Kahramanmaraş’ta Meydana Gelen Depremlerin Saha İncelemesi ve Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 43 - 53, 30.06.2024

Yağmur Aydın Arıkan , Ufuk Arıkan

Öz

Afetler meydana geldiği toplumda fiziksel, ekonomik ve sosyal açıdan ağır sonuçlara neden olan, kişilerin normal yaşantılarını bozan, insanları yardıma muhtaç bırakan, can ve mal kayıplarına neden olan doğa, teknoloji ya da insan kaynaklı olayların sonuçları olarak ifade edilmektedir. Türkiye’de ise orman yangınları, depremler, seller gibi birçok afet meydana gelmektedir. Türkiye deprem bölgesinde yer aldığından dolayı depremler üzerine çok fazla çalışmalar yapılmıştır. Asrın felaketi olarak nitelendirilen 06.02.2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremde resmi kayıtlara göre ölü sayısı 50 bini geçmiştir. Afetlerin yol açtığı sonuçlar doğrultusunda en olumsuz sonuç can kayıpları olmaktadır. Bu çalışmanın amacı ise, meydana gelen depremin etkisi, 11 ilin etkilendiği depreme yönelik saha çalışmalarının incelenmesi, ortaya çıkardığı sorunlar, afet yönetimi açısından değerlendirilmesi ve afet yönetimi safhalarının sürdürülebilmesi için öneriler ortaya koymaktır. Sonuç olarak Türkiye deprem gerçeği ile geçmiş yıllarda meydana gelen büyük depremler ile yüzleşmiştir ve meydana gelen depremden sonra önlem almaya başlamıştır. Fakat son yaşanan depremle beraber afet yönetiminin risk azaltma ve hazırlık kısımlarındaki çalışmaların yetersiz olduğu ve 11 ilin etkilenmesinden kaynaklı müdahale aşamasında da bazı yetersizlikler ortaya çıkmıştır. Afet yönetimi açısından afetler meydana gelmeden önce risk azaltma ve hazırlık çalışmalarına daha fazla odaklanılması, afet senaryolarının oluşturulması ve tatbikatların düzenli bir şekilde yapılması önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Afet, Deprem, Kahramanmaraş Depremi, Afet Yönetimi

Kaynakça

• AFAD (2023). 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık ve Elbistan) Depremleri Saha Çalışmaları Ön Değerlendirme Raporu.
• AFAD (2023). 06 ŞUBAT 2023 PAZARCIK-ELBİSTAN KAHRAMANMARAŞ (Mw: 7.7 – Mw: 7.6 DEPREMLERİ RAPORU.
• Akar, S. (2013). Doğal Afetlerin Kamu Maliyesine ve Makro Ekonomiye Etkileri: Türkiye Değerlendirmesi. Journal of Management and Economics Research, 11 (21), 185-206. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yead/issue/21810/234464
• Aktürk, İ., Albeni, M. (2002). Doğal afetlerin ekonomik performans üzerine etkisi: 1999 yılında Türkiye'de meydana gelen depremler ve etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1). https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduiibfd/issue/20848/223539
• Altun, F. (2018). Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 2 (1), 1-15. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/scd/issue/37934/414035
• Amin, M. T., Han, M. Y. (2009). Water Environmental and Sanitation Status in Disaster Relief of Pakistan’s 2005 Earthquake. Desalination, 248(1-3), 436-445. doi.org/10.1016/j.desal.2008.05.085
• Aytaçlı, B. (2012). Durum Çalışmasına Ayrıntılı Bir Bakış. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9
• Baias M. Mobile NMR: An Essential Tool For Protecting Our Cultural Heritage. Magn Reson Chem. 2017 Jan;55(1):33-37. doi: 10.1002/mrc.4544. PMID: 27748982.
• Biricik, A. S., Korkmaz, H. (2013). Kahramanmaraş’ın Depremselliği. Marmara Coğrafya Dergisi, (3), 53-82. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/marucog/issue/450/565758
• Birinci, F. (2013). Türkiye’nin Depremselliği ve Yapı Stoğu Yönünden Mevzuat ve Mali Politikaların Kentsel Dönüşümü Zorlaştıran Unsurları. 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı 25-27 Eylül 2013 –MKÜ–HATAY
• Bostancı, H.S. (2022). Kentler Direnç Kazanmak İçin Sürdürülebilir mi Akıllı mı Olmalı? Dirençli Şehir Yolunda Toplum Politikaları. Kartepe Zirvesi.
• Bozkurt, V. (2023). Depremin Toplumsal Boyutu. Avrasya Dosyası, 14(1), 77-99.
• Brown-Esters, O., Mc Namara, P. ve Savaiano, D. (2012). Dietary and biological factors influencing lactose intolerance. International Dairy Journal, Volume 22, Issue 2, 2012, 22 (2), 98-103. https://doi.org/10.1016/j.idairyj.2011.09.010
• Demiryürek, İ., Büşra, A. (2022). Gastronomi Turizminde Beslenme Engelleri: Glütensiz Höşmerim Üretimi. Turizm ve Destinasyon Araştırmaları II. Edt.Ünal,A. ISBN: 978-605-72858-1-2. Paradigma Akademi Yayınları
• Dokuz Eylül Üniversitesi (2023). 06 ŞUBAT 2023, 04:17, Mw=7.7, h=9 km, PAZARCIK (KAHRAMANMARAŞ) DEPREMİ 06 ŞUBAT 2023, 13:24, Mw=7.6, h=7 km, ELBİSTAN (KAHRAMANMARAŞ) DEPREMİ 20 ŞUBAT 2023, 20:04, Mw=6.4, h=22 km, DEFNE (HATAY) DEPREMİ DEPREM RAPORU.
• Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin Afet Profili. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 5(7), 1-14.
• Ergünay, O. (2009). Doğal Afetler ve Sürdürülebilir Kalkınma. Deprem sempozyumu, 11-12 Kasım 2009, Abant İzzet Baysal Üniversitesi
• Geçer, A. (2021). Resul Köse, 1939 Erzincan Depremi: Kayıplar, Çevre Vilayetlere Etkileri, Yurt İçi ve Yurt Dışından Yapılan Yardımlar, Libra Yayıncılık, İstanbul, 2021, s. 310. Anasay, (17), 315-321. DOI: 10.33404/anasay.952911
• Gezer, Saraçoğlu, M.A. İnsan: Konut Kullanıcısı ve Değişimin Öncüsü. Dirençli Şehir Yolunda Toplum Politikaları. Kartepe Zirvesi.
• Girişgin, A. S., Cander, B., Gül, M., Koçak, S. (2006). Hipotermi ve Lokal Donmalar. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 15(3), 45-50.
• Gümüşçü, O. (2018). Tarihi Coğrafya ve Kültürel Miras. Erdem, 0 (75), 99-120. DOI: 10.32704/erdem.496740
• Hidayat, A. R., Supraba, I., Triatmadja, R. (2020). The İmpact of Earthquake on Clean Water Demand and Supply at North Lombok Regency, Indonesia. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 426, No. 1, p. 012001). IOP Publishing. DOI 10.1088/1755-1315/426/1/012001
• İnmez, İ. (2005). Doğal Afetlerin Ekonomik Etkisi: 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi Örneği (Master's thesis, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Kınıklı, S., Cesur, S. (2020). Afetlerde Enfeksiyon Kontrol Önlemleri. Uluslararası Modern Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 15-23. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijchs/issue/53784/682592
• Li, N., Fan, H., Hou, S., Gong, Y., Wang, X., Wang, P. (2020). Emerging Medical Therapies in Crush Syndrome – Progress Report from Basic Sciences and Potential Future Avenues. Renal Failure, 42(1), 656-666. DOI: 10.1080/0886022X.2020.1792928
• Maral, H., Akgün, Y., Çınar, A., Karaveli, A. (2015). İzmir'deki Afet Sonrası Toplanma ve Acil Barınma Alanları Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Konferansı Mühendislik ve Sismoloji Konferansı. 14-16 Ekim 2015 – DEÜ – İZMİR
• Marincioni, F., Gioia, E., Zoppi, M., Vittadini, E. (2019). Food management in disasters: the case study of thee arthquakes of 24 August 2016 in Central Italy. Earthquake risk perception, communication and mitigation strategies across Europe”, Piero Farabollini, Francesca Romana Lugeri, Silvia Mugnano (Eds.) is a volume of the Open Access and peer-reviewed series“Geographies of the Anthropocene” (Il Sileno Edizioni), ISSN 2611-3171.
• Mavi, E. E. (2020). Afet Kriz Yönetiminde Medya: 30 Ekim 2020 İzmir Depremi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 10 (2), 31-53. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/e-kiad/issue/59330/828417
• McLeod, S. (2007). Maslow's Hierarchy of Needs. Simply psychology, 1(1-18).
• Moghadam, M. N., Amiresmaieli, M., Doostan, F., Hassibi, M., Khosravi, S. (2017). Toward A Better Nutritional Aiding İn Disasters: Relying on Lessons Learned During the Bam Earthquake. Prehospital and disaster medicine, 32(4), 382-386. DOI: 10.1017/S1049023X17006355
• Oktay, S., Taş, N., Taş, M. (2020). Kültürel Miras Alanlarının Korunması ve Afet Yönetimi İlişkisi. Resilience, 4 (2), 305-321. DOI: 10.32569/resilience.710387
• Özcan, F. Ö., Ateş, Ö. (2021). Doğal Afetlerde Gıda İhtiyaç Durumunun Değerlendirilmesi ve Beslenme Müdahaleleri: Deprem Örnekleri Açısından İncelenmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 8(4), 337-341. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sagakaderg/issue/66017/882296
• Özşahin, E. (2013). Türkiye’de Yaşanmış (1970-2012) Doğal Afetler Üzerine Bir Değerlendirme. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. Mustafa Kemal Universitesi, Hatay, Turkey.
• Özyıldıran, G. (2020). Afet Yönetimi ve Üniversite Kampüsü: 2011 Van Depremleri ve Van YYÜ Kampüsü Örneği. Resilience, 4 (1), 103-115. DOI: 10.32569/resilience.730791 Reis, N. D. (2005). Mechanical Muscle-Crush İnjury and Acute Muscle-Crush Compartment Syndrome. The Journal of Bone & Joint Surgery British Volume, 87-B(4), 450-453. https://doi.org/10.1302/0301-620X.87B4.15334
• Salik Ata, N. (2023). Kahramanmaraş Merkezli 6 Şubat Depremlerinin Kriz Yönetimi Bağlaminda Değerlendirilmesi. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7(Özel Sayı), 59-77. https://doi.org/10.54707/meric.1327520
• Sandal. K. E., Karademir. N. (2013). Kahramanmaraş’ta Depremsellik Bağlamında Zemin-Yerleşme İlişkisi. 3rd International Geography Symposium - GEOMED 2013 Symposium Proceedings, ISBN: 978-605-62253-8-3
• Sever, L. (2009). The Crush Syndrome/Ezilme Sendromu. Türk Pediatri Arşivi Dergisi. Galenos Yayıncılık Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpedar/issue/13191/159388 Sipahi, B.E., Özsoy, B. (2022). Dirençli Kentlerin İnşasında Kent Diplomasisinin Rolü. Dirençli Şehir Yolunda Toplum Politikaları. Kartepe Zirvesi.
• Soydan, E., Alpaslan, N. (2016). Medyanın Doğal Afetlerdeki İşlevi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 53-64. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/istjss/issue/17493/183033
• Temiz, H., Binici, H., Gürün, D. K., Köse, M. M. (Tarih Yok). Kahramanmaraş’ta Kuralsız Yapılaşma ve Etkileri.
• Tsuboyama-Kasaoka, N., Purba, M. B. (2014). Nutrition and Earthquakes: Experience and Recommendations. Asia Pacific Journal of Clinical Nutrition, 23(4), 505-513. doi: 10.6133/apjcn.2014.23.4.23.
• Türk Kızılay. Türk Kızılay’ı Afetlerde Beslenme Hizmetleri Kılavuzu. Ankara, 2017. Erişim: https://www.kizilay.org.tr/Upload/Dokuman/ Dosya/86107045_afetlerde-beslenme-hizmetlerikilavuzu.pdf. E.T.:06.02.2023
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu. Usta, E., Yükseler, M. (2021). Afetlerde Sosyal Medya Kullanımı ve Etik İkilemler: İzmir Seferihisar Depremi Örneği. Afet ve Risk Dergisi, 4 (2), 249-269. DOI: 10.35341/afet.981246
• Yavaş, H. (2005). Türkiye'de Doğal Afetlerin Merkez-Yerel İlişkiler Açısından Yönetim Sorunları. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 7, Sayı:3, 2005
• Yin,Z., Chen, X., Liu, T, Yan,Y. (2022). Earthquake and Household Energy Consumption Evidence from the Wenchuan Earthquake in China. Energy Economics 111 DOI: 10.1016/j.eneco.2022.106061
• Yıldırım, D., Özen, H. (2017). Laktoz İntoleransı Tıbbi Beslenme Tedavisi Olgu Sunumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 45(3), 294-297.
• Weinberg, A. D. (1993). Hypothermia. Annals of Emergency Medicine, 22(2), 370-377. https://doi.org/10.1016/S0196-0644(05)80467-6
• 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık Mw=7.7 ve Mw=7.6) Depremleri ve Artçılarını, Saha Gözlemlerini, Yapısal Hasarlarını ve İleriye Yönelik Önerileri İçeren Değerlendirme Raporu.
• URL 1, https://www.csb.gov.tr/ (Son Erişim: 15.02.2023)
• URL 2, https://irap.afad.gov.tr (Son Erişim: 15.02.2023)
• URL 3, https://www.aile.gov.tr/ (Son Erişim: 04.03.2023)
• URL 4, https://www.yok.gov.tr/ (Son Erişim: 04.03.2023)
• URL 5, https://hasartespit.csb.gov.tr/ (Son Erişim: 04.03.2023)
• URL 6, https://www.afad.gov.tr/turkiye-deprem-tehlike-haritasi (Son Erişim: 10.03.2023)
• URL 7, https://www.turkiye.gov.tr/(Son Erişim: 10.03.2023)
• URL 8, https://public.emdat.be/mapping (Son Erişim: 10.03.2023)
• URL 9, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/buyuk-depremler/(Son Erişim: 03.10.2023)
• URL 10, https://cip.tuik.gov.tr/?il=46 (Son Erişim: 04.10.2023)
• URL 11, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/tr/ (Son Erişim: 05.10.2023)
• URL 12, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/buyuk-depremler/ (Son Erişim : 13.12.2023)
• URL 13, https://www.tmmob.org.tr/sites/default/files/mo06022023depremtespit.pdf (Son Erişim: 14.12.2023)
• URL 14, https://tatd.org.tr/wp-content/uploads/2023/02/2386ba4ace1f5b53491d0d62eb432dfb.pdf
• URL 15, https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/handle/1/2293 (Son Erişim: 14.12.2023)
• URL 16, https://www.mgm.gov.tr/ (Son Erişim : 14.12.2023)
• URL 17, https://www.ntv.com.tr/galeri/n-life/kultur-ve-sanat/depremler-tarihi-yapilara-da-buyuk zarar-verdi,c4aJq0klOkKx8Zo_88VQrQ (Son Erişim: 27.12.2023)