Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DEVELOPING THE AWARENESS FOR EXERCISE ADDICTION SCALE (AFEAS): VALIDITY AND RELIABILITY STUDY

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 17, 15.04.2022
https://doi.org/10.17155/omuspd.1065498

Öz

A mixed model was used in the study, which aimed to develop a valid and reliable Awareness for Exercise Addiction Scale (AFEAS). 432 individuals who exercised participated in the study. Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis, item analysis and reliability analysis were used in the analysis of the data. As a result of the analyses, the compatibility of the Awareness for Exercise Addiction Scale with factor analysis was proven by the Exploratory Factor Analysis, and at the end of the Exploratory Factor Analysis, three stable sub-dimensions with eigenvalues greater than 1 were obtained. These dimensions and the items in these dimensions were tested with Confirmatory Factor Analysis. Accordingly, it was determined that the covariance values, error variance of the items, and fit indices were in the appropriate range. Then, item analysis was performed and a significant difference was found in the t values of the participants with the highest (27%) and the lowest (27%) points in the study group. For the reliability analysis of the scale, Cronbach Alpha, Spearman Brown, Guttman Split-Half, Parallel test coefficients and test-retest analysis were performed and the reliability of the scale was proven. At the end of the research, it was determined that AFEAS is a time-resistant, valid and reliable measurement tool consisting of 15 items and the dimensions of AEE
(Awareness of the Effect on Emotions), AES (Awareness of the Effect on Socialization) and GF (General Awareness).

Kaynakça

  • Bodrova, E. (2003). Vygotsky and montessori: One Dream, Two Visions. Montessori Life, 15(1), 30-32.
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822. Doi: https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822.
  • Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum(6.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Carlson, L. E., & Brown, K. W. (2005). Validation of the mindful attention awareness scale in a cancer population. Journal of Psychosomatic Research, 58(1), 29-33. Doi: 10.1016/j.jpsychores.2004.04.366.
  • Creswell, J., & Plano Clark, V. L. (2007). Understanding Mixed Methods Research. In J. Creswell (Ed.), Designing And Conducting Mixed Methods Research (Pp. 1-19). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Despres, R. (1997). Burn, baby, burn: At what point does the quest for ultimate fitness turn into an unhealthy obsession? For women athletes, as it turns out, it’s hard to tell. Womens Sports and Fitness, 19, 38-44.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
  • Çetin, E., Bulğay, C., Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ., Bayraktar, I., & Orhan, Ö. (2021). The examination of the relationship between exercise addiction nd performance enhancement in elite athletes. International Journal of Mental Health and Addiction, 19(4), 1019-1030.
  • Çokluk, Ö, Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss Ve Lisrel Uygulamaları. (1. Baskı). Ankara: Pegema Akademi
  • De Coverley & Veale, D.M.W. (1987). Exercise dependence. British Journal Of Addiction, 82(7), 735-740.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1980). Self-determination theory: When mind mediates behavior. The Journal of Mind and Behavior, 1, 33–43.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). The general causality orientations scale: Self-determination in personality. Journal of research in personality, 19(2), 109-134.
  • Demir, G. T. & Türkeli, A. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 10-24.
  • Demirel, H. G., & Cicioğlu, H. İ. (2020). Üst düzey sporcuların egzersiz bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 242-254.
  • Doğan, İ., & Özdamar, K. (2017). The effect of different data structures, sample sizes on model fit measures. Communications in Statistics-Simulation and Computation, 46(9), 7525-7533.
  • Esentaş, M., Işıkgöz, E., Güzel, P., & Özbey, S. (2018). Spor yöneticilerinde öz-farkındalık: Bir ölçek uyarlama çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 493-510. Doi: 10.18026/cbayarsos.411519.
  • Foster, C., Porcari, J. P., Anderson, J., Paulson, M., Smaczny, D., Webber, H., ... & Udermann, B. (2008). The talk test as a marker of exercise training intensity. Journal of cardiopulmonary rehabilitation and prevention, 28(1), 24-30.
  • Günay, M., Tamer, K., Cicioğlu, H., & Şıktar, E. (2018). Spor fizyolojisi ve performans ölçüm testleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Glasser, W. (1976). Positive addiction. https://doi.org/10.1177/070674377602100706.
  • İlbak, İ., & Altun, M. (2020). Sedanter olmayan bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 11-19.
  • İmamoğlu, O. (1992). Spor-sağlık ilişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 63-66.
  • Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 3(7), 14-26.
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144–156. https://doi.org/10.1093/clipsy.bpg016
  • Karakelle, S. (2012). Üst bilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164), 237-250.
  • Katra, H. (2021). Egzersiz Yapan Bireylerde Egzersiz Bağımlılığı ve Benlik Saygısı. Bağımlılık Dergisi, 22(4), 370-378.
  • Kline, R. B. (2011). Principles And Practice Of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
  • Kuzucu, Y. (2016). Duygusal farkındalık düzeyi ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 52-64.
  • Lichtenstein, M. B., Larsen, K. S., Christiansen, E., Støving, R. K., & Bredahl, T. V. G. (2014). Exercise addiction in team sport and individual sport: revalences and validation of the exercise addiction inventory. Addiction Research & Theory, 22(5), 431-437.
  • Morse, J. M. (2003). Principles of mixed methods and multimethod research design. Handbook of mixed methods in social and behavioral research, 1, 189-208.
  • McGee, S. L., & Hargreaves, M. (2020). Exercise adaptations: molecular mechanisms and potential targets for therapeutic benefit. Nature Reviews Endocrinology, 16(9), 495-505.
  • Özcan, Y. S., Hamzaoğlu, N., & Burcu, T. Ü. R. K. Üniversite Öğrencilerinin Kimyasal ve Davranışsal Bağımlılıklara İlişkin Bakış Açıları ve Bilgi Düzeyleri. Bağımlılık Dergisi, 21(1), 44-55.
  • Özdamar, K. (2013). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-Cilt 1, 9. Baskı. Ankara: Nisan Kitabevi
  • Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67.
  • Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68–78.
  • Saxon, M. (2012). Avoiding exercise addiction: The key is awareness and balance, https://www.goodtherapy.org/blog/avoiding-exercise- ddiction-with-awareness-0124124/ erişim: 02.03.2022
  • Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel İle Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modeling. Psychology Press.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler Ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri, Siyasal Basın ve Dağıtım.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007), Using multivariate statistics (5. Ed.). Boston: Allyn And Bacon.
  • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi Ve SPSS İle Veri Analizi (Dördüncü Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (Dördüncü Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Thompson, W. R., Gordanand, N. F., & Pescatello, L. S. (2010). American Colleg E Of Sports Medicine: Benefits And Risks Associated With Physical Activity. I N ACSM’s Guidelines For Exercise Testing And Prescription,(8th Edn.) Unite D States Of America: Wolters Kluwer Lippencott Williams &Wilkens.
  • Veale, D. (1991). Exercise dependence. British Journal of Addiction, 82, 735–740.
  • Veale, D. (1995). Does primary exercise dependence really exist? In J. Annett, B. Cripps & H. Steinberg (Eds.), Exercise Addiction: Motivation for participation in sport and exercise (pp. 1-5). Leicester, UK: British Psychological Society.
  • Westen, D. (1999). Psychology: Mind, Brain, And Culture (2nd Ed). New York: Wiley.

EGZERSİZ BAĞIMLILIĞINA İLİŞKİN FARKINDALIK ÖLÇEĞİ (EBİFÖ): GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 17, 15.04.2022
https://doi.org/10.17155/omuspd.1065498

Öz

Egzersiz Bağımlılığına İlişkin Farkındalık Ölçeği’nin (EBİFÖ) geçerli ve güvenilir şekilde geliştirilmesinin amaçlandığı araştırmada karma model kullanılmıştır. Araştırmaya egzersiz yapan 432 birey katılmıştır. Verilerin analizinde Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, madde analizi ve güvenirlik analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Egzersiz Bağımlılığına İlişkin
Farkındalık Ölçeği’nin faktör analizine uygunluğu Açımlayıcı Faktör Analizi ile kanıtlanmış ve Açımlayıcı Faktör Analizi sonunda özdeğeri 1’den büyük olan kararlı üç alt boyut elde edilmiştir. Bu boyutlar ve bu boyutlarda yer alan maddeler, yapılan Doğrulayıcı Faktör Analizi ile sınanmıştır. Buna göre kovaryans değerleri, maddelerin hata varyansı ve uyum indekslerinin uygun aralıkta olduğu tespit edilmiştir. Daha sonra madde analizi yapılmış ve çalışma grubunun en üst (%27) ve en alt (%27) puan alan katılımcılarının t değerlerinde anlamlı farklılık saptanmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizleri için ise, Cronbach Alfa, Spearman Brown, Guttman Split-Half, Paralel test katsayıları ile test tekrar test analizi yapılmış ve ölçeğin güvenirliği kanıtlanmıştır. Araştırma sonunda EBİFÖ’nün 15 maddeden DEF
(Duygulara Etkisinin Farkındalığı), SEF (Sosyalleşmeye Etkisinin Farkındalığı) ve GF (Genel Farkındalık) boyutlarından oluşan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. 

Kaynakça

  • Bodrova, E. (2003). Vygotsky and montessori: One Dream, Two Visions. Montessori Life, 15(1), 30-32.
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822. Doi: https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822.
  • Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum(6.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Carlson, L. E., & Brown, K. W. (2005). Validation of the mindful attention awareness scale in a cancer population. Journal of Psychosomatic Research, 58(1), 29-33. Doi: 10.1016/j.jpsychores.2004.04.366.
  • Creswell, J., & Plano Clark, V. L. (2007). Understanding Mixed Methods Research. In J. Creswell (Ed.), Designing And Conducting Mixed Methods Research (Pp. 1-19). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Despres, R. (1997). Burn, baby, burn: At what point does the quest for ultimate fitness turn into an unhealthy obsession? For women athletes, as it turns out, it’s hard to tell. Womens Sports and Fitness, 19, 38-44.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
  • Çetin, E., Bulğay, C., Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ., Bayraktar, I., & Orhan, Ö. (2021). The examination of the relationship between exercise addiction nd performance enhancement in elite athletes. International Journal of Mental Health and Addiction, 19(4), 1019-1030.
  • Çokluk, Ö, Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss Ve Lisrel Uygulamaları. (1. Baskı). Ankara: Pegema Akademi
  • De Coverley & Veale, D.M.W. (1987). Exercise dependence. British Journal Of Addiction, 82(7), 735-740.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1980). Self-determination theory: When mind mediates behavior. The Journal of Mind and Behavior, 1, 33–43.
  • Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). The general causality orientations scale: Self-determination in personality. Journal of research in personality, 19(2), 109-134.
  • Demir, G. T. & Türkeli, A. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 10-24.
  • Demirel, H. G., & Cicioğlu, H. İ. (2020). Üst düzey sporcuların egzersiz bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 242-254.
  • Doğan, İ., & Özdamar, K. (2017). The effect of different data structures, sample sizes on model fit measures. Communications in Statistics-Simulation and Computation, 46(9), 7525-7533.
  • Esentaş, M., Işıkgöz, E., Güzel, P., & Özbey, S. (2018). Spor yöneticilerinde öz-farkındalık: Bir ölçek uyarlama çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 493-510. Doi: 10.18026/cbayarsos.411519.
  • Foster, C., Porcari, J. P., Anderson, J., Paulson, M., Smaczny, D., Webber, H., ... & Udermann, B. (2008). The talk test as a marker of exercise training intensity. Journal of cardiopulmonary rehabilitation and prevention, 28(1), 24-30.
  • Günay, M., Tamer, K., Cicioğlu, H., & Şıktar, E. (2018). Spor fizyolojisi ve performans ölçüm testleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Glasser, W. (1976). Positive addiction. https://doi.org/10.1177/070674377602100706.
  • İlbak, İ., & Altun, M. (2020). Sedanter olmayan bireylerin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 11-19.
  • İmamoğlu, O. (1992). Spor-sağlık ilişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 63-66.
  • Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 3(7), 14-26.
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144–156. https://doi.org/10.1093/clipsy.bpg016
  • Karakelle, S. (2012). Üst bilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim, 37(164), 237-250.
  • Katra, H. (2021). Egzersiz Yapan Bireylerde Egzersiz Bağımlılığı ve Benlik Saygısı. Bağımlılık Dergisi, 22(4), 370-378.
  • Kline, R. B. (2011). Principles And Practice Of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
  • Kuzucu, Y. (2016). Duygusal farkındalık düzeyi ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 52-64.
  • Lichtenstein, M. B., Larsen, K. S., Christiansen, E., Støving, R. K., & Bredahl, T. V. G. (2014). Exercise addiction in team sport and individual sport: revalences and validation of the exercise addiction inventory. Addiction Research & Theory, 22(5), 431-437.
  • Morse, J. M. (2003). Principles of mixed methods and multimethod research design. Handbook of mixed methods in social and behavioral research, 1, 189-208.
  • McGee, S. L., & Hargreaves, M. (2020). Exercise adaptations: molecular mechanisms and potential targets for therapeutic benefit. Nature Reviews Endocrinology, 16(9), 495-505.
  • Özcan, Y. S., Hamzaoğlu, N., & Burcu, T. Ü. R. K. Üniversite Öğrencilerinin Kimyasal ve Davranışsal Bağımlılıklara İlişkin Bakış Açıları ve Bilgi Düzeyleri. Bağımlılık Dergisi, 21(1), 44-55.
  • Özdamar, K. (2013). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi-Cilt 1, 9. Baskı. Ankara: Nisan Kitabevi
  • Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67.
  • Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68–78.
  • Saxon, M. (2012). Avoiding exercise addiction: The key is awareness and balance, https://www.goodtherapy.org/blog/avoiding-exercise- ddiction-with-awareness-0124124/ erişim: 02.03.2022
  • Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel İle Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modeling. Psychology Press.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Temel İlkeler Ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri, Siyasal Basın ve Dağıtım.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007), Using multivariate statistics (5. Ed.). Boston: Allyn And Bacon.
  • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi Ve SPSS İle Veri Analizi (Dördüncü Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (Dördüncü Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Thompson, W. R., Gordanand, N. F., & Pescatello, L. S. (2010). American Colleg E Of Sports Medicine: Benefits And Risks Associated With Physical Activity. I N ACSM’s Guidelines For Exercise Testing And Prescription,(8th Edn.) Unite D States Of America: Wolters Kluwer Lippencott Williams &Wilkens.
  • Veale, D. (1991). Exercise dependence. British Journal of Addiction, 82, 735–740.
  • Veale, D. (1995). Does primary exercise dependence really exist? In J. Annett, B. Cripps & H. Steinberg (Eds.), Exercise Addiction: Motivation for participation in sport and exercise (pp. 1-5). Leicester, UK: British Psychological Society.
  • Westen, D. (1999). Psychology: Mind, Brain, And Culture (2nd Ed). New York: Wiley.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Spor Hekimliği
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Gönül Tekkurşun Demir 0000-0002-2451-5194

Halil İbrahim Cicioğlu

Yayımlanma Tarihi 15 Nisan 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 13 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Tekkurşun Demir, G., & Cicioğlu, H. İ. (2022). EGZERSİZ BAĞIMLILIĞINA İLİŞKİN FARKINDALIK ÖLÇEĞİ (EBİFÖ): GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Spor Ve Performans Araştırmaları Dergisi, 13(1), 1-17. https://doi.org/10.17155/omuspd.1065498