Anksiyete Düzeyi ve Öfke-Öfke İfade Tarzı: Profesyonel Futbolcular Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 3, 401 - 418, 29.12.2023

Nisanur Canikli Gamze Akyol Alper Kartal

https://doi.org/10.17155/omuspd.1332509

Öz

Bu araştırmada profesyonel seviyedeki kadın ve erkek futbolcuların anksiyete düzeyleri ile sürekli öfke ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Aydın, Tokat, Elâzığ, Yalova, İstanbul, Ordu illerindeki spor kulüplerinde oynayan toplam 149 gönüllü profesyonel futbolcu oluşturmuştur. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan betimsel ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma verileri araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan demografik bilgiler anketinin yanı sıra, 1988 yılında Aaron Beck ve arkadaşları tarafından geliştirilen, Ulusoy ve arkadaşları tarafından ise 1996 yılında Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması yapılan Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ile 1983 yılında Spielberger tarafından geliştirilen ve Özer tarafından 1994 yılında Türkçe uyarlaması yapılmış olan Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖÖĠTÖ) aracılığıyla elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde dağılımın normalliğine karar vermek için Kolmogorov-Smirnov, normal dağılımın diğer varsayımları olan basıklık ve çarpıklık değerlerinden yararlanılmıştır. Bağımsız gruplarda t-testi kullanılmıştır. Sayısal değişkenler arası ilişkiye Pearson Korelasyon analizi ile bakılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, öfke ve öfke ifade tarzı ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememişken, Beck Anksiyete Ölçeği arasında kadın futbolcu puanlarından kaynaklanan anlamlı bir farklılık elde edilmiştir. Yaş değişkeni ile her iki ölçek alt boyutu ve genel puanları arasında anlamlı bir farklılık elde edilmemiştir. Futbol oynama süresi ile öfke ifade tarzı arasında anlamlı ilişki tespit edilememiştir, genel Beck Anksiyete ölçeği arasında negatif yönde düşük düzeyde bir ilişki elde edilmiştir. Sonuç olarak iki ölçek arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki vardır. Değişkenler ve alt boyutlara ait diğer bulgulara metin içerisinde sırasıyla yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete Düzeyi, Profesyonel Futbolcular, Öfke İfade Tarzı, Kaygı, Öfke Düzeyi

Etik Beyan

Araştırma için Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Etik Kurulu 19.04.2023 tarihli ve 23 karar sayısı ile etik kurul izni alınmıştır

Anxiety Level and Anger-Anger Expression Style: A Research on Professional Football Players

Öz

This study aimed to examine the relationship between the anxiety levels of professional male and female football players and their trait anger and anger expression styles. The sample of the research consisted of a total of 149 volunteering professional football players playing in sports clubs in the provinces of Aydın, Tokat, Elâzığ, Yalova, Istanbul and Ordu. The descriptive relational screening model, one of the quantitative research methods, was used in the study. In addition to the demographic information survey prepared by the researchers, the study data included the Beck Anxiety Scale (BAS), which was developed by Aaron Beck et al. in 1988 and whose Turkish validity and reliability study was conducted by Ulusoy et al. in 1996, and Trait Anger and Anger Expression Style Scale (SÖÖİTÖ) developed by Spielberger in 1983 and adapted by Özer in 1994. In the analysis of the data obtained, Kolmogorov-Smirnov, kurtosis and skewness values, which are other assumptions of normal distribution, were used to decide the normality of the distribution. Independent samples t-test was used. The relationship between numerical variables was examined with Pearson Correlation analysis. According to the results obtained from the research, while no significant relationship was found between anger and anger expression style and gender, a significant difference was obtained between the Beck Anxiety Scale and the scores of female football players. No significant difference was found between the age variable and both scale subscales and overall scores. No significant relationship could be detected between football playing time and anger expression style, but a low level negative relationship was obtained between the general Beck Anxiety scale. As a result, there is a moderate positive relationship between the two scales. Other findings regarding the variables and sub-dimensions are given respectively in the text.

Anahtar Kelimeler

Anxiety Level, Professional Football Players, Anger Expression Style, Anxiety, Anger Level

Kaynakça

• Amerikan Psikiyatri Birliği. (2013). Ruhsal Bozuklukların Tanımsal ve Sayımsal El Kitabı (DSM-5). (E. Köroğlu, Çev.) Hekimler Yayın Birliği.
• Aydin, O. (2017). 12 haftalık psikolojik beceri antrenman uygulamasının bireysel sporcularda kaygı, stresle baş etme, aşırı uyarılma becerileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Canan, F., & Ataoğlu, A. (2010). Anksiyete, depresyon ve problem çözme becerisi algısı üzerine düzenli sporun etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry, 11(38), 38-43.
• Certel, Z., & Bahadır, Z. (2012). Takım sporu yapan sporcularda benlik saygısı ve sürekli öfke ve öfke ifade tarz ilişkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(2), 157-164.
• Cesur, C. (2017). Bir grup çalışan yetişkinde kaygı düzeyi, mükemmeliyetçilik ve öfke arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çoban, A.E., & Karaman, N.G. (2013). Üniversite öğrencilerinin umutsuzluk, kaygı ve ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmaları. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 2(2), 78-88.
• Demir, H., Sezan, T., Demirel, H., Yalçın, Y. G., & Atın, M. (2017). Sporcuların öfke ifade tarzları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 408-414.
• Dilekler, İ., Törenli, Z., & Selvi, K. (2014). Öfkeye farklı açılardan bakış: Öfkenin mekanizması, farklı psikopatolojilerde öfke ve terapistin öfkesi. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 1(3), 44-59.
• Dilek, A.N., & İmamoğlu, O. (2020). Spor Eğitimli Öğrencilerde Sürekli Öfke-Öfke ifade Tarz durumlarının Araştırılması. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 566-575
• Daroglou, G. (2011). Coping skills and self-efficacy as predictors of gymnastic performance. Sport Stud. Sport Psychol. 14, 1–6. doi: 10.1037/spy0000049
• Durmuş, B., Yurtkoru, S.E., Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, 5.Baskı, Beta Basım, İstanbul.
• Erdem, M., Çelik, C., Yetkin, S., & Özgen, F. (2008). Yaygın anksiyete bozukluğunda öfke düzeyi ve öfke ifade tarzı/ Anger level and anger expression in generalized anxiety disorder. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9(4), 203.
• Esen, B., & Çelikkaleli, Ö. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal yetkinlik düzeyleri ile sürekli öfke ve öfke ifade biçimlerinin incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 3 (29), 37-49.
• Eymen, U. E. (2007). SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri, İstatistik Merkezi. (www.istatistikmerkezi.com)
• Ercan, İ., & İsmet, K. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
• Giritlioğlu, R., & Erzeybek, M. S. (2020). Investigation of the personality, anger and anxiety situation of the professional and amateur football players and the veteran footballers. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(2), 177-184. doi: 10.17220/ijpes.2020.02.016
• Fields, D.L., Blum, T.C. (1997). “Employee satisfaction in work groups with different gender composition”, Journal of Organizational Behavior, 182.
• Gouttebarge, V., Frings-Dresen, M. H., & Sluiter, J. K. (2015). Mental and psychosocial health among current and former Professional Footballers. Occupational Medicine, 65(3), 190-196.
• Gürbüz, B., Kural, S., & Özbek, O. (2019). Sporda saldırganlık ve öfke ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sportif Bakış. Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 206-217.
• Gülşen, D. (2008). Farklı lig düzeyinde oynayan futbolcuların oynadıkları mevkilere, öğrenim durumu ve spor yaşlarına göre problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hanifi, Ü., Orhan, M., Karlı, Ü., Duş, M. K., Yerlikaya, G., & Gökgöz, H. (2016). Spor yapan ve yapmayan bireylerin öfke kontrol tarzlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Hakiki, Y., Coşkun, C., Ediboğlu, G. O., & Namlı, Z. (2021). Bedensel (somatik) belirti bozukluklarına geçmişten günümüze genel bir bakış. Çukurova Tıp Öğrenci Dergisi, 1(2), 50-60.
• İmamoğlu Kaya, M., Çeçek, G., & İmamoğlu, M. (2020). Kadın futbolcularda algılanan stres, sporda güdülenme, sürekli öfke ve öfke tarzı düzeyleri. Journal Of International Social Research, 13(74).
• İslamoğlu, A.H., & Alnıaçık, Ü. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri.
• Jooste, J., Steyn, B. J. M., & Van Den Berg, L. (2014). Psychological skills, playing positions and performance of African youth soccer teams. South Afr. J. Res. Sport Phys. Educ. Recreat. 36, 85–100.
• Junge, A., & Feddermann-Demont, N. (2016). Prevalence of depression and anxiety in top-level male and female football players. BMJ open sport & exercise medicine, 2(1), e000087.
• Kafes, A.Y. (2021). Depresyon ve anksiyete bozuklukları üzerine bir bakış. Humanistic Perspective, 3(1), 186-194.
• Kalkavan, A., Karaca, B., & Işık, U. (2022). Amatör ve profesyonel futbolcuların öfke düzeylerinin incelenmesi. Sportive, 5(2), 55-68.
• Karabulut, O., Atasoy, M., Kaya, K. & Karabulut, A. (2013). 13-15 Yaş arası erkek futbolcuların durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin farklı değişkenler bakımından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 14(1), 243-253.
• Karamousalidis, G., Bebetsos, E., & Laparidis, K. (2006). Psychological skills of Greek basketball players. Inq. Sport Phys. Educ. 4, 442–448.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kaplánová, A. (2020). Financial awards and their effect on football players’ anxiety and coping skills. Frontiers in Psychology, 11, 1148.
• Kaya, A., Balay, R., & Göçen, A. (2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International journal of human sciences [Online]. (9)2, 1229-1259.
• Kimbrough, S.K., Debolt, L., & Balkin, R. (2007). Use of the Athletic Coping Skills Inventory for prediction of performance in collegiate baseball. Sport J. 10:4
• Mantar, A. (2008). Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3’ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Tıpta Uzmanlık Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir.
• Morgan, P.M., Roberts, J.A. Feinerman, A.D. (1971). Psychologic effect of acute physical activity. Archives of Physical Medicine & Rehabilitation, 52:422-425.
• Nas, K., Birol, Ş.S., & Temel, V. (2016). Futsalcıların öfke tarzlarının bazı değişkenler açısından belirlenmesi. İnönü Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 10-22.
• Özmen, D., Özmen, E., Çetinkaya, A., Akil, İ.Ö. (2014). Ergenlerde sürekli öfke ve öfke ifade tarzları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17:65-73.
• Sağlık, G. N. (2021). Psikanalitik kuram ve sosyal hizmet. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, (31), 435-455.
• Starner, T.M., Peters, R.M. (2004). Anger expression and blood pressure in adolescents. The Journal of School Nursing, 20 (6): 335-342.
• Şen, G. (2015). 13-18 yaş aralığındaki düzenli futbol oynayan ve oynamayan erkek öğrencilerde depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Turhan, M. (2009). Profesyonel futbolcularda depresyon düzeyi, anksiyete düzeyi ve kişilik özelikleri ile sporda başarı motivasyonu arasındaki etkileşimin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ural, A., Kılıç, İ., (2011) Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.