköğretim Okulu ve İş Okulu'nda öğrenim gören 12-16 yaş arası 12 Kız ( : 15,25±0,86) ve 20 Erkek ( : 14,90±1,11) olmak üzere toplam 32 hafif düzeyde zihinsel engelli birey oluşturmaktadır. Engelli bireyler ve ailelerinin (Anne: 20, Baba: 12) yaşam kalitelerini belirlemek için çalışmanın başında ve sonunda Sağlıkla İlişkili Yaşam Kalitesi Ölçeği (KINDL) ve Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Form–36 (SF-36) kullanılmıştır. Yaşam kalitesi düzeyleri belirlenen bireyler tesadüfi örnekleme yöntemiyle deney ve kontrol gruplarına ayrılmıştır. Deney grubuna 10 haftalık (60 dk./3 gün /hafta) yüzme egzersiz programı uygulanmıştır, kontrol grubuna ise hiçbir uygulama yapılmamıştır. Çalışmamızda zihinsel engelli bireylerin yaşam kalitesi değerlendirildiğinde; ön-test sonuçlarında okul alt boyutunda, son test sonuçlarında ise sadece özsaygı parametresinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Engelli bireylerin ailelerinin yaşam kalitesi parametrelerinin son-test sonuçları değerlendirildiğinde ise canlılık alt boyutunda anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Diğer parametrelerde ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak; 10 haftalık yüzme egzersizinin yaşam kalitesini etkileme noktasında yetersiz kaldığı ve bununla birlikte egzersiz süresinin uzatılması ile daha pozitif yönde gelişim sağlanacağı düşünülmektedir. Zihinsel engelli bireylerin günlük yaşamlarında ve eğitimlerinde yer alan kişilere, bu bireylerin yaşam kalitelerinin artırılması noktasında eğitimler verilmeli ve uzun süreli egzersiz programları mutlaka bu bireylerin hayatlarına dahil edilmelidir.

Kaynakça

• Beal AC, Co JP, Dougherty D, Jorsling T, Kam J, Perrin J, Palmer RH. Quality measures for children's health care, Pediatrics, 2004; 113
• (2): 199-209.
• Blair SN, Piserchia PV, Wilbur CS, Crowder JH. A public health intervention model for work-site health promotion. Impact on exercise and physical fitness in a health promotion plan after 24 months, JAMA, 1986; 255 (7): 921-6.
• Gotay CC, Korn EL, McCabe MS, Moore TD, Cheson BD. Quality-of-life assessment in cancer treatment protocols: research issues in protocol development, J Natl Cancer Inst, 1992; 84 (8): 575-9.
• Paffenbarger RS, Hyde RT, Wing AL, Hsieh CC. Physical activity, all-cause mortality, and longevity of college alumni, N Engl J Med, 1986; 314 (10): 605-13.
• Masi G. Psychiatric illness in mentally retarded adolescents: clinical features, Adolescence, 1998; 33 (130): 425-34.
• Ün N, Erbahçeci F, Ergun N. Zihinsel özürlü çocuklarda fiziksel uygunluk eğitim programının fiziksel uygunluk düzeyleri üzerine etkisi, Fizyoter Rehabil, 2004; 15 (3): 107-113.
• Aysan F, Özben Ş. Engelli çocuğu olan anne babaların yaşam kalitelerine ilişkin değişkenlerin incelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007; 22: 1-6.
• Soresi S, Nota L, Ferrari L. Considerations on supports that can increase the quality of life of parents of children with disabilities, Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 2007; 4(4): 248-251.
• Pelchat D, Jocelyn B, Nicole R. Longitudinal effect of an early family intervention programme on the adaptation of parents of children with a disability”, International Journal of Nursing Studies, 1999; 36(6): 465-477.
• Hastings RP, Brown T. Behavior problems of children with autism, parental self-efficacy, and mental health, American Journal on Mental Retardation, 2002; 107 (3): 222-232.
• Meral BF, Cavkaytar A. Otizmli çocuk ailelerinin aile yaşam kalitesi algıları, K.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 2014; 23 (3); 1363-1380.
• Şıpoş R, Predescu E, Mureşan G, Iftene F. The evaluation of family quality of life of children with autism spectrum disorder and attention deficit hyperactive disorder, Applied Medical Informatics, 2012; 30 (1): 1-
• Milgram NA, Atzil M. Parenting stress in raising autistic children. journal of autism and developmental disorders, 1988; 18 (3): 415-24.
• Special Olympics (2004). Aquatics Coaching Guide. Special olympics. org/soi/files/sports/Aquatics+Coaching+Guide.
• Ware JE Jr, Sherbourne CD. The MOS 36-item short-form healty survey. Conceptual framework and item selection, Med care, 1992; 30 (6): 473-483.
• Baydur H, Saatli G, Eser E. ve Yuksel H. Çocuklar ve ergenler için yaşam kalitesi anketi- 8-16 yaş, aile formu KINDL. 2. Sağlıkta Yaşam Kalitesi Kongresi, 5-7 Nisan 2007, İzmir. P:133.
• American Academy of Pediatrics: Exercise for children who are mentally retarded. Pediatrics, 1987; 80: 447-448.
• Eser E, Yüksel H, Baydur H, Erhart M, Saatlı G, Ozyurt BC, Özcan C, Ravens-Sıeberer U. Çocuklar için genel amaçlı sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ölçeği (Kid-KINDL) Türkçe sürümünün psikometrik özellikleri, Türk Psikiyatri Dergisi, 2008; 19 (4): 409-417.
• Leigh IW, Stinson MS. Social-environments, self-perceptions, and identity of hearing-impaired adolescents, Volta Review, 1991; 93 (5): 7-22.
• Keilman A, Limberger A, Mann MJ. Psycological and physical well-being in hearing impaired children, International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology, 2007; 71 (11): 1747-1752.
• Ekim A, Ocakçı AF. 8-12 yaş arası işitme engelli çocuklarda yaşam kalitesi, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2012; 11 (1): 17-23.
• Fracp WM, Hughes KE, Collins MC, Poulakis Z. Parent –reported health- related quality of life in children with congenital hearing loss: A population study, Ambulatory Pediatrics, 2004; 4 (5): 411-417.
• Rejandren V, Roy FG. Comparison of health related quality of life of primary school deaf children with or without motor impairement, Italian Journal of Pediatrics, 2010; 36 (75): 1-5.
• Brown DW, Balluz LS, Heath GW. Associations between recommended levels of physical activity and health-related quality of life, Findings from the 2001 Behavioral Risk Factor Surveillance System
• (BRFSS) survey. Prev Med, 2003; 37: 520-8.
• Brown RI, MacAdam-Crisp J, Wang M, Iarocci G. Family quality of life when there is a child with a developmental disability, Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 2006; 3 (4): 238-245.
• Hastings RP. Parental stress and behavior problems of children with developmental disability, J Intellect & Dev Disability, 2002; 27: 149-160.
• Magana SM, Greenberg JS, Seltzer MM. The health and well-being of black mothers who care for their adult children with schizophrenia, Psychiatr Serv, 2004; 55: 711-713.
• Vergili Ö, Oktaş B, Koçulu E. engelli çocuğun bağımsızlık düzeyinin kendisine bakım verenler üzerindeki sağlıkla ilgili yaşam kalitesi açısından etkisinin incelenmesi, Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal. 2015; 1 (1): 1-7.