Topluluk Önünde Konuşma Kaygısı Olan Bir Ergenle Çalışma: Akılcı Duygusal Davranışçı Müdahale

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 22, 28.06.2024

Sidar Turan , Seher Sevim

https://doi.org/10.58433/opdd.1472357

Öz

Topluluk önünde konuşma kaygısı, liselerde konuşma sınavların zorunlu olmasıyla öğrencilerin yaşadığı bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu olgu sunumunda topluluk önünde konuşma kaygısı olan 14 yaşındaki dokuzuncu sınıf kız öğrenciyle yapılan sekiz oturumluk akılcı duygusal davranışçı temelli psikolojik danışma süreci kullanılmıştır. Akılcı duygusal davranışçı psikolojik danışma yaklaşımının esas alındığı danışma sürecinde düşünce, duygu ve davranış arasındaki ilişkilerin ortaya konulmasında A-B-C modelinden yararlanılmıştır. Danışan sürecin sonunda, sunum yapmanın ve derste parmak kaldırıp konuşmanın kendisinde kaygı uyandırmadığını ve sunum yapmakta mükemmel olmak zorunda olmadığını, sunum yapmayı sadece bir sunum olarak gördüğünü ifade etmiştir. Başlangıçta sorununu 10 üzerinden sekiz olarak gören ve yaşadığı sorunu dörde düşürmeyi psikolojik danışma hedefi olarak belirleyen danışan, psikolojik danışma sürecinin sonunda sorunu iki olarak değerlendirmiştir. Akılcı duygusal davranışçı psikolojik danışma müdahalesinin danışanın topluluk önünde konuşma kaygısıyla başa çıkmasında etkili olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Topluluk önünde konuşma kaygısı, akılcı duygusal davranışçı terapi, lise sınav sistemi

Working with an Adolescent with Public Speaking Anxiety: A Rational Emotive Behavioral Intervention

Öz

Public speaking anxiety is a problem experienced by students since speaking exams are compulsory in high schools. In this case study, an eight-session rational emotive behavioral based counseling process was used with a 14-year-old ninth grade female student with public speaking anxiety. In the counseling process based on the rational emotive behavioral counseling approach, the A-B-C model was used to reveal the relationships between thought, emotion and behavior. At the end of the process, the client stated that making presentations and raising fingers and speaking in class did not arouse anxiety in her and that she did not have to be perfect in making presentations, and that she saw the presentation as just a presentation. The client, who initially evaluated her problem as eight out of 10 and set the counseling goal of reducing her problem to four, evaluated her problem as two at the end of the counseling process. It was observed that rational emotive behavioral psychological counseling intervention was effective in the client's coping with public speaking anxiety.

Anahtar Kelimeler

Public speaking anxiety, rational emotive behavioral therapy, high school exam system

Kaynakça

• Akkaya, M., & Demirtaş Zorbaz, S. (2023). Sınav Kaygısına sahip bir ergenle çalışma: Kısa süreli bilişsel davranışçı müdahale. Humanistic Perspective, 5(3), 1148–1165. https://doi.org/10.47793/hp.1291925
• American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). American Psychiatric Publishing.
• Ateş, B., & Gençdoğan, B. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal fobi ile başa çıkmalarında çözüm odaklı grupla psikolojik danışmanın etkisinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 188–203. https://doi.org/10.17679/inuefd.306513
• Aydın, Y., & Aydın, G. (2020). Acceptance and commitment therapy based psychoeducation group for test anxiety: A case study of senior high school students. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [PAU Journal of Education], 50, 180–200. https://doi.org/10.9779/pauefd.584565
• Bandelow, B., & Michaelis, S. (2015). Epidemiology of anxiety disorders in the 21st century. Dialogues in Clinical Neuroscience, 17(3), 327–335. https://doi.org/10.31887/DCNS.2015.17.3/bbandelow
• Bilge, Y., Gül, E., & Birçek, N. I. (2020). Bir sosyal fobi vakasında bilişsel davranışçı terapi ve sanal gerçeklik kombinasyonu. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapy Research, 9(2), 158–165. https://doi.org/10.5455/JCBPR.61718
• Çivitçi, A., Türküm, A. S., Duy, B., & Hamamcı, Z. (2014). Okullarda akılcı-duygusal davranış terapisine dayalı uygulamalar kavramlar, teknikler ve örnek etkinlikler (2. baskı). Pegem Akademi.
• DiGiuseppe, R. A., Doyle, K. A., Dryden, W., & Backx, W. (2014). A practitioner’s guide to rational-emotive behavior therapy. Oxford University Press.
• Dilbaz, N. (1997). Sosyal fobi. Psikiyatri Dünyası, 1(1), 18–24. https://psikiyatridizini.net/articles.aspx?journalid=21&year=1997&volume=1&number=1
• Ellis, A., & Dryden, W. (2007). The practice of rational emotive behavior therapy. Springer Publishing Company.
• Erden, S., & Hatun, O. (2015). İnternet bağımlılığı ile başa çıkmada bilişsel davranışçı yaklaşımın kullanılması: Bir olgu sunumu. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2(1), 53–83. https://www.addicta.com.tr/Content/files/sayilar/6/4-1.pdf
• Gorinelli, S., Gallego, A., Lappalainen, P., & Lappalainen, R. (2023). Virtual reality acceptance and commitment therapy intervention for social and public speaking anxiety: A randomized controlled trial. Journal of Contextual Behavioral Science, 28, 289–299. https://doi.org/10.1016/j.jcbs.2023.05.004
• Gültekin, B. K., & Dereboy, İ. F. (2011). Üniversite öğrencilerinde sosyal fobinin yaygınlığı ve sosyal fobinin yaşam kalitesi, akademik başarı ve kimlik oluşumu üzerine etkileri. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(3), 150–158. https://turkpsikiyatri.com/Data/UnpublishedArticles/f12bf7.pdf
• Kabadayı, F., & Güven, M. (2022). Akılcı duygusal davranış terapisine dayalı müdahale çalışmalarının incelenmesi: Sistematik bir derleme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 20(2), 517–540. https://doi.org/10.37217/tebd.1052844
• Kaczkurkin, A. N., & Foa, E. B. (2015). Cognitive-behavioral therapy for anxiety disorders: An update on the empirical evidence. Dialogues in Clinical Neuroscience, 17(3), 337–346. https://doi.org/10.31887/DCNS.2015.17.3/akaczkurkin
• Kartol, A. (2018). Akılcı duygusal davranışçı terapi temelli grupla psikolojik danışma uygulamasının ergenlerin depresyon ve anksiyete belirtileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. [Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 531181)
• Lipsitz, J. D., & Schneier, F.R. (2000). Social phobia. Pharmacoeconomics, 18(1), 23–32. https://doi.org/10.2165/00019053-200018010-00003
• McEvoy, P. M., Bendlin, M., Johnson, A. R., Kazantzis, N., Campbell, B. N. C., Bank, S. R., & Egan, S. J. (2023). The relationships among working alliance, group cohesion and homework engagement in group cognitive behaviour therapy for social anxiety disorder. Psychotherapy Research, 1–14. https://doi.org/10.1080/10503307.2022.2161966
• McEvoy, P. M, Taylor, L., & Rapee, R. M. (2018). Imagery-enhanced cbt for social anxiety disorder. Guildford Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2023). Ölçme, değerlendirme ve sınav hizmetleri genel müdürlüğü. Dört beceride Türkçe dil sınavı. https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/21174109_11.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2023). Ölçme ve değerlendirme yönetmeliği. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=40317&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2023). Yazılı ve uygulamalı sınavlar yönergesi. https://odsgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_10/12115933_MEB_yazili_ve_uygulamali_sinavlar_yonergesi.pdf
• Niles, A. N., Craske, M. G., Lieberman, M. D., & Hur, C. (2015). Affect labeling enhances exposure effectiveness for public speaking anxiety. Behaviour research and therapy, 68, 27–36. https://doi.org/10.1016/j.brat.2015.03.004
• Özdağ, M. (2021). Grupla yapılan bilişsel davranışçı terapi ve çözüm odaklı kısa süreli terapinin lise öğrencilerinde sınav kaygısına etkisinin karşılaştırmalı incelenmesi. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 722624)
• Sapmaz, F. (2011). Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grupla psikolojik danışmanın sosyal anksiyete, reddedilme duyarlılığı ve kişilerarası duyarlılık üzerine etkisi. [Doktora tezi, Sakarya Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 328089)
• Stein, D. J., Lim, C. C. W., Roest, A. M., de Jonge, P., Aguilar-Gaxiola, S., Al-Hamzawi, A., Alonso, J., Benjet, C., Bromet, E. J., Bruffaerts, R., de Girolamo, G., Florescu, S., Gureje, O., Haro, J. M., Harris, M. G., & He, Y. (2017). The cross-national epidemiology of social anxiety disorder: Data from the World Mental Health Survey Initiative. BMC Medicine, 15(143), 1–21. https://doi.org/10.1186/s12916-017-0889-2
• Stein, M. B., & Stein, D. J. (2008). Social anxiety disorder. The Lancet, 371(9618), 1115–1125. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(08)60488-2
• Toy, A. B. (2021). Akılcı duygusal davranışçı yaklaşım temelli psiko-eğitim programının sporda kaygı ve akıldışı performans inançları üzerine etkisi [Doktora tezi, Mersin Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 684748)
• Turner, M., & Barker, J. B. (2013.) Examining the efficacy of rational emotive behavior therapy (REBT) on ırrational beliefs and anxiety in elite youth cricketers. Journal of Applied Sport Psychology, 25(1), 131–147. https://doi.org/10.1080/10413200.2011.574311
• Türkçapar, H. M. (1999). Sosyal fobinin psikolojik kuramı. Klinik Psikiyatri, 2, 247–253. https://jag.journalagent.com/kpd/pdfs/KPD_2_4_247_253.pdf
• Wittchen, H. -U., & Fehm, L. (2003). Epidemiology and natural course of social fears and social phobia. Acta Psychiatrica Scandinavica, 108(Suppl417), 4–18. https://doi.org/10.1034/j.1600-0447.108.s417.1.x
• Yapan, S., Murat, M., & Yavuz, K. F. (2021). Kabul ve kararlılık terapisi ve bilişsel davranışçı terapi temelli psikoeğitim programlarının sınav kaygısına etkisi. Journal of Cognitive-Behavioral Psychotherapy and Research, 10(2), 194–208. https://doi.org/10.5455/JCBPR.107866
• Yin, R. (2009). Case study research. Design and methods. Sage Publication.
• Yin, R. K. (2013). Validity and generalization in future case study evaluations. Evaluation: The International Journal of Theory, Research and Practice, 19(3), 321–332. https://doi.org/10.1177/1356389013497081