Bankalarda Amacına Göre İç Denetim: Türkiye Bankacılık Sektörü Özelinde Örnek Denetim Vakaları

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 181 - 200, 15.01.2020

İsmail Kaban

https://doi.org/10.17541/optimum.570629

Öz

Bankacılık sektörü, iç denetim uygulamaları bakımından ticari kuruluşlar arasında öncü bir konuma sahiptir. Bankalarda uzun zamandır yürütülen iç denetim faaliyetleri, oluşturduğu mesleki teamüllerle birlikte kurumsal bir kimlik taşımaktadır. Köklü bir geleneğe ve birikime sahip olan iç denetim birimleri tarafından tatbik edilen iç denetim faaliyetleri, amaçları açısından olağan denetim, inceleme ve soruşturma çalışmaları şeklinde ve birbirinden farklı konseptlerde icra edilmektedir. Olağan denetim çalışmalarında bankada gerçekleştirilen tüm işlemlerin kontrolüne ve takibine odaklanılırken inceleme ve soruşturma çalışmalarında hususiyet arz eden işlemlerin tetkikine yoğunlaşılmaktadır. Bu çalışma nitel bir araştırma özelliği taşımakta olup söz konusu iç denetim türlerine ilişkin örnek vakalar ve rapor taslaklarının sunulması amaçlanmıştır. Vakalar, gerçek bankacılık faaliyetlerinden esinlenerek hazırlanmıştır ve aktüel bir nitelik taşımaktadır. Her bir iç denetim türüne özgü olarak sunulan rapor taslaklarının, diğer sektörler için de bir rehber niteliğinde olması amaçlanmıştır. Vakalardaki şirket ve kişi isimleri simgesel olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İç Denetim, Bankacılık, Raporlama

Internal Audit According to the Purpose in Banks: Sample Audit Case Studies in Turkish Banking Sector

Öz

In terms of internal audit practices, the banking sector plays a leading role among business organizations. Internal audit activities carried out in banks for a long time have created professional principles and gained a corporate identity. The internal audit activities performed by internal audit units with a rooted tradition and experience are carried out in the forms of routine/periodic audit, research and investigation. Routine/periodic audits focus on the control and follow-up of all banking transactions. The researchs and investigations focus on the examination of special processes. In this study which is a qualitative research, it is aimed to present case studies and draft reports related to internal audit types. The case studies represent actual banking activities and are of up-to-date character. The draft reports are designed with the intention of being a guide for other sectors. Company and person names in case studies were used symbolically.

Anahtar Kelimeler

Internal Audit, Banking, Reporting

Kaynakça

• 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu (2005, 1 Kasım), Resmi Gazete Sayısı: 25983.
• Al Matarneh, G. F. (2011). Factors Determining The Internal Audit Quality in Banks: Empirical Evidence From Jordan, International Research Journal of Finance and Economics, 73, 99-108.
• Albaraka Türk Katılım Bankası (Albaraka Türk). (2016), 2015 Faaliyet Raporu, İstanbul.
• Archambeault, D. S., DeZoort, F. T. ve Holt, T. P. (2008). The Need for an Internal Auditor Report to External Stakeholders to Improve Governance Transparency, Accounting Horizons, 22(4), 375-388.
• Armstrong, J. (2014). Fraud Investigation Process,
• http://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/Feature%20Story/ECA/Romania/Conferencejune2014/EFC%20workshop_Opatija_Session%205_UK_Final.pdf (Erişim Tarihi: 28.03.2019).
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). (2014), Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 29057.
• Bozkurt, N. (2009), İşletmelerin Kara Deliği Hile: Çalışan Hileleri, Alfa Yayınları, 1.Baskı, İstanbul.
• Chartered Institute of Internal Auditors (CIIA). (2011), Definition of Internal Auditing Code of Ethics International Standards for the Professional Practice of Internal Auditing, United Kingdom.
• Chevers, D., Lawrence, D., Laidlaw, A. ve Nicholson, D. (2016). The Effectiveness of Internal Audit in Jamaican Commercial Banks, Accounting and Management Information Systems, 15(3), 522.
• Danescu, T., & Sandru, R. (2010). Rısk Based Internal Audıt: Persepctıves Offered To Corporatıons And Banks, Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 12(1), 231-237.
• Garanti Bankası (2016a), 2015 Faaliyet Raporu, İstanbul.
• Garanti Bankası (2016b), 2015 Sürdürülebilirlik Raporu, İstanbul.
• Holt, T. P. ve DeZoort, T. (2009), The Effects of İnternal Audit Report Disclosure on Investor Confidence And Investment Decisions, International Journal of Auditing, 13(1), 61-77.
• IIA, ACFE ve AICPA (2007), Managing The Business Risk of Fraud: A Practical Guide,
• https://www.acfe.com/uploadedfiles/acfe_website/content/documents/managing-business-risk.pdf (Erişim Tarihi: 28.03.2010)
• Korkmaz, U. (2007), “Kamuda İç Denetim”, Bütçe Dünyası Dergisi, 2(25), 4-15.
• Lee, G. H. (2008), Rule-Based and Case-Based Reasoning Approach for İnternal Audit of Bank, Knowledge-Based Systems, 21(2), 140-147.
• Odeabank (2016), 2015 Faaliyet Raporu, İstanbul.
• Özbek, Ç. (2012), İç Denetim Kurumsal Yönetim Risk Yönetimi İç Kontrol, İstanbul: Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları.
• Pehlivanlı, D. (2010), Modern İç Denetim: Güncel İç Denetim Uygulamaları, Beta Basım Yayım Dağıtım, 1.Baskı, İstanbul.
• Pehlivanlı, D. (2011), Hile Denetimi: Metodoloji ve Raporlama, Beta Basım Yayım Dağıtım, 1.Baskı, İstanbul.
• Republic of Macedonia Ministry of Finance (RMMF). (2004), Training Material on Internal Auditing, Ministry of Finance Internal Audit Policy Development and Training, Macedonia.
• Salehi, M., Arianpoor, A. ve Salehi, F. (2013). Investigating the Effect of Internal Audit on the Performance of Private Banks' System, Journal of Accounting, Business & Management, 20(1), 46-58.
• The Institute of Chartered Accountants of India (ICAI). (2009), What’s an Internal Audit, Internal Audit Standards Board, India.
• The Institute of Internal Auditor (IIA) (2009), Internal Auditing and Fraud, IPPF-Practice Guide.
• Türedi, H. (2011), Türk Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması: İç Denetim ve İlgili Olarak Yapılan Çalışmalar, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16, 22-46.
• Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE), (2016), Sawyer’s İç Denetçiler İçin Rehber, Cilt: 1 İç Denetimin Temelleri, Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları Yayın No: 10, İstanbul.
• Uzun, A. K. (2009), Şirketlerde İç Kontrollerin Yeterliliğinde İç Denetimin Rolü, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, Sayı:62, 1-8.
• Yapı Kredi Bankası (2016a), 2015 Faaliyet Raporu, İstanbul.
• Yapı Kredi Bankası (2016b), 2015 Sürdürülebilirlik Raporu, İstanbul.
• Yurtsever, G. (2002), Türk Bankacılığında İç Denetim ve Risk Yönetimi Sistemlerine İlişkin Yeni Yaklaşımlar Bir Uygulama Örneği: Tekstil Bankası A.Ş (Tekstilbank), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yurtsever, G. (2009). Teftişten İç Denetime Banka Müfettişliği, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, İstanbul.
• Yüksel, S., Zengin, S. ve Kartal, M. T. (2016). Banka Personelinin Teftiş Kuruluna Bakış Açısının Değerlendirilmesi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(622), 101-115.