Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik İhtiyaçları ve Sosyal Kaygılarının Mükemmeliyetçilik Tutumlarını yordaması

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 10, 127 - 155, 01.06.2016

Cenk Kiper

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçlarının ve sosyal kaygılarının mükemmeliyetçilik tutumlarını yordayıp yordamadığını ortaya koymaktır. Bu nedenle bu araştırmanın problemini, üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçlarının ve sosyal kaygılarının mükemmeliyetçilik tutumlarını yordaması oluşturmaktadır. Bu araştırmada, genel tarama modelinin türlerinden birisi olan ilişkisel tarama türü kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu 226 (%77.4) kız, 66’si (%22.6) da erkek olmak üzere, toplam 292 öğrenciden oluşmaktadır Araştırmada veri toplamak amacıyla kişisel bilgi formu, Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Yeni Psikolojik İhtiyaçları Değerlendirme Ölçeği ve Sosyal Kaygı Ölçrği kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçları ve sosyal kaygıları ile mükemmeliyetçilik tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson Momentler Çarpım Korelâsyon Tekniği uygulanmıştır. Üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçları ve sosyal kaygılarının, mükemmeliyetçilik tutumlarına ilişkin varyansının ne kadarını yordadığını ortaya koymak için çoklu regresyon analizinin, stepwise tekniği uygulanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre ise, psikolojik ihtiyaçların alt boyutları ile mükemmeliyetçiliğin alt boyutları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler vardır. Ayrıca sosyal kaygı ölçeğinin alt boyutları ile Çok boyutlu mükemmeliyetçilik ölçeğinin alt boyutları arasında da anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre ise, psikolojik ihtiyaçlar ve sosyal kaygı mükemmeliyetçiliğin önemli yordayıcıları olarak bulunmuştur. Elde edilen bulgular ilgili literatür dogrultusunda tartışma ve önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Kaygı, Mükemmeliyetçilik ve Psikolojik İhtiyaçlar

Predicting College Students Perfectionism Attitudes By Psychological Needs and Social Anxiety

Öz

Aim of this study is to reveal whether psychological needs and social anxiety levels of university students predict their perfectionist attitudes. Relational screening methos was used in this study. Participants consist of university students study in Necmettin Erbakan University-Ahmet Keleşooğlu Educational Faculty and the number of participants are 292 university students while 226 (77.4 %) of them women. To collect data Personal information form, Multidimensional Perfectionism Scale, New Needs Assessment Questionnaire and Social Anxiety Scale were used. To reveal the associations between psychological needs, social anxiety and perfectionism Pearson product-moment correlation analysis was used. Further, to investigate predictive power of psychological needs and social anxiety on perfectionist attitudes of university students stepwise multiple regression analysis was used. Findings of study indicate that there is positive and significant correlations between the subdimensions of New Needs Assessment Questionnaire and subdimensions of Multidimensional Perfectionism Scale. Also there is significant correlations between subdimensions of Social Anxiety Scale and subdimensions of Multidimensional Perfectionism Scale in university student sample. In addition, regression analysis showed psychological needs and social anxiety were significant predictors of perfectinism of university student. Lastly, findings of study were discussed in the light of literature and suggestions were given.

Anahtar Kelimeler

Social anxiety, psychological needs, perfectionism

Kaynakça

• Acarturk, C., Graaf, R., Straten, A., Have, M. T. & Cuijpers, P. (2008). Social phobia and number of social fears, and their association with comorbidity, health-related quality of life and help seeking. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 43(4), 273-279. http://dx.doi.org/10.1007/s00127-008-0309-1
• Antony, M. M. & Swinson R. P. (2000). Mükemmeliyetçilik, Dost Sandığınız Düşman (Çev: Aslı Açıkgöz). Kuraldışı Yayınevi: İstanbul.
• Baltacı, Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı, Sosyal Destek ve Problem Çözme Yaklaşımları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Beidel, D. C. & Turner, S. M. (2007). Shy Children, Phobic Adults: Nature and Treatment of Social Anxiety Disorders (2nd ed.). American Psychological Association: Washington, DC, USA.
• Bieling, P. J., Israeli, A. L. & Antony, M. M. (2004). Is perfectionism good, bad, or both? examining models of the perfectionism construct. Personality and Individual Differences, 36, 1373-1385.
• Bozgeyikli, H., (2002) Üniversite Öğrencilerinin İlişkide Farkında Olma Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması, 14, s:127-142
• Bozgeyikli, H. (2010). The relationship between high school students’ psychological needs and human value perceptions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1798-1804.
• Büyükkaragöz, S. S. ve Kesici, Ş. (1998). Eğitimde öğretmenin rolü ve öğretmen tutumlarının öğrenci davranışları üzerindeki etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 137, 68-73.
• Burns, D. D. (1980). The perfectionist’s script for self-defeat. Psychology Today, 14, 34-52.
• Butt, F. M. (2010). The role of perfectionism in psychological health: A study of adolescents in Pakistan. Europe’s Journal of Psychology, 4, 125-147.
• Büyükeskil, M. ve Kesici, Ş. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin, sınıf rehber öğretmenlerinin ve rehber öğretmenlerin etkin öğrenme ile ilgili görüşleri. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 92-136.
• Calvin, H. vd. (1985). Introduction to Theories of Personality. John Wiley&Sons: New York.
• Ceylan, H. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Düzeylerinin Yordanması. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İzmir.
• Cuthbert, B. N. (2002). Social anxiety disorder: Trends and translational research. Biological Psychiatry, 51, 4-10.
• Çankaya, Z. C. (2009). Özerklik desteği, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve öznel iyi olma: Öz-belirleme kuramı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 23-31.
• Çivitçi, A. (2012). Üniversite öğrencilerinde genel yaşam doyumu ve psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkiler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2).
• Davidson, J. R. T., Hughes, D. C., George, L. K. & Blazer, D. G. (1994). The boundary of social phobia: Exploring the threshold. Archives of General Psychiatry, 51, 975-983.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. Plenum: New York.
• Deci, E. L., Ryan, R. M., Gagné, M., Leone, D. R., Usunov, J., & Kornazheva, B. P. (2001). Need satisfaction, motivation, and well-being in the work organizations of a former Eastern Bloc country. Personality and Social Psychology Bulletin, 27, 930-942
• Doğan, S ve Kesici, Ş. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin psikolojik ihtiyaçlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. OPUS - Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 5(8), 45-81.
• Eysenck, H., Arnold J. W. & Meili, R. (1972). Encyclopedia of Psychology. Fontana/Collins.
• Fehm, L., Beesdo, K., Jacobi, F. & Fiedler, A. (2008). Social anxiety disorder above andbelow the diagnostic threshold: prevalence, comorbidity and impairment in thegeneral population. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 43, 257-265.
• Flett, G. L., Panico, T. & Hewitt, P. L. (2011). Perfectionism, type a behavior, and self-efficacy in depression and health symptoms among adolescents. Curr Psychol, 30, 105-116.
• Gilboa-Schechtman, E., Franklin, M. E. & Foa, E. B. (2000). Anticipated reactions to social events: differences among individuals with generalized social phobia, obsessive compulsive disorder, and nonanxious controls. Cognitive Therapy and Research, 24, 731–746. http://dx.doi.org/10.1023/A:1005595513315
• Glasser, W. (1998). Choice theory: A New Psychology of Personal Freedom. Harper Collins: New York.
• Grolnick, W. S., Ryan, R. M. & Deci, E. L. (1991). The inner resources for school achievement: Motivational mediators of children's perceptions of their parents. Journal of Educational Psychology, 83, 508-517.
• Gürbüz, S. F. ve Bozgeyikli, H. (2014). Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde çalışan rehber öğretmenlerin özel eğitimde rehberlik ve psikolojik danışmaya yönelik öz yeterlik algıları. OPUS - Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 4(6), 7999.
• Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology, 15, 27-33.
• Hamarta, E. (2009). Ergenlerin sosyal kaygılarının kişilerarası problem çözme ve mükemmeliyetçilik açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 8(3).
• Hamurcu, H. (2011). Ergenlerin yetkinlik inançları ve psikolojik iyi oluşlarını yordamada psikolojik ihtiyaçlar. Yayınlanmış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Heckert, T. M., Cuneio, G., Hannah, A. P., Adams, P. J., Droste, H. E. & Mueller, M. A. (2000). Creation of a new needs assessment questionnaire. Journal of Social Behavior & Personality, 15(1), 121-136.
• Herdem, F. S. ve Bozgeyikli, H. (2013). İlköğretime devam eden parçalanmış ve tam aile çocuklarının rehberlik ihtiyaçlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 7-35.
• Hewitt, P. L. & Flett, G. L. (1991). Dimensions of perfectionism in unipolar depression. Journal of Abnormal Psychology, 100(1), 98-101.
• İlhan, T. ve Özbay, Y. (2010). Yaşam amaçlarının ve psikolojik ihtiyaç doyumunun öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), 109-116.
• Kalkan, N. (2008). Ergenlerde Bilişsel Yapılar ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkinin Bilişsel Davranışçı Yaklaşım Açısından Yorumlanması. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Muğla.
• Kashdan, T. B., & Steger, M. F. (2006). Expanding the topography of social anxiety. Psychological Science, 17, 120-128.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi (18. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
• Kashdan, T. B. & Breen, W. E. (2008). Social anxiety and positive emotions: a prospective examination of a self-regulatory model with emotion suppression and expression tendencies as moderators. Behavior Therapy, 39, 1-12.
• Kashdan, T. B., Weeks, J. W. & Savostyanova, A. A. (2011). Whether, how, and when social anxiety shapes positive experiences and events: a self-regulatory framework and treatment implications. Clinical Psychology Review, 31, 786–799. http://dx.doi.org/10.1016/j.cpr.2011.03.012
• Kesici, Ş. (2002). Üniversite öğrencilerinin karar verme stratejilerinin psikolojik ihtiyaç örüntüleri ve özlük niteliklerine göre karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Kesici, Ş. (2006). Demokratik olmayan öğretmen inanç ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (24).
• Kesici, Ş. (2007). Şube rehber öğretmenlerinin görüşlerine göre 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin rehberlik ve danışma ihtiyaçları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 365-385.
• Kesici Ş. (2008). Yeni psikolojik ihtiyaç değerlendirme ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması: Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 493-500.
• Kesici, S. (2014). Human values as predictors of motivational beliefs in high school students. Anthropologist, 18(3), 869-875.
• Kesici, S. (2015). Psychological needs as predictors of human values in high school students. Anthropologist, 19(2), 499-506.
• Kesici, Ş., Özteke, H., ve Kiper, C. (2012). The ınvestigation of relationship between psychological needs and perfectionisims of university students. International Counseling and Education Conference (ICE-C 2012).
• Kessler, R. C. (2003). The impairments caused by social phobia in the general population: Implications for intervention. Acta Psychiatrica Scandinavica, 108(417), 19-27.
• Kurtyılmaz, Y. (2011). Üniversite öğrencilerinin ilişkisel saldırganlık ile benlik saygısı, sosyal bağlılık ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiler. Yayınlanmış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
• Kuzgun, Y. (1985). Edwards kişisel tercih envanterinin Türkiye’de geçerlik ve güvenirliliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 17(1-2), 69-93.
• La Greca, A. M. & Lopez, N. (1998). Social anxiety among adolescents: Linkages with peerrelations and friendships. Journal of Abnormal Child Psychology, 26, 83-94.
• Leary, M. R. & Kowalski, R. M. (1997). Social Anxiety. The Guilford Press: New York.
• Lipsitz, J. D. & Schneier, F. R. (2000). Social phobia: Epidemiology and cost of illness. Pharmaco-Economics, 18, 23-32.
• Luyten, P., Kempke. S, Van Wambeke, P., Claes, S., Blatt, S. J. & Van Houdenhove, B. (2011). Self-critical perfectionism, stress generation, and stress sensitivity in patients with chronic fatigue syndrome: Relationship with severity of depression. Psychiatry, 74(1), 21-30.
• Maslow, A. H. (1954). Motivation and Personality.
• Miller, J. L. (2007). Vaillancourt t. relation between childhood peer victimization and adult perfectionism: Are victims of indirect aggression more perfectionist? Aggressive Behavior, 33, 230-241.
• Mitchelson, J. K. (2009). Seeking the perfect balance: Perfectionism and work-family conflict. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 349-367.
• Murray, H. A. (1938). Explorations in Personality. Oxford: New York.
• Nepon, T., Flett, G. L., Hewitt, P., & Molnar, D. S. (2011). Perfectionism, negative social feedback, and interpersonal rumination in depression and social anxiety. Canadian Journal of Behavioural Science, 43(4), 297-308.
• Ntoumanis, N., Edmunds, J. & Duda, J. L. (2009). Understanding the coping process from a self-determination theory perspective. British Journal of Health Psychology, 14, 249-260.
• Özbay, Y. ve Palancı, M. (2001). Sosyal Kaygı Ölçeği: Geçerlik Güvenirlik Çalışması. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, ODTÜ, Ankara.
• Özbay, Y., & Mısırlı Taşdemir, Ö. (2003). Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 9-11Temmuz, Malatya.
• Öztürk, A. (2004). Sosyal kaygıya ilişkin kendini sunma modeli. Yayınlanmış Doktora Tezi. G.Ü., Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, S., ve Deniz, M. (2011). Adaptation of the mindful attention awareness scale into Turkish. Eğitim ve Bilim-Education and Science, 36(160), 224-235.
• Roth, D. A., Coles, M. E. & Heimberg, R. G. (2002). The relationship between memoriesfor childhood teasing and anxiety and depression in childhood. Journal of Anxiety Disorders, 16, 149-164. doi: 10.1016/S0887-6185(01)00096-2
• Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000a). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being, American Psychologist, 55(1), 68–78.
• Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000b). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
• Safren, S. A., Heimberg, R. G., Brown, E. J. & Holle, C. (1996). Quality of life in social phobia. Depress Anxiety, 4, 126-133.
• Seo, E. H. (2008). Self-efficacy as a Mediator in the Relationship between Self-oriented Perfectionism and Academic Procrastination. Social Behavior and Personality, 36(6), 753-764.
• Sesli, S. ve Bozgeyikli, H. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin problem çözme becerileri ile disiplin anlayışlarının incelenmesi. OPUS - Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 5(8), 82111.
• Sheldon, K. & Bettencourt, B. (2002). Psychological needs and subjective wellbeing in social groups. British Journal of Social Psychology, 41, 25-38.
• Stopa, L. & Clark, D. M. (1993). Cognitive processes in socialphobia. Behaviour Research and Therapy, 31(3), 255-267. http://dx.doi.org/10.1016/0005-7967(93)90024-O
• Şat, A., Doğan, H. ve Amil, O. (2015). Akademisyenlerin psikolojik ihtiyaçları ve iş doyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi: kayseri örneği. OPUS - Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 5(8), 112-132.
• Tangney, J. P. (2002). Perfectionism and the Self-Conscious: Shame, Guilt, Embarrassment and Pride. Flett ve P. L. Hewit (Der.), Perfectionism: theory, research and treatment (199-215). American Psychological Association: Washington, Dc.
• Torgrud, L. J., Walker, J. R., Murray, L., Cox, B. J., Chartier, M. & Kjernisted, K. D. (2004). Deficits in perceived social support associated with generalized social phobia. Cognitive Behaviour Therapy, 33, 8796.
• Tuncer, B. ve Voltan Acar, N. (2006). Kaygı düzeyleri farklı üniversite hazırlık sınıfı ögrencilerinin mükemmeliyetçilik özelliklerinin incelenmesi. Kriz Dergisi, 14(2), 1-15.
• Türkdoğan, T. ve Duru, E. (2012). Üniversite öğrencilerinde öznel iyi oluşun Yordanmasında temel ihtiyaçların karşılanmasının rolü (The role of basic needs fulfillment in prediction of subjective wellbeing among university students). Educational Sciences: Theory & Practice, 12(4), 2429-2446.
• Van Amerigen, M., Mancini, C. & Farvolden, P. (2003). The impact of anxiety disorders on educational achievement. Journal of Anxiety Disorders, 17, 561-571.
• Vlachopoulos, S. P. & Michailidou, S. (2006). Development and initial validation of a measure of autonomy, competence, and relatedness in exercise: The basic psychological needs in exercise scale. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 103, 179-201.
• Werner, K. H., Goldin, P. R., Ball, T. M., Heimberg, R. G. & Gross, J. J. (2011). Assessing emotion regulation in social anxiety disorder: The emotion regulation interview. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 33, 346-354.
• Wittchen, E., Fuetsch, M., Sonntag, H., Muller, N. & Liebowitz, M. (2000). Disability and quality of life in pure and comorbid social phobia: findings from a controlled study. European Psychiatry, 15, 46-58.
• Yalçın S. B. ve Hamarta, E. (2013). Üniversite öğrencilerinin duygularını ifade edebilmelerinin aleksitimi ve psikolojik ihtiyaçlarına göre incelenmesi. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 36-82.
• Yılmaz, M. T. ve Kesici, Ş. (2014). Anne baba tutumları ve kardeş sırasının üniversite öğrencilerinin öz-anlayışlarının gelişimine etkisi. OPUS - Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 4(6), 131-157.
• Kaynakça Bilgisi / Citation Information
• Kiper, Y. C. (2016). Üniversite öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçlarının ve sosyal kaygılarının, mükemmeliyetçilik tutumlarını yordaması. OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(10), 127-155.